เรียนปลูกข้าวจาก Youtube
วันอาทิตย์เป็นวันว่าง ตั้งแต่เช้ายันบ่าย แม่ใหญ่จึงง่วนอยู่กับการ เปิดหาความรู้เรื่องทำนาเพิ่มเติม จาก Google และ Youtube และ Gotoknow พบว่า มีคนเขียนบรรยาย และถ่ายทำเป็นวิดิโออย่างหลากหลายจริงๆ ได้เก็บข้อมูลและรวบรวมไว้เป็น Powerpoint ไว้ ตั้งใจว่า บ่ายวันนี้ จะขอเชิญบรรดาชาวนาตัวจริงทั้งหลายที่ทำงานอยู่กับแม่ใหญ่จำนวนไม่น้อย เช่น ลุงโก้ ลุงพงษ์ ลุงน้อย โสภา ทองเพียร เดือน แสน เฉลา ฯลฯ มาดูวิดิโอที่แม่ใหญ่รวบรวมเกี่ยวกับเรื่องนาโยน (ซึ่งปีนี้จะแบ่งเป็นสองแปลง นาโยนแปลงหนึ่ง นาดำแปลงหนึ่ง ) และจะขอให้เขา “โส” กัน (สุนทรียสนทนา ตามศัพท์ทางจิตตปัญญา ) ว่าคิดเห็นเป็นอย่างไร เราจะได้รับฟังความรู้จากชาวนาตัวจริงด้วย แม่ใหญ่ก็จะขอป้าๆลุงๆกลุ่มนี้แหละมาช่วยแม่ใหญ่เริ่มต้นกับนาทดลอง ครั้งแรกของโรงเรียน ถ้าผลมันออกมาดี เขาก็จะได้เอาไปทำของตัวเขาเองต่อไป เพราะลุงๆป้าๆเหล่านี้มีนาของตัวเองคนละ 7-8 ไร่ขึ้นไป แต่ไม่ได้ทำนา เป็นอาชีพ ออกมารับจ้างเป็นพนักงานโรงเรียนกันหมด ถึงเวลาก็ลาไปหว่าน ไปเกี่ยว แค่วันสองสามวัน ไม่ทราบเหมือนกันว่าเขาได้รับผลผลิตกันขนาดไหน และต้องใช้ปุ๋ยวิทยาศาสตร์ ใช้ยาฆ่าแมลงกันเป็นเงินเท่าไหร่ แม่ใหญ่จะทำการทดลองร่วมกับเขาว่า ถ้าเราทำถูกต้องตามที่ได้ศึกษามา ทำแบบเกษตรอินทรีย์ ไม่ใช้เคมี มันจะไปรอดไหม
ความรู้ที่ได้จากการค้นหา แม่ใหญ่สรุปรวมไว้ในภาพข้างล่างนี้
หลังจากศึกษาจากอินเตอร์เนตแล้ว ช่วงบ่ายก็เข้าไปดูที่นา ที่ตั้งแต่ซื้อเอาไว้ปีกว่าแล้ว ยังไม่เคยได้ลงไปเดินรอบๆทั้งสี่ไร่เลย เนื่องจาก หญ้ารกมากๆ พอผู้รับเหมาทำถนนเข้าไปที่บ่อน้ำ และจัดรูปนาทดลองตามที่เราต้องการให้ เขาไปเริ่มงานถากถาง จนเห็นคันนาพอเดินได้แล้ว แม่ใหญ่ก็ชวนลูกชวนหลาน ลงไปเดินดูโดยรอบ พบว่า ที่ด้านหลังเป็นบ่อใหญ่มาก เนื้อที่เกือบสองไร่ เจ้าของคนเดิมที่เขาขายนาให้เรา เขามีที่นาอยู่ยี่สิบไร่ เขาขุดบ่อน้ำนี้ เอาไว้เก็บน้ำเวลาที่เขาต้องการทดน้ำเข้านาหรือสูบน้ำออกจากนา เราเองก็ชอบที่ซึ่งมีบ่อน้ำ แต่ตอนซื้อที่ มองดูจากฝั่งถนนไกลๆไม่คิดว่าจะได้บ่อใหญ่ขนาดนี้ แต่มาเห็นของจริงก็พอใจ เพราะเราคงจะมีน้ำใช้ตลอดปี และคงได้แบ่งปันเพื่อนบ้านด้วยในช่วงที่คลองชลประทานยังไม่ส่งน้ำเข้ามา
ไปดูที่นาแล้ว กะเวลาการไถดะ ไถแปร ทำเทือก สำหรับโยนกล้าและดำนา ไม่ทราบว่าจะทันกำหนดเดิมคือวันเข้าพรรษาหรือไม่ เพราะเท่าที่ศึกษาดู เขาบอกว่าการเตรียมดินเป็นเรื่องสำคัญที่สุดของกระบวนการปลูกข้าว เมื่อไถดะ แล้ว ต้องรอเวลาให้หญ้าและวัชชพืชตายทับถมกันก่อน 15 วัน แล้วจึงปล่อยน้ำออกให้ดินแตกระแหง เพื่อก๊าซฟางเน่าๆ จะได้ระเหยออกไป แล้วจึงปล่อยน้ำเข้าขลุกขลิกเพื่อ ไถแปรอีกครั้ง หมักทิ้งไว้อีกครั้ง แล้วจึงคราด ตีดินให้ละเอียดเพื่อทำทเทือกให้พร้อมโยนกล้าหรือดำนา ถ้าเตรียมดินดี วัชชพืชจะน้อย ข้าวก็จะงาม ดังที่ ปราชญ์ชาวบ้านหลายๆท่านกล่าวไว้ใน youtube
ทำนาแค่สองไร่ แม่ใหญ่รู้สึกว่าเรื่องมันแยะจริงๆ หนักใจนิดๆ คงเป็นเพราะเรายังไม่เคยทำเลยนั่นเอง แต่ไม่เป็นไร ใจสู้เอาไว้ก่อน เป็นไรเป็นกันสิน่า
ส่วนเรื่องปลูกต้นอคาเซียตามขอบคันนานั้นไม่มีปัญหาน่าจะลงได้ตั้งแต่อาทิตย์หน้าเป็นต้นไป ว่าจะไปหาต้นอื่นๆมาปลูกแซมๆไปบ้าง (ตามที่ได้ไปเรียนรู้มา)
หมายเหตุ เอาเรื่องเก่ามาลงใน gotoknow และวันนี้คือวันโยนกล้าของนักเรียน ฝนตกพรำๆ จะได้ไปโยนหรือเปล่ายังไม่ทราบ แต่กำหนดวันโยนคือวันนี้ เพราะ กล้า แก่กำลังพอเหมาะที่จะโยน และเตรียมเทือกแล้ว คงเลื่อนวันโยนไม่ได้