สอนลูกให้ปลูกกล้วย
นิทานการศึกษา เรื่อง สอนลูกให้ปลูกกล้วย
เมื่อไม่นานมานี้เองมีผู้ชายคนหนึ่งเลี้ยงชีพด้วยการปลูกกล้วยขายมา ตั้งแต่หนุ่มจนอายุย่างเข้าวัยชรา เขาสามารถหาเลี้ยงครอบครัว ด้วยการปลูกกล้วยขายเพียงอย่างเดียวจนมีความชำนิชำนาญในการปลูกกล้วยเป็นอย่างดี กล้วยจากสวนของเขาเป็นที่ชื่นชอบของคนทั่วไปเพราะเป็นกล้วยที่มีผลใหญ่ อร่อยกว่ากล้วยธรรมดาทั่วไป
ครั้งเมื่ออายุย่างเข้าสู่วัยชราจึงมารำพึงกับตัวเองว่า เรานี้อายุมากแล้วอีกไม่นานก็จะต้องจากโลกนี้ไป ลูกของเราทั้ง 4 คน ก็เริ่มเจริญเติบโตขึ้นมา เราเองก็ยังไม่ได้วางแผนอนาคตไว้ให้เลย วิชาความรู้ที่เรามีอยู่ที่สำคัญก็คือวิชาปลูกกล้วย ที่เป็นเครื่องหาเลี้ยงชีพตลอดมาหากจะถ่ายทอดให้ลูกทั้ง 4 คน ก็คงจะทำให้ลูก ๆ ใช้เป็นเครื่องมือยังชีพต่อไปภายหน้า เราจะสอนลูกให้ปลูกกล้วยอย่างไรดี ชายชราเริ่มคิดไตร่ตรอง
จนในที่สุดบุตรชายคนโต ก็เริ่มมีอายุพอที่จะเริ่มเรียนการปลูกกล้วยได้ ชายชราจึงพาไปที่สวนกล้วยอันร่มรื่นเย็นสบาย พาไปดูกล้วยที่สุกอร่ามไปทั้งต้น ให้ลูกชายกินกล้วยซึ่งมีรสหอมหวานจนเป็นที่ติดใจ เวลานำกล้วยไปขายที่ตลาดก็พาลูกชายคนนี้ไปด้วย ให้ลูกชายช่วยขายกล้วยและเมื่อได้เงินก็แบ่งให้ลูกชายไปซื้อของที่ต้องการบ้าง จนกระทั่งลูกชายคนโตนี้เห็นประโยชน์คุณค่าของการปลูกกล้วยเป็นอย่างยิ่งจนนึกอยากประกอบอาชีพปลูกกล้วยตามพ่อบ้าง เมื่อพ้นอกพ่อไป ฝ่ายชายชราคิดว่าเมื่อบุตรชายมีทัศนะคติที่ดีต่อการปลูกกล้วยขายเช่นนี้แล้ว เรื่องอื่น ๆ ก็คงไม่จำเป็น เมื่อชอบใจแล้วก็จะมีผลทำให้พยายามเองในเรื่องอื่น ๆ คิดดังนี้แล้วจึงส่งลูกชายคนนี้ออกไปประกอบอาชีพปลูกกล้วยตามลำพังในท้องที่ที่ห่างไกล
ลูกชายคนโตออกจากบ้านมาด้วยความมุ่งมั่นที่จะเจริญรอยตามพ่อให้ได้ เขาเริ่มทำสวนกล้วย แต่ประสบปัญหาต่าง ๆ ในหลายประการ ประการแรกเขาไม่รู้วิธีใส่ปุ๋ยระยะต่าง ๆ ในการปลูกกล้วยสวนของเขาจึงปลูกกล้วยแน่นขนัดเต็มไปหมด ทำให้ต้นกล้วยไม่เจริญงอกงามเท่าที่ควร ผลกล้วย เล็ก รสไม่อร่อย ประการที่สอง เนื่องจากเขาไม่ได้ฝึกฝนในการทำงานมาก่อน ร่างกายของเขาจึงไม่แข็งแรงพอ มีการเจ็บป่วยเล็กน้อยเสมอ นอกจากนี้เขาขาดความชำนาญในการขุดท้องร่อง คัดหน่อกล้วยทำให้หน่อกล้วยหักเสียหายเสมอ การขุดหลุมนี้ก็ใช้เวลานานเสียเวลาไปมาก สวนกล้วยของเขาจึงไม่ประสบผลสำเร็จเท่าที่ควร แต่ด้วยเหตุที่เขาเป็นคนรักสวนเอาใจใส่ เขาจึงพยายามปรับปรุงตัวเองตลอดเวลา กว่าสวนของเขาจะได้ผลบ้างก็กินเวลานาน
ทางฝ่ายชายชราซึ่งแอบสืบความเคลื่อนไหวของบุตรคนโตอยู่ตลอดเวลาได้ทราบข่าว ดังนี้จึงคิดหาวิธีสอนบุตรเสียใหม่ ก็พอดีบุตรคนที่สองเจริญวัยขึ้นมา
บิดาจึงพาเข้าไปในสวนและบอกให้ลงมือขุด ลอกท้องร่อง คัดหน่อกล้วย ทำรั้วตามที่บิดาสั่งให้ทำโดยไม่ต้องใช้ความคิด ไม่ต้องถามคำถามใด ๆ ทั้งสิ้น ทั้งนี้บิดาเชื่อว่าการให้ลูกได้ลงทำจริง ๆ ตามคำสั่งจะเป็นการให้ลูกชายเป็นนักปลูกกล้วยที่ดีได้ ผลปรากฏว่าลูกชายคนนี้มีร่างกายที่ล่ำสันแข็งแรงทำงานคล่องแคล่ว ครั้งพอถึงเวลาอันสมควรบิดาจึงปล่อยออกไปทำสวนกล้วยในท้องที่ห่างไกลอีกแห่งหนึ่ง
บุตรคนที่สองรับคำสั่งของพ่อให้ไปปลูกกล้วยแต่โดยดี แล้วเดินทางไปยังท้องที่แห่งนั้นเพื่อทำสวนกล้วย แต่บุตรชายคนนี้ไม่ยินดีในการเป็นชาวสวนกล้วยเลย เขามองไม่เห็นประโยชน์ของการปลูกกล้วยนัก เขาไม่อยากประกอบอาชีพนี้ แต่เมื่อพ่อเขาสั่งเขาก็จำใจปลูกกล้วยไป อาศัยร่างกายที่แข็งแรงและชำนาญที่พ่อฝึกฝนให้มาก่อนทำสวนกล้วยไป ผลปรากฏว่าสวนของเขาไม่ประสบผลสำเร็จเพราะเขามักไม่เอาใจใส่ และนอกจากนี้เขายังใส่ปุ๋ยกล้วยไม่ถูก สวนไม่เจริญเติบโตเท่าที่ที่ควร กล้วยเป็นโรคบางอย่างที่เขาขาดความรู้ความเข้าใจ ทกให้กล้วยตายไปเสียจำนวนมาก เพราะเขาไม่รู้วิธีแก้ไขและป้องกัน
ทางฝ่ายบิดาเมื่อได้ทราบข่าวก็นึกเสียใจที่บุตรไม่ประสบผลสำเร็จดังที่ตนหวัง พอดีลูกชายคนที่ 3 เติบโตขึ้นมา ตั้งใจว่าจะสอนให้เป็นนักปลูกกล้วยที่มีชื่อให้ได้ คิดดังนั้นแล้วจึงเริ่มสอนบุตรชาย โดยเริ่มอธิบายถึงวิธีปลูกกล้วย เริ่มตั้งแต่การเตรียมดิน ขุดหลุม ตัดหน่อ การปลูก รดน้ำใส่ปุ๋ย พรวนดิน ค้ำต้น การบ่มกล้วยให้สุก ฯลฯ นอกจากนี้ยังหาหนังสือที่ตนได้บันทึกเรื่องการปลูกกล้วยให้ลูกอ่านศึกษาหาความรู้และพาไปดูตัวอย่างของจริงในสวนจนกระทั่งบุตรคนที่ 3 มีความรู้เรื่องกล้วยเป็นอย่างดี ไม่ว่าบิดาจะตั้งปัญหาถามอย่างไร ลูกชายคนนี้สามารถตอบได้หมด ครั้งแล้วบิดาก็ส่งออกไปประกอบอาชีพปลูกกล้วยขายในท้องที่ห่างไกลออกไปอีกแห่งหนึ่ง
บุตรคนที่ 3 ซึ่งโดยแท้จริงมิได้ชื่นชมอาชีพปลูกกล้วยนี้เลยเพราะไม่เห็นคุณค่า ประโยชน์ของการปลูกกล้วยขาย ไม่มั่นใจว่าอาชีพนี้จะหาเลี้ยงตัวได้แต่ก็ต้องจำใจทำ เพราะบิดาสั่งอย่างไรก็ตามเขา ก็เริ่มทำสวนกล้วยขึ้นแห่งหนึ่ง ผลก็คือสวนของเขาขาดการเอาใจใส่ดูแลรักษา เพราะเขาใช้เวลาส่วนมากศึกษาหาลู่ทางไปสู่อาชีพอื่น ๆ ที่เขาใฝ่ฝัน นอกจากนี้เขาพบปัญหาว่า เขาขาดการชำนาญในการทำงานในสวนกล้วยเพราะไม่ได้รับการฝึกฝนมาก่อน ร่างกายของเขาก็ไม่แข็งแรงพอที่จะทำงานในสวนได้ผล แต่เขามีคุณสมบัติที่เพื่อนบ้านชอบอยู่อย่างหนึ่งคือ เวลาที่เพื่อนบ้านมีปัญหาในเรื่องความรู้ทางวิชาการในการปลูกกล้วย เขาจะสามารถตอบให้ได้เสมอแต่สวนของเขาเองไม่เคยสู้ของเพื่อนบ้านได้เลย
ผลที่ได้จากการทำสวนกล้วยของบุตรทั้ง 3 คน ทำให้ผู้เฒ่าคิดหนักเป็นเพราะว่ายังเหลือบุตรชายอีกคนเดียวที่จะต้องถ่ายทอดวิชาความรู้ในการปลูกกล้วยให้ ทำอย่างไรจึงจะไม่พลาดชายชราไตร่ตรองอยู่หลายวันโดยพยายามหาข้อ บกพร่องของบุตร 3 คนแรก และพิจารณาหาทางแก้ไขในที่สุดก็คิดตก เมื่อบุตรคนสุดท้องเติบโตพอที่จะสอนวิชาปลูกกล้วยได้ ชายชราจึงพาไปสวนกล้วยอันร่มรื่น พาไปดูกล้วยต้นงาม ๆ ผลกล้วยที่สุกเหลืองเปล่งปลั่ง ให้เขาลองกินกล้วยที่มีรสหอมหวานนั้นเมื่อนำกล้วยไปขายให้บุตรชายไปช่วยขายด้วยให้นำเงินที่ได้ไปซื้อของใช้ เขานำบุตรไปด้วยเสมอเวลาไปไหน เมื่อมีคนยกย่องสรรเสริญความเป็นยอดในการปลูกกล้วยของเขา บุตรคนนี้จะได้ยินอยู่เสมอ หลังจากนั้นเขาเริ่มอธิบายวิธีปลูกกล้วยให้ฟังนับตั้งแต่ การเตรียมดิน การคัดหน่อ การใส่ปุ๋ย การเว้นระยะห่างในการปลูกกล้วย ฯลฯ พร้อมกันนั้นก็พาลงไปในสวนทุกวันลงมือปลูกกล้วยจริง ๆ ให้ความรู้ที่ได้สอดคล้องไปกับการปฏิบัติจนมีความรู้ ความชำนาญ ร่างกายที่แข็งแรงเหมาะกับการเป็นชาวสวนที่ดีได้
เมื่อถึงคราวที่จะพ้นอกพ่อไปทำสวนกล้วยตามที่พ่อสั่ง บุตรคนที่ 4 ออกจากบ้านด้วยความมั่นใจในอาชีพปลูกกล้วย สวนกล้วยของเขาเป็นที่กล่าวขวัญยกย่องในบรรดาคนในหมู่บ้าน กล่าวคือเป็นสวนกล้วยที่ได้รับการเอาใจใส่ดูแลอย่างดี มีการปลูกกล้วยอย่างถูกหลักเกณฑ์ ทำด้วยความชำนาญ ผลกล้วยที่ส่งออกขายเป็นที่ชื่นชอบของลูกค้า กิจการสวนกล้วยของเขาเจริญรุ่งเรื่อง มีผู้สั่งซื้ออยู่ไม่ขาดระยะจนผลิตส่งให้ไม่ทัน
ชายชราเมื่อได้ทราบข่าวความสำเร็จของบุตรคนที่ 4 ดังนั้นจึงรำพึงในใจว่า “เออ เพิ่งค้นพบได้เมื่อตอนใกล้ตายนี่เอง สอนคนต้องสอนอย่างนี้”
ความเห็น (2)
I agree with you.
"Love" is not enough.
"Know how" is not enough
"Know hand" to do hard work is not enough.
Farmers must be engineers, dreamers and lovers all at the same time.
[I like the lovers part best though ;-) ]
ทำให้ดู ลงมือปฏิบัติ ด้วยตัวผู้เรียนเอง นะครับ