ช่วงนี้สงสัยผมจะเน้นความแตกต่างระหว่างความรู้ที่เป็น Explicit กับ Tacit มากไป ในงานสัมมนาแห่งหนึ่งถึงกับมีผู้ถามผมว่า "...นโยบายที่ผู้บริหารให้ลงมานั้นถือว่าเป็น Explicit หรือ Tacit?" ผมตอบไปว่า "นโยบาย ก็คือ นโยบาย" ทำไมต้องไป define (ระบุ) มันด้วยว่าเป็น Explicit หรือ Tacit
ผมพูดเรื่องความรู้ที่เป็น Explicit และ Tacit ก็เพื่อให้เห็นชัดถึงคุณลักษณะที่แตกต่างระหว่างความรู้ทั้ง 2 ประเภท เพื่อที่เราจะได้ "จัดการ" ความรู้เหล่านั้นด้วย "วิธีการ" ที่แตกต่างกันออกไป ผมได้แต่หวังว่าในที่สุดแล้วเมื่อเราเข้าใจเรื่องนี้ได้อย่างถ่องแท้ เราก็จะไม่แบ่งแยกความรู้ทั้ง 2 ประเภทนี้อย่างตัดขาดแยกออกจากกัน เพราะว่าในที่สุดแล้ว ความรู้ทั้ง 2 ประเภทนี้เกี่ยวพันกันอย่างแยกไม่ออก ความรู้ที่เป็น Tacit เมื่อผ่านสายตา นักวิเคราะห์ นักวิจัย ก็กลายมาเป็น บทวิเคราะห์ ข้อสรุป กลายเป็นความรู้ที่เป็น Explicit ส่วนความรู้ Explicit ที่เป็นหลักวิชา ที่อยู่ในตำรา พอผ่านตานักปฏิบัติ ถูก "ตีความ" ตามทุนเดิมที่พวกเขามีอยู่ในตัว ก็จะหลุดออกมาเป็น "เทคนิค" ใหม่ๆ เมื่อนำไปทดลองใช้ได้ผลดี สิ่งนี้ก็กลับกลายเป็น Tacit Knowledge
เห็นไหมครับว่าในที่สุดแล้ว Explicit กับ Tacit นั้นแปรเปลี่ยนหมุนเวียนเปลี่ยนไปเปลี่ยนมาตลอดเวลา ใน Explicit มี Tacit ใน Tacit มี Explicit ความรู้ทั้งสองประเภทนี้มิได้อยู่แยกจากกันอย่างที่เราเข้าใจ หากท่านเข้าใจภาพข้างล่างนี้ได้ นี่แหละครับ "เต๋าแห่ง KM"
