ก้าวย่างบนหนทางการเรียนรู้ ของฝาก จาก ศน.ชนม์นิภา
ทุกอย่างในชีวิต มีความเชื่อมโยงสัมพันธ์กัน ไม่แยกส่วนแล้วทำไมเราไม่จัดให้เด็กเรียนรู้อย่างเชื่อมโยงสัมพันธ์เป็นเรื่องเดียวกัน......เพื่อการเรียนรู้ การเข้าใจชีวิต และการมีชีวิตที่สมบูรณ์
ในการปฏิรูปการเรียนรู้นั้น คุณลักษณะของผู้เรียนที่มุ่งประสงค์จะเกิดขึ้นได้นั้นย่อมอาศัยกระบวนการจัดการเรียนการสอนที่มีลักษณะเหมาะสม ในการปฏิรูปการเรียนรู้ได้กำหนดจุดเน้นกระบวนการเรียนรู้ที่ประกอบด้วย 5 ลักษณะสำคัญ คือ
1. การเรียนรู้อย่างมีความสุข
2. การเรียนรู้แบบองค์รวม
3. การเรียนรู้จากการคิดและปฏิบัติจริง
4. การเรียนรู้ร่วมกับบุคคลอื่น
5. การเรียนรู้กระบวนการเรียนรู้ของตนเอง
กระบวนการเรียนรู้ทั้ง 5 ลักษณะ จะเกิดผลสูงสุด ถ้ามีการวางแผนดำเนินการอย่างเป็นองค์รวมร่วมกันอย่างครบถ้วนสมบูรณ์
ความเห็น (4)
สนใจกระบวนการเรียนรู้ "การเรียนรู้กระบวนการเรียนรู้ของตนเอง" เป็นอย่างไร จะจัดการเรียนรุ้แบบนี้ได้อย่างไร
ศน.ชนม์นิภา
การเรียนรู้กระบวนการเรียนรู้ของตนเอง
การเรียนรู้กระบวนการเรียนรู้ของตนเองเป็นการรับรู้รูปแบบการเรียนรู้และความถนัดของตนเอง เน้นการเรียนรู้กระบวนการว่า การเรียนรู้แต่ละครั้งเกิดขึ้นอย่างไร เรียนรู้ด้วยวิธีการอะไร มีขั้นตอนตั้งแต่เริ่มต้นจนจบอย่างไร โดยการเปิดโอกาสและจัดสถานการณ์ให้ผู้เรียนได้ศึกษาวิเคราะห์ ประเมิน และปรับปรุงกระบวนการเรียนรู้ของตนเองเพื่อนำไปสู่การปรับเปลี่ยนวิธีการเรียนรู้ให้เหมาะสมพร้อมจะนำไปใช้ในการเรียนรู้ครั้งต่อไป
วิธีการในการเรียนรู้กระบวนการเรียนรู้ของตนเอง
การเรียนรู้กระบวนการเรียนรู้ของตนองจะเกิดขึ้นได้เมื่อผู้เรียนมีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับวิธีการเรียนรู้สิ่งต่าง ๆ และที่สำคญ คือ การได้วิเคราะห์ ประเมินพฤติกรรมการเรียนรู้ของตนเองอยู่เสมอทั้งขณะเรียนอยู่ในห้องและนอกห้องจนเข้าใจวิธีการเรียนรู้ของตนเองอย่างชัดเจนว่าตนเองมีจุดเด่นและจุดด้อยอะไรในการเรียนรู้เรื่องใด และตนเองควรจะใช้รูปแบบวิธีการใดในการเรียนรู้
บทบาทของครู
1. กระตุ้นให้เด็กได้เรียนรู้กระบวนเรียนรู้ที่ได้ใช้ในการเรียนด้วยการถามคำถามในเชิงวิเคราะห์ หรือให้อภิปรายความคิดและการกระทำ เพื่อให้เด็กได้คิดย้อนกลับไปกลับมาเพื่อวิเคราะห์กระบวนการเรียนรู้ในส่วนดที่เด็กยังวิเคราะห์ไม่ชัดเจน ครูต้องช่วยเด็กปรับเปลี่ยน แก้ไขความคิด เพิ่มเติมข้อมูลจนได้คำตอบเกี่ยวกับกระบวนการเรียนรู้ของตนเองที่สมบูณ์
2. เมื่อเด็กแต่ละคนได้ข้อสรุปวิธีการเรียนรู้ของตนเองแล้ว จะพบว่าด็กบางคนเรียนรู้ได้ดีโดยใช้วิธีการที่แตกต่างจากบุคคลอื่น ซึ่งไม่ใช่ข้อบกพร่อง แต่ครูจะต้องทำไห้เด็กได้รับรู้ความแตกต่างในวิธีการเรียนรู้ของบุคคล ซึ่งทำให้เด็กรู้ว่ามีวิธีการเรียนรู้แบบอื่นที่ใช้ในการเรียนรู้เพื่อประโยชน์ที่จะเกิดขึ้นในการเรียนรู้ ครูอาจจะทำความเข้าใจเพิ่มเติม ขยายความให้ชัดเจนยิ่งขึ้นและกระตุ้นให้บุคคลที่ยังเรียนรู้ได้ไม่ดีนัก นำไปใช้ในการเรียนรู้ครั้งต่อ ๆ ไป
3. ครูต้องกระตุ้นให้นักเรียนได้ฝึกทบทวนสิ่งที่ตนเองทำ/เรียนรู้อยู่เสมอว่าตอนนี้ทำ/เรียนรู้อะไร ไปถึงไหนแล้ว มีอุปสรรคอะไรเกิดขึ้นบ้างและจะแก้ปัญหาอย่างไร เราสามารถแก้ไขปัญหาได้แค่ไหน สิ่งที่แก้ไม่ได้นั้นต้องดำเนินการอย่างไรจึงจะได้ผลดี
ถ้าหากครูฝึกให้เด็กได้คิดทบทวนอยู่เสมอ ๆ คิดย้อนกลับทั้งกระบวนการก็จะทำให้เด็กเกิดการเรียนเกี่ยวกับวิธีการเรียนรู้ของตนเอง ด้วยตนเองเพื่อการพัฒนาตนเองต่อไป
สรุป การเรียนรู้กระบวนการเรียนรู้ของตนเอง
พินิจดูรู้วิธีที่เรียนผ่าน ประเมินงานประเมินตนผลไม่สูญ วิเคราะห์ได้เข้าใจตนผลเพิ่มพูน จนสมบูรณ์ด้วยการคิดพิจารณา
การเรียนรู้แบบองค์รวมคืออะไรค่ะ ความหมายและองค์ประกอบขององค์รวมมีอะไรบ้าง จะใช้ประกอบการทะวิจัยค่ะ ขอบคุณค่ะ
ศน.ชนม์นิภา
ก่อนอื่นต้องขอขอบคุณน้อง ๆ ที่สนใจความรู้ที่พี่ลงไว้แต่ต้องขอโทษด้วยที่ไม่ได้ให้คำตอบจนเวลาล่วงเลยมาเป็นเดือน ไม่ทราบว่าน้องได้คำตอบหรือยัง เอาเป็นว่าพี่ทบทวนความรู้ให้ใหม่ก็แล้วกันนะค่ะ
" การเรียนรู้แบบองค์รวม เป็นการเรียนรู้สิ่งต่าง ๆ อย่างสัมพันธ์กัน เชื่อมโยง ต่อเนื่องกลมกลืนกันทั้งเรื่องใกล้ตัวในท้องถิ่น สิ่งแวดล้อมที่อาศัยอยู่ เรื่องของท้องถิ่น เรื่องของสากล การเปลี่ยนแปลงและแนวโน้มต่างๆ ที่เกิดขึ้นในสังคมโลก ซึ่งมีผลทำให้เกิดความเข้าใจเรื่องที่เรียนรู้อย่างชัดเจนลึกซึ้ง ครอบคลุม มีความหมายจนสามารถนำไปใช้ในการดำรงชีวิตและแก้ปัญหาสภาพสังคม"
ในการจัดการเรียนรู้สิ่งใดจึงต้องจัดให้สัมพันธ์เชื่อมโยงและบูรณาการกับสิ่งที่เกี่ยวข้องด้วย ในการจัดการเรียนรู้อย่างบูรณาการอาจจะดำเนินการโดยบูรณาการทั้งในส่วนของจุดประสงค์ เนื้อหา ทักษะพื้นฐานและวิธีการต่าง ๆ ตลอดจนกิจกรรมการปฏิบัติต่าง ๆ ด้วย การเรียนรู้อย่างบูรณาการจะสอดคล้องกับหลักธรรมชาติที่เป็นองค์รวม คือ สอดคล้องกับธรรมชาติของชีวิตที่ดำเนินไปในแต่ละช่วงของกิจกรรมในชีวิต
ธรรมชาติแห่งองค์รวมและการเรียนรู้อย่างบูรณาการ จึงเป็นลักษณะสำคัญประการหนึ่งในกระบวนการเรียนรู้ เป็นส่วนส่งเสริมให้เกิดการเรียนรู้ที่สอดคล้องกับความเป็นธรรมชาติ ที่คาดแล้วว่าจะให้ผู้เรียนรู้ตามสภาพที่แท้จริง เพื่อการเรียนร้ที่แท้จริงอย่างมีประสิทธิภาพอันจะส่งผลสู่การเกิดทักษะชีวิตที่มุ่งหวังได้อย่างดี
การบูรณาการสิ่งที่เรียนรู้มีลักษณะและความเหมาะสมอย่างไร
1.การที่จะเข้าใจสิ่งต่าง ๆ อย่างแจ่มแจ้งเกิดความหมายและนำไปใช้ได้ดีก็ต่อเมื่อความรู้ความคิดย่อย ๆ อยู่รวมกัน สัมพันธ์และเชื่อมโยงจนสามารถมองเห็นความสัมพันธ์สิ่งนั้นกับสิ่งอื่นรอบตัวซึ่งมีผลให้เกิดการนำความรู้ประสบการณ์ที่ได้มาจัดระเบียบใหม่ให้เหมาะสมกับตนเองเป็นองค์รวมของความรู้ตนเองที่มีการเชื่อมโยงสัมพันธ์กันอย่างเป็นระบบ ระเบียบ
2. การสอนต้องให้เกิดกระบวนการเชื่อมดยงความคิดที่เกิดขึ้นในเนื้อหา วิธีการที่หลากหลาย เพราะจะช่วยให้มองเห็นความเชื่อมโยงของประสบการณ์ต่าง ๆ และทำให้นำไปใช้ในสถานการณ์ที่หลากหลายอย่างมีความหมาย
3. เรื่องราว เนื้อหาในหลักสูตรจะมีความเหลื่อมซ้อนกันอยู่ไม่สามารถแยกส่วนขาดจากกันได้ การจัดการเรียนการสอนเป็นเรื่องเดี่ยว ๆ แยกขาดจากกันจะไม่สามารถทำให้เกิดการเรียนรู้อย่างมีความหมายและเกิดความเข้าใจอย่งแท้จริงได้ ครูจึงต้องมีบทบาทสำคัญในการจัดหลักสูตรเสียใหม่ ให้เป็นระบบ กระบวนการที่ประกอบด้วย ความคิด เรื่องราว เนื้อหาที่หลากหลายมารวมกันเป็นกลุ่มก้อนและดำเนินการสอนสิ่งนั้นเชื่อมโยงกันในเรื่องราวต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องและเชื่อมโยงไปสู่การนำไปใช้ในชีวิตจริงด้วย
4. การสอนแบบบูรณาการจะทำให้เกิดการเชื่อมโยงสิ่งที่เป็นความรู้ที่ได้รับ/เก็บไว้ในสมองกับเหตุการณ์เรื่องราว/สิ่งต่าง ๆ รอบตัวหรือเนื้อหาอื่น ๆ ซึ่งมีผลทำให้ความรู้ไม่ถูกเก็บไว้ในสมองแต่เพียงลำพัง แต่ถูกเชื่อมโยงไปใช้จนเกิดความหมายเป็นความรู้ใหม่ที่มีความซับซ้อนกว่าเดิมซึ่งถูกพิสูจน์จริง/ตรวจสอบจากสภาพจริงที่ได้นำไปใช้แล้ว
ในการแบบบูรณาการนั้น ครูมีบทบาทสำคัญมากในการจัดการเรียนรู้ ครูจึงต้องเข้าใจแนวคิดและทักษะที่จะปลูกฝังให้นักเรียนอย่างหลากหลายแต่ต้องจัดระบบใหม่ให้เป็นเรื่องเดียวกันให้ได้ครูต้องเป็นนักวางแผนชั้นเยี่ยม เป็นผู้มีวิสัยทัศน์กว้างไกล มองความเชื่อมโยงของสิ่งต่าง ๆ ได้อย่างชัดเจน
สรุป การเรียนรู้แบบองค์รวม
เรียนเนื้อหา วิธีที่ บูรณาการ รู้ประสาน เรื่องท้องถิ่นอย่างสร้างสรรค์ รู้เรื่องไทยและสากลจนครบครัน รู้เท่าทันความหมุนเวียนและเปลี่ยนแปลง