การมีสิทธิในสัญชาติ และ การใช้สิทธิในสัญชาติ ระหว่าง ‘ท่านนายกอภิสิทธิ เวชชาวีชะ’ และ ‘น้องหม่อง ทองดี’

วันสองวันนี้.. กระแสวิพากวิจารณ์ว่า “ท่านนายกอภิสิทธิ์มีสัญชาติอังกฤษจริงหรือไม่??” ดูจะมาแรงแซงโค้งกว่าประเด็นอื่นๆ ซะแล้ว

แต่การมีประเด็นนี้ขึ้นมาในกระแสสังคม.. ทำให้ข้าพเจ้านึกถึง ‘น้องหม่อง ทองดี’ ขึ้นมาจับใจ

น้องหม่อง ทองดี กับ ท่านนายกอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ กำลังตกอยู่ในสถานการณ์ที่ไม่ต่างกันเท่าไหร่ เพียงแค่อีกคนเป็น ‘นักเรียนชั้น ป.5 ตัวน้อย’ ส่วนอีกคนเป็นถึง ‘ผู้นำของประเทศไทย’

ที่ว่าไม่แตกต่าง ก็คือ..

น้องหม่อง (โดยหลักการแล้ว) มีสิทธิในสัญชาติพม่าแม้ว่าจะเกิดในประเทศไทย เนื่องจากน้องหม่องมีพ่อแม่ที่มีสิทธิในสัญชาติพม่าเช่นเดียวกัน เพราะพ่อแม่น้องหม่องเกิดในประเทศพม่าจากพ่อแม่ (ปู่ย่าตายายของน้องหม่อง) ที่เกิดในประเทศพม่า แม้ว่าปัจจุบันพ่อแม่ของน้องหม่องจะมาทำงานในประเทศไทยมาเป็นเวลาสักระยะแล้วก็ตาม แต่ปัจจุบันพวกเขาก็ยังมีบ้านเรือนอยู่ในประเทศพม่า

แต่ตราบใดที่น้องหม่องและพ่อแม่น้องหม่องยังไม่ได้รับการพิสูจน์สัญชาติพม่า ยังไม่ได้รับการรับรองจากรัฐบาลพม่า ยังไม่ได้รับการบันทึกในระบบทะเบียนราษฎรของประเทศพม่า พวกเขาก็ย่อมไม่สามารถใช้สิทธิในสัญชาติพม่าได้

แม้ว่ารัฐบาลไทยจะยัดเยียดความเป็นคนสัญชาติพม่าให้พวกเขาแค่ไหน แต่นั้นก็ไม่ได้ทำให้สิทธิในสัญชาติพม่าของพวกเขาเกิดขึ้นได้ในความเป็นจริง หากเขายังไม่เคยหรือไม่สามารถใช้สิทธิในสัญชาติพม่าได้

เปรียบเทียบในมุมกลับกัน.. สถานการณ์ของท่านนายกฯ ก็ไม่ได้แตกต่างมากนัก..

ท่านนายกฯ เกิดในประเทศอังกฤษซึ่งส่งผลให้ท่านมีสิทธิในสัญชาติอังกฤษโดยหลักดินแดน แต่เท่าที่ทราบจากข้อเท็จจริงพบว่าท่านไม่เคยเรียกร้องให้ประเทศอังกฤษรับรองท่านในฐานะคนสัญชาติอังกฤษ หรือท่านไม่เคยกล่าวอ้างใช้สิทธิในฐานะคนชาติอังกฤษมาก่อน

แม้ว่าโดยหลักการท่านมีสิทธิในสัญชาติอังกฤษ แต่หากท่านไม่เคยมีชื่อในทะเบียนราษฎรของประเทศอังกฤษ ไม่เคยมีเอกสารที่ออกโดยรัฐบาลอังกฤษเพื่อกล่าวอ้างความเป็นคนชาติอังกฤษ เช่นนี้แล้วท่านจะมีสถานะเป็นคนสัญชาติอังกฤษในความเป็นจริงได้อย่างไร

ข้าพเจ้าไม่ขอยุ่งเกี่ยวหรือแตะต้องประเด็นทางการเมืองแต่อย่างใด ข้าพเจ้าเพียงแค่อยากจะใช้กรณีท่านผู้นำประเทศ สะท้อนให้เห็นถึงปัญหาของคนตัวเล็กตัวน้อยจากประเทศเพื่อนบ้านที่ประสบปัญหาในประเด็นเดียวกันแต่อาจจะคนละมุม

ท่านหนึ่งมีสิทธิใน 2 สัญชาติ เพียงท่านเลือกใช้สิทธิในสัญชาติเดียว ปัญหาก็จะจบ..

แต่คนรากหญ้าตัวน้อยจากประเทศเพื่อนบ้านกลับไม่มีทางเลือก พวกเขามีสิทธิเพียงสัญชาติเดียวก็คือสัญชาติของประเทศที่พวกเขาจากมา พวกเขาต้องพยายามใช้สิทธิในสัญชาตินี้ให้ได้ มิฉะนั้นชีวิตพวกเขาก็อาจจะจบเช่นเดียวกัน..