307. "ที่มา ที่ไปของ Appreciative Inquiry.." (AI สำหรับมนุษย์่ต่างดาวปี 2 ตอน 1)
บทความตอน AI มนุษย์ต่างดาวนี้ เขียนขึ้นทุกครั้งที่ผมรู้สึกว่าคุยกับใครเรื่อง AI แล้วผมต้องอึ้งกิมกี่..ขนาดถอยไปตั้งหลัก..ทุกที แต่ก็เป็นโอกาสที่ทำให้ผมได้ทบทวนหลักวิชา ทำให้ได้หลักไปสื่อสารกับกลยาณมิตรที่ยังมึนงงกับ AI..นี่เป็นครั้งหนึ่ง...เพื่อนผมบอกว่า "ลองเข้าไปดูงานของอาจารย์แล้ว ไปไม่ถูก ดูไม่มีที่มาที่ไปเลย..."
......
จึงขอเขียน "ที่มา และที่ไปของ AI" ไว้ดังนี้นะครับ
ที่มาภาคทฤษฎี...มาจากการที่ครั้งนึ่งผู้คิดวิชานี้..คือ Prof. David Cooperrider ไปทำงานวิจัยป.เอกเรื่องภาวะผู้นำที่โรงพยาบาล..เรื่องภาวะผู้นำ..พอไปถามว่าเขามีปัญหาอะไรกัน...ก็เกิดสงครามย่อยๆครับ..บุคลากร ว่ากันสาดเสียเทเสีย เต็มไปด้วยเรื่องราวที่ขมขื่น..
...
แต่พอถามเรื่องราวที่เขาภูมิใจ..คนก็เล่าอย่างมีความสุข..ตอนหลังอาจารย์ที่ปรึกษา Suresh Sivatra เลยบอกให้อาจาย์ David ถามเฉพาะคำถามบวกๆ แล้วดูสิเกิดอะไรขึ้น...ได้เรื่องครับ มีเรื่องราวดีๆ ออกมา บรรยากาศดีขึ้น คนไม่ก่อสงครามกัน..จนนำไปสู่โครงการดีๆ หลายโครงการ...ที่สุดงานครั้งนั้นกลายมาเป็น Appreciative Inquiry...ซึ่งก็คือ ศิลปะการถามคำถามดีๆ ให้ได้เรื่องดีๆ จะได้เกิดการเปลี่ยนแปลงดีๆใงครับ..นี่แหละที่มาทางทฤษฎี
...
ที่ี่ไปภาคปฏิบัติ...เวลาใครมาอ่านงานวิจัย IS ด้าน Appreciative Inquiry ในบทแรกๆ จะมึนส์หน่อย เพราะเราไม่ได้พูดปัญหามากครับ...งานสองปีหลังนี่บทแรกๆ จะพูดถึง SOAR แทน SWOT ด้วยซ้ำครับ คือเราจะผูกเรื่องเป็น Strength จุดแข็งที่เกิดจากการค้นพบระหว่างทำ AI ระยะต้น ตามมาด้วยโอกาส (Opportunity) ตามมาด้วยสิ่งที่เราหวัง (Aspiration) และเป้าหมาย (Result) เลยครับ...ผลก็คือ ถ้าทำถูกวิธี จะเห็นการเปลี่ยนแปลงเชิงบวกชัดเจนครับ..ที่แถมมาคือคนทำและคนมีส่วนร่วมมีความสุขเห็นๆครับ.(ดูงานของเราที่ www.aithailand.org)
....
สรุป เป็น "ที่มา ที่ไปดังนี้ มีสองมุมครับ..
ทางเลือกแรก "ที่มา" ก็คือ เริ่มต้นเรื่องดีๆ เราจะมี "ที่ไป" คือ เรื่องดีๆ การเปลี่ยนแปลงดีๆ
ทางเลือกที่สอง "ที่มา" คือ เริ่มต้นด้วย การวิพากษ์วิจารย์ ด้านลบ แม้จริงใจ จริงจัง ..."ที่ไป" คือ อาจมีเรื่องดีๆ ตามมาก็จริงๆ..แต่อาจวงแตก มองหน้ากันไม่ติด สูญเสียโอกาสการพัฒนาอีกมากครับ..
AI เริ่มต้นที่ทางเลือกแรกครับ..ส่วนใครจะเริ่มทางเลือกที่สองเราก็เคารพครับ..ไม่ว่ากัน..แล้วแต่ศรัทธาครับ
....
คุณล่ะคิดอย่างไร
ความเห็น (4)
เรียนท่านอาจารย์
ขอบคุณมากครับคุณยายสำหรับกำลังใจ แรงเชียร์ที่มาอย่างต่อเนื่องครับ..
อ.โย ครับ
ชอบตรงนี้ครับ
* พูดถึง SOAR แทน SWOT จะประยุกต์นำไปใช้ครับ
* ที่ผ่านมา ผมประยุกต์ AI ของอาจารย์นำไปฝช้ในการทำงาน โดนเฉพาะหลักการสำคัญ ว่าด้วยการใช้คำถามเพื่อพัฒนา ใช้คำถามบวกๆ หาสิ่งดี ในคน ในองค์กร เป็นเรื่องที่นำไปใช้ได้จริง และ ได้ผลครับ
ยินดีมากๆครับท่านอาจารย์ Small Man ผมจะเขียน SOAR เพิ่มซัก 5 ตอนครับ