เยียวยาศรัทธา เยียวยาจิตวิญญาณ


ผมทำแล้ว ผมได้ทำในสิ่งที่เป็นแพทย์แล้ว

สี่คืนสามวันกับการเรียนรู้ในรพ.สามแห่งของจ.สงขลา ซึ่งเป็นรพ.ที่มีความแตกต่างทั้งเรื่องบริบทและกระบวนการพัฒนาคุณภาพ ทำให้ได้เรียนรู้ในความแตกต่างของบริบทของทั้งสามแห่ง

 รพ.แห่งแรกทำให้พอลล่าได้เรียนรู้ถึงความยากลำบากในการดูแลปัญหาสุขภาพในพื้นที่ทีเป้นรอยต่อ มีความแตกต่างในศาสนาและความเชื่อ การบริหารในระบบราชการซึ่งรพ.สามารถวิเคราะห์สภาพปัญหาตนเองได้อย่างชัดเจน หากแต่กระบวนการพัฒนาคุณภาพนั้นรพ.ควรแสดลให้เห็นถึงความมุ่งมั่นในการมุ่งเน้นเพื่อแก้ปัญหาสุขภาพประชาชนในพื้นที่ที่รับผิดชอบให้ได้รับบริการที่ปลอดภัยมากที่สุด โดยบูรณาการความช่วยเหลือจากทุกภาคส่วน

รพ.แห่งที่สองเป็นรพ.ใหญ่มากๆ เพิ่งผ่านวิกฤตน้ำท่วมมาได้อย่างน่าภาคภูมิใจ ได้เรียนรู้ว่ารพ.เป็นที่พึ่งทุกๆอย่างของทุกคนได้เป็นอย่างดี ซึ่งรพ.แห่งนี้แม้จะเป็นรพ.ใหญ่ท่านผอ.รักษาการแต่กระบวนการคุณภาพที่ถูกปูพื้นฐานมาอย่างอัดแน่นในหัใจของคนทำงานนั้นสามารถต่อยอดจนเกิดความงดงามผ่านเรื่องเล่า เรื่องแล้วเรื่องเล่า ซึ่งแสดงถึงความละเอียดอ่อนในการดูแลคนไข้ในงานประจำจนเกือบจะทุกหน่วยงานที่แสดงให้เห็น ท่าทีที่แสดงถึงความกระตือรือร้นและใฝ่เรียนรู้ของทีมงานปรกฏออกมาให้เห็นอย่างเด่นชัด จนเรามั่นใจได้ว่าการพัฒนาคุณภาพนั้นฝังรากลึกอยู่ในใจของพวกเขาเหล่านั้นแล้ว

รพ.ที่สามเป็นบริบทของรพ.เอกชน เป็นรพ.ที่ทำให้ได้เรียนรู้ว่ารพ.เอกชน ที่ต้องการทำเรื่องสร้างเสริมสุขภาพนั้นก็สามารถทำได้ วัฒนธรรมของการมุ่งเน้นที่เป้าหมาย KPI และผลประกอบการนั้น สามารถสร้างให้สมดุลย์กับความสุขของคนทำงานได้ด้วยกระบวนการพูดคุยกันมากขึ้น ฟังกันมากขึ้น รพ.แห่งนั้แสดงให้เห็นถึงการลดช่องว่างระหว่างผู้บริหารทีมนำกับระดับปฏิบัติการได้เป็นอย่างดี หลายๆกิจกรรมของรพ.แห่งนี้เกิดจากระดับ bottom up ซึ่งก็เป็นวิถีของรพ.แห่งนี้ ไม่มีอะไรผิดถูก หากแต่มองว่าคนทำงานได้รับการ recognition จนมีความสุขภาคภูมิใจในงาน ส่วนการประสานงาน การบูรณางานกันนั้นเป็นสิ่งที่ไม่ยากเกินที่จะเดินต่อไปด้วยหัวใจเดียวกัน ขอเล่าเพื่อขยายความด้วยเรื่องเล่าจากอายุรแพทย์ท่านหนึ่งที่ทำให้พอลล่าได้เรียนรู้มากมายค่ะ

ขอบคุณภาพสวยๆ จาก pixpro.net ค่ะ 

พระอาทิตย์กำลังจะตกดิน ใครมองภาพนี้แล้วคงมีความรู้สึกที่หลากหลาย บางคนคงคิดถึงเวลาที่จะได้พักผ่อน เวลากลับบ้าน แต่คุณหมอท่านหนึ่งกล่าวว่า”ชีวิตเราใกล้ความตายเข้ามาอีก 1 วัน เราได้ทำอะไรเพื่อคนไข้ เพื่อคนอื่น เพื่อสังคมแล้วหรือยัง” คำพูดของนพ.วีระวรรธ รพ.กรุงเทพหาดใหญ่ กล่าวกับพวกเรา คณะทีมที่ปรึกษาที่เข้าไปร่วมเรียนรู้ ณ.รพ.เอกชนแห่งนี้

คุณหมอหนุ่มใหญ่ นับถือศาสนามุสลิม ผู้มีแรงบันดาลใจในการเรียนอายุรกรรมจากการดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดหัวใจโดยไม่รู้เท่าทันจนเกือบทำร้ายผู้ป่วย ผู้ที่เคย drop เรียนอายุรแพทย์เนื่องจากความไม่เข้าใจในเรื่องของการเรียนรู้ หลังจากที่เขาตั้งหลักและพยายามทำความเข้าใจกับทฤษฎีต่างๆทำให้เขาสามารถเรียนจบอายุรแพทย์ได้ และเป็นแพทย์ผู้หนึ่งที่ให้ความสำคัญกับการให้ข้อมูลผู้ป่วย การสื่อสารผู้ป่วยให้รับรู้รับทราบเกี่ยวกับโรคที่เป็นและแผนการรักษาโดยการใช้ Power point ประกอบการอธิบายอย่างใจเย็นจนคนไข้และญาติเข้าใจ คุณหมอจะบันทึกภาพและเบอร์โทรศัพท์คนไข้ทุกคนของคุณหมอไว้เพื่อง่ายต่อการจดจำในโทรศัพท์มือถือของคุณหมอ และคุณหมอให้เบอร์โทรศัพทส่วนตัวเพื่อให้คนข้ามารถโทรหาได้ตลอด 24 ชั่วโมง

คุณหมอวีระวรรธ ได้เล่าถึงประสบการณ์การดูแลคนไข้ที่เขาไม่อาจจะลืมได้ตลอดชีวิตให้ทีมเราได้ฟัง ช่างเป็นเรื่องเล่าที่เยียวยาพอลล่าได้อย่างยอดเยี่ยม เขายืนเล่าเรื่องราวของความประทับใจในชีวิตของการเป็นแพทย์ของเขาด้วยเสียงสั่นเครือหน้าห้องประชุมต่อหน้าคนนับร้อย

วันหนึ่งผมได้ดูแลคุณป้าคนไข้มุสลิมคนหนึ่งอายุ 65 ปีมีโรคประจำตัวเป็นเบาหวาน ความดันโลหิตสูงและโรคหัวใจ เคยได้รับการผ่าตัดติ่งอักเสบมานานมากแล้ว มีอาชีพค้าขายเสื้อผ้าอยู่ที่กรุงเทพ วันหนึ่งผู้ป่วยเดินทางมางานแต่งงานญาติที่มาเลเซีย รู้สึกปวดท้องอย่างรุนแรง ท้องแข็งตั้งแต่ตี 2 และมีไข้สูง ได้ไปรักษาที่คลินิกใกล้บ้านแต่อาการไม่ดีขึ้น จึงมารักษที่รพ.โดยมีผมเป็นเจ้าของไข้ ผมเห็นสีหน้าผู้ป่วยและลูกสาวมีความวิตกกังวล ได้ตรวจร่างกาย คลำท้อง ท้องอืดและเจ็บไปทั่วท้อง ผมได้ปรึกษาศัลยแพทย์เพราะสงสัยเป็นการติดเชื้อที่กระแสเลือด เยื่อบุช่องท้องอักเสบและลำไส้อุดตัน จำเป็นต้องผ่าตัดด่วน ผมกล่าว..สลามโมเลกุม เพราะผมก็เป็นมุสลิมและคิดว่าเมื่อได้ฟังภาษาที่เข้าใจตรงกันจะรู้สึกเหมือนหยดน้ำมาหล่อเลี้ยงหัวใจให้รู้สึกเป็นพวกเดียวกัน ผมรู้สึกอย่างนั้น มุสลิมเชื่อว่าพระเจ้าเป็นผู้กำหนดทุกสิ่ง แต่ให้สมองและความรู้เรามา ผมได้รับการสลามตอบจากคุณป้าแม้ว่าคุณป้าจะรู้สึกปวดเพียงใด ผมได้บอกกับคุณป้าและลูกสาวว่าจำเป็นต้องผ่าตัดด่วนและการผ่าตัดอาจจะมีความเสี่ยงได้ เนื่องจากคุณป้าอายุมากและมีโรคประจำตัวหลายโรค แต่ญาติขอกลับมารักษาที่กรุงเทพเพราะมีญาติอยู่ที่กรุงเทพ ผมจึงได้คุยกับคนไข้และญาติอีกครั้งหนึ่งโดยใช้แนวทางของศานาเป้นแนวทางในการพูดคุยให้ผู้ป่วยรับรู้ถึงอันตรายที่อาจจะเกิดขึ้นอย่างจริงใจ คุณป้าจึงตอบตกลง แต่มีคำพูดหนึ่งจากลูกสาวคุณป้าว่า”คุณหมอช่วยดูแลแม่ให้ดีที่สุดนะคะ เพราะแม่ยังไม่ไมได้ไปมักกะห์เลย” คำนั้นทำให้ผมได้เรียนรู้และเป็นแรงบันดาลใจให้ผมในการที่จะดูแลคุณป้าให้ดีที่สุด เพราะผมรู้ว่าการเดินทางไปมักกะห์ของชาวมุสลิมนั้นเป็นความฝันอันสูงสุดของเขา คำพูดนั้นหากเราเปลี่ยนจากแรงกดดันเป็นแรงบนดาลใจที่จะดูแลคนไข้ให้ดีที่สุดเรามีแนวทางในการดูแลผู้ป่วยที่เราใช้ร่วมกัน เริ่มใช้รายแรกในรายคุณป้า ผมระลึกอยู่เสมอว่าผมจะทำให้ดีที่สุดแต่สุดท้ายทุกสิ่ง”พระเจ้าจะเป็นผู้กำหนด” ผมได้พูดคุยกับแพทย์ พยาบาลที่ห้องผ่าตัดและห้อง ICU ในการเตรียมผู้ป่วยผ่าตัด และจะขอดูแลผู้ป่วยรายนี้จนกว่าจะปลอดภัย วันนั้นผมได้กลับบ้านเพื่อบอกกับภรรยาว่าจำเป็นต้องมานอนที่รพ.เพรามีคนไข้หนัก..ระหว่างที่คุณป้าอยู่ในห้องผ่าตัด ผมโทรถามอาการและสิ่งที่พบตลอด พบว่าลำไส้ของคุณป้าเริ่มเน่าและมีลำไส้ทะลุทำให้ติดเชื้อในช่องท้อง ต้องตัดลำไส้ออกหลังจากที่คนไข้ออกมาจากห้องผ่าตัด คนไข้มีภาวะไตวาย ปัสสาวะไม่ออก ผมเฝ้าดูแลในช่วงวิกฤตตลอดเวลา ดูแลอาการที่เปลี่ยนแปลงของคุณป้า จนเวลาผ่านไปประมาณเที่ยงคืนกว่าคนไข้อาการเริ่มคงที่ ผมได้เรียนรู้ว่าการทำงานที่มีเป้าหมายเดียวกันทำให้ทำงานง่ายและประสบความสำเร็จ พยาบาลรู้ว่าแพทย์จะทำอะไรต่อไป เราวางแผนและมีแนวทางในการดูแลคนไข้และสื่อสารกันตลอดเวลา หลังจากนั้นผมจึงกลับไปนอน รุ่งเช้าลูกสาวคุณป้าและสามีมาเยี่ยมคุณป้าอาการดีขึ้นมาก เราได้เอาเครื่องพันธนาการออกบ้างแล้ว แต่ลูกสาวมาขอให้หันศีรษะคุณป้าไปทางทิศตะวันตกเพราะเชื่อว่าคุณแม่จะหายเร็วขึ้น ผมได้ทำตามที่ลูกสาวคนไข้ขอร้อง เมื่อสามีมาเยี่ยมคุณป้าที่ ICU เกิดสิ่งที่เราทุกคนไม่คาดคิด คุณลุงไอเป็นเลือดออกมาจำนวนมาก จำเป็นต้องรับไว้ที่ ICU และรักษาจนหาย สามีคุณป้าบอกว่าเป็นบททดสอบจากพระเจ้าเราต้องผ่านไปให้ได้ ผมสวดมนต์ให้คุณลุงและคุณป้าให้หายเร็วๆ  คุณลุงได้ย้ายไปรักษาที่ตึกอายุรกรรมจนสามารถกลับบ้านได้ สำหรับคุณป้าเมื่อกลับมารักษาที่หอผู้ป่วยอายุรกรรม 13 วันผู้ป่วยมีอาการดีขึ้น จึงย้ายตัวไปรักษาต่อที่กรุงเทพ ซึ่งระหว่างเดินทางมีพยาบาลติดตามไปส่งด้วยตลอดทาง หลังจากนั้นสองสัปดาห์คุณป้าก็ได้กลับบ้าน หลายเดือนผ่านไป ผมได้รับโทรศัพท์จากลูกสาวของคุณป้า ว่าคุณป้าสบายดี และครั้งหนึ่งลูกสาวโทรมาบอกว่า คุณป้าได้ไปมักกะห์แล้ว ผมขนลุกซู่ และคิดว่าสิ่งที่ผมทำไปทำให้ความฝันของคุณป้าและครอบครัวเป็นจริง มันเป็นสิ่งที่หล่อเลี้ยงและให้กำลังใจในการทำงานของเราเป็นอย่างดี ผ่านไปอีก 1 เดือนคุณป้าโทรมาว่ากลับจากมักกะห์แล้ว โทรมาเล่าให้ฟังว่ามีความสุขและขอบคุณผมที่ได้ดูแลคุณป้าเป็นอย่างดี ผมได้เรียนรู้ว่า เราไม่ได้รักษาแค่โรค แต่ผมได้ตอบสนองความต้องการที่แท้จริงของผู้ป่วยและญาติ ผมรักษา illness ที่รวมถึงความเชื่อ ความศรัทธา ผมทำแล้ว ผมได้ทำในสิ่งที่เป็นแพทย์แล้ว ผมมีความสุขในการทำงานทุกวัน สักวันเราอาจถูกทดสอบจากพระเจ้า เราต้องทำดีทุกวัน จากนั้นเราได้ปรับปรุง fast track sepsis และการตรวจทางห้องปฏิบัติการ ผมรู้สึกมีความสุขและภาคภูมิใจกับงานของผม เมื่อผมมองพระอาทิตย์ตกดิน ผมถามตัวเองทุกวันว่า วันนี้เราทำดีเพื่อคนอื่นแล้วหรือยัง สิ่งที่เราจะเหลือไว้ให้คนรุ่นหลังได้เรียนรู้และกล่าวถึงเราคืออะไร ผมถามตัวเองทุกวัน.....

เรื่องเล่านี้ไม่ต้องถามเลยว่ากระบวนการคุณภาพ หรือมาตรฐาน การมุ่งเน้นที่ความปลอดภัยผู้ป่วยนั้นมีอยู่หรือไม่ แสดงไว้อย่างแจ่มแจ้งและแฝงเจือด้วยจิตวิญญาณของวิชาชีพอย่างเต็มเปี่ยม...ขอบคุณเรื่องราวดีๆที่สร้างแรงบันดาลใจให้สรพ.ด้วยเช่นกันค่ะ 

หมายเลขบันทึก: 416439เขียนเมื่อ 25 ธันวาคม 2010 21:10 น. ()แก้ไขเมื่อ 26 พฤษภาคม 2013 00:25 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกันจำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (17)

เยี่ยม เยี่ยมากๆ .... และก็ได้กลับมาถามตัวเองว่า "วันนี้เราทำดีเพื่อคนอื่นแล้วหรือยัง?"

น่าชื่นชมและศรัทธาผู้มีน้ำใจงามครับ ขอขอบคุณที่ช่วยแชร์ประสบการณ์ความมีน้ำใจงามครับ

สวัสดีค่ะ

ขอบคุณที่นำมาแบ่งปันค่ะ

แวะมาสวัสดีปีใหม่ที่ใกล้มาถึงนะครับ

Large_newyear2011 

สวัสดีคะ่พี่เจี๊ยบ ถามตัวเองอยู่เหมือนกัว่าวันนี้เรายังทำอะไรเพื่อคนอื่นได้บ้างค่ะ

ขอบคุณมากค่ะ 

อ.พอลล่า

เป็นสิ่งที่พิสุจน์ได้ว่า ทำดีแล้วมีสุขอิ่มเอิบใจ

 


Ico32

สวัสดีค่ะ เมล็ดหญ้า น้ำใจงามเหมือนเมล็ดหญ้าเลยค่ะ

ขอบคุณค่ะ 

เยี่ยมเลยค่ะ

อยากให้มีคนคิดแบบนี้เยอะๆค่ะ

สวัสดีส่งท้ายปีเก่า ๒๕๕๓ ต้อนรับปีใหม่ ๒๕๕๔ ค่ะ "น้องพอลล่า"

พวกเรามาเยี่ยม

ขอขอบคุณในความเห็นและความช่วยเหลือต่างๆ

ที่มีแก่พวกเรามาตลอด 2ปี

หายไปบ้างก็เพราะวุ่น

หายวุ่นก็จะมากวนใจ อ.พอลล่าต่อ อิ อิ

สวัสดีปีใหม่จ้า


ขอบคุณแทนคนไข้ทุกคน

ที่มีหมอ...ที่ดีดี....

สวัสดีค่ะ อ.พอลล่า

      อยากแวะมาบอกว่า  อ. วีรวรรธ ได้อ่านเรื่องเล่าของ อ. แล้วนะคะ อ. วีรวรรธ อดทึ่งในการเขียนสรุปใจความของ  อ.พอลล่ามากๆๆค่ะ  ( อิอิ สมราคาอุ๊คุยไว้เลยค่ะ )   แล้ววันที่ 16 มีค. 13.00 น. เจอกันนะคะ จะไปชิดขอบเวที เลยค่ะ  หมอวี สู้สู้

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท