พูดถึงสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการเยียวยาในสถานพยาบาล ก็จะคิดถึงคำบาลีสองคำ
บาลีคำแรก "สัปปายะ" ซึ่งแม่ต้อยก็ได้อธิบายไว้บ้างแล้วในการประชุม หรือจะอ่านเพิ่มเติม ก็เชิญที่ http://www.84000.org/tipitaka/dic/d_item.php?i=286 ซึ่งท่านเจ้าคุณ พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต) ได้อธิบายไว้ใน"พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม" อย่างง่ายต่อความเข้าใจแล้ว ซึ่งก็สามารถนำมาประยุกต์กับการสร้างสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการเยียวยาในสถานพยาบาลได้โดยตรงอย่างครบถ้วนทั้ง ๗ ข้อ
บาลีอีกคำที่ผมคิดถึง คือ "ปฏิรูปเทสวาส" อ่านว่า ปะ-ติ-รู-ปะ-เท-สะ-วา-สะ (อยู่ในถิ่นที่ดี มีสิ่งแวดล้อมเหมาะสม - living in a suitable region; good or favourable environment) ซึ่งบาลีคำนี้ ได้ปรากฏอยู่ในหมวดธรรมหลายหมวด ได้แก่
จักร ๔ หรือ จักรธรรม ๔ หมายถึงธรรมะที่นำชีวิตไปสู่ความรุ่งเรือง มี ๔ ข้อ
๑. ปฏิรูปเทสวาสะ - อยู่ในถิ่นที่เหมาะสม
๒. สัปปุริสูปัสสยะ - สมาคมกับคนดี
๓. อัตตสัมมาปณิธิ - ตั้งตนไว้ชอบ
๔. ปุพเพกตปุญญตา - บุญเก่าหนุนเนื่อง
มงคล ๓๘ ในมงคลสูตร ก็มีปรากฏในข้อที่ ๔ ปฏิรูปเทสวาโส
การอยู่ในถิ่นอันเหมาะสม/สมควร ควรประกอบด้วยสิ่งแวดล้อม ๔ อย่างได้แก่
๑. อาวาสเป็นที่สบาย หมายถึงอยู่แล้วสบาย เช่นสะอาด เดินทางไปมาสะดวก อากาศดี เป็นแหล่งชุมชน ไม่มีแหล่งอบายมุขเป็นต้น
๒. อาหารเป็นที่สบาย หมายถึงอาหารการกินอุดมสมบูรณ์ เช่นมีแหล่งอาหารที่สามารถจัดซื้อหามาได้ง่าย เป็นต้น
๓. บุคคลเป็นที่สบาย หมายถึงที่ที่มีคนดี จิตใจโอบอ้อมอารี ถ้อยทีถ้อยอาศัย มีศีลธรรม ไม่มีโจร นักเลง หรือใกล้แหล่งอิทธิพลเป็นต้น
๔. ธรรมะเป็นที่สบาย หมายถึงมีที่พึ่งด้านธรรมะ มีที่ฟังธรรมเช่น มีวัดอยู่ในละแวกนั้น มีโรงเรียน หรือแหล่งศึกษาหาความรู้เป็นต้น
ซึ่งธรรม ๔ ข้อนี้ จะเรียกอีกชื่อหนึ่งก็เรียกว่า สัปปายะ ๔ เป็น subset ของสัปปายะ ๗ นั่นเอง
ปฏิรูเป วเส เทเส นโร ฯ แปลความว่า นรชนพึงอยู่ในถิ่นที่เหมาะสม ซึ่งก็คือ การได้อยู่ในถิ่น ทำเล หรือ ในที่ที่เหมาะแก่การดำเนินชีวิตของตน ให้ถึงความเจริญรุ่งเรือง และสันติสุข
ทั้งหมดนี้ก็เป็นเรื่องของ Healing Environment สภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการเยียวยาในสถานพยาบาลนั่นเอง
ระหว่าง สัปปายะ กับ ปฏิรูปเทสวาสะ ผมเลยเลือกเอาบาลีคำหลังมาเป็นชื่อบล็อกครับผม
เทพ อ่ะ อาจารย์ ...
สาธุ
สัปปายะ = Healing Environment
ต้อนรับ น้องใหม่ ..คร่า..
ศัพท์เปิดโลกทรรศน์มากครับ