ความเชื่อเป็นเรื่องที่ปฏิบัติสืบต่อกันมา โดยการเชื่อว่าดีและยึดสิริมงคลเป็นหลักปฏิบัติ ความเชื่อจึงเป็นเรื่องซับซ้อนในการหาเหตุและผล ความเชื่อเรื่อง “ผิดผี” จึงถือเป็นประเพณีที่เป็นกฏ กติกาที่สำคัญของชาวลาหู่ที่บ้านห้วยปลาหลด
ชาวลาหู่ที่บ้านปลาหลด ที่มีวิถีชีวิตและความเป็นอยู่เรียบง่ายและขึ้นอยู่กับธรรมชาติอันเป็นสภาพแวดล้อมแล้ว ผู้คนที่นี่มีจารีต การปกครองที่มีลักษณะเป็นรูปแบบเฉพาะของตนเองคือ
หมู่บ้านห้วยปลาหลด มีหัวหน้าปกครองคือผู้ใหญ่บ้าน แบบเป็นทางการมีหน้าที่ปกครอง ดูแล เป็นผู้นำในการพัฒนา และประสานงานกับองค์กรหรือส่วนราชการ นอกจากนี้หมู่บ้านยังแบ่งออกเป็น ๕ ป๊อก แต่ละป็อกมีหัวหน้าประจำป็อกเรียกว่าผู้ใหญ่ป็อกทำหน้าที่ดูแล ปกครองตนเอง ควบคุม กฏกติกาที่ปฏิบัติสืบต่อกันมาเหมือนเป็นข้อตกลง นอกจากนี้แต่ละป็อกจะสร้างลานจะคึป็อกละ ๑ แห่ง
บุคคลสำคัญที่ชาวบ้านให้ความศรัทธาและเป็นศูนย์รวมของจิตวิญญาณและเชื่อถือคือปู่จารย์และผู้ช่วยปู่จารย์ เป็นผู้เชี่ยวชาญด้านการทำพิธีกรรม และพิธีเพื่อความเป็นสิริมงคล และอีกท่านหนึ่งคือหมอผีมีความชำนาญการด้านขับไล่ผี ปัดเป่าความชั่วร้ายและภูติวิญญาณรวมทั้งงานด้านอวมงคลต่าง ๆ
วันนั้นได้ทราบว่ามีการทำพิธีประเพณี ”ผิดผี”ของชาวบ้านครอบครัวหนึ่ง เป็นเรื่องของภรรยาตัวจริงปรับผู้หญิงที่บังอาจมาละเมิดสิทธิ์กับสามีของตนเอง ซึ่งฝ่ายชายต้องการอยู่กินทั้งสองฝ่าย แต่ภรรยาตัวจริงไม่ยินยอมและประเพณีก็ไม่เห็นด้วย หญิงผู้ผู้มาใหม่จึงถูกภรรยาตัวจริงปรับตามประเพณี โดยเสียหมู ๑ ตัว และเงินอีก ๗๗ บาท ตามกฏระเบียบที่ตั้งไว้ ในความเป็นจริงหากภรรยาพบว่าสามีไปจับมือถือแขนหญิงอื่น หากก็สามารถกล่าวโทษได้
กรณีที่รุนแรงยอมความกันไม่ได้ ถึงขั้นหย่าร้างกันภรรยาจะต้องขายสามีให้กับหญิงหน้าใหม่เป็นเงิน ๑๒๐๐ บาท หรือถ้าหากภรรยาตั้งท้องหรือได้รับความทรมาณจะต้องถูกเรียกเงินค่าหย่าร้างมากกว่านี้ โดยผู้ใหญ่บ้านทางการและคณะกรรมการหมู่บ้านอีกอย่างน้อย ๖-๗ คนมาเป็นพยานว่า "จะไม่กลับมารังเก่า" อีก
ปู่จารย์เป็นผู้ทำพิธี และนิยมทำประเพณีตอนกลางคืน เนื่องจากเป็นเรื่องไม่งดงาม จึงไม่อยากให้เยาวชนหรือลูกเล็กเด็กแดงรู้เรื่อง และคนที่จะไปร่วมกินหมูจะต้องเป็นผู้ที่แต่งงานแล้วเท่านั้น ทั้งหญิงและชาย เครื่องเซ่นไหว้นอกจากหมูแล้วจะมีสิ่งของที่เป็นสิริมงคล เทียนและข้าวตอก จะไม่มีสุรา เพราะชาวลาหู่ไม่ชอบสุรา และไม่ต้มสุรา เยาวชนและคนโสดที่ถูกห้ามก็จะไม่ไปยุ่งเกี่ยวอย่างเด็ดขาด
การเลี้ยงผีหรือการทำพิธีกรรมจะต้องทำที่ห้องผี ซึ่งแต่ละบ้านอาจจะไม่มีห้องผีเหมือนกันทุกบ้าน แต่จะต้องไปอาศัยห้องผีของญาติ ๆ หรือเพื่อนบ้านในป็อกเดียวกัน เพื่อการทำพิธี สำหรับบ้านที่มีห้องผีจะต้องเป็นบ้านที่รักษาสมบัติผู้ดีได้อย่างเคร่งครัด ไม่คุยเสียงดัง ไม่เดินเสียงดัง เปิดหรือปิดประตูต้องเบา ๆ ไม่ตีลูกตีหลานให้ร้องไห้งอแง และไม่ทะเลาะเบาะแว้งกัน
หากผู้กระทำผิดไม่ทำพิธีเลี้ยงผี จะทำให้การประกอบอาชีพไม่ประสบความสำเร็จ การปลูกข้าว ปลูกถั่ว หรือปลูกข้าวโพดในไร่จะได้รับความเสียหายไม่ได้ผลผลิต เท่าที่ควร หรืออาจทำให้เจ็บป่วยโดยไม่รู้สาเหตุและเรื่องอับอาย ถูกติฉินนินทาของคนในชุมชนอีกด้วย
ความสงบร่มเย็นของคนในสังคม ทุกคนจะต้องร่วมมือกันรักษาวัฒนธรรมประเพณี และเคารพกฏกติกาเช่นเดียวกับที่หมู่บ้านห้วยปลาหลดมีกฏระเบียบเรื่องการ "ผิดผี" มาเป็นสิ่งยึดเหนี่ยวจิตใจของผู้คน แม้ว่าการประบจะไม่แพงในความรู้สึกของพวกเรา แต่เขาจะไม่ละเลยต่อการปฏิบัติมากนัก เพราะมีความละอายต่อสังคม
จองแล้วจ้า..อิอิ
พวกชนเผ่าพวกนี้ ดีอยู่อย่างที่เขาเคร่งครัดเรื่องผิดผีกันมาก จนชาวเราก็นำมาใช้บ่อยๆ และติดเป็นคำพูดเลยว่า...เดี๋ยวผิดผีต้องเสียผีนะ
แล้วชาวเราล่ะไม่มีการผิดผีมั่งเลยเหรอ???
จะรอรับเสื้อท่ามกลางอากาศเย็นฉ่ำแห่งฤดูฝนนะคะ...
สวัสดีค่ะพี่คิม
*** เป็นเรื่องราวที่ไม่เคยรู้มาก่อนค่ะ
*** ขอบคุณพี่คิมค่ะ
แปลกดีจังค่ะพี่คิม ค่าปรับ ๗๗ ทำไมใช้เลขนี้ มีนัยยะอื่นไหม หรือเค้าถือตัวเลข ด้วยหรือเปล่าคะ น่าสนใจมากๆ ค่ะ ;)
อิ อิ ไม่อยากคิด ถ้าเอามาใช้กับคู่รักสมัยใหม่นี้ เห็นทีว่า คงได้คิด ผิดผี กันตรึม ก็แหม ค่าปรับดึงดูดใจ ออกปานนี้ ๕ ๕
เรียนพี่คิมที่นับถือ
เรื่องความเชื่อและประเพณีของแต่ละท้องถิ่นน้องว่าเป็นเรื่องที่น่าศึกษานะคะเพราะสะท้อนให้เห็นถึงประวัติความเป็นมาของบรรพบุรุษค่ะ
สวัสดีค่ะพี่ครูคิม
การทำพิธีประเพณี ”ผิดผี”ของชาวบ้าน เป็นเรื่องของภรรยาตัวจริงปรับผู้หญิงที่บังอาจมาละเมิดสิทธิ์กับสามีของตนเอง ....น่าจะเป็นแบบนี้ทั้งประเทศนะพี่ครู จะได้เพิ่มอัตราปรับและปรับให้สนุกไปเลย สงสัยครูกระเเตจะได้รับค่าปรับมากกว่าเพื่อน
-สวัสดีครับครูคิม
-มาติดตามเรื่องราวของ "เรื่องราว" ดี ดี ครับ
-”ผิดผี”เป็นเรื่องของภรรยาตัวจริงปรับผู้หญิงที่บังอาจมาละเมิดสิทธิ์กับสามีของตนเอง ซึ่งฝ่ายชายต้องการอยู่กินทั้งสองฝ่าย แต่ภรรยาตัวจริงไม่ยินยอมและประเพณีก็ไม่เห็นด้วย หญิงผู้ผู้มาใหม่จึงถูกภรรยาตัวจริงปรับตามประเพณี โดยเสียหมู ๑ ตัว และเงินอีก ๗๗ บาท ตามกฏระเบียบที่ตั้งไว้ ....
- ขอบคุณครับ
สวัสดีครับเกลอ ยังไม่ได้ตามอ่านกิจกรรมค่าย
งานเข้ามากครับ สุขภากโอเค
เป็นความเชื่อ ผิดผี ที่น่าจะดีต่อทุกฝ่าย มีแนวปฏิบัติคล้ายชนเผากะเหรี่ยงที่ยึดถือกันอยู่นะคะ ถ้าคนไทยยึดถือแบบนี้คงจะดีไม่น้อย จริงแล้วสำหรับคนไทย เงิน 77 บาทน้อยมากถ้าเทียบกับศักดิ์ศรี ใช่ไหมค่ะ
สวัสดีครับเกลอ ยังไม่ได้ตามอ่านกิจกรรมค่าย
งานเข้ามากครับ สุขภากโอเค
สวัสดีค่ะkrugui Chutima
ขอขอบคุณค่ะ
ที่ให้เกียรติมาเป็นประธานในการเปิดเม้นท์นะคะ ไม่เก็บเงินค่ะ
สวัสดีค่ะน้องธรรมทิพย์
เราอาจจะมองเห็นว่าเขาจ่ายค่าปรับน้อยก็จริง แต่เขาไม่ทำผิดผีกันจนเอิกเกริกนะคะ เขามีความละอายต่อสังคมค่ะ
สวัสดีค่ะkrugui Chutima
เสื้อส่งไปแล้วนะคะ
เรื่องผิดผี หากเป็นสังคมชาวเรา....อาจต้องพลิกตำราว่าด้วยการผิดผีจาก ๗๗ บาทเป็น ๗๗ ล้านบาทจึงจะสมควรนะคะ ฮา ๆ ๆ ๆ
ประเพณีและวัฒนธรรมเป็นสิ่งที่ปฏิบัติกันต่อๆมา เป็นเครื่องยึดเหนี่ยวให้ประพฤติปฏิบัติในสิ่งที่ถูกต้อง แต่ใช่ว่าเขาจะปรับกันบ่อย ๆ นะคะ หากใครถูกปรับเรื่องนี้ถือว่าร้ายแรงค่ะ
พี่คิมสบายดีค่ะ ขอขอบคุณค่ะ อดทนอีกนิดเดียวค่ะ
สวัสดีค่ะกิติยา เตชะวรรณวุฒิ
เรื่องราวของที่นี่น่าทึ่งมากค่ะ คิดว่าจะกลับไปหาคำตอบอีกครั้งค่ะ โจทย์ยาว ๆ ติดตัวมามากมายค่ะ
วันสองวันจะมีผู้นำเสื้อไปส่งนะคะ แล้วจะโทรบอกค่ะ
สวัสดีค่ะน้องpoo
น้องปูคิดเหมือนพี่คิมเลยค่ะ เลข ๗ ดูมีอิทพลมากนะคะ คิดว่าจะเขียนบันทึกเลข ๗ ค่ะ น่าสนใจมากๆ ค่ะ
ถ้าเอามาใช้กับคู่รักสมัยใหม่นี้ เห็นทีว่า คงได้คิด ผิดผี กันตรึม ก็แหม ค่าปรับดึงดูดใจ ....ต้องเพิ่มค่าปรับค่ะ ฮา ๆ ๆ ๆ
ก็ชวนสงสัยนะคะพี่คิม ว่าในความเชื่อของทางโน้น เลข ๗ หมายถึงอะไร
เพราะปกติ เลข ๗ ที่ทราบๆกัน เป็นเรื่องการเดินทาง การเปลี่ยนแปลง ส่วนทางกีฬา ถ้าใครใส่เบอร์ ๗ นี่ล่ะ นักเตะฝีเท้าเยี่ยม เลยค่ะ ;) ขอตัวไปเฝ้าพระอินทร์นะคะ ฝันดีค่ะ
สวัสดีค่ะน้องคุณยาย
ความเชื่อและประเพณีของท้องถิ่นที่นี่ เป็นเรื่องที่น่าศึกษามากค่ะ มีสิ่งที่น่าทึ่งและโจทย์ยาว ๆ ติดตามมาค่ะ สะท้อนให้เห็นถึงประวัติความเป็นมาและความเข้มแข็งของบรรพบุรุษจริง ๆค่ะ
สวัสดีค่ะน้องมาตายี
การทำพิธีประเพณี ”ผิดผี”ของชาวบ้าน เป็นเรื่องของภรรยาตัวจริงปรับผู้หญิงที่บังอาจมาละเมิดสิทธิ์กับสามีของตนเอง ....แม้ว่าจะปรับไม่แพง แต่เขาไม่นิยมเสียค่าปรับและไม่ทำผิดจารีตค่ะ นาน ๆ จะมีครั้ง เพราะเขาละอายต่อสังคมค่ะ
สงสัยครูกระเเตจะได้รับค่าปรับมากกว่าเพื่อน......โปรดอย่าคิดเล่นนะคะ ไม่ดีหรอกค่ะ
สวัสดีค่ะคุณเพชรน้ำหนึ่ง
นอกจากเสียค่าปรับแล้ว ยังถูกสังคมลงโทษอีกนะคะ ไม่คบค้าสมาคมด้วยอีกต่างหาก และพวกเขาก็ไม่มีผู้ทำผิดอย่างต่อเนื่องหรือบ่อย ๆ เหมือนสังคมที่เราเห็นอีกสังคมหนึ่งนะคะ
สวัสดีค่ะ
สวัสดีค่ะเกลอวอญ่า-ผู้เฒ่า-natachoei--
ยังมีเรื่องให้เขียนอีกมากมายค่ะ จะต้องเรียบเรียงให้ดีก่อน จึงจะนำลงโดยเฉพาะเรื่องสำคัญ ๆ
สวัสดีค่ะคุณครูเอ
ใกล้ ๆ หมู่บ้านห้วยปลาหลดมีเผ่ากะเหรี่ยงอยู่ด้วยกลุ่มหนึ่งนะคะ
ถ้าคนไทยยึดถือแบบนี้คงจะดีไม่น้อย และต้องเพิ่มค่าปรับให้แพง ๆ จะได้เข็ดขยาดค่ะ แต่ลงโทษฝ่ายเดียวไม่ยุติธรรมเลยนะคะ
ขอขอบคุณค่ะ
น้องปูสงสัยเหมือนพี่คิมค่ะ เรื่องของ เลข ๗ ค่ะ จะต้องคิดตามไปเก็บคำตอบค่ะ โจทย์ยาวเหยียดเลยค่ะ
สวัสดีค่ะน้องครูแป๋ม
ห้องผี ไม่ได้มีทุกบ้านนะคะ เพราะบ้านที่มีห้องผีจะต้องปฏิบัติตามเงื่อนไขอย่างเคร่งครัดค่ะ
ขอขอบคุณที่มาติดตามอ่านค่ะ
เรื่องน่าสนใจมากค่ะ
สวัสดีค่ะพี่คิม
วัฒนธรรมนำใจให้เจริญ น่าสรรเสริญบรรพชนคนสร้างสรรค์
ผู้ถ่ายทอดก็ยอดเยี่ยมไร้เทียมทาน เป็นสิ่งดีที่ได้อ่านผ่านสายตา
วัฒนธรรมประเพณีที่สืบสาน ภูมิปัญญาชาวบ้านนั้นสูงค่า
รักษาถิ่นชาติพันธุ์ยาวนานมา รู้คุณค่ารักษาไว้ให้ยั่งยืน