ภาษากับความหมาย
ภาษากับความหมาย
๑. ความหมายของคำ
คำ คือ เสียงที่มีความหมายใช้สื่อสารกันได้รู้เรื่อง
คำประกอบด้วย เสียง และความหมาย เมื่อพิจารณาด้านความหมายพบว่า ความหมายของคำมีอยู่ ๒ แบบ คือ
๑. คำที่มีความหมายโดยตรง
๒. ความหมายโดยนัย (เปรียบเทียบ หรือความหมายแฝง )
๑. คำที่มีความหมายโดยตรง หมายถึง ความหมายที่ผู้ใช้เข้าใจกันโดยทั่วไป
ดังปรากฏอยู่ในพจนานุกรม คำคำหนึ่งอาจมีความหมายเดียวหรือหลายความหมายก็ได้
คำที่มีความหมายเดียว
กลม คือ ทำให้กลม
กลาย คือ เปลี่ยนไป
คำที่มีหลายความหมาย
กก - กกไข่ กกไม้ ( โคนต้นไม้) ต้นกก ( พืชชนิดหนึ่ง)
ด้วง - ตัวด้วง ( ชื่อเรียกแมลงชนิดหนึ่ง )
- ซอด้วง ( ชื่อเครื่องดนตรีประเภท ซอ )
ลูกเสือ - ลูกเสือกำลังเดินทางไกล
เขาซื้อลูกเสือมาเลี้ยง
ดาว
นักเรียนกำลังเรียนเรื่องดวงดาว
น้องสากำลังนั่งดูดาวบนท้องฟ้า
ผัด
ฉันชอบกินข้าวผัดกะเพรา
ฉันไม่ชอบคนผัดวันประกันพรุ่ง
๒. ความหมายโดยนัย คือ ความหมายที่ก่อให้เกิดความรู้สึกต่าง ๆ กัน ทั้งทางดีและทางไม่ดี เช่น
พี่สาวเป็นดาวของมหาวิทยาลัย ( หมายถึง เป็นคนสวย)
วันนี้ฉันคงเป็นกระโถนแน่ ( หมายถึง ผู้ที่ใคร ๆ พากัน
รุมใช้ รุมว่า อยู่คนเดียว )
เขาเป็นม้ามืดในการวิ่งแข่งขันครั้งนี้ ( ไม่ได้เป็นที่คาดหวังว่าจะชนะ)
ตารางการเปรียบเทียบคำที่มีความหมายโดยตรง กับความหมายโดยนัย
ความหมายหลายกล
คำเดียวหลายความหมาย เป็นคำทายได้ความรู้
กิจกรรมคำเฉลยเผยออกดู เสริมปัญญาน่าสนใจ |
จากหนังสือภาษาพาสุขของ จงจิต นิมมานนรเทพ
๑. อ่านคำกลอนทั้งบทเพื่อให้ทราบความหมายรวม ๆ ของบทกลอน
๒. พิจารณาความหมายของคำที่ใช้ทีละวรรค อาจจะต้องอ่านหลายครั้ง
๓. เมื่อแน่ใจว่าคำที่คิดได้นั้นถูกต้องแล้ว ลองพิจารณาความหมายของคำนั้น ว่าใช้ได้กับ
ทุกวรรคทุกความหมาหรือไม่ ถ้าใช้ได้ ก็แสดงว่าคิดคำตอบได้ถูกต้อง
๑. เต่าทะเลชื่ออะไรใครรู้บ้าง ๒. คำอะไรเรียกมณีมีค่ามาก
วัยชรามีจุดด่างเรียกใดหนา คำนี้หากเรียกนกขนสีเขียว
พ้องชื่อไม่มีเมล็ดรสโอชา พ้องชื่อไม่ดอกขาวยิ่งหอมจริงเจียว
ลองทายว่าเราควรใช้คำใดเอย คำคำเดียวหลายความหมายลองทายเอย
คำตอบ…………………… คำตอบ……………………
๓. ม้าพันธ์หนึ่งชื่ออะไรใครรู้บ้าง ๔. คำใดคือ “ติดขวาง” อย่างแน่นหนา
ชื่อแมลงหนึ่งอย่างพ้องความหมาย “ถู” ให้สะอาดตาดูผ่องใส
สีขาวแล้วเหลืออะไรให้ลองทาย ใช้ความหมายว่า “ฝืดเคือง” ทุกเรื่องไป
แม้ตอบได้ชื่อเดียวจนครบถ้วยเอย คำอะไรอักษร “ข” พอทายเอย
คำตอบ…………………… คำตอบ……………………
๔. โต๊ะต้องมีอะไรไว้เป็นหลัก ๖. คำใดใช้ “ตำหนิติเตียน ,ว่า”
คนเล่นไพ่เขามักเรียกคำไหน พ้อง “มากกว่าจำนวนครึ่งถึงเกือบถ้วน”ก
กุลสตรีขานรับด้วยคำใด ความหมาย “ทอน,ทุบ ตัด” ชี้ชัดชวน
ตอบไวไวคำนี้ง่ายทายเถิดเอย ลองใคร่ครวญคำนี้หนอมี “ ค” เอย
คำตอบ…………………… คำตอบ……………………
๗. “ เครื่องป้องกันอาวุธสี่เหลี่ยม ” เห็น ๘. เป็นนักโทษใส่อะไรไว้ค้ำคอ
“พวกโขนเต้นเป็นพลรบ” เรียกคำไหน สิ่งใดรอ “ค้างอยู่ ” เรียกคำไหน
ปักษ์ใต้เรียก “ดวงจันทร์ ”อันอำไพ “หญ้าอย่างหนึ่ง” ใช้มุงบ้านเรียกอะไร
พยัญชนะต้น ข ไข่ เดาได้เอย คำตอบนี้หาได้ไม่ยากเอย
คำตอบ…………………… คำตอบ……………………
๙. วัสดุอะไรใช้เย็บผ้า ๑๐. คำใดคือ“ช่วงเวลา”หรือ “ครั้ง, หน”
พ้องชื่อปลาจำได้ไหมจ๊ะหนู ใช้กับคน “เอาปากงับ” คำใดหนา
อีกทั้งชื่อดอกไม้วันไหว้ครู “พื้นหน้าเรียบ” เตียนราบดูงามตา
พินิจดูคำอะไรตอบไวเอย “ค” นำหน้าคำใดบอกใบ้เอย
คำตอบ…………………… คำตอบ……………………
๑๑. อะไรเอ่ยอยู่เสียดฟ้าหญ้าสูงกว่า ๑๒. ส่วนล่างของต้นไม้ เรียกใดหนา
ใช้เรียกส่วน “งอกออกมาอยู่บนหัว” พ้องชื่อ “เห็ด” รสโอชาน่าสงสัย
พ้องชื่อนก มีราคาแพงน่ากลัว เป็นชื่อ ตัวหมากรุก บุกทแยงไป
เป็น สรรพนามแทนตัวคนอื่น เอย คำอะไรไม่ยากหากคิดเอย
คำตอบ…………………… คำตอบ……………………
๑๓. เครื่องจักสานใช้ตักน้ำคำใดหนา ๑๔. ช้างพลายมีอะไรให้แต่งบ้าน
แทนคำว่า ครู ก็ได้ไม่ผิดผัน พ้องชื่อ “พืช” ทำอาหารและขนม
แต่งฉันท์ใช้แทนคำหนักมักเรียกกัน “เครื่องดักปลา” สมัยก่อนคนนิยม
คำใดนั้นลองคิดสักนิดเอย คำเหมาะสมคือคำใดตอบไวเอย
คำตอบ…………………… คำตอบ……………………
ความเห็น (3)
ขอคำเฉยหน่อยครับ
เฉลยให้หน่อยครับ
