11th HA Forum: หนทางสู่การเปลี่ยนแปลงที่ยั่งยืน (๑)

งาน HA National Forum ครั้งที่ ๑๑ ระหว่างวันที่ ๙-๑๒ มีนาคม ๒๕๕๓ ปีนี้มีความยิ่งใหญ่เหมือนเช่นทุกปี เมื่อวันที่ ๙ มีการมอบใบ Recognition ให้แก่ทีมเบาหวานที่ได้รับรางวัล ซึ่งปีนี้ทีมครบุรี แกนนำของเครือข่ายเราได้รับใบ Recognition นี้ด้วย ดิฉันเข้าร่วมงานได้ ๓ วันคือวันที่ ๑๐-๑๒ นอกจากจะมาจัดกิจกรรมของเครือข่ายในวันที่ ๑๑ แล้ว ยังได้ถือโอกาสนี้นัดพบกับทีมแกนนำเพื่อวางแผนการจัดมหกรรม KM เบาหวานของปีนี้

วันที่ ๑๐ มีนาคม ๒๕๕๓
ดิฉันเดินทางมาถึง IMPACT ตั้งแต่ยังไม่ถึง ๐๗ น. เช้ามืดวันนี้มีฝนตกที่กรุงเทพฯ ครู่หนึ่ง ท้องฟ้าขมุกขมัวเหมือนในฤดูหนาว ต้องเปิดไฟหน้ารถตลอดทาง ดิฉันจอดรถที่อาคารชาเลนเจอร์ ซึ่ง ณ เวลานั้นยังว่างอยู่มาก เสร็จแล้วก็ไปลงทะเบียนที่จุดของวิทยากร เจอน้องกุ้งของ สรพ. คอยอำนวยความสะดวกอยู่ ผู้เข้าประชุมทยอยกันมาถึงเรื่อยๆ เจอ พญ.อารยา ทองผิว มาถึงแต่เช้าเช่นกัน ดิฉันนัดหมายจะมาฟังเรื่อง "พบแชมป์เบาหวาน" ที่ห้อง Saphire 6 ที่คุณหมออารยาเป็นผู้ดำเนินรายการตอน ๑๐.๓๐ น.

 

เวทีในห้อง Grand Diamond

ช่วงเช้าดิฉันเข้าประชุมในห้อง Grand Diamond เมื่อไปถึงได้ดู VDO ที่ทาง สรพ.จัดทำขึ้น แต่ไม่ตลอดทั้งเรื่อง พบว่ามีเนื้อหาการดูแลผู้ป่วยเบาหวานที่นาดูน มหาสารคาม ในนั้นด้วย

เวลา ๐๘.๑๕ น. มีการแสดงลิเกพื้นบ้านเรื่อง "ใกล้บ้าน ใกล้ใจ" ที่สนับสนุนโดย รพ.พระนครศรีอยุธยา บอกเล่าเรื่องราวขั้นตอนการให้บริการและการดูแลผู้ป่วยเบาหวานของศูนย์แพทย์วัดตึก พระนครศรีอยุธยา ผู้แสดงมีทั้งที่เป็นศิลปินนักร้อง นักแสดงตลก ผู้จัดรายการวิทยุ นักวิชาการสาธารณสุข พยาบาลวิชาชีพ เนื้อเรื่องเชื่อมโยงกับความยืดหยุ่นของการจัดบริการ

 

ลิเกเรื่อง "ใกล้บ้าน ใกล้ใจ"

เวลา ๐๙.๐๕-๑๐.๐๐ น. ฟัง ศ.นพ.จรัส สุวรรณเวลา เรื่อง "หนทางสู่การเปลี่ยนแปลงที่ยั่งยืนในระบบสุขภาพ" ที่ทำให้ความรู้ความคิดของเรากว้างขึ้น ดิฉันจดบันทึกเอาไว้เพื่อการเรียนรู้ของตัวเอง เอาตามที่จดได้ทันเท่านั้น เวลาได้ฟังอะไรดีๆ เคยคิดจะบันทึกเสียงเอาไว้ แต่พอนึกถึงเวลาที่ต้องมาถอดเทปก็เปลี่ยนใจ ดิฉันเลยเลือกวิธีการฟังไปทำความเข้าใจไปและจดบันทึกไปด้วย ไม่เน้นเรื่องความครบถ้วนของเนื้อหา 

ดิฉันนั่งเก้าอี้แถวหน้าสุด แต่ถ่ายภาพท่าน ศ.นพ.จรัสไม่เห็นหน้าเพราะโพเดียมสูง บังเสียเยอะ เลยต้องถ่ายภาพจากจอ

 

ศ.นพ.จรัส สุวรรณเวลา

ศ.นพ.จรัส กล่าวว่าปัจจุบันมีโรคระบาด “Affuenza” เกิดขึ้น ระบาดทั่วไป เป็นความฟุ่มเฟือย เกินจำเป็น ฟุ้งเฟ้อ...สงสัยจะระบาดเข้ามาในวงการของเราแล้ว ดูจากยาที่กินกันเป็นกำๆ การตรวจทางห้องปฏิบัติการ การตรวจพิเศษต่างๆ...น่าจะมาจากความฟุ่มเฟือย

ความยั่งยืน มีการพูดกันมานานแล้ว ปี ๑๙๙๒ มีการประชุมที่ Rio…พูดเรื่องของความยั่งยืน...มลภาวะ มลภาวะมีผลต่อสุขภาพด้วย ความยั่งยืนทางสุขภาพมีปัจจัยทางสิ่งแวดล้อมมาเกี่ยวข้อง...ทรัพยากรธรรมชาติมีจำกัด ถ้าใช้แบบที่เราใช้อยู่สักวันจะหมดไป พลังงาน อาหาร...ทั้งหมดเกี่ยวกับสุขภาพ มีโครงการ Food for the World อาหารพอ แต่มีคนกินเกิน กินไม่พอ เกิดปัญหาทางสุขภาพ หากพูดถึงความยั่งยืนทางสุขภาพ ต้องพูดถึงทรัพยากรด้วย....Sustainable Production, Sustainable Environment, Sustainable Natural Resources, Sustainable Service, Sustainable Consumption

พายุต่อระบบบริการสุขภาพ ๙ ประเด็น
๑. ความรู้ขยายตัวมากมาย เปลี่ยนเร็ว สลับซับซ้อนขึ้น ผลคือตามไม่ทัน ไม่รู้ ถูกหลอก

๒. เทคโนโลยีราคาแพง เกิดความเจ็บป่วยล้างผลาญ (Catastrophic illness) ยกตัวอย่างการรักษามะเร็ง...กลายเป็นคนมีหนี้สิน มีความเดือดร้อนไปทั่ว คนในวงการแพทย์ตระหนักน้อย...ต้องดูแลว่าคุ้มค่าหรือไม่ มีกำลังพอที่สู้กับเรื่องนี้ได้หรือไม่ บางคนบอกว่าเบิกได้ก็จ่ายไปเถอะ ค่าใช้จ่ายเงินหลวงก็สูงขึ้น เป็นโรคฟุ่มเฟือย...เราต้องมีความไวต่อปัญหา มีความเข้าใจและเห็นใจ

๓. ความเปลี่ยนแปลงของโรค มีโรคอุบัติใหม่ อุบัติซ้ำ ดื้อยา โรคเดิมป้องกันได้... ยกตัวอย่างโรคอ้วน ผู้ใหญ่และวัยรุ่นไทยไทยร้อยละ ๓๐ อยู่ในเกณฑ์อ้วน มีการเปลี่ยนนิสัยการกินอาหารจากข้าว ผัก ผลไม้ เป็นอาหารแบบตะวันตก ในแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ ๙ ระบุว่าภาวะอ้วนเป็นปัญหาสำคัญของชาติ...เราจะสร้าง Motivation อย่างไร มีอะไรเกิดขึ้นบ้าง เช่น แผนงานส่งเสริมการออกกำลังกาย ห้ามขาย junk food ในโรงเรียน อาหารเสริมเพื่อการลดและการควบคุมน้ำหนัก...

วัลลา ตันตโยทัย