ผลพวงจากการอบรม “การจัดการเรียนการสอน” โดยใช้กระบวนการ “KM” เป็นบรรยากาศแห่งการแลกเปลี่ยนเรียนรู้จากการให้และรับอย่างสมบูรณ์แบบ คณะครูอาจารย์วิทยาลัยให้ความสนใจและร่วมมือในการทำกิจกรรมครั้งนี้เป็นอย่างมาก เนื่องจากคณะครูที่เข้าร่วมอบรมเต็มใจและสมัครใจด้วยใจจริง หาได้บังคับจิตใจไม่ กิจกรรมครั้งนี้จึงเต็มไปด้วยขุมทรัพย์แห่งธารปัญญาที่ไหลรินมาจากใจของเหล่าคณะครู ทำให้การแลกเปลี่ยนเรียนรู้เต็มไปด้วยความมุ่งมั่น เอาจริงเอาจัง เกิดมิติใหม่แห่งการเรียนรู้อย่างแท้จริง มีการถกกันในเรื่องวิชาการบ้างในบางกลุ่มที่มีความเห็นแตกต่างกัน แต่ทุกอย่างดำเนินไปด้วยความราบรื่นและเต็มไปด้วยไมตรีจิตและมิตรภาพอย่างแท้จริง เมื่อพูดถึงเรื่องเล่าที่ตนประสบความสำเร็จในการจัดการเรียนการสอน ขอหยิบยกมาแลกเปลี่ยนเรียนรู้ไว้ ณ ที่นี้
ในการจัดการเรียนการสอน ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2549 รายวิชาวิถีธรรมวิถีไทย ของนักเรียนชั้น ปวช.1 แผนกสถาปัตยกรรม นักเรียนส่วนใหญ่เป็นผู้หญิง หากแต่ธรรมชาติเด็กผู้หญิง คือ คุยเก่ง ติดเพื่อน อยากคบหาสมาคมกับเพื่อน ซึ่งเป็นพฤติกรรมของเด็กวัยรุ่นทั่วไป หากแต่พฤติกรรมดังกล่าวจะไม่เป็นปัญหาหากเขาทำถูกที่ ถูกเวลา ถูกกาลเทศะ การจัดการเรียนการสอนในชั่วโมงของครู พบว่า ขณะที่ครูกำลังจัดการเรียนการสอนนั้น มีเสียงสอดแทรกเข้ามาเริ่มจากค่อย ๆ จนกระทั่งเริ่มดังขึ้นเรื่อย ๆ ครูจึงเงียบและหยุดการสอนไว้ชั่วครู่ ในขณะที่ครูหยุดนักเรียนก็หยุดพฤติกรรมการพูดคุยเช่นกัน ครูรอให้ทุกอย่างนิ่งอยู่ในความสงบครู่หนึ่ง โดยไม่ได้พูดอะไรแม้แต่คำเดียวและเมื่อทุกอย่างสงบนิ่งลง ครูก็เริ่มทำการสอนต่อไป การจัดการเรียนการสอนดำเนินไปได้ระยะหนึ่งก็เริ่มมีเสียงพูดคุยของนักเรียนดังตามมาอีกรอบ คราวนี้ครูหยุดนิ่งและนักเรียนก็หยุดแต่ค่อย ๆ นิ่งเช่นเดิม แต่ครั้งนี้ครูไม่หยุดนิ่งเฉยแต่ส่งคำถามถามนักเรียนในชั้นถึงสาเหตุของการพูดคุยกันในขณะที่ครูจัดการเรียนการสอน คำตอบที่ได้รับ คือ “อาจารย์คะ...อาจารย์ต้องเห็นใจหนูหน่อยวันนี้เป็นวันจันทร์ และเป็นชั่วโมงแรกที่หนูได้เจอกับเพื่อนด้วย หนูคิดถึงเพื่อนอยากพูดคุยกับเพื่อน และอยากระบายความคิดถึงให้เพื่อนฟังค่ะ” สรุปแล้วคืออยากคุยว่างั้นเถอะ!! ครูคิดในใจ จากเหตุผลของนักเรียนทำให้ครูคิดถึงบรรยากาศของการจัดการเรียนการสอนขึ้นมา หากแต่เพียงครูบ่อยไว้ให้เด็กพูดคุยโดยไม่สนใจใยดีการจัดการเรียนการสอนครั้งนี้คงไม่ประสบผลสำเร็จอย่างแน่นอน ดังนั้นครูจึงทำการตกลงชนิดมีเงื่อนไขกับเด็กนักเรียนกลุ่มนี้ คือ
“ครูให้คุยได้ 10 นาที แต่ต้องหลังจากที่เธอมีพฤติกรรมการตั้งใจเรียนเป็นที่น่าพึงพอใจของครู และครูจะเผื่อเวลาให้เธอคุยก่อนหมดชั่วโมงสอน 10 นาที แต่เธอต้องคุยกันจริง ๆ เอาชนิดที่ให้หายคิดถึงกันไปเลย และครูจะจัดกลุ่มให้คุยตามความสมัครใจ” และยังพูดทีเล่นทีจริงกับนักเรียนอีกนิดนึงว่า “หากนักเรียนคนใดนั่งเฉยไม่พูดคุยกับเพื่อนอย่างที่ตกลงกับครูเอาไว้ ครูจะเอายางเส้นไปดีดปากเธอทันที...” นักเรียนทุกคนหัวเราะชอบใจ ด้วยครูมองว่าหากแต่บรรยากาศการจัดการเรียนการสอนที่ดีนั้นครูสามารถสร้างให้เกิดขึ้นได้ในชั้นเรียนตลอดเวลาและทุกสถานการณ์ แค่ปรับเปลี่ยนวิกฤตให้เป็นโอกาสเราก็จะได้โอกาสและบรรยากาศที่ดีเกิดขึ้นเสมอ หลังจากฟังข้อตกลงกติกาที่ครูเสนอแล้ว นักเรียนทั้งห้องต่างชอบใจและยินดีน้อมรับกติกาดังกล่าวด้วยความสมัครใจ
จากนั้นผู้สอนก็จัดการเรียนการสอนตามปกติ และสิ่งที่ค้นพบใหม่ คือ นักเรียนเงียบ ยิ้มให้ครู และไม่ส่งเสียงดังรบกวนชั้นเรียน หากแววตายังสื่อถึงความเป็นมิตรและพร้อมที่จะเรียนรู้ไปด้วยกัน คงยังมึนงงกับเงื่อนไขที่ครูเสนอไปกระมัง และครูยังพบว่ามีรอยยิ้มติดอยู่บนใบหน้าและแววตาตลอดเวลาของการจัดการเรียนการสอน การจัดการเรียนการสอนในชั่วโมงนี้จึงเต็มไปด้วยบรรยากาศที่ดีและราบรื่น แต่ครูก็ยังคงรักษาสัจจะวาจาที่เปล่งออกไปตามเงื่อนไขกติกามารยาทที่มีให้ไว้กับนักเรียน จากกิจกรรมการให้นักเรียนได้พูดคุยโดยไม่จำกัดหัวข้อ อิสระในเรื่องที่พูดนักเรียนทุกคนดูสนุกสนาน และหันมาสนทนากับครูเป็นระยะ ๆ
ผลพวงจากการให้เด็กได้พูดคุยก่อนหมดชั่วโมงสอน ยังค้นพบถึงผลดีในการจัดการเรียนการสอนในรายวิชาต่อไปด้วย เนื่องจากนักเรียนได้พูดคุยระบายความอัดอั้นตันใจจนหมดในระยะเวลาที่จัดให้ มองว่าคงจะไม่มีปัญหาเรื่องการพูดคุยในรายวิชาต่อไป หรืออาจจะมีแต่คงน้อยลงกว่าเดิม เนื่องจากแรงอัดได้ถูกปลดปล่อยไปหมดสิ้นแล้ว
ฟังคนสวยพูดหน่อย !! เด็กเงียบเลยใช่ใหมคะ นี่ก็ถือว่าเป็น "จิตวิทยาในการสอน" ค่ะ สังเกตแถบสีเหลืองนะคะน้องนิว...คนสวย
งานยุ่งใหมเอ่ย...คิดถึงและเป็นกำลังให้เสมอนะจ๊ะ
คุณ "ขจิต"
อย่าเพิ่ง "die" ก่อนค่ะ เสียใจแย่เลย...พยายามหายใจไว้ค่ะ สูดลมหายใจเข้าลึก ๆ แต่อย่าลืมปล่อยออกมานะคะ...
ภาพน่าเกลียดมาก...ตัวรีบเชียว แต่ไม่เป็นไรค่ะสมองยังโตอยู่ เชื่อว่างานยุ่ง ๆ แต่คงไม่เกินความสามารถ คุณ "ขจิต" แน่นอน สู้ได้...แต่อย่าตาย!! เสียดายมันสมองดี ๆ ของประเทศชาติค่ะ
สู้ค่ะสู้...แต่อย่าลืมดูแลสุขภาพตนเองด้วย เป็นกำลังใจสำเร็จค่ะ
เทคนิคนี้ดีจังครับ...
จัดการกับนักเรียนได้อยู่หมัดเลย...