คนเมืองน้ำดำ
นาง สุขสังวาลย์ คนเมืองน้ำดำ เมาลิทอง

GAP ข้าวหอมมะลิกลุ่มวิสาหกิจชุมชนบ้านโหมน


ทำอย่างไรถึงได้ GAP และกว่าจะมาถึงวันนี้....

ทำอย่างไรถึงได้ GAP

                   กว่าจะมาถึงวันนี้  ของกลุ่มผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวหอมมะลิ บ้านโหมน หมู่ที่ 2 ตำบลห้วยโพธิ์ อำเภอเมืองกาฬสินธุ์  จังหวัดกาฬสินธุ์ ซึ่งเป็นแหล่งเรียนรู้วิสาหกิจชุมชนกลุ่มข้าวมะลิปลอดสารพิษบ้านโหมนหมู่ที่ 2 ตำลห้วยโพธิ์   อำเภอเมือง  จังหวัดกาฬสินธุ์

 ที่อยู่   บ้านเลขที่ 60 บ้านโหมน หมู่ที่ 2 ตำบลห้วยโพธิ์ อำเภอเมือง จังหวัดกาฬสินธุ์  46000

เบอร์โทรศัพท์ติดต่อ    นายประจวบ  คงตรง  (ประธาน)  085-7388023

                            นางสาวสมจันทร์ ดอนสินพูล (รองประธาน)  080-7636771

ประวัติความเป็นมา

เริ่มต้นจากปี 2547 สำนักเกษตรอำเภอเมืองกาฬสินธุ์ ได้คัดเลือกเป็นพื้นที่ดำเนินงานโครงการ ส่งเสริมการปลูกข้าวพันธุ์ดี   โดยงบประมาณผู้ว่าราชการจังหวัดกาฬสินธุ์  (งบCEO)     ให้การสนับสนุนปัจจัยการผลิต  ประกอบด้วยเมล็ดพันธุ์ข้าวหอมมะลิ  ปุ๋ยเคมีและปุ๋ยชีวภาพรวมทั้ง    

งบประมาณฝึกอบรมตามกระบวนการโรงเรียนเกษตรกร เพื่อกระจายและขยายพื้นที่ปลูกในปีแรกจำนวน200 ไร่สมาชิกแรกตั้งจำนวน 25 ราย  ได้จดทะเบียนเป็นกลุ่มวิสาหกิจชุมชนเมื่อ

วันที่ 17 ธันวาคม 2548 ปัจจุบันมีสมาชิกจำนวน 64 รายสามารถขยายพื้นที่ปลูกได้มากกว่า 1,000 ไร่ นอกจากกิจกรรมด้านการผลิตข้าวเพื่อการบริโภคและจำหน่ายเมล็ดพันธุ์ข้าวแล้ว  กลุ่มได้มีแนวคิดในการเพิ่มมูลค่าผลผลิตโดยการแปรรูปข้าว เช่นข้าวกล้อง ข้าวฮาง   รวมทั้งกิจกรรมเสริมเพื่อเพิ่มรายได้และลดรายจ่ายในครัวเรือนอีกหลายประเภทตามความถนัดของสมาชิก

องค์ความรู้

  1. พลิกฟื้นผืนดินตามรอยพระภูมินทร์  การปรับปรุงบำรุงดิน การปลูกพืชผสมผสาน
  2. การทำเกษตรทฤษฎีใหม่/ไร่นาสวนผสม
  3. กระบวนการโรงเรียนเกษตรกร( การตัดพันธุ์ปน, การคัดเมล็ดพันธุ์ข้าว,  การจัดระบบปลูกพืช,การป้องกันและกำจัดศัตรูพืชแบบผสมผสาน , การทำฮอร์โมนพืช,  น้ำหมักรกหมู,  การทำยูเรียมูลสุกร ฯลฯ)
  4. การแปรรูปข้าวเพื่อเพิ่มมูลค่า(ข้าวกล้อง,  ข้าวฮาง, น้ำข้าวกล้องงอก)
  5. กิจกรรมเสริมเพิ่มรายได้(การเพาะเห็ดขอนขาว, เห็ดฟาง, การปลูกผักปลอดภัยจากสารพิษ)
  6. การทำผลิตภัณฑ์ของใช้ในครัวเรือน(น้ำยาล้างจาน, ผงซักฟอก, แชมพูสระผม)
  7. การใช้ชีวิตอย่างพอเพียง  การออมเงินและการทำบัญชีครัวเรือน

 ขั้นตอนเตรียมดินเตรียมแปลง

                       ฉีดพ่นน้ำหมักชีวภาพเพื่อไถกลบตอซัง เพื่อลดปัญหาการเผาตอซังซึ่งจะทำลายสิ่งแวดล้อมและไม่ทำให้ดินเสื่อมคุณภาพ ทำให้ดินดีและเกิดการหมักดินที่ดี

                       หว่านปุ๋ยพืชสด เช่น โสน ปอเทือง ถั่วพุ่ม เมื่อหว่านเสร็จต้นถั่วหรือโสนเจริญงอกงามขึ้นประมาณ 1 เดือน ก็ทำการไถกลบเพื่อทำให้ดินมีธาตุอาหารประเภทไนโตรเจนจะทำให้ดินเกิดความอุดมสมบูรณ์ ช่วยให้ต้นข้าวเจริญเติบโตเร็วและลดปัญหาการใช้สารเคมี

ขั้นตอนเตรียมเมล็ดพันธุ์

                       เมล็ดพันธุ์ที่จะใช้ต้องเป็นเมล็ดพันธุ์ที่ผ่านการคัดเมล็ดพันธุ์อย่างดี และผ่านกระบวนการทดสอบความงอก ปริมาณความชื้น และสิ่งเจือปน  เมล็ดพันธุ์ตรงตามสายพันธุ์ทุกพันธุ์และเป็นเมล็ดพันธุ์ที่บริสุทธิ์

                       การแช่เมล็ดพันธุ์เพื่อจะทำการตกกล้าหรือหว่านแทนการดำต้องนำเมล็ดไปแช่น้ำประมาณ 2 วัน หลังจากนั้นนำขึ้นจากน้ำมาใส่ตะกร้าหรือใส่กระสอบปุ๋ยแล้วนำน้ำหมักชีวภาพมาราดเมล็ดพันธุ์ข้าวที่นำขึ้นจากน้ำที่อยู่ในภาชนะ จากนั้นนำปุ๋ยคอกมาโรยทับเพื่อให้เมล็ดข้าวเกิดความงอกดี และต้นกล้าแข็งแ

 การบำรุงดูแลต้นกล้า

                       เมื่อต้นกล้าได้ประมาณ  10-15  วัน  กำลังตั้งหน่อได้แข็งก็นำน้ำหมักจุลินทรีย์ผสมน้ำฉีดในแปลงกล้าโดยใช้อัตราส่วนน้ำหมักจุลินทรีย์  3 ช้อน/20 ลิตร  อย่าให้น้ำในแปลงกล้าขาดเพราะจะทำให้หญ้า  หรือวัชพืชอื่นขึ้นและก่อนที่จะถอนกล้าประมาณ  5  วัน  ให้น้ำจุลินทรีย์พ่นอีกจะให้กล้าถอนง่ายเพราะรากกล้าจะฟู

  ขั้นตอนปักดำ

                       เมื่อต้นกล้าเติบโตได้ประมาณ 1 เดือน เกษตรกรจะทำการไถแปรในแปลงนาที่เคยไถกลบตอซังไว้ในช่วงไถดะ

                       ก่อนที่จะไถแปรหรือคราดก็จะมีการฉีดน้ำหมักชีวภาพหรือหว่านปุ๋ยหมักก่อน

                       จากนั้นไถและคราดเตรียมปักดำ เมื่อปักเสร็จประมาณ 15-20 วัน ก็จะนำน้ำหมักชีวภาพฉีดพ่นต้นข้าวอีกครั้ง เพื่อให้ต้นข้าวแข็งแรงในระยะแตกกอ และดูแลอย่างสม่ำเสมอให้น้ำอย่างต่อเนื่อง และการให้ปุ๋ยดูแลเรื่องวัชพืชในนาข้าว รวมทั้งแมลงศัตรูพืช

 ขั้นตอนตัดพันธุ์ข้าวปนในนาข้าว

                       เมื่อต้นขาวในแปลงนาเจริญเติบโตเต็มที่ และกำลังตั้งท้อง เพื่อทำการออกรวงก็จะดูแลเรื่องพันธุ์ข้าวปน หรือข้าวเรื่อย เพื่อป้องกันเมล็ดพันธุ์ปนในสายพันธุ์ที่เก็บทำเป็นเมล็ดพันธุ์ เพื่อให้สามารถกระจายพันธุ์ในฤดูกาลต่อไปได้

                       การกำจัดข้าวปนทำโดยวิธีการลงตัดในแปลง คือ พันธุ์ข้าว  ปนจะออกดอกก่อนข้าวพันธุ์แท้ เมื่อต้นข้าวพันธุ์ปนออกดอกเกษตรกรก็จะลงในแปลงเพื่อตัดข้าวพันธุ์ที่ปนออกจากแปลงนาที่พันธุ์ข้าวกำลังจะออกดอก เพื่อไม่ให้ข้าวปนในแปลงข้าวพันธุ์

 ขั้นตอนการเก็บเกี่ยว

                  ก่อนที่จะเก็บเกี่ยวข้าวที่กำลังออกรวงเหลืองอร่ามในระยะพลับพลึงสังเกตดูแลน้ำในแปลงนาระบายออก ให้แปลงนาแห้งเพื่อความสะดวกในการเก็บเกี่ยว การเก็บเกี่ยวข้าวในระยะพลับพลึงจะทำให้เมล็ดข้าวเต็มที่และไม่หักในเวลาที่เราสีเป็นข้าวสารหรือเก็บเป็นเมล็ดพันธุ์ ได้เก็บเกี่ยวเสร็จก็จะตากแดดที่ไม่ค่อยร้อนจัดอยู่ประมาณ  2-3  วันก็จะทำการนวดโดยการเก็บเกี่ยวด้วยคนและนวดด้วยคนถ้าเป็นข้าวพันธุ์ก่อนที่จะนวดก็มีการคัดเมล็ดพันธุ์ที่เมล็ดข้าวอีกครั้ง เพี่อป้องกันข้าวปนจากนั้นก็จะทำการเป่าเม็ดข้าวที่ลีบ หรือเมล็ดที่ไม่เต็มออกแล้วเทคนิคของแต่ละคน บางคนก็จะพัดลมเป่าบางคนก็จะใช้ภูมิปัญญาดั่งเดิม  เช่น  การใช้กระด้งพัดข้าวลีบออก

           ขอชื่นชมกับการตั้งใจทำงานของกลุ่ม และขอขอบคุณสำหรับผู้ที่เกี่ยวข้องทุกท่าน ที่ให้ความเอาใจใส่ ให้คำแนะนำ จนกลุ่มสามารถพัฒนาพึ่งพาตนเองได้ 

 

หมายเลขบันทึก: 328289เขียนเมื่อ 15 มกราคม 2010 14:26 น. ()แก้ไขเมื่อ 13 มิถุนายน 2012 20:24 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกันจำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (8)
  • แวะมาสวัสดีปีใหม่ครับ
  • ขอให้มีความสุขกับการทำงานนะครับ
  • ขอบคุณครับ
  • ขอเป็นกำลังใจกับคนทำงาน

คุณครู..สิงห์ป่าสัก

  • ขอบคุณมากค่ะ สำหรับการแวะมาเยี่ยม
  • เวลามีเท่ากัน แต่จะจัดการได้แค่ไหน
  • จะพยายาม

 

 

คุณ ชาญวิทย์-นครศรีฯ

  • ขอบคุณมากค่ะ สำหรับกำลังใจ
  • อยู่ไหนก็ส่งถึงกันได้
วิทวัฒน์ สินธุรักษ์

กำลังใจครับ คนบ้านเดียวกัน บ้านโหมนครับ

ประชาสัมพันธ์

ขณะนี้ศูนย์ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวชุมชนบ้านโหมนได้นำข้าวปลอดภัยจากสารพิษมาจำหน่ายที่ตลาดสดเทศบาล

กาฬสินธุ์ในช่วงเย็น มีสินค้าหลายประเภท เช่น ข้าวหอมมะลิ ข้าวกล้อง และข้าวฮาง ตราร่มโพธิ์ และปัจจุบันมี

ผลิตภัณฑ์ใหม่น้ำดื่มสมุนไพรบรรจุขวด ได้แก่ น้ำตะไคร้หอม ในราคาเป็นกันเอง ชาวบ้านมาขายเองค่ะ

นอกเหนือจากข้าวบรรจุถุง เรายังมีสินค้าเกษตรปลอดภัยจากสารพิษอีกมากมายจากเครือจากศูนย์ปราชญ์

ชาวบ้านและศูนย์เรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียงชุมชนอำเภอต่าง ๆ

ร้านของเราอยู่บริเวณด้านข้างตลาด ถ้าเดินมาจากสถานีตำรวจ แผงจะอยู่ด้านขาวมือสุดด้านหลัง

ทั้งนี้ได้รับความอนุเคราะห์สถานที่และอุปกรณ์ต่าง ๆ จากเทศบาล และสำนักงานเกษตรและสหกรณ์จังหวัด

ผู้จำหน่ายจะใส่ผ้ากันเปื้อนและหมวกคลุมผมสีขาวสังเกตได้ง่าย

ขอบคุณทุกท่านที่มาอุดหนุนค่ะ

ร่วมเป็นกำลังใจ ในความมุ่งมั่นนตั้งใจทำงาน

และมีองค์ความรู้มาแชร์อยู่เสมอ

คน KM

เรียน คุณวิทวัฒน์ ... คุณคนเกษตร..และคุณโชคชัย

  • ขอบคุณ  สำหรับการแวะมาทักทาย
  • ขอบอกว่า ข้าวฮางของบ้านโหมน อร่อยมากค่ะ
  • ไปซื้อข้าวแล้ว ได้ฟังเพลงเพราะ ๆ ด้วยหล่ะ (เพลงจากหนุ่ม กษ.)
พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท