ข่าวตลาดนัดความรู้ครูเพื่อศิษย์วัยใส

ข่าวประชาสัมพันธ์สถาบันส่งเสริมการจัดการความรู้เพื่อสังคม (สคส.)

ตลาดนัดความรู้ครูเพื่อศิษย์
ฝ่าวิกฤตวัยใส ด้วยการจัดการความรู้

-------------------------------------------------------------------------

  กระทรวงศึกษาธิการ โดยสถาบันพัฒนาผู้บริหารการศึกษา (สพบ.) ร่วมกับ สถาบันส่งเสริมการจัดการความรู้เพื่อสังคม (สคส.) จัดงาน ตลาดนัดความรู้ ครูเพื่อศิษย์ เมื่อวันที่ 26-27 สิงหาคมที่ผ่านมา ทั้งนี้เพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้ประสบการณ์ความสำเร็จ ของครูจากทั่วประเทศ เกี่ยวกับการแก้ปัญหาวัยรุ่น อาทิ ปัญหายาเสพติด ปัญหาเพศสัมพันธ์ ปัญหาเด็กหนีเรียน โดยมี ครูและผู้บริหารจาก 19 โรงเรียนทั่วประเทศ โดยแบ่งเป็นการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ระดับครูผู้ปฏิบัติ และกลุ่มผู้บริหารในฐานะที่เอื้ออำนวยด้านนโยบายการแก้ปัญหา

  ทั้งนี้จากการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ทั้ง 2วันพบว่ามีวิธีการแก้ไขปัญหาดีดีจากการเล่าเรื่องความสำเร็จหลายประเด็น ของครู อาทิ การแก้ไขปัญหายาเสพติดของครูเพ็ญดิดา บุญมาสืบ โรงเรียนเทศบาลท่าอิฐ ที่เอาตำแหน่งครูของตนเองค้ำประกัน นักเรียนที่ติดและค้ายาเสพติด และบางคนมีความผิดซ้ำซาก กระทั่งถูกทางโรงเรียนไล่ออก มาอยู่ในการดูแลให้กลับมาเป็นเด็กดีได้โดยการให้อภัย  และดึงเด็กเข้าหากีฬากระทั่งเด็กเรียนจบโดยไม่ต้องออกจากโรงเรียน

 สำหรับเรื่องเพศสัมพันธ์ในวัยเรียน อาจารย์ สมชัย สินแท้ ครูแนะแนวโรงเรียนหัวหิน จ.ประจวบคีรีขันธ์ กล่าวว่า ตนเคยพบปัญหาการตั้งท้องในวัยเรียนของเด็กห้องเดียวกันพร้อมๆ กัน ถึง 2 คน ซึ่งพบโดยอังเอิญระหว่างตรวจแถวตอนเช้า ปัญหานี้จะต้องให้นักเรียนได้มีส่วนร่วมในการหาทางออกของเขาเองก่อนโดยที่ครูจะต้องเป็นที่ปรึกษาอย่างใกล้ชิด และหากพบว่านักเรียนต้องการเอาลูกในท้องออกจะต้องให้ข้อคิดและปัญหาที่อาจตามมา และที่สำคัญจะไม่ใช้นโยบายไล่เด็กออกจากโรงเรียนเป็นเด็ดขาดเพราะจะยิ่งเป็นการกดดันให้เด็กทำแท้ง และทอดทิ้งบุตรมากยิ่งขึ้น

  เช่นเดียวกับครูรชพร ทัศนา โรงเรียนชะอำคุณหญิงเนื่องบุรี ที่ใช้วิธีแก้ปัญหาวัยรุ่นด้วยการไม่ห้ามให้เด็กนักเรียนคบกัน และขณะเดียวกันก็ไม่ได้ส่งเสริม แต่หากพบว่านักเรียนคนใดคบกันจะต้องให้อยู่ในสายตาครูหรือผู้ปกครอง ไม่ให้ลักลอบไปคบหากันโดยที่ครูไม่รู้ ซึ่งเคยมีกรณีนักเรียนหญิงซึ่งเป็นนักเรียนกิจกรรมวาดภาพของโรงเรียน แต่มีพฤติกรรมกระวนกระวาย ดูนาฬิกาอยู่เสมอ และบางครั้งก็ไม่เข้าเรียน เนื่องจากกำลังมีความรักกับรุ่นพี่ ทำให้ไม่มีสมาธิในการเรียน เมื่อครูหาข้อมูลได้แล้วก็บอกให้เด็กพาแฟนมาเรียนด้วยกัน และขณะเดียวกันก็อยู่ในการดูแลของครู ทำให้เด็กหญิงมีสมาธิมากขึ้น และเด็กทั้งสองก็เป็นกำลังใจให้กันและกันในการเรียนกระทั่งเด็กผู้ชายจบไป ส่วนเด็กผู้หญิงก็พัฒนาฝีมือการวาดภาพกระทั่งนำชื่อเสียงมาให้โรงเรียน

  นอกจากนี้ก็ยังมีปัญหาเด็กนักเรียนหนีเรียนนั้น ครูนงนุช กุลมาตย์ สอนสุขศึกษา โรงเรียนกัลยานวัตร ได้คิดโครงการเพื่อนช่วยเพื่อน ให้เด็กนักเรียนในห้องจับคู่เป็นบัดดี้กันแล้วให้ช่วยกันจูงกันเข้าเรียน ช่วยกันเรื่องการเรียน ขณะที่โรงเรียนหัวหินก็มีวิธีหาเครือข่ายภายนอกโรงเรียนเป็นความร่วมมือเช่น เครือข่ายตำรวจ พระ และเครือข่ายผู้ปกครองที่ช่วยกันโทรมารายงาน หรือส่งตัวนักเรียนที่พบเห็นว่าหนีเรียนมาส่งกลับเข้าโรงเรียน

  ส่วนปัญหาเด็กติดเกมส์ ครูสมพิศ สารบรรณ โรงเรียนบ้านไผ่ เล่าถึงแนวทางแก้ไขว่า ที่โรงเรียนใช้วิธีระดมความคิดกันของครูประจำชั้น จากนั้นก็แยกเด็กที่มีปัญหาติดเกมส์ออกมาทำหลักสูตรเสริม ช่วงพักกลางวัน หรือหลังเลิกเรียนโดยจะต้องแจ้งให้ผู้ปกครองรับรู้ ซึ่งหลักสูตรดังกล่าวจะเน้นเรื่องนันทนาการ โดยจะสอบถามความต้องการของเด็กเสมอๆ ซึ่งหลังจากทำแล้วพบว่าเด็กรู้สึกว่าทางโรงเรียนให้ความสำคัญและเอาใจใส่เขามากขึ้นส่งผลให้เด็ก 47 คนจาก 50 คนที่ติดเกมส์เลิกเล่นเกมส์โดยเด็ดขาด ในขณะที่โรงเรียนบางแห่งจะนำนักเรียนที่ติดเกมส์เข้ามาช่วยสอนคอมพิวเตอร์ให้กับรุ่นน้อง ก็ทำให้เขาเห็นความสำคัญของตนเองในที่สุดเด็กเลิกติดเกมส์และหันมาทำประโยชน์ให้โรงเรียนมากขึ้น นอกจากนี้ครูเองก็ต้องพัฒนาตนเองให้รู้เท่าทันเด็กนักเรียน โดยบางโรงเรียนครูจะเข้าอบรมเรื่องคอมพิวเตอร์เพื่อคัดกรองข้อมูลทางอินเตอร์เน็ต สกัดเวปไซด์ประเภทลามกไม่ให้เด็กลอกอินเข้าไปได้

  นอกจากนี้ในส่วนของการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ระดับผู้บริหารในแนวทางแก้ปัญหาวัยรุ่น ได้ข้อสรุปว่าครูต้อง เชื่อมั่นในศักยภาพของเด็กนักเรียน และให้เด็กมีส่วนร่วมในการแก้ปัญหา ให้เด็กรวมกลุ่มกันคิด เช่นส่งเสริมให้มีสภานักเรียนเกิดขึ้นมากๆ ซึ่งพบว่าสภานักเรียนของโรงเรียนน้ำพองพิทยา จ.ขอนแก่น สามารถดำเนินกิจกรรมนักเรียนกันเองโดยไม่ต้องรอครูมาตั้งแต่ปี 2540 จนตกผลึกกลายเป็นวัฒนธรรมการปกครองดูแลโดยนักเรียนด้วยกันเอง  โดยมีครูทำหน้าที่เป็นเพียงผู้อำนวยให้เกิดสภานักเรียนที่สร้างสรรค์

 ส่วนปัญหาเด็กลักขโมยบางครั้งก็ต้องอาศัยสิ่งศักดิ์สิทธิ์ให้เด็กสาบานตนซึ่งได้ผลมากทีเดียว เช่นเดียวกับแนวทางการแก้ปัญหาอินเตอร์เน็ตโป๊ ผู้บริหารก็จะมีนโยบายนำหลักคุณธรรมสอดแทรกเข้าไปในวิชาการให้มากขึ้น เช่นวิชาคอมพิวเตอร์ ครูผู้สอนจะสอนเรื่องคุณธรรมจริยธรรมควบคู่กันไปด้วย นอกจากนี้ก็เสริมด้วยค่ายคุณธรรม และเน้นการเรียนการสอนแนววิถีพุทธมากขึ้น เน้นนโยบายเยี่ยมบ้าน 100 เปอร์เซนต์ ใช้หลักนิติธรรมนำระเบียบที่เคร่งคัดเกินไป  ซึ่งแนวทางแก้ไขในโรงเรียนคงยังไม่เพียงพอ ต้องอาศัยเครือข่ายโรงเรียนเช่น ผู้ปกครอง ชุมชน วัด และตำรวจรวมถึงโรงเรียนใกล้เคียง ร่วมมือในการแก้ปัญหาเด็กวัยเรียนอย่างเชื่อมโยง

 ขณะที่ ศ.นพ. วิจารณ์ พานิช ผอ.สถาบันส่งเสริมการจัดการความรู้เพื่อสังคม (สคส.) กล่าวว่า การจัดตลาดนัดความรู้ครูเพื่อศิษย์ครั้งนี้ เป็นการเรียนรู้เพื่อเรียรู้วิธีการเรียนรู้แบบใหม่ 2 เรื่องคือการเรียนรู้เรื่องการจัดการความรู้แ ละการเรียนรู้การแก้ปัญหาวัยรุ่นวัยเรียนเพื่อฝ่าวิกฤต และเป็นการเรียนแบบสวนทางคือการเรียนจากการปฏิบัติไปสู่ทฤษฎี  และเมื่อกลับไปใช้จริงในโรงเรียน จะต้องคิดว่าจะให้ครู ในโรงเรียนแลกเปลี่ยนเรียนรู้กันอย่างไร และอย่าลืมว่าลูกศิษย์ทั้งเก่าและใหม่ รวมถึงผู้ปกครองจะต้องร่วมแลกเปลี่ยนเรียนรู้ด้วย  ซึ่งการรวมตัวของผู้เกี่ยวข้องแบบนี้จะทำให้เกิด ชุมชนแห่งการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ซึ่งท่านทั้งหลายต้องกลับไปเติมเต็มส่วนที่ท่านขาด  และการจัดตลาดนัดความรู้ครั้งนี้ จะเป็นจุดเริ่มต้นของการต่อยอดขยายเครือข่ายความร่วมมือ เพื่อเด็กไทยวัยใส ให้ครอบคลุมเพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้ระหว่างครูกับอาจารย์ รวมไปถึง ผู้ปกครอง ชุมชน และองค์กรพัฒนาเอกชนต่อไปในอนาคต 
      *********************

สอบถามเพิ่มเติมสถาบันส่งเสริมการจัดการความรู้เพื่อสังคม(สคส.) 02-6199701 ,02-6196187-8