เรียนรู้จากครูนอกบ้าน

การสร้างโอกาสการเรียนรู้จากการแลกเปลี่ยนประสบการณ์..ในลักษณะของเรื่องเล่าเร้าพลัง

ดิฉันร่วมเป็นคณะทำงานในการพัฒนาครูเกี่ยวกับการพัฒนานวัตกรรม ทั้งนวัตกรรมด้านการบริหารจัดการ การเรียนการสอนและการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรม ทั้งนี้โดยเปิดโอกาสให้ผู้เข้ารับการพัฒนาได้มีโอกาสแลกเปลี่ยนเรียนรู้กัน ในลักษณะของการใช้เรื่องเล่าเร้าพลัง เพื่อให้ทุกคนได้มีโอกาสสกัดขุมและแก่นความรู้นำไปสู่การพัฒนานวัตกรรมของตนเองในโอกาสต่อไป ซึ่งมีเรื่องเล่าของผู้บริหาร ครูผู้สอน และบุคลากรทางการศึกษาหลายเรื่องที่ดิฉันประทับใจอยากนำเสนอผ่านเวทีแห่งนี้ ซึ่งวันนี้ขอนำเสนอเรื่อง...

ชื่อผลงาน           การบริหารความขัดแย้งให้ประสบความสำเร็จ

เจ้าของผลงาน    นายไชยยศ  กัณหกุล   ผู้อำนวยการโรงเรียนบ้านทุ่งต้นปีก 

                          อำเภอเมือง  จังหวัดกระบี่   

                ผมได้รับคำสั่งให้ย้ายมาปฏิบัติงานที่โรงเรียนบ้านทุ่งต้นปีก ซึ่งสภาพของโรงเรียนในขณะนั้น มีความขัดแย้งกันอย่างรุนแรงระหว่างชุมชนกับบุคลากรโรงเรียน โดยกดดันให้ผู้บริหารคนเก่าต้องเคลื่อนย้ายหรือออกจากพื้นที่โดยเร่งด่วน ทำให้ผมรู้สึกลำบากใจมากเมื่อเข้าอยู่ใหม่คิดว่าจะเริ่มต้นอย่างไรดีที่จะสร้างความเข้าใจระหว่างโรงเรียนกับชุมชนได้

                ผมจึงได้วางแผนเริ่มจากศึกษาข้อมูลสภาพของความขัดแย้งว่ามีสาเหตุมาจากเรื่องใดกันแน่ระหว่างความแตกต่างทางศาสนากับการแข่งขันทางการเมืองของนักการเมืองท้องถิ่น ซึ่งพบว่าที่จริงแล้วโรงเรียนเป็นเพียงเครื่องมือในการต่อรองของนักการเมืองที่เข้ามาหาเสียงเพื่อหวังคะแนนเสียงจากผู้ปกครองนักเรียน โดยมีการวางเงื่อนไขเรื่องการช่วยเหลือโรงเรียนหากได้รับการเลือกตั้ง  นอกจากนี้ ปัญหาระหว่างนักเรียนด้วยกันเพราะเมื่อนักเรียนทะเลาะกัน ก็ไม่ได้รับการแก้ปัญหาจากครู เมื่อนักเรียนไปฟ้องผู้ปกครอง ทำให้เกิดการทะเลาะกันระหว่างผู้ปกครองนักเรียนคู่กรณี และครูเองก็ไม่ได้ปฏิสัมพันธ์กับผู้ปกครองนักเรียนมากนักเพราะไม่ได้พักอยู่ในโรงเรียนหรือชุมชนแต่พักอยู่ในเมืองและเดินทางไปเช้ากลับเย็นทุกวัน

                ผมได้ตัดสินใจมาพักอยู่ในบ้านพักครูที่โรงเรียน โดยพยามทำตัวเป็นแบบอย่างให้ครูและชุมชนเห็นตั้งแต่การปฏิบัติงานในฐานะผู้บริหารโรงเรียน  ทั้งการซ่อมแซมโรงเรียน การรับนักเรียนตอนเช้า ได้ทักทายกับผู้ปกครองที่มาส่งลูกทุกเช้าและเย็นโดยไม่เลือกว่าเป็นคนกลุ่มใด  เมื่อทักทายกันบ่อยครั้งขึ้นก็ได้ชวนผู้ปกครองเข้ามาในโรงเรียนโดยจัดเป็นสภากาแฟบางครั้งก็มีการประชุมกันบ้างทั้งที่เป็นทางการและไม่เป็นทางการ ทำให้ผู้ปกครองที่มาร่วมสภากาแฟได้พูดคุยกันบ่อยครั้ง ซึ่งความจริงแล้วผู้ปกครองนักเรียนในชุมชนส่วนใหญ่เป็นคนที่รู้จักกันดี แถมยังเป็นเครือญาติกันด้วยซ้ำไป  เมื่อชุมชนเข้าใจกันดีและเริ่มเชื่อมั่นในตัวผู้บริหารว่าเป็นกลางไม่เข้าข้างฝ่ายหนึ่งฝ่ายใดแล้ว ผมจึงได้จัดประชุมผู้ปกครองเพื่อให้ช่วยกันวางแผนแก้ปัญหานักเรียน ซึ่งทุกคนก็ให้ความร่วมมือด้วยดี  เมื่อผมสอบถามนักเรียนในโรงเรียนนักเรียนบอกว่าผู้ปกครองให้ความสนใจตัวนักเรียนดีในทุกเรื่อง และเมื่อดูผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนในทุกระดับชั้นก็มีผลการเรียนอยู่ในระดับที่น่าพอใจ

เป็นเทคนิคการบริหารง่ายๆ แต่ประสบความสำเร็จได้อย่างน่าประทับใจทีเดียวค่ะ

อย่างนี้ น่าจะเรียกว่าการบริหารแบบการสร้างปฏิสัมพันธ์กับผู้ปกครอง

ขอเป็นกำลังใจให้น่ะครับ

[นาย ศิลป์ชัย เทศนา]

เข้าใจ...เข้าถึง...พัฒนา

[พรชัย]

การแก้ปัญหาความขัดแย้งอย่างสร้างสรรค์ เขาบอกว่าปลาเน่าจะเริ่มที่หัว ผู้บริหารเปรียบเสมือนหัวปลา

ถ้าผู้บริหารเริ่มก่อน เดินเข้าหาชุมชน เป็นคนใหม่ไม่มีข้อบกพร่องรับรองได้รับการยอมรับ

ครูนั่นแหละคือผู้สร้างความขัดแย้งกับชุมชน ต้องยืนยันเหมือนที่ท่านทำ

ผมเองมักจะได้ย้ายไปโรงเรียนมีขัดแย้งกับชุมชน แต่ถ้าเรามีความอ่อนน้อมให้เกียรติเขา

เปลี่ยนความขขัดแย้งเป็นการสร้างสรรค์ร่วมกันไปได้ อยู่ได้ ชอบงานวิจัยที่ท่านทำ ง่าย เจาะลึก

และเกิดผลดีกับการบริหารงาน

ขอบคุณผู้นำเสนอครับ

[จา]

ขอขอบพระคุณผอ.พรชัย ค่ะที่ได้มาร่วมแลกเปลี่ยนเรียนรู้ด้วยกันค่ะ เพราะดิฉันเชื่อว่าผู้บริหารคือหัวใจแห่งความสำเร็จ หากผู้บริหารเป็นคนเก่ง โดยเฉพาะเก่งคิด เก่งทำ เก่งนำสู่ความสำเร็จที่สร้างสรรค์ นับเป็นโชคดีของสพท.ยโสธร น่ะค่ะ ที่มีผู้บริหารโรงเรียนเหมือนผอ.พรชัย ที่ช่วยแก้ปัญหาภายในโรงเรียนที่มีความขัดแย้งเสมอ หากเป็นไปได้อยากให้ท่านนำเสนอวิธีการแก้ปัญหาให้เป็นวิทยาทานแก่ผู้บริหารสถานศึกษาอื่นๆบ้างน่ะค่ะ จะได้นำไปประยุกต์ใช้ตามสถานการณ์ที่เกิดขึ้น น่ะคะ