ทัศนศิลป์และสิ่งแวดล้อม

ทัศนศิลป์ ทัศนธาตุ และสิ่งแวดล้อม ศิลปะความเพื่อสุนทรียะทางอารมณ์และประโยชน์ใช้สอย

ทัศนศิลป์ เป็นผลงานศิลป์ที่มนุษย์สร้างขึ้น เพื่อมุ่งแสดงความงดงาม และความพึงพอใจให้ประจักษ์แก่คนทั่วไป มากกว่ามุ่งสนองตอบทางด้านประโยชน์ใช้สอยทางร่างกาย และการรับรู้ผลงานทัศนศิลป์ผ่านประสาทสัมผัสทางสายตา ซึ่งอาจจะเรียกว่า ศิลปะที่มองเห็นก็ได้

ทัศนศิลป์ประกอบด้วยศิลปะ 4 ประเภท คือ

จิตรกรรม
ประติมากรรม
สถาปัตยกรรม
ภาพพิมพ์

จิตรกรรมผลงานอ.จักรพันธ์ โปษยกฤต

ขลุ่ยทิพย์ เขียน ยิ้มศิริ

ยามเช้า, ๒๕๒๔
ศ.ประหยัด พงษ์ดำ
ภาพพิมพ์แกะไม้, ๖๐ x ๔๐ ซม.
สมบัติของมหาวิทยาลัยศิลปากร
รางวัลเกียรตินิยมอันดับ 1 เหรียญทอง ประเภทภาพพิมพ์
การแสดงศิลปกรรมแห่งชาติ ครั้งที่ ๒๗ พ.ศ. ๒๕๒๔
The Morning, 1981
Wood cut, H. 60 x 40 cm.

ทัศนศิลป์ แปลความหมายตรงตัวได้ความว่า ศิลปะที่รับรู้ได้ด้วยการมองเห็นด้วยสายตา จึงก่อให้เกิดอารมณ์ ความรู้สึกสะเทือนใจ ลักษณะของผลงานทัศนศิลป์ เป็นเรื่องของการสนองตอบสัมผัสทางสายตา อันได้แก่ มีรูปร่าง รูปทรง มีสีสัน กินพื้นที่ในอากาศ สามารถจับต้องได้

คุณค่าของทัศนศิลป์

ในการชื่นชมผลงานทัศนศิลป์ อันได้แก่ จิตรกรรม ประติมากรรม และสถาปัตยกรรม มักพิจารณาจากคติ ความเชื่อ ความนิยม และประโยชน์ใช้สอยหรือที่เรียกว่า คุณค่าทางศิลปะ ซึ่งแบ่งออกเป็น 2 ประการ คือ

คุณค่าทางเรื่องราว
คุณค่าทางรูปทรง

คุณค่าทางเรื่องราว

หมายถึง คติความเชื่อ และความหมายที่แฝงอยู่ในผลงานศิลปะเป็นการบอกเล่าเนื้อหาและสาระสำคัญที่ผู้สร้างศิลปะต้องการถ่ายทอดและบอกกล่าว รวมถึง ประวัติศาสตร์ ความเป็นมาในแง่ต่างๆของศิลปกรรมนั้นๆ

คุณค่าทางเรื่องราวทางทัศนศิลป์ที่ทำกันพอประมวลได้ดังนี้

เรื่องราวเกี่ยวกับความเชื่อถือ ศรัทธา
เรื่องราวเกี่ยวกับศาสนา
เรื่องราวเกี่ยวกับประวัติศาสตร์
เรื่องราวเกี่ยวกับการเมือง การปกครอง
เรื่องราวเกี่ยวกับวรรณคดี

คุณค่าทางรูปทรง

หมายถึง เกณฑ์ความงดงามที่มีอยู่ในศิลปะ ซึ่งสามารถรับรู้และยอมรับกันโดยทั่วไป เป็นการประสานกันขององค์ประกอบทางความงามที่สามารถรับรู้ได้ด้วยตาที่ผู้สร้างผลงานศิลปะจินตนาการและออกแบบขึ้นด้วยความชำนาญ

ส่วนประกอบที่ทำให้เกิดความงามของทัศนศิลป์มี 6 ประการ คือ

เส้น
รูปร่าง รูปทรง
จังหวะและช่องไฟ
น้ำหนัก
สี
พื้นผิว
เส้น หมายถึง การต่อกันของจุดที่นำไปใช้ในการแสดงขอบเขต และส่วนละเอียดของสิ่งต่างๆ ในภาพประกอบด้วย เส้นตั้ง เส้นนอน เส้นเฉียง เส้นโค้ง เส้นหยัก เส้นขด เส้นแต่ละชนิดจะให้ความรู้สึกในการรับรู้ต่างๆกัน
รูปร่าง หมายถึง การต่อกันของเส้นตั้งแต่ 2 ชนิดขึ้นไป และสิ่งที่แสดงขอบเขตรอบนอกของวัตถุสิ่งของต่างๆ มีลักษณะเป็น 2 มิติ แสดงความกว้างและความยาว รูปร่างมักอยู่รวมกับรูปทรงและเรียกควบคู่กัน รูปทรง สิ่งที่มีลักษณะ 3 มิติ แสดงความกว้าง ความยาว ความหนา ในทางศิลปะมีความหมายรวมไปถึงความหนาอันเกิดจากแสง-เงา และน้ำหนักสีบนผิวหน้าของจิตรกรรมด้วย
จังหวะและช่องไฟ หมายถึง ความเหมาะสม กลมกลืนในการจัดวางรูปและพื้น
น้ำหนัก หมายถึง ความเข้มของสีที่ทำให้เกิดความรู้สึกใกล้และไกล มิได้หมายถึง ความต้านทานแรงดึงดูดของโลก โดยปกติน้ำหนักของสีจะเทียบเป็นขาว-ดำ น้ำหนักน้อยสุดจะเป็นสีขาว แล้วเพิ่มขึ้นที่ละน้อยจนเป็นดำซึ่งหนักที่สุด
สี หมายถึง ความเข้มที่ปรากฏแก่ตา ในทางวัตถุสีมีลักษณะเป็นสสารชนิดหนึ่งที่สามารถระบาย ย้อม ฉาบ เปลี่ยนสีผิวหน้าวัตถุให้เป็นอย่างใหม่ได้
พื้นผิว หมายถึง พื้นนอกของวัตถุสิ่งของที่แสดงความขรุขระทางการมองเห็น

ส่วนประกอบทั้ง 6 นี้ จะมีอยู่ในผลงานทัศนศิลป์ทั้งประเภทจิตรกรรม ประติมากรรมและสถาปัตยกรรม ในการชื่นชมความงามของทัศนศิลป์ทางด้านรูปแบบ จึงจำเป็นต้องมองจากส่วนประกอบทั้ง 6 ประการ ในทำนองกลับกันเมื่อต้องการสร้างผลงานทัศนศิลป์อย่างใดอย่างหนึ่ง จำเป็นต้องนำส่วนประกอบทั้ง 6 นี้มาออกแบบเข้าด้วยกัน

ขอบคุณข้อมูลจากบูรพาจารย์ผู้ประสิทธิ์ประสาทวิชางานศิลปะทุกท่านมา ณ ที่นี้ค่ะ..ขออานิสงค์ตกแด่คุณครูทุกท่านนะคะ...

สีน้ำผลงานเทอดศักดิ์ ไชยกาล

ประมวลภาพกิจกรรมการเรียนการสอนทัศนศิลป์และสิ่งแวดล้อมของนักเรียนโรงเรียนเทศบาล ๔ (เชาวนปรีชาอุทิศ) เพ้นท์เสื้อรณรงค์ลดภาวะโลกร้อนค่ะ..

ขั้นตอนการเตรียมงานค่ะ..

ร่างภาพค่ะ

เริ่มบรรเลงตามใจชอบแล้วค่ะ..

เมื่อได้วาดดังใจสิ่งใดๆก็เงียบงั้นคงไว้ซึ่งสมาธิ

หลากลีลาสุดแต่ใจจะไขว่คว้าเลย..

ภูมิใจครับภูมิใจค่ะ..โลกสวยด้วยมือเราค่ะ..

สีที่ใช้เป็นสีอะคริลิคกับสีอเนกประสงค์ค่ะ

งานก็ได้หลากหลายสไตล์ตามความชอบค่ะ

แนววัยรุ่นวุ่นรัก

แนวการออกแบบดีไซด์

แนวอนุรักษ์ไทย

แนวรักธรรมชาติ...ป่าเขาน้ำตก

แนวรักท้องทะเล...

ผู้เรียนสามารถใช้สีที่เขาเรียกว่าทัศนธาตุสร้างสรรค์ผลงงานตามความคิดสร้างสรรค์ของตนเองได้เต็มศักยภาพของผู้เรียนเองโดยอิสระ..

ความรู้เกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมติดตามอ่านได้ที่...

http://gotoknow.org/blog/envisci/304856

อาจารย์ศศิฌามนตร์

มหาลัยวิทยาลัยกรุงเทพธนบุรีค่ะ

เขียนใน GotoKnow โดย อ้อยเล็ก
ใน กลุ่มสาระการเรียนรู้ศิลปะร.ร.สังกัดเทศบาลนครนครปฐม

คำสำคัญ (Tags): #ครูเพื่อศิษย์

หมายเลขบันทึก: 304751เขียนเมื่อ 10 ตุลาคม 2009 12:04 น. ()แก้ไขเมื่อ 6 กันยายน 2013 21:41 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกันจำนวนที่อ่าน

ความเห็น (49)

หยั่งราก ฝากใบ

เขียนเมื่อ 10 ตุลาคม 2009 12:21 น. ()

สวัสดีค่ะ

มาอ่านและรับความรู้ เรื่อง ศิลปะ ค่ะ

จำได้ว่า อาจารย์ที่สอนบอกว่า ศิลปะคือเครื่องจรรโลงใจ....

ขอบคุณค่ะ

(^___^)

อ้อยเล็ก