เป็นกรรมการสภามหาวิทยาลัยได้อะไร
ในวงสนทนากับคนในวงการธุรกิจระดับผู้ใหญ่คนหนึ่ง ท่านถามว่านายกสภามหาวิทยาลัยได้เงินเดือนเป็นแสนไหม ท่านกล่าวว่า ได้ข่าวว่าได้ไปเมืองนอกทุกปีใช่ไหม และถ้าเดินทางในประเทศก็เบิกค่าตั๋วเครื่องบินได้ใช่ไหม
ทำให้ผมตกใจมาก ว่ามีคนคิดว่าเป็นกรรมการสภามหาวิทยาลัยมีผลประโยชน์ส่วนตัวมาก
เมื่อปี ๒๕๕๐ ตอนที่มีกระแสคัดค้านการที่มหาวิทยาลัยจำนวนหนึ่งจะออกนอกระบบราชการ มีคนเข้ามาให้ความเห็นใน บล็อก นี้ว่า ต่อไปเมื่อมหาวิทยาลัยออกนอกระบบราชการ นายกสภาก็จะมีเงินเดือน ๘ แสน
ตอนนี้ผมเป็นนายกสภามหาวิทยาลัยมหิดลที่ออกนอกระบบราชการแล้ว ประกาศยืนยันได้เลยว่า ไม่มีผลประโยชน์ใดๆ แตกต่างจากตอนอยู่ในระบบราชการสำหรับนายกสภาและกรรมการสภามหาวิทยาลัยเลย
กรรมการสภามหาวิทยาลัยที่ผมเคยเป็นมากว่า ๑๐ แห่ง ไม่เคยเดินทางไปต่างประเทศด้วยเงินของมหาวิทยาลัยเลย ในฐานะที่ผมเป็นกรรมการในที่ต่างๆ มากมาย ผมไม่เคยไปขอให้ที่ใดออกเงินค่าเดินทางไปต่างประเทศเลย มีคำเล่าลือ ว่าผู้บริหารมหาวิทยาลัยบางแห่งนิยมจัดให้กรรมการสภามหาวิทยาลัยไปต่างประเทศ โดยหาทางจัดให้มีเหตุผลในการเดินทางดังกล่าว ซึ่งผมก็เคยอ่านบทความเล่าเรื่องการเดินทางของกรรมการสภาฯ แบบนี้ในหนังสือพิมพ์ แต่ผมยืนยันได้ว่า มหาวิทยาลัยที่ผมเป็นหรือเคยเป็นกรรมการสภาฯ ไม่เคยจัดเช่นนี้เลย
การเดินทางต่างๆ ไม่ว่าทางเครื่องบินหรือทางอื่น ถ้าเป็นเรื่องส่วนตัว เราไม่เคยขอเบิกจากทางมหาวิทยาลัย ที่จริง แม้เรื่องของมหาวิทยาลัย ที่เขาเชิญกรรมการสภาฯ เข้าร่วม เราก็ไม่เคยขอเบิก แต่ทางมหาวิทยาลัยเขาจัดการให้ ตามระเบียบที่กำหนดไว้
ถามว่า เมื่อไม่มีผลประโยชน์เป็นเงิน (ไม่ได้ลาภ) กรรมการสภามหาวิทยาลัยได้ประโยชน์อะไร
คำตอบคือ ได้ยศและสรรเสริญครับ ถือเป็นเกียรติ ที่ได้รับเชิญเป็นกรรมการสภามหาวิทยาลัย ยิ่งเป็นของมหาวิทยาลัยที่เขาพิถีพิถันเชิญเฉพาะคนที่มีความรู้ความสามารถสูง ยิ่งเป็นเกียรติ ผมรักษาเกียรตินี้โดยไม่เคยส่งสัญญาณใดๆ ว่าอยากเป็น และเมื่อเป็นแล้วก็รักษาเกียรตินี้ไว้โดยไม่ทำตัวให้เสื่อมเสียชื่อเสียงของมหาวิทยาลัยนั้น และไม่ใช้ตำแหน่งหน้าที่นี้เป็นเครื่องต่อรองหาผลประโยชน์ส่วนตัว
แต่นั่นไม่ใช่ผม ผมไม่สนใจเรื่องยศและสรรเสริญมากเท่ากับเรื่องการเรียนรู้ สภามหาวิทยาลัยเป็น “โรงเรียน” ของผม ผมโชคดีที่ได้มีโอกาสเข้า “โรงเรียน” นี้มากว่า ๓๐ ปี ทำให้ได้เรียนรู้เรื่องราว และหลักการต่างๆ มากมาย โดยที่ความรู้เหล่านี้ไม่มีในตำรา ที่ประชุมสภามหาวิทยาลัยทุกแห่งเป็นเสมือนเวทีฝึกฝนตนเองของผม ผมเตรียมตัวไปดูดซับความรู้ และแลกเปลี่ยนเรียนรู้เต็มที่ในที่ประชุมสภามหาวิทยาลัย
สภามหาวิทยาลัยที่มุ่งแต่จะจัดประชุมแบบอนุมัติกิจการตามกฎหมายเป็นหลัก จะเป็นการประชุมที่ไม่สนุกสำหรับผม เป็นการประชุมที่มีการเรียนรู้น้อย หากสภามหาวิทยาลัยใดอยู่ในสภาพเช่นนี้ ผมจะแสดงความจำนงไม่ขอเป็นต่อ เมื่อเขาติดต่อเชิญเป็นในวาระถัดไป
สรุปว่า เป็นกรรมการสภามหาวิทยาลัยได้หลายอย่างแตกต่างกันไปตามมหาวิทยาลัย แต่ที่ถูกต้อง การเป็นกรรมการสภามหาวิทยาลัยไม่ควรอยู่บนฐานความคิด “ได้อะไร” ควรอยู่บนฐานความคิด “ให้อะไร” แก่สังคมมากกว่า
คนที่อยู่ในข่ายได้รับเชิญเป็นกรรมการสภามหาวิทยาลัยควรเป็นคนที่ไม่ต้องการแสวงหาผลประโยชน์จากตำแหน่งหน้าที่นี้ แต่เป็นคนที่ต้องการรับใช้ หรือให้แก่สังคม เพราะตนเองได้มามากพอแล้ว
วิจารณ์ พานิช
๒๐ ก.ย. ๕๒
สถานีรถไฟชุมพร
ความเห็น (4)
กราบเรียนท่านอาจารย์หมอวิจารณ์ ที่นับถือ
- กรรมการสภามหาวิทยาลัย หลายท่านที่เคยสัมผัส ท่านเป็น "ผู้ให้ จริงจริง"ครับ
- ส่วนเรื่องไป ตปท ไม่กล้าแสดงความคิดเห็นครับ
- ผมพบว่ากรรมการสภามหาวิทยาลัยส่วนใหญ่ เน้นว่าส่วนใหญ่เสียสละและตั้งใจทำงานมากครับ
- ส่วนเรื่องไปต่างประเทศ เดี๋ยวขอถามอาจารย์หมอ JJ ก่อนครับ
กัญญา ลีลาลัย
- มองจากชาวบ้านธรรมดา เขารับรู้หรือเข้าใจกันอย่างที่คุณหมอตกใจค่ะ
- ไม่เพียงแวดวงวิชาการ แต่เป็นแวดวงข้าราชการทั้งหมดที่เขามองกัน
- จริงหรือเปล่าก็ไม่ทราบ แต่ทัศนคติทั่วไปของสังคมเป็นเช่นนั้น
- คุณหมอเป็นคนใหญ่ที่ไม่ทำตัวใหญ่ มีเกียรติจากข้างใน และอุทิศชีวิตให้กับการเรียนรู้ จึงตกใจเป็นธรรมดาค่ะ เอวังก็มีด้วยประการฉะนี้
กราบเรียนท่านอาจารย์หมอวิจารณ์
ผมได้ข้อคิดอะไรจากบันทึกนี้
- จาก "ผมไม่สนใจเรื่องยศและสรรเสริญมากเท่ากับเรื่องการเรียนรู้" เรื่องนี้ผมได้ซึมซับเรื่องนี้จากท่านอาจารย์หมอและนำมาปฏิบัติ จากการไปเป็นวิทยากร ซึ่งบางครั้งแม้ไม่มีค่าตัว (เชิญภายใน) ผมก็ยินดีรับเชิญ และทุ่มเทให้กับงาน บางทีต้องใช้เวลารวมนับเป็นวันๆ แต่ผมก็ทำงานให้เต็มที่ เพราะตั้งใจไปเรียนรู้นี่เอง...การเรียนรู้นี่มันสนุกมากครับ
- จากเรื่อง ฐานความคิด "ให้อะไร" มากกว่า "ได้อะไร" นี่ผมก็ปวารณาตัวว่า หากมีใครเชิญผมไปเป็นวิทยากรที่ไหน ถ้าเห็นว่ามีผู้รับที่เหมาะสม ผมก็จะไม่ปฏิเสธเลย พยายามจัดหาเวลาให้ได้ลงตัวครับ
- และเรื่อง "ให้อะไร" ผมเป็นอาจารย์ที่ปรึกษา คิดว่า ผมเป็นอาจารย์ที่ "มีแต่ให้" ครับ..นึกถึงเพลง...."พี่มีแต่ให้" ครับ