รู้สึกทึ่ง...จึงนำมาฝาก ว่าด้วย ความหมายของคำว่า "ธรรม"...แล ะ "Capacity ของผู้นำ"

          การเรียนรู้ คือหนทางสู่การพัฒนา และการพัฒนาอย่างสุด...สมบูรณ์ คือ การเรียนรู้อย่างเข้าใจในธรรม

         ดิฉันปลาบปลื้มยิ่งนักเมื่อคุณปรานอม ภูวนัตตรัย นำหนังสือธรรมเล่มนี้มาฝาก  เป็นพระธรรมเทศนา เรื่อง "ธรรมวิจักขณกถา" อันเป็นพระธรรมเทศนาหน้าพระที่นั่ง ที่พระเดชพระคุณท่านเจ้าคุณพระราชชัยกวี(พุทธทาสภิกขุ) แสดงถวายพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวและสมเด็จพระนางเจ้าพระบรมราชชินีนาถ ในพระราชวโรกาสเสด็จทรงประกอบพิธีบำเพ็ญพระราชกุศลวิสาขบูชาณ วัดพระบรมธาตุไชยา เมื่อ 23 พฤษภาคม 2510 และทางมูลนิธิวัดพุทธปัญญา จึงจัดพิมพ์ธรรมวิจักขณกถานี้ เป็นเอกสารเผยแพร่ธรรมถวายพระราชกุศลพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวและเป็นอาจริยบูชาท่านพุทธทาส 

        ท่านพุทธทาส กล่าวไว้ตอนหนึ่งในหนังสือนี้ หน้า 9 ว่า

 ...สรุปแล้วคำว่า "ธรรม" เพียงพยางค์เดียว หมายความได้ถึง 4 อย่าง คือ

หมายถึง ตัวธรรมชาติ ก็ได้  

หมายถึง กฎของธรรมชาติก็ได้   

หมายถึง หน้าที่มนุษย์ต้องทำให้ถูกต้องตามกฎของธรรมชาติก็ได้  

และหมายถึง ผลต่างๆที่เกิดขึ้นจากการปฏิบัติหน้าที่นั้นๆ ก็ได้

         และในตอนท้ายหน้า9-10 ท่านกล่าวต่อว่า ...เกี่ยวกับข้อนี้ พระพุทธองค์ ได้ตรัสไว้เองแล้วว่า เราอาจจะรู้ได้ทั้งหมดและปฏิบัติได้ทั้งหมดในส่วนที่จำเป็นแก่มนุษย์ หรือเท่าที่มนุษย์จะต้องเข้าเกี่ยวข้องด้วย ส่วนที่เหลือนั้นไม่ต้องเกี่ยวข้องเลยก็ได้

         มาถึงส่วนนี้ก็ให้หวลระลึกถึง หลักสูตร นสส. ของกรมอนามัย(ผู้นำการบริหารงานส่งเสริมสุขภาพ) ที่มีรองอธิบดีกรมอนามัย (นายแพทย์โสภณ เมฆธน) เป็นโต้โผใหญ่ ...แนวคิดหลักสูตรเปิดประเด็นด้วย...คอร์ส Pre-training คือ การพัฒนาจิต ที่วัดราชโอรสาราม เป็นการเจริญสติ ด้วยวิปัสสนากรรมฐาน ...ถือเป็นความสมบูรณ์ เพราะนักบริหาร  นักเปลี่ยนแปลง(Change Agent) ต้องมีสติ  สัมปรัชชัญญะ เป็นที่ตั้ง มีศีล สมาธิ และปัญญา ในการเข้าใจในธรรมทั้งหลาย ทั้งมวล

          ต่อมาด้วยคอร์ส Training ก็เป็นเรื่องราวว่าด้วยหลักการบริหารเสียส่วนใหญ่ ตามที่คุณหมอนนทลี ได้เขียนรายละเอียดขึ้นบล๊อกไปหลายๆเรื่อง

        แต่ที่ดิฉันติดอกติดใจ และนำมาเขียนร้อยเรียงต่อจากคุณหมอนนทลี...คือวิธีคิดของผู้นำ  รองอธิบดีกรมอนามัย (นายแพทย์โสภณ เมฆธน)...

         ดิฉันชอบมากกับการอ่านหนังสือที่เริ่มต้นด้วยคำนำ เพราะทุกครั้งไม่ว่าจะเป็นตำราเรียน หนังสือวิชาการ หนังสือธรรม หรือสารพัดของหนังสือ ดิฉันจะอ่านจากคำนำก่อน เพราะมันเหมือนหน้าต่างความคิด หน้าต่างของหัวใจ และหน้าต่างของผู้ประพันธ์ ...พอมาถึงหลักสูตรนี้ก็นั่งมองตั้งแต่วัตถุประสงค์ของหลักสูตร สาระของหลักสูตร ก็อดชื่นชมคนคิดและทีมงานไม่ได้ ...

         ที่กล่าวมาถึงตรงนี้เพราะ...เป็นความพยายามเข้าใจในธรรม ของหลักสูตร วิธีคิดและเส้นทางสู่การปฏิบัติของเจ้าหลักสูตร   บอกได้สั้นๆว่า ทึ่ง...และนิยม...ค่ะ   เพราะเป้าหมายใหญ่...ที่ท่านรองอธิบดี ฝากไว้ในตอนค่ำของคืนที่ท่านมาเยี่ยมเยือนเรา คือ

บทบาท นสส.
1.ต้องฟังให้มาก
2.รู้บทบาทว่า อะไรเป็นบทบาทเด่น อะไรเป็นบทบาทรอง
3.คิดและใช้ทฤษฎีเทียบเคียง 
4.ไม่ยึดติดของเดิม  
5.clear concept เรื่องงานกับการเรียนรู้ 
6.มี Capacity

Capacity … เปรียบเหมือนกระบอกลูกสูบ … ยิ่งยาวยิ่งมี capacity มาก …ยิ่งขยายเส้นรอบวงให้มาก ยิ่งเพิ่ม...Personal Mastery...การเรียนรู้  นสส.ต้องเรียนรู้ให้มากๆ ให้ยืดและยาว ให้เส้นรอบวงนั้นกว้างและยิ่งใหญ่

บทบาทของนสส. ถูกกล่าวย้ำและซ้ำแล้วซ้ำอีก ด้วยวิทยากรหลายๆท่านว่า ...

             คุณคือ คุณอำนวย และหน้าที่ของ คุณอำนวย (Facilitator) เป็นทั้งผู้กระตุ้น เป็นผู้นำ  และเป็นผู้บริหารการเปลี่ยนแปลง

เพื่อพัฒนาตน คน งาน และองค์กร สู่เป้าหมาย...

Fa ของ KM จึงเป็น ผู้นำเพื่อการเปลี่ยนแปลง ...พัฒนาองค์กร สู่องค์กรแห่งการเรียนรู้...

คงจะเป็นบทพิสูจน์อีกยาวไกล ที่เราชาว KM เพียรหาคำตอบ และนำมาแลกเปลี่ยนเรียนรู้ว่า.

..เมื่อ KM ก้าวสู่เส้นทางของความสำเร็จ เป็นองค์กรแห่งการเรียนรู้แล้วไซร้
  คนในองค์กรจะเดินทางสู่ความสำเร็จ ...อย่างเข้าใจใน ธรรม หรือไม่?...

... และเพียงใด?...