คนเคยถือบัตรลาวอพยพ : พวกเขาคือใครกันแน่ ?
ทะเบียนประวัติคนลาวอพยพและบัตรลาวอพยพ
โดย รศ.ดร.พันธุ์ทิพย์ กาญจนะจิตรา สายสุนทร
เริ่มเขียนเมื่อวันที่ ๒๐ มิถุนายน พ.ศ.๒๕๕๒
ปรับปรุงล่าสุดเมื่อวันที่ ๒๔ สิงหาคม พ.ศ.๒๕๕๖
http://www.gotoknow.org/posts/269498
--------------------
ลาวอพยพคือใคร ?
--------------------
ทางปฏิบัติของกระทรวงมหาดไทยใช้คำว่า "ลาวอพยพ" สำหรับกลุ่มคนลาวจากประเทศลาวอพยพเข้ามาอาศัยอยู่กับญาติพี่น้องตามแนวชายแดนไทยแล้วไม่ยอมเดินทางกลับ บางคนมาสมรสกับคนไทยเกิดลูกเกิดหลาน บุคคลดังกล่าวอาศัยอยู่ในจังหวัดหนองคาย อุบลราชธานี เลย อุตรดิตถ์ นครพนม มุกดาหาร พะเยา เชียงราย และน่าน และในปี พ.ศ.๒๕๑๗ ประเทศลาวเปลี่ยนแปลงการปกครอง ทำให้คนลาวอพยพเข้ามาอยู่อาศัยมากขึ้น ที่สำคัญ ก็คือ คนกลุ่มดังกล่าวประสบปัญหาความไร้รัฐ
---------------------------------------------------
สถานะบุคคลตามกฎหมายการทะเบียนราษฎรของคนลาวอพยพ
---------------------------------------------------
เพื่อรับรองสถานะบุคคลตามกฎหมายไทยให้แก่คนลาวอพยพกลุ่มนี้ รัฐไทยจึงได้สำรวจและจัดทำทะเบียนประวัติตามกฎหมายการทะเบียนราษฎร ครั้งแรก ก็คือ พ.ศ.๒๕๓๔
ดังจะเห็นว่า หากเปรียบเทียบกับบัตรลาวอพยพครั้งแรกทำเมื่อปี พ.ศ.๒๕๓๔ แล้วจำนวนลาวอพยพลดลงมากในการทำบัตรครั้งที่ ๒ ปีใน พ.ศ.๒๕๔๐
โดยผลของการบันทึกรับรองความเป็นบุคคลให้แก่คนลาวอพยพกลุ่มนี้ พวกเขาจึงได้รับการแก้ปัญหาความไร้รัฐ และเริ่มสถานะเป็น “ราษฎรไทย” แม้ในยุคแรกรัฐบาลไทยจะยังไม่ยอมรับให้สถานะคนต่างด้าวถูกกฎหมายตามกฎหมายไทยว่าด้วยคนเข้าเมือง แต่คนลาวอพยพก็จะมีสถานะทางทะเบียนราษฎร และได้รับบัตรประจำตัว เป็นบุคคลที่มีเอกสารพิสูจน์ทราบตัวบุคคล (Documented Person) แม้จะยังไร้สิทธิของคนต่างด้าวที่ชอบด้วยกฎหมายไทย และแม้จะยังไร้สัญชาติก็ตาม
ในส่วนการลงรายการเกี่ยวกับสัญชาติของบุคคลดังกล่าวว่า กรมการปกครองจะลงรายการสัญชาติบุตรที่เกิดว่า "ลาว (ลาวอพยพ)" (๑)
ก่อน พ.ศ.๒๕๕๑ บัตรประจำตัวที่กรมการปกครองออกให้แก่ชนกลุ่มนี้มีสีฟ้าขอบสีน้ำเงิน
นับแต่ พ.ศ.๒๕๕๑ มีการยกเลิกบัตรประจำตัวแบบเก่า และออกบัตรแบบใหม่ให้ถือแทน เรียกชื่อบัตรว่า “บัตรประจำตัวคนซึ่งที่ไม่มีสัญชาติไทย”
------------------------------------------------
คนถือบัตรลาวอพยพจึงมีอยู่ ๓ พวก กล่าวคือ
-----------------------------------------------
(๑) คนถือบัตรลาวอพยพที่มีบิดาหรือมารดาเป็นคนสัญชาติไทย ก็คือคนสัญชาติไทยที่ถูกปฏิเสธสิทธิในสัญชาติไทย
(๒) คนถือบัตรลาวอพยพที่เกิดในไทยก่อนวันที่ ๒๖ กุมภาพันธุ์ พ.ศ.๒๕๓๕ จากบิดามารดาที่ถือบัตรลาวอพยพ ก็คือ คนสัญชาติไทยที่ถูกปฏิเสธสิทธิในสัญชาติไทยเช่นกัน
(๓) คนถือบัตรลาวอพยพที่เกิดนอกไทย ก็คือ คนต่างด้าวที่มีสิทธิเข้าเมืองและสิทธิอาศัยถาวร
---------------------------------------------------
สถานะบุคคลตามกฎหมายคนเข้าเมืองของคนลาวอพยพ (๒)
---------------------------------------------------
ในแง่สถานะบุคคลตามกฎหมายในวันแรกๆ ที่พวกเขาเข้าสู่ประเทศไทย ชนกลุ่มน้อยกลุ่มนี้มีสถานะเป็นคนต่างด้าวที่เข้ามาในประเทศไทยโดยมิได้รับอนุญาต กล่าวคือ เป็นคนผิดกฎหมายว่าด้วยคนเข้าเมือง และมิได้มีการผ่อนผันให้พักอาศัยอยู่ในประเทศไทยในลักษณะชั่วคราว แต่ในทางปฏิบัติ ยังไม่อาจผลักดันออกไปจากประเทศไทย ในทางข้อเท็จจริง จึงไม่อาจอนุญาตให้ออกมานอกเขตจังหวัดที่อาศัยอยู่เลย
---------------------------------------------------
สถานะบุคคลตามกฎหมายสัญชาติไทยของคนลาวอพยพ
---------------------------------------------------
ในส่วนของคนลาวอพยพที่เกิดในประเทศลาว แล้วอพยพเข้ามาในประเทศไทย ย่อมมีสถานะเป็นคนต่างด้าวอย่างไม่ต้องสงสัย แต่กรณีของบุตรที่เกิดในประเทศไทยของคนถือบัตรลาวอพยพย่อมมีความแตกต่างหลากหลาย ขึ้นอยู่กับหลายละเอียดของแต่ละบุคคล
บุตรของบิดาถือบัตรลาวอพยพและมารดาสัญชาติไทย
ขอให้สังเกตว่า บุตรของลาวอพยพและคนสัญชาติไทยไทยที่เกิดในประเทศไทยในช่วงที่ประกาศคณะปฏิวัติฉบับที่ ๓๓๗ ลงวันที่ ๑๓ ธันวาคม พ.ศ.๒๕๓๕ มีผล ย่อมไม่มีสัญชาติไทย บุตรของลาวอพยพและคนไทยที่เกิดในประเทศไทยในช่วงที่ประกาศคณะปฏิวัติฉบับที่ ๓๓๗ ลงวันที่ ๑๓ ธันวาคม พ.ศ.๒๕๓๕ มีผล ย่อมไม่มีสัญชาติไทย แต่บุตรดังกล่าวย่อมได้สัญชาติไทยในวันที่ ๒๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ.๒๕๓๕ โดยผลของมาตรา ๑๑ แห่ง พ.ร.บ.สัญชาติ (ฉบับที่ ๒) พ.ศ.๒๕๓๕
โดยพิจารณาจากกฎหมายสัญชาติไทย บุคคลที่เกิดในประเทศไทยโดยมีทั้งบิดาและมารดาเป็นลาวอพยพก็จะไม่มีสัญชาติไทย เพราะแม้เกิดก่อน พ.ศ.๒๕๑๕ ก็จะเสียสัญชาติไทยโดยผลของ ปว.๓๓๗ และแม้เกิดหลังวันที่ ปว.๓๓๗ มีผลใน พ.ศ.๒๕๑๕ ก็จะไม่มีสัญชาติไทยโยผลของ ปว.๓๓๗ และมาตรา ๗ ทวิ วรรค ๑ แห่ง พ.ร.บ.สัญชาติ พ.ศ.๒๕๐๘ ซึ่งถูกแก้ไขและเพิ่มเติมโดย พ.ร.บ.สัญชาติ (ฉบับที่ ๒) พ.ศ.๒๕๓๕ จึงมีสถานะเป็นคนต่างด้าวที่เกิดในไทย
แต่อย่างไรก็ตาม โดยผลของมาตรา ๗ ทวิววรค ๓ แห่ง พ.ร.บ.สัญชาติ พ.ศ.๒๕๐๘ ซึ่งถูกแก้ไขและเพิ่มเติมโดย พ.ร.บ.สัญชาติ (ฉบับที่ ๒) พ.ศ.๒๕๓๕ บุตรคนลาวอพยพที่เกิดในไทยจะถูกถือเป็น “คนต่างด้าวที่เข้าเมืองผิดกฎหมาย” ซึ่งก็จะไม่ถูกผลักดันออกไปจากประเทศไทย โดยนโยบายพวกเขาได้รับการยอมรับจากกรมการปกครองในสถานะของ "ลาวอพยพ" เช่นเดียวกันกับบิดาและมารดา
-------------------------------
(๑) โดยอาศัยอำนาจตามมาตรา ๑๘ แห่ง พ.ร.บ.การทะเบียนราษฎร พ.ศ.๒๕๓๕ และข้อ ๑๓๔(๓) และข้อ ๑๕๒(๒) แห่งระเบียบกลางว่าด้วยการจัดทำทะเบียนราษฎร พ.ศ.๒๕๓๕
(๒) หนังสือสำนักทะเบียนกลาง ที่ มท.๐๓๑๐.๑/ว.๘ ลงวันที่ ๓๑ มีนาคม พ.ศ.๒๕๓๘ เรื่อง การลงรายการสัญชาติของบุตรชนกลุ่มน้อย
ความเห็น (7)
" บัตรประจำตัวคนซึ่งไม่มีสัญชาติไทย " ปัจจุบันเป็นบัตรสีสมพู มีเลขที่บัตรทั้งหมด 13หลัก อยากทราบว่าบัตรดังกล่าวที่ว่านี้มีโอกาศจะได้สัญชาติไทยหรือไม่ และจะต้องดำเนินการอย่างไรครับ ?
คนทุกคนมีสิทธิในสัญชาติไทย ถ้ามีข้อเท็จจริงที่เป็นจุดเกาะเกี่ยวกับประเทศไทยที่กำหนดรับรองโดยกม.ไทยว่าด้วยสัญชาติค่ะ
เช่นเดียวà¸à¸±à¸™ ขà¸à¸–าม พ่ภผมสัà¸à¸Šà¸²à¸•à¸´à¹„ทยà¹à¸•à¹ˆà¸‡à¸‡à¸²à¸™à¸à¸±à¸šà¹à¸¡à¹ˆà¸‹à¸¶à¹ˆà¸‡à¹€à¸›à¹‡à¸™à¸„นลาวที่เมืà¸à¸‡à¸¥à¸²à¸§à¹à¸¥à¹‰à¸§à¸à¸žà¸¢à¸à¸à¸¥à¸±à¸šà¸¡à¸²à¹€à¸¡à¸·à¸à¸‡à¹„ทยตั้งà¹à¸•à¹ˆà¸›à¸µ 2517 ผ่านตมมีà¸à¸²à¸£à¸–่ายรูปทำà¹à¸Ÿà¹‰à¸¡à¸›à¸£à¸°à¸§à¸±à¸•à¸´ ตà¸à¸™à¸™à¸µà¹‰ พวà¸à¸œà¸¡à¹„ด้สัà¸à¸Šà¸²à¸•à¸´à¸«à¸¡à¸”à¹à¸¥à¹‰à¸§ คงเหลืà¸à¹à¸¡à¹ˆà¸—ี่ขึ้นทะเบียนบุคคลไร้สถานะทางทะเบียนà¸à¸³à¸¥à¸±à¸‡à¸ˆà¸°à¹„ด้บัตร à¹à¸¡à¹ˆà¸œà¸¡à¸¡à¸µà¸ªà¸´à¸—ธิ์ได้สัà¸à¸Šà¸²à¸•à¸´à¸«à¸£à¸·à¸à¹„ม่ ต้à¸à¸‡à¸”ำเนินà¸à¸²à¸£à¸à¸¢à¹ˆà¸²à¸‡à¹„ร ตัวผมเà¸à¸‡à¸£à¸±à¸šà¸£à¸²à¸Šà¸à¸²à¸£à¹à¸•à¹ˆà¹€à¸šà¸´à¸à¸ˆà¹ˆà¸²à¸¢à¸à¸°à¹„รให้à¹à¸¡à¹ˆà¹„ม่ได้เลยครับ
ติดต่ภà¸à¹‰à¸à¸‡ 0812657766 -v[rit86Iz^hi^h
อ่านไม่ออก ทำไงดี
คงต้องรอคุณวินัยมาโพสต์ใหม่ครับ เมื่อช่วงบ่ายทางทีมงานได้แก้ไขเรื่องการเข้ารหัสตัวอักษรภาษาไทย แต่ทีมงานที่ช่วยงานผมตอนนี้เขาเป็นชาวต่างชาติครับ เขาเลยนึกว่าเข้ารหัสถูกแล้ว ส่วนผมก็ไม่ได้ตรวจสอบให้ดี ความเห็นเลยมีปัญหาอย่างนี้อยู่สองสามชั่วโมงครับ
ขอบคุณค่ะ อ.ธวัชชัย
เรารอเขามาใหม่ล่ะกันค่ะ
แม่ถือบัตรลาวอพยพ แต่งงานกับพ่อซึ่งเป็นคนไทยตั้งแต่2514 ได้ลูกด้วยกัน3คน ตอนนี้ลูกแต่งงานกับคนไต้หวัน สามารถเอาแม่มาเที่ยวหาที่ไต้หวันได้ไหมคะ 🙏ขอบคุณค่ะ