ได้มีการแบ่งกลุ่มการทำงานเป็น 6 กลุ่ม ผู้เขียนอยู่กลุ่มที่ 4 แต่ละทีมจะมีพี่น้องชาวปกากญอ อยู่ในกลุ่มด้วย 1-2 คน กลุ่ม 4 มีชัยและแอ๊ด มาร่วมแจม ตั้งชื่อกลุ่มว่า “เตอ” แอ๊ด บอกว่า แปลว่า “หนึ่ง”
อาจารย์ให้ตั้งนามสกุลของแต่ละคนล้อตามชื่อกลุ่ม ชัยเสนอว่า ให้เรียงเลขไปเลย ทุกคนเห็นด้วย ผู้เขียนเป็นประธานกลุ่ม ได้ชื่อว่า “หนุ่ย เตอคี” คี แปลว่า สอง เลขาฯ ชื่อดาว ก็เป็น “ดาว เตอเซอ” เซอ แปลว่าสาม ตั้งชื่อเรียงกันไปเรื่อย ๆ เพราะอาจารย์ให้คิดแข่งกับเวลา อย่างนี้เร็วดีและชื่อน่ารัก สมาชิกชอบมาก
อาจารย์อุทัยวรรณ บอกว่า ทุกสิ่งดีอยู่ที่ใจ มนุษย์ทุกคนมีสติปัญญา ความสามารถและพรสวรรค์ เมื่อใดที่ชุมชนได้มีโอกาสใช้ความสามารถของตัวเอง ชุมชนก็จะเข้มแข็ง แต่หากชุมชนใดคิดแต่ว่าตนขาดแคลน มองไม่เห็นความสามารถของคนในชุมชน ชุนชนนั้นก็จะอ่อนแอ การเข้าถึงชุมชนนั้น ขึ้นอยู่กับว่าจะเอาปัญญาเป็นตัวตั้งหรือเอาปัญหาเป็นตัวตั้ง
ตัวอย่าง จากน้ำที่มีอยู่ครึ่งแก้ว หากมองส่วนว่างที่อยู่เหนือน้ำก็เหมือนมองถึงปัญหาความขาดแคลนของชุมชน แต่หากมองส่วนที่เป็นน้ำ เป็นการมองว่าชุมชนยังมีปัญญาและความสามารถ เสมือนมองถึงสินทรัพย์ที่ชุมชนยังมีอยู่
ความเข้มแข็งของชุมชนแปรผันตรง
กับจำนวนของผู้คนที่อุทิศตนเพื่อให้ชุมชนเป็นสุข
Nancy Diamond
ได้มีการเรียนรู้การทำ แผนที่เดินดิน ซึ่งมีความต่างจากแผนที่นั่งโต๊ะที่บอกเพียง ทิศ ตำแหน่งและสถานที่ แต่ แผนที่เดินดิน ทำให้รู้ถึงสภาพพื้นที่ทางกายภาพ เห็นพื้นที่ทางสังคมและเข้าใจหน้าที่ทางสังคมของชุมชน
ทุกกลุ่มได้ออกไปฝึกทำแผนที่สินทรัพย์และแผนที่ชุมชน ผู้เขียนและทีมได้ลงไปฝึกที่บ้านน้ำริน อำเภอสะเมิง เป็นชุมชนที่อยู่ห่างจากที่พักประมาณ 3 กิโลเมตร
ส่วนหนึ่งของทีม ถ่ายกับผู้ใหญ่บ้านค่ะ
หมู่บ้านที่เราไปเก็บข้อมูล
ทำแผนที่เดินดิน โดยมีผู้ใหญ่บ้านและชาวบ้านร่วมด้วย
กลุ่มสนทนา
ผู้สูงอายุที่นี่มีงานทำ ไม่อยู่ว่าง แต่ละคนอารมณ์ดี น่ารักมากค่ะ
ช่วยซื้อสินค้าของหมู่บ้าน... ผ้าทอค่ะ
เสร็จจากชุมชน กลับมาก็รีบทำงานที่ได้รับมอบหมาย อาจารย์จะให้เวลาไม่มาก ดังนั้นจึงต้องมอบหมายงานให้แต่ละคนช่วยกันทำ
ทำแผนที่สินทรัพย์
รูปล่างซ้าย แม้แต่อาจารย์และทีมผู้จัดยังมาช่วยเลยค่ะ
ทำแผนที่เดินดิน มีกลุ่มอื่น ๆ มาดูตัวอย่างด้วยนะ...จะบอกให้
เราก็แอบไปดูกลุ่มอื่นเหมือนกันละค่ะ
ผลงานของกลุ่มผู้เขียน กลุ่ม 4 กลุ่มเตอ ค่ะ
ผลงานของกลุ่มอื่น ๆ
มีการให้คะแนนโดยแต่ละกลุ่มจะให้คะแนนกลุ่มที่ตนเองชอบ ผล กลุ่ม 4 กลุ่มเตอของผู้เขียนได้คะแนนเป็นอันดับหนึ่งค่ะ แม้จะทำได้ไม่เต็มที่เพราะเวลาน้อย แต่ทุกกลุ่มก็ภูมิใจในผลงานของตัวเอง
จากการทำ AAR ในการประชุมครั้งนี้ ผู้เขียนได้ประสบการณ์และแนวทางในการทำงานในชุมชน มากกว่าที่ตั้งเป้าหมายเอาไว้ เพราะนอกจากจะได้แผนที่เดินดินที่ต้องการแล้ว ยังได้แนวทางที่จะนำไปปรับใช้กับแผนที่ทางเดินยุทธศาสตร์ ได้รู้การทำงานของชุมชน รู้การทำงานเป็นทีม และอื่น ๆ อีกมากมาย
ขอจบด้วยเพลงพื้นบ้านของชาวปกากญอ จาก Power Point ของคุณรุ่งรัศมี ศรีวงศ์พันธ์ ศูนย์พัฒนาอนามัยพื้นที่สูง จังหวัดลำปางค่ะ
แม่น้ำสาละวินใหญ่ หลงคิดว่าตัวเองใหญ่เอง
แม่น้ำโขงใหญ่ หลงว่าตัวเองใหญ่เอง
ใหญ่เพราะห้วยเล็ก ๆ ไหลลงสู่
ใหญ่เพราะสายน้ำน้อย ๆ ไหลลงสู่
เล็ก ๆ ไม่ไหลลงสู่ ใหญ่ ๆ ก็แห้งขอดลง
...สวัสดีค่ะ...
สวัสดีวันเข้าพรรษาค่ะ