ลดความเหลื่อมล้ำการเตรียมพร้อมการดูแลช่วยเหลือนักศึกษา มข น้องใหม่ ปี 2552

โครงการ FirstAid 2009 มข.

วันสองวันนี้ ผู้เขียนมีภารกิจไปช่วยคุณหมอวีรวัฒน์ แพทย์ประจำบ้านสาขาเวชศาสตร์ฉุกเฉิน ไปจัดกิจกรรมช่วยสโมสรนักศึกษาคณะแพทยศาสตร์จัดโครงการ First aid 2009 อบรมนักศึกษา มข. เตรียมพร้อมรับนักศึกษาน้องใหม่ปี 2552 ค่ะ มีนัด 11 โมง และ นัดทีม AE อีก 6 คน ฝึกปฏิบัติช่วงบ่ายทั้งสองวันเสาร์และวันอาทิตย์นี้ รุ่นละประมาณ 200 คนเชียวค่ะ

หลังจากที่ผู้เขียนได้รับโทรศัพท์แจ้งขอความช่วยเหลือให้ร่วมจัดกิจกรรมอบรมนักศึกษาจาก นพ.วีรวัฒน์ โทรหาเมื่อวันที่ 9 พฤษภาคม 2552 ขณะดูแลทีมน้องพอลล่า ที่มาพักที่บ้านคืนนั้น และผู้เขียนแจ้งผู้ตรวจการผ่านบล็อก g2k โดยนัดคุยกัยคุณหมอ วีวรวัฒน์วันที่ 12พฤษภาคม 2552 เพื่อทราบความเป็นมาของกิจกรรมโครงการ กลุ่มเป้าหมาย และวันเวลาที่ชัดเจน ผู้เขียนเริ่มทาบทามน้อง ๆ ช่วยเหลือกิจกรรมคุณหมอ ที่ต้องการให้ช่วยฝึกปฏิบัติด้านการปฐมพยาบาลและการเคลื่อนย้ายให้กับกลุ่มเป้าหมาย คือ นักศึกษามหาวิทยาลัยขอนแก่น ชั้นปีที่ 2-3 จำนวน 2 รุ่น ๆ ละ 200 คน โดยจะมีนักศึกษาแพทย์ชั้นปีที่ 5 คอยเป็นผู้ช่วยวิทยากรให้กับทีมเราด้วย พวกเรามีประชุม 1 ครั้งวางแผนเตรียมพร้อมกิจกรรม จากนั้นทำแผนปฏิบัติการพร้อมรายชื่อผู้รับผิดชอบแจ้งต่อผู้บังคับบัญชาทราบตามลำดับชั้น และดำเนินกิจกรรมตามแผนที่กำหนดไว้ คือ ผู้เขียนและทีมงานจัดเตรียมอุปกรณ์ประกอบการฝึกปฏิบัติให้ครบถ้วน นำไปเตรียมไว้ที่ข้างห้องประชุมก่อนวันจัดกิจกรรม 1 วัน (เมื่อวานเย็น)

กิจกรรมวันนี้เป็นวันแรก กลุมเป้าหมาย มี 150 คน เป็นนักศึกษาจากคณะแพทยศาสตร์ ชั้นปีที่ 2-3 และจากคณะพยาบาลศาสตร์ชั้นปีที่ 2 ช่วงเช้าเป็นการรับฟังบรรยาย จาก นพ.วีรวัฒน์ 3 เรื่อง ประกอบด้วย

1) FirstAid2009 : How we do better? 2) Sport Injury 3) ยา และอุปกรณ์ในกระเป๋ายา

ช่วงบ่าย รับผิดชอบจัดกิจกรรมในโครงการโดยผู้เขียนกับน้อง ๆ ชาว AE เองค่ะ ผู้เขียนมาถึงห้องประชุมราว 11 โมง มีน้องนักศึกษาแพทย์เจ้าของโครงการให้การต้อนรับและมาประสานงานเรื่องการจัดเตรียมฐานฝึกปฏิบัติ น้อง ๆ ปี 5 เตรียมอุปกรณ์มาให้บางส่วน คือ ผ้ายืดพันแผล จำนวน 2 ถุงใหญ่ ประมาณ 60 ม้วนได้ และบอกมีเพื่อนปี 5 มาช่วยคุมกลุ่มฝึก จำนวน 30 คน ผู้เขียนกับน้องเจ้าของโครงการและเพื่อนรวม 3 คน มาฟังแผนการจัดกิจกรรมและกำหนดผู้รับผิดชอบร่วม ผู้เขียนแบ่งงาน มีจัดฐานฝึก 6 ฐาน ใช้เวลา ฐานละ 15-17 นาที แล้วหมุนฝึกจนครบทั้ง 6 ฐาน โดยจะมีผู้เข้าอบรม กลุ่มละ 25 คน และผู้เขียนขอผู้รับผิดชอบควบคุมเวลา ผู้เขียนเตรียมป้ายหมายเลขประจำฐาน 1-6 และป้ายเตือนเวลา 5 นาที 2 นาที และหมดเวลา น้อง นศพ. บอกจากประกาศแจ้งเตือน และเดินถือป้ายบอกผู้ฝึกแต่ละฐาน พร้อมกับบอกว่าจะใช้ป๋องแป๋งให้จังหวะร่วมด้วย ส่วนผู้ช่วยฝึก ผู้เขียนแจ้งฐานฝึกและขอผู้ช่วยฝึกประจำฐาน ในดส่วน วิทยากร 1 คน : ผู้เรียน 5-6 คน ดังนี้

ฐาน 1 การห้ามเลือดและทำแผล วิทยากร โดยคุณอรัญญา ขอผู้ช่วยวิทยากร 5 คน

ฐาน 2 การดามกระดูก แขน ขา วิทยากรโดยคุณสุนทราพร ขอผู้ช่วยวิทยากร 5 คน

ฐาน 3 การเคลื่อนย้ายโดยไม่ใช้อุปกรณ์ (พยุง อุ้ม ยก) วิทยากรโดยคุณรุ่งทอง ขอผู้ช่วยวิทยากรชาย 5 คน

ฐาน 4 การเคลื่อนย้ายโดยใช้อุปกรณ์ (ผ้า เก้าอี้) วิทยากรโดยคุณสุมิตร ขอผู้ช่วยวิทยากรชาย 5 คน

ฐาน 5 การช่วยผู้ป่วยฉุกเฉินในสถานการณ์จำลอง (กลุ่มอาการหอบถี่ Hyperventilation Syndrom) วิทยากรโดยคุณกัญญา ผู้เขียนเองค่ะ ขอผู้ช่วยวิทยากรหญิง 5 คน

ฐาน 6 การช่วยผู้ป่วยบาดเจ็บในสถานการณ์จำลอง วิทยากรโดยคุณกิตติพงษ์ ขอผู้ช่วยวิทยากร 5 คน

ก่อนพักเที่ยง ผู้เขียนได้มีโอกาสพบกับผู้เรียน 15 นาทีค่ะ ได้แนะนำตัว พาทำกิจกรรมผ่อนคลาย คือ ให้ทุกคนลุกขึ้นยืน สอนให้ร้องเพลง ลมหายใจเข้า ลมหายใจออก จากนั้นหาอาสาสมัครมานำแสดงท่าประกอบเพลงหน้าชั้น มีน้องนักศึกษาเคยทำกิจกรรมนี้ 2 มาช่วยเป็นแบบให้ ทุกคนได้ยืดเส้นยืดสาย ผู้เขียนก็เริ่มชี้แจงวิธีการ กติกาในการฝึกปฏิบัติในช่วงบ่าย จากนั้นให้ผู้เรียนนับแบ่ง 6 กลุ่ม ให้รวมกลุ่มเลขเดียวกน ทำความรู้จักกัน แล้วค่อยแยกไปพักรับประทานอาหารกลางวัน นัดกันอีกครั้งเวลา 13.00 น.

ช่วงบ่าย ทีมวิทยากรและน้อง ๆ มาพร้อมกัน เลยให้ช่วยกันจัดฐานฝึก แนะนำวิทยากร แต่ละฐาน จากนั้นเริ่มจับเวลาฝึก การฝึกเน้นทุกคนฝึกด้วยตนเอง วิทยากรประจำกลุ่มแนะนำตัว บอกวัตถุประสงค์ และสาธิตวิธีฝึก จากนั้นแบ่งกลุ่มฝึก โดยมีผู้ช่วยวิทยากรดูแล หลังเตือนเวลาเหลือ 2 นาที ให้วิทยากรและผู้เรียนสรุปบทเรียนรู้ ปรบมือเป้นจังหวะ แล้วร้องเฮ้ ก่อนให้ย้ายฐาน ทำจนครบทั้ง 6 ฐาน จึงได้พักเบรค 15 นาที ต่อด้วยการสอบ Posttest 20 ข้อ กขคง ต่อมามีเฉลย ผู้เรียนสลับเปลี่ยนกันตรวจข้อสอบ มีคน เก่ง ได้คะแนนสูงสุด 19 คะแนน กว่า 10 คน จากนั้นผู้จัดให้ผู้เรียนแต่ละกลุ่มส่งผู้แทนออกมาสรุปบทเรียนรู้และแสดงความคิดเห็นต่อกิจกรรม จากนั้นก็ให้ผู้เขียนร่วมสรุปประเมินผลกิจกรรมในครั้งนี้ด้วยค่ะ

เมื่อพูดถึงกิจกรรมลักษณะนี้ ทุกปีที่ผ่านมา การบริการวิชาการแก่สังคม ที่ผู้เขียนรับผิดชอบต่อมาจากพี่บุบผา อดีตผู้ตรวจการพยาบาลแผนกการพยาบาลอุบัติเหตุ ฉุกเฉิน ตั้งแต่ปี 2543 เป็นต้นมาจนถึงปัจจุบัน คือ โครงการอบรมประชาชนเพื่อการช่วยชีวิตฉุกเฉิน โดยจัดกิจกรรมอบรมเชิงปฏิบัติการ เรื่อง การปฐมพยาบาลและการเคลื่อนย้ายผู้ประสบภัยขั้นพื้นฐาน เพื่อให้ประชาชนมีความรู้ความเข้าใจและสามารถนำความรู้ไปประยุกตืใช้ในชีวิตประจำวัน เมื่อเกิดอุบัติเหตุร่างกายได้รับบาดเจ็บและหรือเกิดเจ็บป่วยฉุกเฉิน กลุ่มเป้าหมาย ได้แก่ นักเรียน นักศึกษา ครู พี่เลี้ยง ผู้ใช้แรงงาน และประชาชนผู้สนใจในเขตอำเภอเมืองจังหวัดขอนแก่น ปีละประมาณ 150 - 300 คน โดยแบ่งออกเป็น5 - 10 รุ่นๆละ ประมาณ 30 - 60 คน มากที่ที่สุดไม่เกิน 90 คน เพราะถ้ามากเกินไปก็จะไม่ได้ฝึกปฏิบัติ วิทยากรและอุปกรณ์การฝึกมีน้อย ดูแลการฝึกไม่ทั่วถึง

การจัดกิจกรรมที่ผ่านมาขึ้นกับกลุ่มเป้าหมาย เช่น บางรุ่นจัดสำหรับตัวแทนผู้ดูแลของหน่วยงาน องค์กร เช่น ครู พี่เลี้ยงเจ้าหน้าที่อาสาสมัคร ก็จะจัดประมาณ 2 - 3 วัน สำหรับนักเรียนนักศึกษา และประชาชนทั่วไป ก็จะจัดหลักสูตร 1 ให้ หลักสูตรมีบรรยายช่วงเช้า ช่วงบ่ายเป็นฝึกปฏิบัติที่จำเป็น

การอบรมในกลุ่มเด็ก นักเรียนนักศึกษา จัดให้ต้องใช้วันหยุดเสาร์อาทิตย์ จุดสนใจจะสั้น เด็กจะมีกิจกรรมพิเศษมากอยู่แล้ว เช่น เรียนพิเศษ กิจกรรมเราก็จะเน้นบรรยายสรุป เรื่อง สถานการณ์อุบัติเหตุและการป้องกัน การบริการการแพทย์ฉุกเฉิน เรียกใช้บริการหมายเลข 1669 การปฐมพยาบาลและการเคลื่อนย้ายผู้ป่วยในชุมชน ใช้ประมาณ 2 ชม. เวลาที่เหลือจะเป็นการฝึกปฏิบัติ 4 ฐาน คือ ฐานการประเมินสถานการณ์และประเมินสภาพผู้ป่วย ฐานการปฐมพยาบาลบาดแผล และกระดูกหัก(ห้ามเลือด ทำแผล การใช้น้ำยาทำแผลชนิดต่างๆ การดามกระดูกแขน ขา) ฐานการยกและเคลื่อนย้ายผู้ประสบภัย (โดยไม่ใช้อุปกรณ์ และ โดยใช้อุปกรณ์) และฐานสุดท้าย คือ สถานการณ์จำลอง ผลตอบรับต่อกิจกรรมในโครงการได้รับการประเมินในระดับดี ดีมากเกือบทุกรายการ ความพึงพอใจไม่ต่ำกว่า ร้อยละ 95 ซึ่งทำให้หน่วยงานเราได้ตัวชี้วัดที่ตอบสนองด้านบริการวิชาการแก่สังคมส่งให้กับองค์กรหน่วยเหนือขึ้นได้ทันกำหนดเวลาในทุกปี

ปีนี้ก็เช่นเดียวกัน ผู้เขียนก็ได้รับมอบหมายและงบประมาณสนับสนุนให้จัดกิจกรรมดังกล่าวเช่นเคย ให้กับกลุ่มนักเรียน นักศึกษา และประชาชนในพื้นที่รับผิดชอบของโรงพยาบาลศรีนครินทร์และบริเวณใกล้เคียง ซึ่งต้องให้แล้วเสร็จให้ทันปีงบประมาณนี้ โครงการผู้เขียนยังไม่ได้ดำเนินการเพียงแต่ติดอุปสรรคด้านหากลุ่มผู้เข้าร่วมกิจกรรม ช่วงปลายปีงบประมาณ กลุ่มเป้าหมายนักเรียน นักศึกษา ติดสอบ และปิดภาคเรียน

ผู้เขียน และน้องในแผนกอีกสองคนที่ร่วมรับผิดชอบโครงการ คือ คุณสุนทราพร และคุณทิพวรรณ กะว่าจะเริ่มโครงการใหม่ต้นปีการศึกษาใหม่ในปีนี้ โดยดำเนินการร่วมกับคุณราณี จากแผนกการพยาบาลเวชปฏิบัติครอบครัว ซึ่งพวกเรามีแนวคิดไปจัดกิจกรรมให้กับเด็ก ๆ ที่โรงเรียนสาธิตมอดินแดง คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น โดยนัดว่าจะไปขอพบอาจารย์เพื่อเชิญเป็นเจ้าของโครงการร่วมกันและวางแผนดำเนินกิจกรรม กำหนดผู้รับผิดชอบ นัดหมายวันเวลาที่เหมาะสมในการดำเนินกิจกรรมดังกล่าว ซึ่งคาดว่าไม่น่าจะเกินเดือนกรกฎาคม 2552 เสร็จทันในปีงบประมาณนี้แน่นอน

สำหรับปีนี้รู้สึกชื่นชมยินดีมากเป็นพิเศษ ที่เห็นน้อง ๆ นักศึกษาแพทย์ชั้นปีที่ 5 จากสโมสรนักศึกษาคณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น เป็นเจ้าภาพจัดกิจกรรม The Firstaid 2009 ขึ้น เพื่อเตรียมพร้อมผู้ดูแลนักศึกาน้องใหม่ในปีการศึกษา 2552 นี้เอง โครงการได้รับการสนับสนุนการดำเนินงานจากคณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น และ งบประมาณจาก สสส เป็นปีแรก นับเป็นโครงการตัวอย่างที่ดีที่สมควรได้รับการยกย่องชมเชยมากเลยคะ ขอเป็นกำลังใจให้น้อง ๆ ได้รับโอกาสดี ๆ เช่นนี้ ทำให้มีโครงการนี้ต่อไปอย่างยั่งยืนสืบทอดกันไปรุ่นต่อรุ่นในปีต่อๆไปและตลอดไป เพื่อ มข ของเราจะได้มีเครือข่ายด้านความปลอดภัยที่ทุกคนมีความเอื้ออาทรดูแลช่วยเหลือกันเมื่อเกิดบาดเจ็บหรือเจ็บป่วยฉุกเฉิน

ผู้เขียนขอชื่นชมด้วยความจริงใจค่ะ

กัญญา

เขียนใน GotoKnow โดย ไก่...กัญญา
ใน มข. ปลอดภัย

คำสำคัญ (Tags): #digital divide#knowledge divide#ความเหลื่อมล้ำทางความรู้#นักศึกษามหาวิทยาลัยขอนแก่น#สโมสรนักศึกษาคณะแพทยศาสตร์#โครงการ firstaid 2009

หมายเลขบันทึก: 261583เขียนเมื่อ 16 พฤษภาคม 2009 22:53 น. ()แก้ไขเมื่อ 6 กันยายน 2013 20:45 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกันจำนวนที่อ่าน

ความเห็น (30)

krutoiting

เขียนเมื่อ 16 พฤษภาคม 2009 23:03 น. ()

โอโห อลังการทางความคิด เฉียบมากเลยค่ะ น้องไก่กัญญา
อ่านไปเพลินจนนึกว่าค่ายลูกเสือเนตรนารี
หรือไม่ก็ค่ายยุวกาชาด เรียนรู้ฐานพยาบาล
ละเอียดยิบกับเนื่อหา ทุกประเด็นเลย
แสดงถึงการทำงานที่มีประสิทธิภาพ และความชำนาญการ
พี่ครูต้อยเลยได้เรียนรู้ไปด้วย
ขอบคุณค่ะ

ไก่...กัญญา