เข็นครกขึ้นภูเขา กับการจัด KM กับนักวิชาการ

     อาจารย์ครับในระบบการศึกษา (ที่มีใบปริญญาบัตร) ได้สอนให้เรารู้จักกับผลสำเร็จของการวิจัยที่เอกสารโดยมีผลสรุปตามวัตถุประสงค์ ที่เป็นปลายทาง มากกว่าที่จะให้เราได้เรียนรู้ว่ากว่าจะได้มานั้นได้ผ่านกระบวนการลองผิดลองถูก ได้เรียนรู้ถึงวิธีการการเก็บเกี่ยวเป้าหมายรายทาง ซึ่งแท้ที่จริงแล้วในระหว่างทางเราได้เผชิญกับการตัดสินใจครั้งแล้วครั้งเล่า แต่ก็ไม่ได้สรุปเป็นบทเรียนอะไรไว้ คนที่เดินต่อมาก็เผชิญอีก ซ้ำ ๆ ก็แทบไม่มีการพูดถึงกันเลย กลับมาชื่นชมตรงที่เขียนสรุปผล อภิปรายได้หรือยัง เสียมากกว่าครับ
     หากใครเที่ยวเก็บเป้าหมายรายทางเพื่อการเรียนรู้ก็จะถูกตำหนิด้วยถอ้ยคำที่ว่า "มัวชักช้า เสียเวลา จบไม่ทัน" ลักษณะอย่างนี้ยังมีอยู่อีกมากเท่าที่ได้พูดคุยกันเมื่อมีการขอคำปรึกษา ผมว่าน่าเสียดายนะครับ

สำหรับดิฉันแล้วคิดว่า การทำ ลปรร. ต้องฝึกให้ผู้เข้าร่วมรู้จักและใช้เทคนิค Deep listening ด้วยคะ

ผมมีข้อสังเกตว่า การทำงานในอนาคต จะต้องยึดแนวคิดที่เรียกว่า process-oriented มากกว่า output-oriented ผมเคยคุยกับคุณหมอโกมาตร เมื่อหลายปีก่อน โดยพูดถึง แนวคิดของการจัดการที่เมื่อ 20 กว่าปีก่อนฮิตมาก เรื่อง MBO managment by objectives แล้วเราก็พบว่า พอมาถึงเรื่องการควบคุมคุณภาพ แนวคิดเรื่อง output-oriented กับ process-oriented มันท้าทายซึ่งกันและกันอยู่

ใครที่ทำงานเรื่องพัฒนาคุณภาพจะเห็นว่าเราเน้นเรื่อง process มากกว่า output แต่ทุกวันนี้เราก็ยังบริหารแบบ output โดยมีทั้ง KPI แะอีกสารพัดวิธีจัดการที่มาในแนวเดียวกัน

เรื่องการวิจัยกับการเรียนรู้ ก็เป็นอีกตัวอย่างที่ดี เราอาจต้องถามว่าเราเรียนรู้อะไรจากการวิจัย ผลการวิจัย หรือวิธีการวิจัย ถ้าคำตอบบอกว่าทั้งคู่ ก็ต้องถามต่อว่าอะไรสำคัญกว่ากัน

ผมคิดว่าความรู้เกี่ยวกับกระบวนการวิจัยสำคัญกว่า (แต่ไม่จำเป็นต้องเป็นกระบวนการวิจัยที่สอนกันในตำราเท่านั้นนะครับ ไม่งั้นก็อาจจะได้เรียนรู้น้อย) เพราะ ผลการวิจัยที่กลายเป็นความรู็ใหม่ให้กับเรานั้น มันอาจจะเปลี่ยนแปลงได้ เมือเราทำวิจัยซำ้ หรือ สิ่งแวดล้อมเปลี่ยน (โดยเฉพาะพวก action research) หรือไม่ก็เรามีเครื่องมือหรือวิธีวิจัยที่ใหม่ๆ หรือต่างจากเดิม

แต่ความรู็ว่าด้วยกระบวนการวิจัย จะเป็นเครื่องช่วยให้เราหาวิธีใหม่ๆในการหาคำตอบ

 

     อาจารย์ครับ ผมเขียนเรื่องราวประมาณนี้ไว้ที่บันทึก เราทำเพื่องานหรือเพื่อผ่านตัวชี้วัด กันแน่! เป็นประเด็นที่เข้าได้เล็ก ๆ กับแนวคิดที่เรียกว่า process-oriented ไหมครับ

ก็มีส่วนนะครับ เลยขออนุญาตเล่าต่อใน blog อันใหม่ซะเลย ว่าด้วยการทำงานและการบริหารงานแบบ process-oriented ครับ
http://gotoknow.org/archive/2006/04/23/17/17/49/e25139 ลองตามไปอ่านดูนะครับ

ขอบคุณที่ถามผมเองก็ได้ลองไปรวบรวมความคิดตัวเองว่าด้วยเรื่องนี้ดีเหมือนกันครับ 

I think we need to use both process- and output-oriented approaches krup.  We need to find the balance between them. It appears that we definitely need a certain procedure used as an assessing tool to ensure that we are approaching the goal as well as effectively and efficiently analyzing, synthesizing, and reporting the process.  I feel that the knowledge of “project management skill,” “problem-solving and leadership skills”, and “critical thinking skills, are the primary competencies that we need to develop among the researches.