092 : หัดดูเมฆเบื้องต้น (1) แผนภาพชนิดของเมฆ

 

หลังจากที่คนรักเมฆอย่างพวกเรา

ได้เห็นเมฆสวยๆ ชนิดต่างๆ กันไปพอสมควรแล้ว

ผมก็เลยคิดว่า

น่าจะลองกลับมาทบทวนเรื่องพื้นฐานกันสักนิด

เวลานำความรู้ไปใช้งาน หรือต่อยอด จะได้แม่นยำและสนุกเพลิดเพลิน

ดีไหมครับ?

^__^

---

 

เริ่มจากแผนภาพชนิดของเมฆ (Cloud Chart) กันก่อนเลย

ดูแล้วตาลายจริงวุ้ย!

 

 

ลองมาดูตัวเลขที่สำคัญกันก่อนครับ

(ไม่ต้องไปจำ แต่จับประเด็นให้ได้)

วงล่าง 6,500 AGL คือ 6,500 ฟุต สูงจากพื้น (AGL = Above Ground Level)

วงบน 20,000 AGL คือ 20,000 ฟุต สูงจากพื้น

[ดูคำอธิบายเกี่ยวกับ AGL ใน Wikipedia เพิ่มเติม]

 

สังเกตว่า ในทางอุตุนิยมวิทยา (และการบิน) นิยมใช้หน่วยเป็นฟุต

6,500 ฟุต คือ 2 กิโลเมตร
(ถ้ากดเครื่องคิดเลขก็ 1.95 กิโลเมตร)

 20,000 ฟุต ก็ 6 กิโลเมตร

 

ตัวเลข 2 ตัวนี้สำคัญ เพราะใช้ในการแบ่งประเภทเมฆตามความสูงครับ

 

เมฆที่อยู่สูงจากพื้นไม่เกิน 6,500 ฟุต (2 กิโลเมตร) เรียกว่า เมฆชั้นต่ำ (Low Clouds)

 

เมฆที่อยู่สูงจากพื้นเกิน 20,000 ฟุต (6 กิโลเมตร) เรียกว่า เมฆชั้นสูง (High Clouds)

ส่วนตรงกลางๆ คือ เมฆที่อยู่ระหว่า 6,500-20,000 ฟุต ก็เรียกว่า เมฆชั้นกลาง (Middle Clouds)

 

 

คำถาม :ทำไมท่านผู้รู้จึงได้แบ่งเมฆเป็น 3 ชั้นอย่างนี้หนอ?

(จะเฉลยในบันทึกถัดไป!)

 

---

เพิ่มเติม

แผนภาพเมฆอีกภาพหนึ่งซึ่งระบุความสูงไว้ด้วย

(เผื่อใช้งาน)

 

ดาวน์โหลดภาพ Hi-Resolution ของแผนภาพเมฆข้างบนนี้

 

---

[adayday]

สวัสดีครับอาจารย์ชิว

ขอบพระคุณมากครับ อธิบายได้ละเอียดดีจัง

ช่วงนี้เหงามากครับอาจารย์ท่านเมฆไม่ลอยไปลอยมาบนฟ้านานแล้ว

:)

[ดาวลูกไก่ ชื่นชมยินดี]

• สมาชิกชมรมเข้านั่งประจำที่เพื่อทบทวนความรู้ค่ะ (พีรอเน็ตสามบาทบ้านพี่เปิดหน้าบันทึกนี้สามนาทีกว่าๆ ค่ะ...อดทนนะคะ^^)
• เหมือนที่คุณเดย์เขียนเลย เมฆลอยหายไปไหนกันหมดนะคะหน้าหนาวนี้
• เมื่อวานจะโทรมาให้พี่ชิวถ่ายภาพดาวและเดือนมาเรียงตัวกันเป็นภาพลูกตาหลับข้าง ลืมข้างแน่ะค่ะ สวยมากสวยสู้จันทร์ยิ้มได้ค่ะ

[Wasawat Deemarn]

ขอบคุณความรู้จากอาจารย์ครับ :)

[บัญชา ธนบุญสมบัติ]

สวัสดีครับ

       เดย์ adayday : นี่เพิ่งเริ่มออกสตาร์ทเกี่ยวกับเมฆครับ พอลงรายละเอียดไปสักพัก เรื่องราวต่างๆ จะมาเชื่อมโยงกัน และที่สำคัญคือ เชื่อมโยงกับเมฆและปรากฏการณ์ต่างๆ ที่เราเห็นบนท้องฟ้า - คราวนี้แหละสนุกเลย!

              ที่ว่าทำไมฤดูหนาวไม่ค่อยมีเมฆนี่ ความเข้าใจของพี่เป็นอย่างนี้ครับ (หมายความว่า ที่จะอธิบายต่อไปนี้อาจจะยังไม่ถูกต้องสมบูรณ์ 100% - แต่เราค่อยๆ เรียนรู้ไปด้วยกัน ^__^)

              ลมหนาว (ที่เรียกว่า "มรสุมตะวันออกเฉียงเหนือ") ที่มาจากประเทศจีนนั้น เป็นอากาศที่ค่อนข้างแห้งครับ "แห้ง" หมายถึงว่า ในบรรดาแก๊สต่างๆ ที่ประกอบขึ้นเป็นอากาศนี่ มีไอน้ำไม่มากนัก เมื่ออากาศแห้ง โอกาสเกิดเมฆชนิดต่างๆ ก็น้อยลงตามไปด้วย

              แต่มีข้อยกเว้นอยู่คือ สำหรับจังหวังทางภาคใต้ฝั่งตะวันออกนี่ ลมหนาวซึ่งพัดผ่านอ่าวไทย จะหอบเอาความชื้น (ไอน้ำที่ระเหยขึ้นมาจากผิวน้ำทะเลในอ่าวไทย) เข้าสู่ฝั่ง ทำให้เกิดเมฆ ซึ่งถ้ามีมากพอ ก็กลายเป็นฝนครับ

              นี่เองที่ทำให้ฤดูฝนทางภาคใต้ยาวนานกว่าภาคอื่นๆ เช่น ปลายเดือนพฤศจิกายน-ต้นธันวาคม ภาคอื่นๆ เริ่มเข้าหน้าหนาวแล้ว แต่ภาคใต้ยังมีฝนกระหน่ำอยู่เลย (ลองถามคุณ poo และเพื่อนๆ ทางใต้ดูได้ครับ)

        พี่ดาว : เมื่อวานเห็น ดวงจันทร์หลับตาข้างหนึ่งเหมือนกันครับ แต่ตอนนั้นกำลังจะไปช้อปปิ้ง (ซื้ออาหารให้สุนัขที่มีจำนวนมากกว่า 1 โหล!)

               หมู่นี้ปรากฏการณ์ "ดาวเคียงเดือน" ดูเหมือนเกิดขึ้นบ่อยจัง...เอ!....หรือว่าเรามองดวงจันทร์มากขึ้นน้อ....

        อ.Wasawat Deemarn : ด้วยความยินดีครับ มีภาพเมฆที่เชียงใหม่มาฝากก็ได้นะครับ

[nussa-udon]

 เมฆที่วัดป่าบ้านค้อ....จ.อุดรธานี 

 

                                

 เอาเมฆยามเย็นที่จ.มหาสารคามมาฝากค่ะ...ภาพไม่ค่อยชัดเพราะถ่ายบนรถ...ขอบคุณอาจารย์ที่ให้ความรู้เรื่องเมฆค่ะ.....ช่วงนี้อากาศหนาวมากไม่ค่อยเห็นก้อนเมฆเลยค่ะ...

[ธ.วั ช ชั ย]

สวัสดีครับ

เมื่อวานลองถ่ายดู ไม่ค่อยชัดนะครับ อิๆ เล็กจิ๊ดเดียว

 

[Boo]

อ. หมอเมฆค่ะ

วันนี้ตื่นเต้นค่ะ เห็นน้องดาว กับ พี่พระจันทร์

เกือบยิ้ม แต่มีตาเดียว ภาพเหมือนกับของ

คุณธวัชชัยเลยค่ะ

ช่วงกลางวัน เอาภาพมาฝากค่ะ

....

[adayday]

สวัสดีครับอาจารย์ และพี่ๆสมาชิกคนรักมวลเมฆทุกท่าน

ช่วงนี้เราไม่ค่อยได้เห็นเมฆกันเลย ผมรู้สึกคิดถึงมากจัง

ขอเอาเมฆเก่าๆที่ถ่ายเก็บไว้มาแจมนะครับ พอให้หายคิดถึงได้นิดนึง :)

เช้าวันที่ 19 มิ.ย. 2551 7.51 น. ไฟลท์ อุดรฯ - กรุงเทพฯ เดาว่าน่าจะก่อนถึงโคราชนะครับ

[Boo]

อรุณสวัสดิ์ค่ะอ.หมอเมฆ

....

ยังค้างคาใจ มาอ่านอีกรอบ ค่ะ ขอเดาว่า แบ่งตามชั้นบรรยากาศ รึเปล่าคะ

เพราะเมื่อก่อนเด็กๆ ยังหลงจำผิดคิดว่า เมฆมีชื่อ ว่า สตราโตสเฟียร์ :)

....

ได้แผนภูมิแล้ว จะลองไปสังเกต และเรียกชื่อ ขอบคุณค่ะ ... ก้อนนี้ ก็น่าจะ cumulus ใช่ไหมคะ ... แต่จะคิวมูลัส แบบไหนคะอ.  ดูยังงง ค่ะ

[จินตมาศ]

• ขอบคุณค่ะ ที่กรุณาทบทวนการดูเมฆเบื้องต้น
• หลังจากศึกษาพอเป็นสังเขป
• อันนี้น่าจะเป็นเมฆชั้นสูงไหมค่ะ Cirrus หรือปล่าวค่ะ

 

ถ่ายวันที่ 30 มกราคม 2552 ที่โรงเรียนบ้านเชียวเฟือง ต.ตะกุกเหนือ อ.วิภาวดี จ.สุราษฎร์ธานี เวลาประมาณเที่ยง

[บัญชา ธนบุญสมบัติ]

สวัสดีครับ

       คุณ nussa-udon : ภาพสวยจังครับ เดินทางไปหลายแห่งเลยนะครับเนี่ย ภาพล่างนี่ขนาดไม่ชัด สีสันยังสวยงามทีเดียว

       อ.หมู : พี่มองเป็นไฝริมฝีปากครับ :-)  ขอบคุณสำหรับภาพดาวเคียงเดือนครับ

       คุณ poo : มีภาพดาวเคียงเดือนเหมือนกัน แถมเมฆคิวมูลัสแบบมาเดี่ยวด้วย

            เมฆคิวมูลัสใน #9 อยู่ระดับใกล้พื้นครับ เพราะก้อนใหญ่ เป็นเมฆระดับต่ำ หรือเมฆชั้นต่ำ (low cloud)

            เรื่องการแบ่งระดับเมฆ จะตอบไว้ในบันทึกนี้เลยครับ

       เดย์ : ภาพทะเลเมฆ สวยจัง มีอีกไหมครับ (งกๆๆ 555)

       คุณ จินตมาศ : เป็นเมฆชั้นสูง หรือ cirrus จริงๆ ด้วยครับ เหมือนในแผนภาพเลย

            มีภาพเมฆซีร์รัส (cirrus) ให้ชมเพิ่มเติม ลองตาม หนูนิ (ลูกสาวคนเล็ก) ไป โดยคลิกที่ภาพนี้สิครับ

      

 

[♥< lovefull >♥]

• สวัสดีค่ะ
• เมฆคิวมูลัส อยู่ในกลุ่มของเมฆชั้นต่ำด้วยหรือคะ
• เคยจำมาว่ามันอยู่ในเมฆที่วางตัวในแนวตั้ง เหมือนเมฆคิวมูโลนิมบัส
• อยากทราบจริง ๆ ค่ะ

[บัญชา ธนบุญสมบัติ]

สวัสดีครับ คุณ ♥< lovefull >♥

        คำถามเกี่ยวกับเมฆคิวมูลัส (cumulus) ดีมากครับ  ผมลองตอบให้แล้ว คลิกภาพเมฆคิวมูลัสนี้ตามไปอ่านเลยครับ! ^__^

        

[จินตมาศ]

• ส่งเมฆ cirrus มาให้ชม ถ่ายตอนเช้าก่อน 8.00 น. ที่สุราษฏร์ธานี เช่นเคย
• ถามคุณบัญชาต่อ การพบเมฆชนิดนี้บ่งบอกอะไรได้บ้างคะ

[จินตมาศ]

• มีต่อค่ะ ยังไม่หมด

 

[บัญชา ธนบุญสมบัติ]

สวัสดีครับ คุณจินตมาศ

         เมฆซีร์รัสที่เป็นเส้นๆ แล้วมีกระจุกตรงปลายหางแบบนี้ บอกทิศทางของลมในระดับสูงประมาณ 10 กิโลเมตรได้ครับ

         ลมพัดในทิศจากบริเวณหางที่เป็นกระจุกไปตามแนวเส้นเมฆอีกด้านหนึ่งครับ

         อย่างภาพแรกใน comment 15 นี้ ลมพัดจากมุมขวาบนของภาพ ไปยังมุมซ้ายล่างครับ

        บริเวณที่เป็นกระจุกตรงหางนั้น คือ น้ำแข็งที่กำลังจะตกลงมา

(เมฆซีร์รัสเป็นเมฆชั้นสูง คือ สูงระดับที่น้ำกลายเป็นน้ำแข็งหมด)

[จินตมาศ]

• ขอบคุณค่ะคุณบัญชา
• อย่างนี้แสดงว่าภาพแรก comment 14 ลมก็น่าจะพัดจากบนลงล่างซินะ

[บัญชา ธนบุญสมบัติ]

สวัสดีครับ

         เรื่องทิศทางนี่ผมขอกลับไปตรวจสอบอีกที แต่ที่แน่ๆ คือ ลมพัดตามแนวเส้นของเมฆซีร์รัสครับ

[จุ๊บ]

ขอเอา ข้อมูลไปแปะที่เวปได้ไหมค่ะ

ชอบถ่ายรูปนะค่ะ เรื่องเมฆนี่น่าสนใจมากเลย ขอบคุณล่วงหน้าเลยนะค่ะ

[บัญชา ธนบุญสมบัติ]

คุณจุ๊บครับ

        ช่วย link ที่มาจาก URL นี้สักหน่อยด้วย ขอบคุณครับ

[ป้าเพี้ยน]

ขอบคุณค่ะ :)

[บัญชา ธนบุญสมบัติ]

สวัสดีครับ ป้าเพี้ยน

        ด้วยความยินดีครับ สมัครเป็นสมาชิกที่นี่เลยหรือครับ

[ดร.ต้นสกุล ศานติบูรณ์]

เรียน ดร.บัญชา ที่นับถือยิ่ง

ถ้าท่านได้รับข้อความนี้ โทร.กลับ 086 6368528 จะเป็นพระคุณยิ่งครับ

คุณครูสุวิทย์

บำรุงวิทยา

สามแยกไฟฉาน

[นาย ฐานิศวร์ ผลเจริญ]

• สวัสดีครับ อาจารย์บัญชา
• แวะมาทักทาย มาเติมเต็มความรู้ครับ