แรงจูงใจ
แรงจูงใจ (incentive) คือ สิ่งที่ชักนำหรือจูงใจให้เราทำอะไรบางอย่างนะครับ อย่างเช่น เราทำงานเพราะมีเงินเดือนเป็นแรงจูงใจ เราทำงานหนักขึ้นเพราะมีโบนัสเป็นแรงจูงใจ อย่างนี้เป็นต้นครับ
อย่างไรก็ตาม แรงจูงใจไม่ได้มีแต่เรื่องเงินอย่างเดียวนะครับ ไม่งั้นคนที่รวยแล้วจะทำงานทำไม หรือทำไมคนมีความสามารถสูงจึงทำงานที่ได้ค่าตอบแทนน้อย ลองคิดดูสิครับ
ท่านผู้รู้กล่าวว่า แรงจูงใจ มีประมาณ 3 ประเภทครับ
1. แรงจูงใจทางเศรษฐศาสตร์ (Economic incentive) ที่ชัดเจนก็คือ การให้เงิน การมีเงินเดือน การได้เงินทุน การให้รางวัล การให้ของแถม การได้เงินปันผล การลดดอกเบี้ยเงินกู้ การเพิ่มดอกเบี้ยเงินฝาก การลดหย่อนภาษี การลงทุนที่ได้ผลกำไร การที่หุ้นขึ้น ฯลฯ คนเราอยากได้เงินหรืออยากได้ความมั่นคงทางการเงินอยู่แล้ว เพราะเงินสามารถตอบสนองความต้องการบางอย่างได้ในทันที ใช่ไหมครับ
2. แรงจูงใจทางสังคม (Social incentive) อันนี้เพราะมนุษย์เป็นสัตว์สังคมครับ เราไม่ได้อยู่ตัวคนเดียว เรามีสันดานของการเข้ากลุ่ม การมีพวกพ้อง และการอยากได้รับการยอมรับ ยกย่อง จากคนอื่นๆ ในกลุ่มน่ะครับ แรงจูงใจทางสังคมที่เห็นได้ชัดคือ การที่จะได้รับการยกย่องเชิดชูเกียรติ การเป็นที่ยอมรับจากสังคม การประกาศเกียรติคุณ การที่มีเครดิตและความน่าเชื่อถือ ฯลฯ
3. แรงจูงใจทางคุณงามความดี (Moral incentive) ผมคิดว่าขั้นสูงสุดของความปราถนาของมนุษย์คือการที่เรารู้สึกว่าเรามีระดับจิตใจที่สูงส่งครับ อย่างเช่น เราประพฤติตัวอย่างมีคุณธรรม จริยธรรม รักษาตนอยู่ในศีลธรรม สิ่งเหล่านี้ไม่ได้ทำให้เรารวยขึ้น หรือแม้กระทั่งอาจไม่ได้ทำให้เราได้รับการยกย่องจากสังคมมากนัก แต่เราก็ปฏิบัติตนอย่างดี เพราะเชื่อว่าการมีคุณธรรม จริยธรรม ทำให้เรามีคุณงามความดีซึ่งเกิดขึ้นกับตัวเองครับ สิ่งนี้จะนำไปสู่ความภาคภูมิใจ การยกย่องและการเคารพตนเอง นอกจากนี้ เรายังมีความเชื่อเรื่องของสวรรค์-นรก ซึ่งเป็นแรงจูงใจทางอ้อมๆ ให้เราเป็นคนดีด้วยครับ
เมื่อเราเข้าใจเรื่องแรงจูงใจแล้ว เราสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันได้นะครับ แรงจูงใจอาจใช้แก้ปัญหาเหล่านี้ได้ อย่างเช่น ทำไมเด็กไม่เรียนหนังสือ ทำไมคนเก่งๆ ไม่อยากเป็นครู ทำไมอาจารย์ไม่ทำงานวิจัย ทำไมลูกน้องไม่ทำงาน ทำอย่างไรให้นักการเมืองมีคุณธรรม ฯลฯ รวมทั้งตอบคำถามว่า ทำไมแท็กซี่เก็บตังส์ได้จึงเอามาคืนเจ้าของ ทำไมอัจฉริยะบางคนจึงมาเป็นอาจารย์เงินเดือนน้อย ทำไมครูรักลูกศิษย์เหมือนรักลูกตัวเอง ทำไมคนบางคนชอบงานการกุศล ฯลฯ
ความเห็น (2)
อยากให้คนในสังคมเรามีแรงจูงใจข้อที่ 3 เป็นหลักอันแรกจังครับ
โลกจะได้ไม่ต้องวุ่นวายอยู่อย่างทุกวันนนี้...
อยากทราบว่าถ้า incentive คือแรงจูงใจ แล้ว incentive ต่างกับ Motivation ยังไงอ่ะค่ะ
ขอบคุณค่ะ