คุณอำนวยในชุมชน คือผู้ออกแบบการเรียนรู้และผลักดันให้เกิดการจัดการความรู้ในชุมชน บทบาทหน้าที่ของคุณอำนวยในชุมชนจึงเป็นทั้งคนประสานงาน จัดกระบวนการ และทำหน้าที่เชิงวิชาการด้วย
การประสานงานของคุณอำนวยในชุมชน หมายรวมถึง
การผสานความร่วมมือ เชื่อมโยงคน
หน่วยงาน แหล่งความรู้ต่างๆ ในจังหวะ เวลา
ที่เหมาะสม ตัวอย่างการประสานงานของคุณอำนวย
เช่น กรณี นักจัดการความรู้ท้องถิ่น ปราณีต นาคะเสโน
ซึ่งทำโครงการจัดการความรู้พิพิธภัณฑ์ชุมชน
เป็นผู้ประสานหน่วยราชการต่างๆ
ทั้งหน่วยงานด้านวัฒนธรรมและการท่องเที่ยว
หน่วยงานระดับจังหวัดและอำเภอ องค์การบริหารส่วนจังหวัด
องค์การบริหารส่วนตำบล
เพื่อให้การสนับสนุนงบประมาณของหน่วยราชการเหล่านี้ตรงกับความต้องการของชุมชน
โดยชุมชนมีส่วนร่วมคิด ร่วมทำ ร่วมรับผิดชอบ
การจัดกระบวนการเรียนรู้ของคุณอำนวยในชุมชน คือการออกแบบกระบวนการเรียนรู้ในแต่ละประเด็น
ตัวอย่างกรณีพิพิธภัณฑ์ชุมชนจะเห็นได้จากการที่คุณอำนวยวางเป้าหมายว่าต้องการให้ชาวบ้านเป็นแกนนำในการจัดทำพิพิธภัณฑ์ด้วยตัวเขาเอง
คุณอำนวยต้องวางแผนออกแบบจัดกระบวนการเรียนรู้แก่ชุมชนตลอดเส้นทาง
ตั้งแต่การสร้างแรงบันดาลใจ
สร้างฉันทะให้ชาวบ้านเห็นความสำคัญและพลังของตัวเอง
การพาชาวบ้านเรียนรู้เรื่องราวของตัวเอง เรียนรู้เรื่องการปั้น
การออกแบบสิ่งของที่ระลึก
การออกแบบการเรียนรู้แก่กลุ่มนักเรียนในท้องถิ่น
ซึ่งการพาชาวบ้านเรียนรู้นี้เป็นทักษะที่สำคัญยิ่งของคุณอำนวยในชุมชน
คุณอำนวยในชุมชนหรือเรียกอีกชื่อหนึ่งว่า “นักจัดการความรู้ท้องถิ่น”
(นจท.) จึงต้องทำงานต่อเนื่อง พอสมควร เพื่อเชื่อมโยงทรัพยากรคน
ทรัพยากรสิ่งแวดล้อม ความรู้ ฯลฯ ก่อเกิดเป็นการเรียนรู้
การเปลี่ยนแปลงแก่ชุมชนจริงๆ
อ้างอิง ทรงพล เจตนาวณิชย์
เสนอในการประชุมภาคีจัดการความรู้ท้องถิ่น ๑๗ มค. ๔๙
วิจารณ์ พานิช
๓ เมย. ๔๙