ตกลงว่าอิสระภาพเป็นสิ่งที่เรามุ่งค้นหาเพราะว่าโดยพื้นฐานไม่เคยมีหรือไม่ได้รับมาก่อน หรือมีอยู่แล้วตั้งแต่เกิด แต่เราพยายามสะบัดทิ้ง สลัดออกกันแน่ ชักไม่แน่ใจ เรื่องนี้เคยมองว่าเกิดมาก็มีอิสระ แล้วก็ค่อย ๆ สร้างพันธนาการ เริ่มจากเพื่อให้ปลอดภัย จนมาเพื่อให้ได้รับความรัก ....ให้ได้รับการยอมรับ จนเพื่อความสุขสบายในทุกมิติ ยิ่งมากก็ยิ่งน้อยลงซึ่งความเป็นอิสระภาพ และเดินมาจุดที่เรียกว่า “ขาดอิสระภาพ”
มาถึงวันนี้หลังจากที่ได้ทบทวนทั้งคืน เพราะมีเหตุให้ต้องทบทวนอะไรบางอย่าง “อิสระภาพที่แท้จริงเป็นเรื่องของจิตและใจ หาใช่กายเพียงอย่างเดียวไม่” ดูอย่างเหลือมที่เคยบันทึกไว้ที่ “อิสระภาพที่ถูกคุมขัง” ก็ยังเป็นการมองอิสระภาพของผมที่ไม่หลุด หรือมองแบบขาดอิสระภาพในการมอง ผมกลับไปตั้งคำถามกับเหลือมอีกว่า “ทำไม ถึงอยากติดคุก” ทั้ง ๆ ที่หากวันนี้ผมจะไม่ถามเหลือมเด็ดขาด เพราะได้เรียนรู้แล้วว่า
ไม่น่าจะดี
อิสระโดยไม่มีเงื่อนไข ---> ค่อย ๆ เพิ่มเงื่อนไข
---> เงื่อนไขมากจนขาดอิสระภาพอย่างถาวร --->
พยายามลดเงื่อนไขโดยการสร้างเงื่อนไขขึ้นมาใหม่ --->
เงื่อนไขก็ยังมากอยู่ ยังขาดอิสรภาพอย่างภาวรเช่นเดิม
น่าจะดี
อิสระโดยไม่มีเงื่อนไข ---> ค่อย ๆ เพิ่มเงื่อนไข --->
เงื่อนไขมากจนขาดอิสรภาพอย่างภาวร --->
พยายามลดเงื่อนไขโดยจิตและใจ ทำความเข้าใจการมีเงื่อนไข --->
เงื่อนไขก็จะค่อย ๆ หมด ลดน้อยถอยลง --->
อิสระโดยไม่มีเงื่อนไข
ตกลงผมได้ข้อสรุปในตอนนี้ว่าผมจะต้องไม่แม้แต่จะถามหาว่า “อิสระภาพที่แท้จริงคืออะไร” ผมน่าจะดีขึ้นในเรื่องความเป็นอิสระภาพ ทันทีที่คิดได้ นี่แหละครับจึงได้บันทึกไว้
บันทึกนี้เขียนที่ GotoKnow โดย ชายขอบ ใน ไตรภาคีร่วมพัฒนาสุขภาพชุมชน
หมายเลขบันทึก: 22453, เขียน: 2006-04-04 06:43:29+07:00 +07 Asia/Bangkok, แก้ไข, 2015-03-19 08:31:42+07:00 +07 Asia/Bangkok, สัญญาอนุญาต: สงวนสิทธิ์ทุกประการ, ความเห็น: 18, อ่าน: คลิก
jc
เคยครั้งหนึ่งรู้สึกเหนื่อยกับภาระหน้าที่ทั้งจากการงาน ทั้งภาระในการดูแลครอบครัว และคิดว่าตัวเองช่างไม่มีอิสระเสียเลย มีแต่สิ่งที่เป็นเงื่อนไขให้ทำนั่นทำนี่ ทำนั่นไม่ได้ ทำนี่ไม่ได้ รู้สึกอึดอัดมาก
พอไปเปรยกับพ่อ คำพูดของพ่อ พูดมาประโยคเดียวว่า "ที่จริงลูกมีอิสระที่สุดแล้ว"
ตอนแรกก็ งง ค่ะ เพราะว่ามีความเหนื่อยอย่างที่บอก
ก็กลับมาทบทวนแล้วพยายามมองตัวเองในมุมมองของพ่อ คิดว่า พ่อพูดถูก เพราะเงื่อนไขที่คิดว่ามี เกิดจากการที่ไปยอมรับเงื่อนไขและคาดหวังว่าจะต้องทำตามเงื่อนไขให้สมบูรณ์ สิ่งที่ทำไม่ได้ ก็เพราะมองเห็นแต่ข้อจำกัดที่มาจากคนอื่น ลืมมองตัวเองว่าก็มีข้อจำกัดในศักยภาพเหมือนกัน
เรื่องอิสระภาพจึงคิดด้วยประสบการณ์ว่า เงื่อนไขมีทุกที่ แต่ถ้าเราเองไปรับเอาเงื่อนไขมากำหนดตัวเรา ก็คือเราขาดอิสระ เรื่องเงื่อนไขจึงไม่ใช่ว่า การมีอิสระคือต้องไม่มีเงื่อนไขใดๆ เพียงแต่เราไม่ไปใช้เงื่อนไขมากำหนดทั้งตัวเราและคนอื่นค่ะ
เป็นประสบการณ์ที่ทำให้เกิดข้อสรุปกับตัวเองค่ะซึ่งคงใกล้เคียงกับที่คุณชายขอบเขียนว่าการทำความเข้าใจเงื่อนไขก็จะมีอิสระโดยไม่มีเงื่อนไขค่ะ