บันทึกนกแอ่นกินรัง หน้าที่ 10
ยังคงตามกระเทาะเปลือกนกอีแอ่นอยู่อย่างสม่ำเสมอ แม้จะเป็นการบันทึกที่ทำลายสถิติช้าที่สุดในโลกก็ตาม ...เขียนบันทึกเดือนละ 1-2 หนนี่สมควรได้รับรางวัล สุดโหยหาหรือเปล่านะ
ก็ยังกลับมาที่นี่อยู่นะ แม้ว่าจะไปไหนต่อไหน ไกลๆ
เหมือนนกอีแอ่น ที่พวกเขาและเธอหลังจากถีบตัวออกจากรัง บินออกน่านฟ้าสากลไปไกลเป็นหลายสิบกิโลเมตรแล้วก็ตาม ก็ยังกลับมาที่เดิมที่เกาะนอนประจำ ถูเปะ และแม่นยำยิ่ง ความแม่นยำมันหาที่เปรียบไม่ได้ ไม่ปรากฏว่ามีตัวใดหัวโน ด้วย
ถามว่าทำไมในบริเวณที่มืดมิดอย่างในถ้ำที่มันมีวิวัฒนาการเข้าอาศัยอยู่ในนั้นเป็นหลายร้อยปีมาแล้ว ทำไมมันถึงเข้ารังถูก ไม่เคยพบว่ามันลงผิดที่
(กลุ่มนกที่เราทำวิจัย เราเห็นว่ายามที่นกทุกตัวเข้ามานอน มีแต่นกหนุ่มสาวแหละ มันแกล้งมั่วนิ่มลงผิด สนุกดี พวกรุ่นเดอะที่มีครอบครัวเป็นเรื่องเป็นราว กำลังสาระวน จัดที่จัดทางเข้านอน ฉันก็แกล้งลงไปกลางวงซะเลย..อิอิ
ดังนั้นในบ้านรังนก หรือในวิหารวัดที่นกอาศัย คุณไปดูเถอะ ตอนเย็นย่ำค่ำสนธยา นกจะร้องกันเจี้ยวจ้าว สักระยะ เหตุเพราะมีนกอื่นๆ มาลงในรังโดยไม่มีเทียบเชิญ บางพวกไม่ลงเกาะดีๆ ดันไปลงผ่ากลางรังของคู่อื่นๆ ก็เรียบร้อยเกิดศึกขับไล่
".x-x....ออกไป" พอหอมปากหอมคอ เป็นการจิกตี ขับไล่ด้วยปากน้อยๆไม่มีแผล ไม่เสียเลือด แต่ท่าทางขู่ของเจ้าของรัง เอาเรื่องอยู่ อย่างน้อยเสียงเธอก็แผดขึ้นมาละ แต่หลังจากปิดไฟแล้ว ก็เงียบ มีเสียงนกละเมอร้องเป็นระยะๆ ไม่ดังอะไร)
ทำไม นกแอ่นที่ทำรังเป็นเรื่องเป็นราวแล้ว ไม่เคยลงจอดในรังผิดที่? มันเกาะที่ขอบรังของมันเอง -ขอย้ำ บินมาจอดที่ขอบรังของมันเอง อย่างแม่นยำ หนเดียว ไม่ได้แวะที่ไหนก่อนด้วย
ลองขอความคิดเห็นจากท่านอื่นๆ บ้างดีกว่า เชิญฝากความคิดเห็นไว้ได้เลยค่ะ นกแอ่นกินรังใช้อะไรเป็นเครื่องนำทางล่ะเนี่ย
กลับมาเขียนต่อดีกว่า หลังจากประเทศไทยชุ่มฉำกับน้ำใจในช่วงสงกรานต์และสายฝนกันไป
ไม่ว่าเวลาไหน คุณนกอีแอ่นก็คงจะอยู่ดีมีสุขกับชีวิตที่เรียบง่ายของมัน
แต่การดำเนินชีวิตของมันกลับน่าทึ่งสำหรับมนุษย์ ไม่เรียบง่าย
เพราะว่า ในโลกนี้มีสัตว์ไม่กี่ชนิดที่เข้าออกถ้ำมืดได้ด้วยความเร็วสูง แบบว่าบินพุ่งเข้าไปเลยแบบไม่ลังเล แล้วมันก็ไม่ชนอะไรให้หัวโนด้วย
(ไม่ใช่ค่อยๆ กะย่องกะแย่งคลำทางเข้าไปอย่างพวกเราที่เดินเข้าไปเที่ยวในถ้ำ แต่ชาวนักเก็บรังนกก็ไม่งุ่มง่ามอย่างเราหรอก)
ที่สำคัญ อีแอ่นมันเข้า-ออกรังของมันได้ถูกเผง ไม่งุ่มง่ามหรือชนแรง จนรังร่วง นี่คือ stretagy for survival อย่างหนึ่งที่มีวิวัฒนาการมาแล้ว
นกอีกชนิดหนึ่งที่อาศัยในถ้ำมืดแล้วใช้ระบบเสียงสะท้อนด้วยคือ oil bird (อ้างอิง)
ซึ่งไม่มีนกชนิดนี้ในเมืองไทยนะ ดังนั้นประเทศไทยจึงมีนกกลุ่มอีแอ่น(รังขาว+รังดำ+... หรือนกจีนัสAerodramus กลุ่มเดียว)ที่มีอวัยวะพิเศษสร้างเสียงสะท้อนได้นี้
น่าน....น่าจะเป็นจุดขายได้นะ แต่ขายรังนกอย่างเดียวก็เกินพอแล้วหละ
ส่วน"นกมีหู หนูมีปีก"..ก็คุณค้างคาวนั่นแหละ แกบินได้ และอาศัยในถ้ำ เช่นเดียวกัน อาจเป็นคู่แข่งหรือคู่หูก็ไม่ทราบของคุณนกอีแอ่น ก็ใช้ระบบเสียงสะท้อนเช่นเดียวกัน แต่เขา(เอกสารทางวิชาการ)บอกว่าไม่ใช่คลื่นความถี่เดียวกัน
นกอีแอ่นจะเปล่งเสียงออกมาเป็นเสียง "คลิก คลิก คลิก คลิก" เรื่อยๆ เขา(ตำรา)บอกว่าเป็นเสียงคล้ายงูหางกระดิ่ง
คุณลองเข้าถ้ำที่มีนกเหล่านี้อาศัยอยู่ เข้าไปฟังดู อย่าไปลักรังนกเขาล่ะ ล้อเล่นนน ถ้าไม่ลักรังนกก็รับรองความปลอดภัย แต่มีข้อแม้ว่า...ถ้าเขายินยอมให้คุณเข้าไปนา..ฮา
ประกอบกับดวงตาที่กลมโต และรังของมันเป็นสีขาว ไข่ก็มีสีขาวทั้งใบ เขา(ตำรา)บอกว่า "อาจจะ" มีส่วนในการเข้าออก (แต่เราคิดว่าเรื่องนี้อาจจะช่วยอะไรไม่ได้เลยในบริเวณที่มืดมิดนั้น)..เราจึงบอกได้แต่เพียงว่า นกใช้ระบบเสียงสะท้อนในการนำทาง โดยมีอวัยวะในลำคอเป็นเครื่องเปล่งเสียออกมา และเสียงนั้นคนสามารถได้ยินได้ เป็นเสียงคลิก คลิก (อ้างอิง) และเรายังไม่มีเอกสารใดกล่าวถึงอวัยวะอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง หรือแม้แต่คลื่นความถี่ที่ออกมาเป็นตัวเลข
ซึ่งอาจจะมีคนทำวิจัยแล้วและตีพิมพ์ออกมาเป็น paper (ในวารสารทางวิชาการที่เชื่อถือได้) แต่เรายังไม่เห็นเอกสารนั้น และหากใครมีก็ขออนุเคราะห์ส่งให้ด้วยละกัน จะได้เอามาเผยแพร่กัน
แล้วยังมีเกร็ดเล็กเกร็ดน้อยอีกตอนเราเข้าถ้ำไปวิจัยที่เกาะสี่เกาะห้า
3 ชั่วโมงเต็มในถ้ำมืด(ก็เราไม่ได้เข้าไปลักรังนกเขา เขาก็เต็มใจอนุญาติแหละน่า) ทำไมกล้าหาญขนาดนั้น ก็มีเพื่อนผู้ชายนั่งหลับเป็นระยะ เฝ้ายามอยู่ข้างนอก ตอนเข้าไปสิบนาทีแรก ประสาทหลอนอยู่เหมือนกัน กลัวผีที่คนบอกว่าไม่มีในโลกน่ะ พอเราเห็นอะไรหลายอย่างเลยลืมเรื่องผี เราได้ข้อมูลน่าสนใจ แล้วจะทยอยเขียนให้อ่านกัน ถ้าไม่เขียนในนี้ ก็เจอกันในหนังสือแล้วกัน
แล้วเจอกันใหม่ยามฝนปรอย
ครูเล็ก
ปล.คุณสามารถส่งกระทู้คำถามเกี่ยวกับเรื่องนกอีแอ่นได้ที่ ens37@ hotmail.com
เรายินดียิ่งที่คุณสนใจและส่งคำถามเข้ามา
ให้กำลังใจครูเล็ก
***นกนางแอ่น..ใช้เสียงสะท้อนกลับที่คล้ายๆกับ..ค้างคาว..ปลาโลมา..
***ขนที่จมูกของนกนางแอ่นจะทำหน้าที่ในการรับ(คล้ายๆเสาเรดาห์)เสียงสะท้อนของนกนางแอ่น..ทำให้นกรู้ตำแหน่งของอาหาร..เพศตรงข้าม
***ย่านความถี่ของเสียงนกนางแอ่น..อยู่ที่ 5 K เท่านั้น เสียดายที่บ้านรังนก..แข่งกันเปิดเสียงเรียกนกอย่าเอาเป็นเอาตาย
***มีบางท่านผลิตเครื่องเรียกนกที่ความถี่ย่านนี้พอดี..ท่านแทบจะไม่ได้ยิน..แต่นะมีความสนใจมีตีลำโพงเรียก
**ว่างๆจะมาแจมใหม่ครับ
ค้างคาวต่างสปีชี่กันก็ใช้ความถี่และหรือลักษณะเสียงต่างกันครับ ใช้จำแนกได้เลย
เรียนคุณ ครูเล็ก
ถ้าจะกรุณา
ตรงที่เป็นบทความเป็นเนื้อหาจริงๆ เน้นสีน้ำเงิน
เพื่อให้คนที่มีเวลาน้อยๆ ต้องการอ่านแต่เนื้อหา จริงๆ ไม่เน้นพวกข้อความสร้าสีสัน
จะได้อ่านเฉพาะ ตรงสีน้ำเงิน
ก็จะขอบพระคุณมาก