ศิลปะในใจงาม

ศิลปะในใจงาม

 

เมื่อพูดถึงศิลปะ ทำให้คิดถึงความงดงามภายในจิตใจของเด็ก ๆ ที่มีโอกาสดีดีน้อยกว่าคนอื่น ๆ ที่อยู่ในสังคมเดียวกัน อิสรชน ได้มีโอกาสร่วมกิจกรรมกับเด็ก ๆ ที่หลากหลายกลุ่ม ทั้งเด็กที่อยู่ในสถานพินิจฯ เด็กที่เป็นลูกหลานแรงงานข้ามชาติ เด็กยากจนในชุมชนแออัด ชุมชนชานเมือง และเด็กที่อยู่ในครอบครัวเร่ร่อนไร้บ้าน

สิ่งหนึ่งที่เราใช้เป็นกุญแจในการเข้ากับเด็ก ๆ ก็คือ “ศิลปะ” เราทดลองทำศิลปะในรูปแบบต่าง ๆ ให้เด็กได้แสดงออก ทั้งการวาดรูป ระบายสี ทำขนมสีสันสวยงาม และการสร้างหุ่นมือ หุ่นเงา และหุ่นคนหน้าขาว เพื่อให้เขาได้แสดงออกในมุมมองที่เขามีความสุขกับสิ่งที่เขาทำอย่างเต็มที่

แรก ๆ อาจจะดูเก้อเขินแต่พอผ่านครั้งแรกไปได้ อะไร อะไร ก็ดูจะง่ายดายไปเสียหมดแถมยังมีความสุขที่สังเกตได้จากรอยยิ้มที่เคล้าเสียงหัวเราะของเด็ก ๆ ด้วยซ้ำไป ภาพแต่ละภาพ อิริยาบถแต่ละอย่างที่ใครที่ผ่านไปผ่านมา แล้วลอบมองก็จะหนีไม่พ้นรอยยิ้มที่เผลอส่งออกมาด้วยความเอ็นดูในความน่ารักของเด็ก ๆ เหล่านี้

เราทดลองใช้ศิลปะ สานใจเด็กที่บางคนบอบช้ำมาจากการที่เขาโดนกระทำจากสังคม จนเรามองว่า ศิลปะเป็นเครื่องมือที่สำคัญมากที่สุดเครื่องมือหนึ่งในการฟื้นฟูเด็กที่ผ่านเรื่องราวที่หนักหนาสาหัสมาในอดีต เพื่อให้เขากลับมามีมุมองที่ดีทั้งต่อตนเองและคนรอบข้าง อย่างน้อย ก็ทำให้เขาได้มีรอยยิ้มที่ออกมาจากความรู้สึกที่แท้จริงของเขาเอง

หลายครั้งที่เมื่อเด็ก ๆ มีรอยยิ้มจากงานศิลปะที่เขาได้ลงมือทำ หรือมีส่วนร่วมในการสร้างงานศิลปะนั้น ๆ ผู้คนรอบข้างทั้งที่ร่วมกิจกรรมกันมาตั้งแต่ต้น หรือ คนที่แอบมองแอบชื่นชม หรือแม้แต่คนที่ได้มีโอกาสได้ชื่นชมงานศิลปะที่เด็กได้ร่วมแรงร่วมใจกันสร้างขึ้นมาจากความสุขที่เขามี จากความรู้สึกที่เชื่อได้ว่า มีความบริสุทธิ์ใจที่สร้างสรรค์มันขึ้นมา และนำเสนอให้ทุกคนได้รับชมในรูปแบบที่เขาตั้งใจจะบอกกล่าวในมุมมองของเขาเอง

งานศิลปะที่ว่า อิสรชนมีมุมมองของอิสรชนเองว่า มันคือ การ “สานศิลป์ สานใจ” ใช้ศิลปะแขนงต่าง ๆ ถักทอความรู้สึกที่ดีดีที่มีอยู่ในใจของเด็ก ๆ ทุกคนให้เป็นเสมือนเครื่องมือที่สามารถเยียวยาได้ทั้งเด็ก ๆ เองและรวมไปถึงเยียวยาสังคมที่เข้าสู่สังคมที่เต็มไปด้วยการแก่งแย่งเอารัดเอาเปรียบกันอย่างรุนแรง ให้มีความอ่อนโยนและรอยยิ้มจนในที่สุด อาจจะมีความอ่อนโยนและเกื้อกูลกันเกิดขึ้นอย่างกว้างขวางในที่สุด

อย่าได้ดูถูกรูปศิลป์แบบเด็ก ๆ พร้อมคำว่า “หนูรักพ่อ หนูรักแม่” เลยทีเดียว เพราะ รูปง่าย ๆ แบบนี้ล่ะ สยบเสียงดังของแม่ และความเมามายของพ่อมานักต่อนักแล้ว ในใจที่งดงามของเด็ก ๆ มักจะมีมุมมองที่แปลกแตกต่างไปจากผู้ใหญ่อย่างเรา ๆ และพลิกฟ้าพลิกแผ่นดินมานักต่อนักแล้ว ผู้ใหญ่ต้องให้โอกาสตัวเองในการเปิดตา เปิดใจ เปิดหู รับและเสพศิลปะที่เกิดจากมือน้อย ๆ ของเด็ก เพื่อที่จะได้ชำระล้างความขุ่นมัวที่เกาะกินใจของตนเองให้ก้าวพ้นความขัดแย้งที่กำลังขยายไปในวงกว้างของสังคมไทยทุกวันนี้

สิ่งหนึ่งที่คุณเองก็สามารถทำได้อย่างง่ายดาย นั่นก็คือ สร้างรอยยิ้มและให้กำลังใจเด็ก ๆ ที่ สร้างงานศิลป์แล้วคุณมีโอกาสผ่านไปพบเจอเพียงเท่านี้ใจที่งดงามก็จะงอกงามและขยายผลไปทั่วทั้งแผ่นดิน