วัดเปลี่ยนไป ๑๐

๙. ปกิณณกะ

ยังมีเรื่องราวมากมายที่ผู้เขียนใคร่จะเล่าไว้เกี่ยวกับความเปลี่ยนไปของวัด แต่จะเป็นการเยิ่นเย่อและฝั่นเฝื่อเกินไป ดังนั้น จึงขอยกตัวอย่างเพียงบางเรื่องสั้นๆ พอเป็นเครื่องระลึกว่าสิ่งเหล่านี้ เมื่อก่อนก็มี แต่เดียวนี้ไม่มี และบางอย่าง สิ่งเหล่านี้ เมื่อก่อนไม่มี แต่เพิ่งจะมีเดียวนี้ สักสองสามเรื่อง

การนิมนต์พระ สมัยก่อนเมื่อจะนิมนต์พระด้วยกิจอะไรก็ตาม เราจะมีหมากพลูและธูปเทียนดอกไม้ใส่พานไปวัดที่ประสงค์นิมนต์ บารมีของสมภารเจ้าวัดสมัยก่อนอาจคำนวนด้วยหมากพลูข้างที่นั่งของท่าน กล่าวคือ ถ้ามีหมากพลูมากก็แสดงว่ามีกิจนิมนต์มาก แต่เดียวนี้ ถ้ารู้จักพระที่เราจะนิมนต์เป็นการส่วนตัวก็ใช้โทรศัพท์สะดวกสบายดีด้วยกันทั้งสองฝ่าย ในวัดเดียวนี้หาโทรศัพท์มือถือได้ง่ายกว่าหาหมากพลูที่อยู่ในเฉี้ยน (นะ จะบอกให้)

น้ำปานะ สมัยผู้เขียนแรกบวช ยามเย็นก็ชวนพระชวนเณรกันต้มน้ำร้อน ให้ใครไปเด็ดใบมะม่วงหรือบางครั้งก็ให้ไปตัดใบตะไคร้ในวัดมาใส่เป็นกระสาย แล้วก็นำมาฉันกับน้ำตาลแว่น เบื่อน้ำตาลแว่นก็จัดหาน้ำตาลทรายมาต้มแล้วก็ใส่ถาดกว้างๆ รองด้วยใบตองหรือบางครั้งก็ทาน้ำมันมะพร้าวไว้ด้วย พอใกล้จะแห้งก็ใช้มีดหรือแผ่นไม้ขีดเป็นตาราง ครั้นแห้งแล้วก็หักเป็นชิ้นใส่ขวดโหลไว้ฉันกับน้ำร้อน ส่วนนมข้นหวานหรือกาแฟนั้น ยังเป็นของที่ค่อนข้างแพง นานๆ จะได้ฉันสักครั้ง เดียวนี้ยามเย็นไม่มีอะไรฉัน ไม่รู้จะใช้ใครไปซื้อก็ห่มจีวรลวกๆ เดินไปหน้าร้าน ต้องการกาแฟหรืออะไรก็บอกเจ้าร้าน จ่ายเงินแล้วก็กลับมาชงฉันที่กุฏิได้เลย (เพราะน้ำร้อนต้มไว้แล้วตลอดในกระติกไฟฟ้า)

เรื่องสามเณรน้อย สมัยก่อนเณรน้อยอายุ ๑๓-๑๕ ปี มักจะมีหนังสะติ้กหรือป่างนูไว้เที่ยวยิงนกตามในวัด ในป่าช้า หรือในสวนใกล้ๆ วัด... และในวัดที่อยู่ใกล้แหล่งน้ำ เช่น สระ หนอง หรือทะเล ท่านอาจารย์มักจะปวดหัวเรื่องเณรน้อยชอบทำคันเบ็ดหรือทำหลุมวิ่ง แต่ปัจจุบันเณรน้อยไม่เรียนหนังสือ แต่ไปอยู่ที่ร้านเกมส์ เชื่อหรือไม่ ? ไม่ว่าจะเชียงใหม่ ลำพูน หรือสงขลาก็ตาม ร้านเกมส์ทั่วไปมักจะคเยมีเณรน้อยเข้าไปใช้บริการ

เรื่องซี.ดี. สมัยก่อนเวลามีงานศพ ถ้าลูกหลานเยอะหรือเจ้าภาพมีน้ำใจก็มักจะรับหนังตะลุงหรือหนังฉายมาชมกัน เพื่อญาติพี่น้องที่มาช่วยงานจะได้ผ่อนคลาย เดียวนี้พอเสร็จเรื่องพระเทศน์พระสวดก็ยกซี.ดี. มาเปิด คนเฒ่าคนแก่ก็บอกว่าให้เปิดวัวชน (เพราะชอบๆ ) บางงานก็จัดหาหนังจีนเป็นชุด เช่น มังกรหยก ฤทธิ์มีสั้น มาเปิดชมกัน กว่าจะเสร็จงานก็จบเรื่องพอดี แผ่นซี.ดี.เหล่านี้ก็กึ่งฝากฝึ่ถวายไว้ในวัด เวลามีงานอีกครั้งก็ค่อยมายืมไปชมกันอีก เพื่อนผู้เขียนบางรูปมีหน้าที่ดูแลหรือรับฝากแผ่นซี.ดี. เหล่านี้เป็นงานอดิเรกในวัดด้วย

เรื่องคอมพิวเตอร์-อินเตอร์เน็ต บางวัดมีพระภิกษุสามเณรเกือบร้อย ศาลาตั้งศพก็หลายหลัง แต่เพื่อนผู้เขียนรูปหนึ่งก็จัดกิจนิมนต์ได้ง่ายเพราะมีรายชื่อพระภิกษุสามเณรอยู่ในคอมพิวเตอร์ เพียงแต่คลิกชื่อของแต่ละรูปจัดเป็นคณะหรือเป็นเตียง พิมพ์ออกมาแล้วให้ลูกน้องไปประกาศทางเครื่องขยายเสียง

คอนผู้เขียนเริ่มเรียนบาลี หลังจากประกาศผลที่กรุงเทพฯแล้ว ต้องรอเขาส่งรายชื่อมา บางครั้งก็เกินเดือนกว่าจะรู้ว่าสอบผ่านหรือไม่ ต่อมาเร็วขึ้นอีกหน่อยเพราะใช้โทรศัพท์... แต่เมื่อ ๒-๓ปีก่อน ลูกศิษย์ของผู้เัขียนมาหาด้วยความยิ้มแย้มแจ่มใส บอกว่าผมสอบได้ ผู้เขียนแปลกใจว่ารู้ได้ยังไงเพราะเขาเพิ่งประกาศผลเมื่อวานนี้เองที่กรุงเทพฯ ลูกศิษย์บอกว่าให้เพื่อนกดอินเทอร์เน็ตดู มีรายชื่ออยู่ด้วย ผู้เขียนก็ยิ้มๆ แสดงความยินดีกับลูกศิษย์ พร้อมนึกในใจว่า เดียวนี้แม่กองบาลีของเราก็ทันสมัยเหมือนกัน !

(มีต่อ)