ช่วงนี้มีเกษตรกรเข้ามาติดต่อขอให้ตรวจสอบในเรื่องปุ๋ยให้หลายราย สาเหตุจากมีพ่อค้าหัวใสนำปุ๋ยมาจำหน่ายในพื้นที่อำเภอท่าฉาง ในราคาถูกกว่าร้านในท้องตลาด จึงขอนำบทความ วิชาการในเรื่องปุ๋ยมาแลกเปลี่ยนความรู้กันปกติเราซื้อปุ๋ยเคมี เพราะต้องการนำธาตุอาหารที่มีอยู่ในปุ๋ยนั้นให้แก่พืช ปุ๋ยเคมีจะมีธาตุอาหารพืชอยู่มากน้อยเท่าใด ดูได้จากตัวเลขบนกระสอบปุ๋ย ซึ่งเรียกว่า สูตรปุ๋ย
สูตรปุ๋ยประกอบด้วยตัวเลข 3 ค่า มีขีดคั่นระหว่างตัวเลขแต่ละคำ เช่น 16-16-8 เป็นต้น ตัวเลขแต่ละค่าจะแทนความหมายดังนี้
§ ตัวเลขค่าแรกคือ 16 แทนเนื้อธาตุไนโตรเจนแสดงว่าในปุ๋ยจำนวน 100 กิโลกรัม จะมีเนื้อธาตุไนโตรเจน 16 กิโลกรัม
§ ตัวเลขต่อมาคือ 16 แทนเนื้อธาตุฟอสฟอรัสแสดงว่าปุ๋ยจำนวน 100 กิโลกรัม จะมีเนื้อธาตุฟอสฟอรัส 16 กิโลกรัม
§ ตัวเลขสุดท้ายคือ 8 แทนเนื้อธาตุโพแทสเซียม แสดงว่าในปุ๋ยจำนวน 8 แทนเนื้อธาตุโพแทสเซียม แสดงว่าในปุ๋ยจำนวน 100 กิโลกรัม จะมีเนื้อธาตุโพแทสเซียม 8 กิโลกรัม
ปุ๋ยปลอม
ปุ๋ยปลอมคือ ปุ๋ยที่มีปริมาณธาตุอาหารพืชไม่ถึง 90 เปอร์เซ็นต์ ของปริมาณที่ระบุไว้บนกระสอบ เช่น ปุ๋ยสูตร 16-16-8 ถ้าวิเคราะห์แล้วมีเนื้อธาตุไนโตรเจนไม่ถึง 14.4 เปอร์เซ็นต์ (14.4 = 90 เปอร์เซ็นต์ของ 16) เนื้อธาตุฟอสฟอรัส ไม่ถึง 14.4 เปอร์เซ็นต์ (14.4 = 90 เปอร์เซ็นต์ของ 16) หรือเนื้อธาตุโพแทสเซียมไม่ถึง 7.2 เปอร์เซ็นต์ (7.2 = 90 เปอร์เซ็นต์ของ 8) อย่างใดอย่างหนึ่งแสดงว่าปุ๋ยสูตรนี้เป็นปุ๋ยปลอม
ถ้าปุ๋ยกระสอบใดมีปริมาณเนื้อธาตุมากกว่า 90 เปอร์เซ็นต์ แต่ไม่ครบตามปริมาณที่ระบุไว้บนกระสอบ แสดงว่าปุ๋ยกระสอบนั้นเป็นปุ๋ยเคมีผิดมาตรฐาน
การตรวจสอบ
ปุ๋ยปลอมตรวจสอบได้ยากมากด้วยตาเปล่าหรือเพียงการสัมผัส การตรวจสอบให้ได้ผลที่แน่นอนต้องทำโดยวิธีการทางเคมีในห้องปฏิบัติการ เครื่องมือตรวจสอบปุ๋ยปลอมอย่างง่ายสำหรับการตรวจสอบในภาคสนามนั้นใช้สำหรับการตรวจสอบเบื้องต้นเท่านั้น ให้ผลเพียงคร่าว ๆ และไม่ สามารถนำผลการตรวจสอบมาใช้เพื่อดำเนินคดีทางกฎหมายได้
ชุดตรวจสอบปุ๋ย
เมื่อสงสัยว่าจะเป็นปุ๋ยปลอม ควรเก็บตัวอย่างปุ๋ยตามวิธีการที่แนะนำอย่างเคร่งครัด แล้วส่งไปยังสำนักงานเกษตรอำเภอ หรือสำนักงานเกษตรจังหวัดในท้องถิ่น เพื่อส่งให้ห้องปฏิบัติการตรวจสอบต่อไป
วิธีเก็บปุ๋ยตัวอย่าง
การเก็บตัวอย่างปุ๋ยเพื่อส่งไปตรวจสอบมีวิธีการปฏิบัติดังนี้
1. เทปุ๋ยทั้งกระสอบลงบนผ้าพลาสติกที่แห้งและสะอาด คลุกเคล้าให้ปุ๋ยเข้ากันเป็นอย่างดี
2. ใช้แผ่นไม้แบ่งปุ๋ยออกเป็น 4 ส่วน
3. นำปุ๋ย 2 ส่วนที่อยู่ตรงกันข้ามมาคลุกเคล้ากันใหม่ และแบ่งออกเป็น 4 ส่วน อีกครั้งหนึ่ง
4. ทำซ้ำข้อ 3 จนเห็นว่าเมื่อแบ่งปุ๋ยออกเป็น 4 ส่วนแล้ว แต่ละส่วนหนักประมาณ 1 กิโลกรัม ตักปุ๋ย 1 ส่วนใส่ถุงพลาสติกที่แห้งและสะอาด
5. เขียนรายละเอียดของตัวอย่างปุ๋ย ได้แก่ สูตร ตรา เลขทะเบียน ผู้ผลิต สถานที่ผลิต ใส่ถุงพลาสติกเล็ก ๆ แล้วใส่ลงไปในถุงตัวอย่างปุ๋ยพร้อมรัดปากถุงให้แน่น
6. ส่งตัวอย่างปุ๋ยไปยังสำนักงานเกษตรอำเภอหรือสำนักงานเกษตรจังหวัดเพื่อตรวจสอบต่อไป
การตรวจสอบปุ๋ยในห้องปฏิบัติการ
คำแนะนำในการเลือกซื้อปุ๋ย
ในการเลือกซื้อปุ๋ยมีข้อแนะนำดังนี้
1. ก่อนซื้อควรปรึกษาเจ้าหน้าที่ส่งเสริมการเกษตรเพื่อตัดสินใจว่า ควรจะซื้อปุ๋ยสูตรใด ตราใด จำนวนเท่าใด
2. ควรซื้อโดยการรวมกลุ่มกันซื้อโดยตรงจากบริษัทที่ไว้ใจได้ โดยให้เจ้าหน้าที่ส่งเสริมการเกษตรเป็นผู้ประสานงานให้
3. หากจำเป็นต้องการซื้อรายย่อย ควรดำเนินการดังนี้
- บอกสูตร ตรา และจำนวนที่ต้องการแก่ผู้ขาย
- ตรวจสอบข้อความบนกระสอบปุ๋ยว่าเป็นปุ๋ยชนิดที่ต้องการหรือไม่
- ตรวจสอบสภาพกระสอบว่าใหม่และเรียบร้อยไม่มีรอยฉีกขาดหรือรอยเย็บใหม่
- ตรวจสอบดูว่าแต่ละกระสอบมีน้ำหนักครบ 50 กิโลกรัมหรือไม่
- ขอเอกสารกำกับปุ๋ย และใบเสร็จรับเงินจากผู้ขายด้วย
โทษของการผลิตและการจำหน่ายปุ๋ยปลอม
พระราชบัญญัติปุ๋ย พ.ศ. 2518
มาตรา 62 "ผู้ใดผลิตปุ๋ยเคมีปลอมอันเป็นการฝ่าฝืนมาตรา 30 (1) ต้องระวางโทษจำคุกตั้งแต่ห้าปีถึงสิบห้าปี และปรับตั้งแต่ห้าหมื่นบาทถึงห้าแสนบาท"
มาตรา 63 "ผู้ใดขาย มีไว้เพื่อขาย หรือนำ หรือสั่งเข้ามาในราชอาณาจักรซึ่งปุ๋ยเคมีปลอม อันเป็นการฝ่าฝืนมาตรา 30 (1) ต้องระวางโทษจำคุกตั้งแต่สามปีถึงสิบปี และปรับตั้งแต่สามหมื่นบาทถึงหนึ่งแสนบาท"
การขายปุ๋ยปลอม เป็นการฉ้อโกง ประชาชน ด้วย เอา อีกกระทงครับ
-สวัสดีครับ
-เข้ามาติดตามเรื่องปุ๋ยปลอมครับ
-ช่วงนี้ปุ๋ยมีราคาแพง หากเกษตรกรซื้อปุ๋ย แล้วยังเจอ "ของปลอม" อีก ก็คงแย่แน่ ๆ ครับ
-ปริ้นเก็บไว้บอกต่อแล้วครับ
-ขอบคุณที่นำมาบอกต่อครับ...
หวัดดีครับ