BM.chaiwut
พระมหาชัยวุธ โภชนุกูล ฉายา ฐานุตฺตโม

หนึ่งสวย สองงาม สามดี... หมาไม่แล


หนึ่งสวย สองงาม สามดี

ค่านิยมตามประเพณีทางศาสนานั้นแตกต่างกันไปตามท้องถิ่น ดังเช่นการบวชแล้วสึกออกมาครองเรือนมีครอบครัวตามวิถีชาวบ้าน ฟังว่าสังคมพุทธศาสนาในศรีลังกาจะไม่ยอมรับผู้ที่เคยบวชแล้วสึกมา โดยถ้าใครสึกออกมาก็มักจะหลีกเร้นไปใช้ชีวิตในท้องถิ่นอื่น ไม่เหมาะที่จะอยู่ในท้องถิ่นที่ตนเคยบวช แต่ในเมืองไทยกลับถือว่าเป็นเรื่องธรรมดา (อาจารย์คาทอลิกท่านหนึ่งเคยเล่าว่า ค่านิยมตะวันตกบางท้องถิ่นก็รังเกียจบาทหลวงที่สึกออกมาเหมือนกัน แต่ในเมืองไทยก็ถือว่าเป็นเรื่องธรรมดา ซึ่งประเด็นนี้ท่านได้ให้ความเห็นว่าน่าจะคล้อยตามค่านิยมในสังคมพุทธศาสนาแบบไทยๆ...)

บวชก่อนเบียด กล่าวคือ ชายไทยควรจะบวชเรียนเพื่อศึกษาหลักธรรมคำสอนทางศาสนาและฝึกหัดตนเองระยะหนึ่งก่อน แล้วจึงลาสิกขาออกมาแต่งงานมีครอบครัวตามวิถีชาวบ้าน นับว่าเป็นค่านิยมที่มีมานานแล้ว.... ซึ่งการบวชตามประเพณีทำนองนี้ ถ้ามีศรัทธาสมัครใจจะอยู่ต่อก็ไม่มีใครว่า แต่ถ้าบวชอยู่นานจนอายุมากเกินไปแล้วสึกออกมา ถึงแม้จะไม่มีใครว่าก็จริง แต่มุมมองของสังคมกลับเห็นว่าไม่ค่อยเหมาะสม ด้วยเห็นว่าช้าหรือสายเกินไปที่จะเริ่มต้นสิ่งต่างๆ  ดังคำพังเพยว่า  ตื่นแต่ดึก สึกแต่หนุ่ม หรือดังที่ตั้งเป็นชื่อบันทึกนี้ว่า หนึ่งสวย สองงาม สามดี สิบสาหมาไม่แล... ซึ่งคำพังเพยนี้ อาจเขียนให้ครบถ้วนได้ว่า...

  • พรรษาหนึ่งสวย พรรษาสองงาม พรรษาสามดี บวชสิบพรรษา สึกออกมา หมาไม่แล...

ตามคำพังเพยนี้ บ่งชี้ว่า ควรจะบวชให้ได้สักหนึ่งพรรษา หรือถ้าได้ ๒-๓ พรรษาก็จะดี แต่ถ้าบวชนานเกินไปเป็นสิบพรรษา ถ้าสึกออกมาแล้วก็อาจไม่ได้ดังหวังก็ได้... ประมาณนั้น

..........

อนึ่ง สำหรับผู้ที่บวชนานเกินสิบพรรษาขึ้นไปแล้วก็สึกออกมานั้น แม้ว่าจะถูกตราหน้าว่า หมาไม่แล... ก็ยังมีผู้ที่พอใจสึกออกมาเป็นปกติ... เคยฟังพระเถระท่านหนึ่งให้ความเห็นว่า ผู้ที่บวชนานๆ แล้วสึกมานี้ มีสาเหตุสำคัญอยู่ ๓ ประการ กล่าวคือ รวย เรียนสูง และ รักผู้หญิง

รวย... คำนี้ไม่ต้องขยายความมาก เพราะชีวิตชาวบ้านนั้น ต้องมีสมบัติพัสถานต่างๆ บางคนบวชมานแล้ว แม้ภายหลังรู้สึกเบื่อหน่ายคลายความเพียรจะเวียนมาเป็นผู้มักมาก แต่ก็ไม่อาจสึกออกมาได้ สาเหตุสำคัญก็คือไม่มีเงินหรือสมบัติพัสถานที่จะครองชีวิตแบบชาวบ้านได้ หลายๆ ท่านจึงจำเป็นต้องทนอยู่ต่อไป...

พระคุณเจ้าที่รวยแล้วสึกนั้น อาจจำแนกที่มาของความร่ำรวยได้ ๒ ทาง กล่าวคือ บางท่านบวชมาแล้วก็สะสมปัจจัยหรือสมบัติต่างๆ ไว้โดยวิธีการแสวงหาถูกต้องบ้างไม่ถูกต้องบ้าง จนกระทั้งอยู่ในระดับที่มีความมั่นใจจึงลาสิกขาออกไป.... ส่วนบางท่านนั้น มีสมบัติเก่าตกทอดประจำตระกูลอยู่บ้าง เมื่อรู้สึกเบื่อหน่ายก็อาจลาสิกขามาใช้ชีวิตนอกวัดได้...

อาจารย์ท่านหนึ่งของผู้เขียน บวชมาตั้งแต่เป็นสามเณรน้อย เมื่อก่อนครอบครัวของท่านอยู่ในป่าลึก ท่านบวชมาจนกระทั้งอายุเกินห้าสิบปี ก็ลาสิกขาไป เพราะบ้านป่าลึกในอดีตนั้น เดียวนี้มีถนนราดยางตัดผ่าน ท่านมีที่ดินตกทอดประจำตระกูลอยู่จำนวนหนึ่ง  จึงพอจะเลี้ยงตัวเองอยู่ได้ แม้บวชมาหลายสิบปีจะไม่ได้สะสมอะไรไว้ก็ตาม...

แต่ผู้เขียนก็รู้จักพระเถระหลายรูป ที่มีสมบัติเก่ามากมาย (บางท่านก็เป็นลูกคนเดียว โยมพ่อโยมแม่ถึงแก่กรรมหมดแล้ว) ท่านเหล่านี้สมัครใจที่จะใช้ชีวิตไปวันๆ ในวัด ไม่ต้องการที่จะลาสิกขาไปเฝ้าสมบัติเก่า ซึ่งทำนองนี้ก็หาได้ไม่ยากเหมือนกัน

.........

เรียนสูง...  พระคุณเจ้าบางรูปขยันเรียนหนังสือในระบบ เป็นเปรียญ ๙ ประโยค และหรือได้ปริญญาตรีโทเอก... ภายหลังรู้สึกเบื่อหน่ายชีวิตภายในวัด ก็อาจสึกออกไปแล้วใช้วุฒิการศึกษาที่ตนมีอยู่หางานทำพอเลี้ยงตนเองได้ ซึ่งโดยมากก็มักสึกออไปเป็นครูบาอาจารย์ตามสถานศึกษาต่างๆ...

ตามที่พอรู้มาบ้าง พวกที่เรียนสูงแล้วสึกไปเป็นครูบาอาจารย์ทำนองนี้มีอยู่พอสมควร แต่หลายๆ คนก็พยายามปกปิด ไม่ค่อยเปิดเผยอดีตของตนเอง... สาเหตุที่ไม่ค่อยเปิดเผยนั้น มีผู้วิจารณ์ให้ฟังว่า บางคนเกรงว่าเพื่อนเก่าจะมาพึ่งพาอาศัย เพราะพวกที่สึกไปนั้น บางคนก็ชีวิตตกต่ำพาตนเองไม่ค่อยรอด... หรือไม่ต้องการจะให้บรรดาวัดทั้งหลายรู้ เพราะเกรงจะต้องคอยช่วยเหลือเรื่องโน้นเรื่องนี้ (ถ้าไม่ช่วยจะถูกคำครหาว่าเป็นคนอกตัญญูไม่รู้บุญคุณของวัดที่ชุบเลี้ยงมาจนปีกกล้าขาแข็ง...) หรือบางคนรังเกียจอดีตของตนเอง รู้สึกเป็นปมด้อยของชีวิต... (บล็อกเกอร์ในโกทูโนก็มีหลายคน ที่ไม่พยายามบอกว่าตนเองมาจากวัด...)

แต่บางคนที่สึกไปแล้ว อุทิศชีวิตครึ่งหนึ่งให้แก่วัดหรือพระศาสนาก็มี ไปที่ไหนก็ประกาศตนเองตลอดว่าเป็นท่านมหา(เก่า)... บางคนถึงกับบอกว่า วุฒิการศึกษานั้น Ph. D ไม่ต้องใส่ก็ได้ แต่ นธ.เอก ป.ธ.๕ อย่าลืม ต้องใส่ไว้ด้วย เค้าจะได้รู้ว่ามาจากวัด... เรื่องทำนองนี้ก็ต่างจิตต่างใจนานาจิตตัง

...........

รักผู้หญิง... พระคุณเจ้าบางรูป เรียนก็ไม่สูง ทรัยพ์สมบัติทั้งภายในวัดหรือนอกวัดก็ใช่ว่าจะมีอะไร แต่มีเวรมีกรรมรักใคร่ในมาตุคาม จะอยู่ต่อไปก็รังเกียจตนเอง จึงต้องลาสิกขาเพื่อจะได้ไปสู่ที่ชอบๆ สมตามความปรารถนา ซึ่งบางคนก็สมปรารถนา บางคนก็ผิดหวัง และมีบางคนท้อถอยถึงกับกลับมาบวชอีก...

สิบกว่าปีก่อน ผู้เขียนมีเพื่อนร่วมสำนักอยู่ท่านหนึ่ง เค้าเป็นรุ่นพี่แต่ขึ้นไปเรียนกรุงเทพฯ พร้อมกัน เจอกันครั้งใดก็บ่นว่าไม่ค่อยสบาย มองสีหน้าก็หม่นหมอง...  ต่อมาไม่นานก็ทราบข่าวว่ากลับมาสึก  เรื่องราวต่างๆ จึงถูกเปิดเผยจากเพื่อนๆ ที่ใกล้ชิด  ซึ่งสาเหตุของการลาสิกขาครั้งนี้

เพื่อนรุ่นพี่คนนี้ มีใจปฏิพัทธ์รักใคร่ต่อสาวไทยในมาเลย์ ดังนั้น เมื่อกลับมาสึกแล้วจึงเข้าไปยังมาเลย์เพื่อจะตกลงสู่ขอตามประเพณี แต่สาวเจ้ากลับบอกว่า หล่อนมิได้รักใคร่ในเชิงชู้สาว นับถือเสมือนพี่ชายคนหนึ่ง และตอนนี้เธอก็ได้รับการหมั้นหมายใกล้จะแต่งงานแล้ว ขณะที่พ่อของเจ้าสาวก็บอกว่าให้มาส่งพี่เค้าที่ชายแดน... (เพื่อนร่วมสำนักอีกท่านหนึ่งที่มาอยู่กรุงเทพฯ พร้อมกันเล่าว่า ตอนที่เค้าใกล้จะสึกนั้น เค้าเคยเล่าว่า มองเห็นแต่หน้าของสาวมาเลย์ อ่านหนังสือก็มีหน้าของสาวเจ้าปรากฎ ออกไปบิณฑบาต มองฝาบาตรก็เห็นหน้าของสาวเจ้า....)  แต่เพราะตอนสึกอายุเพียงสามสิบกว่าๆ เค้าจึงตัดใจใช้หลักธรรมนำทาง ก็สามารถดำรงชีวิตอยู่ต่อไปได้...

(นอกประเด็นนิดหน่อย คนไทยในมาเลย์นั้น มักจะมีน้ำใจต่อคนไทยจากเมืองไทยทั่วไป คล้ายๆ กับว่าคนไทยจากเมืองไทยทุกคนคือญาติของพวกเค้า....)

ประเด็นรักผู้หญิงทำนองอื่นก็ยังมี เช่น สาวแก่หรือแม่หม้ายบางคน ไม่ขัดสนในการงานและความเป็นอยู่ ขาดแต่เพียงคู่ชีวิต จึงเหมาะสมกับพระเถระบางรูปที่รู้สึกเบื่อหน่ายแต่ขาดเงินขาดวุฒิ บางท่านจึงลาสิกขาไปอยู่ด้วยกัน...

 

นอกนั้นก็ยังมีประเด็นอื่นๆ เช่น มีโรคประจำตัว หรือทางบ้านมีปัญหาอื่นๆ เป็นต้น... ส่วนพวกอลัชชีที่ถูกจับสึกเพราะทำกรรมชั่วนั้น อยู่นอกประเด็นเหล่านี้

 

หมายเลขบันทึก: 187146เขียนเมื่อ 9 มิถุนายน 2008 21:19 น. ()แก้ไขเมื่อ 12 กุมภาพันธ์ 2012 00:28 น. ()สัญญาอนุญาต: จำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (9)

นมัสการพระคุณเจ้า แปลกดีค่ะถึงอยากคอมเม้นท์ไว้ คือไม่เข้าใจในแนวคิดว่าความเชื่อนี่สามารถเปลี่ยนแปลงเพราะปัจจัยภายนอกได้ง่ายๆ ด้วยหรือคะ แต่ก็เห็นด้วยว่าถ้าไม่พร้อมจะอยู่ในสถานะนั้นก็ควรเปลี่ยน ไม่ควรฝืนทำ อืมม์ นับว่าเป็นสิ่งที่อยู่นอกเหนือความเข้าใจ เพราะหลักความเชื่อไม่เหมือนกันค่ะ ถ้าให้สรุปตามหลักพุทธคงพออธิบายได้ตามความเข้าใจอันน้อยนิดของตัวเองว่า กมฺมุนา วตฺตตี โลโก

P

Little Jazz

 

  • ไม่ค่อยเข้าใจคำว่า ปัจจัยภายนอก

ถ้าหมายถึง สิ่งแวดล้อมภายนอก  นั่น ! ก็อาจเป็นสิ่งที่ก่อให้เกิดความเชื่อหรือเปลี่ยนแปลงความเชื่อได้อย่างแน่นอน ในเมื่อเราถือว่าจิตใจแรกเกิดว่างเปล่าเหมือนผ้าขาวตามแนวคิดของจอห์น ล้อค เป็นต้น และปัจจัยภายนอกค่อยๆ ถักทอให้เรามีความเชื่อต่างๆ... แต่พุทธปรัชญาถือว่า จิตใจของคนเรามิได้เป็นเช่นดังผ้าขาว เพราะคนเราแรกเกิดนั้น มีวาสนาติดตัวมาแล้ว...

( วาสนา ความหมายเดิมคือ สิ่งที่เคยประพฤติมาในชาติก่อนหรืออดีตทั้งที่เป็นกรรมดีคือบุญและกรรมชั่วคือบาป  ส่วนความหมายแบบไทยๆ หมายถึงส่วนที่เป็นบุญบารมีเท่านั้น...)

ถ้าหมายถึง เงินหรือสมบัติพัสถาน คิดว่าเพียงแต่สิ่งเหล่านี้ไม่อาจเปลี่ยนแปลงความเชื่อของคนเราตามอุดมคติได้ แต่สิ่งเหล่านี้อาจเป็นสาเหตุให้การกระทำในโลกของชีวิตจริงเปลี่ยนไปได้...

ความเชื่อ ทางศาสนาเรียกว่า ศรัทธา ซึ่งใครจะมีศรัทธาหรือความเชื่ออย่างไรย่อมอยู่ที่ใจของผู้นั้น ไม่อาจหลอกตนเองได้ และผู้ศรัทธาที่จะบวชอยู่ต่อไปหรือสึกหาลาเพศนั้น ก็ย่อมขึ้นอยู่กับคุณภาพและปริมาณแห่งศรัทธาของผู้นั้น...

เคยอ่านประวัติมอลเดล (บิดาแห่งวิชาพันธุศาสตร์) ท่านเป็นคนรักในการเรียนและเรียนเก่งด้วย แต่ครอบครัวมีปัญหาและภายหลังก็ขัดสนยากที่จะส่งท่านเรียนต่อไปได้ ท่านจึงไปปรึกษาอาจารย์ที่ปรึกษา ซึ่งได้รับการแนะนำว่า มีสถานที่แห่งหนึ่ง อยู่ฟรี กินฟรี เรียนฟรี นั่นคือบวช ต่อมาท่านจึงเลือกที่จะเป็นบาทหลวง... ตามนัยนี้ จะเห็นได้ว่า มอลเดลได้เลือกที่จะเป็นอยู่ตามที่บริบทของสังคมเปิดโอกาสให้ ซึ่งไม่ต่างอะไรกับพระเณรในเมืองไทย...

เจริญพร

 

นมัสการหลวงพี่

พระปัจจุบันก็เป็นมนุษย์ที่ยังมีกิเลส จะมีพระที่บวชเพื่อศึกษาธรรมและทำวิปัสสนากรรมฐานเพื่อศึกษาชีวิตสักกี่มากน้อย ถ้าบวชตามประเพณีก็มักไม่เรียนรู้การทำวิปัสสนากรรมฐาน บางรูปแม้จะหยิบหนังสือธรรมะมาอ่านยังไม่ทำเลย ผมเห็นว่าเอาเถอะแม้ไม่ทำวิปัสสนากรรมฐานแต่ได้ศึกษาเรียนรู้หัวข้อธรรมจากตำราก็ยังซึมซับความดีและนำไปสั่งสอนผู้อื่นได้บ้าง แต่ที่เห็นในปัจจุบันมักจะบวชหนีทหาร บวชผลาญข้าวสุก บวชสนุกตามเพื่อน

ผมไม่ใช่มองโลกในแง่ร้าย แต่เห็นจากสังคมรอบข้าง ผมไปกราบพระภิกษุไม่กี่รายที่เห็นวัตรปฏิบัติท่านด้วยความนอบน้อมเต็มใจ ท่านจะปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐานหรือไม่ไม่ได้สนใจตรงจุดนั้น แต่เห็นจริยวัตรของท่าน ฟังท่านเทศนาแสดงภูมิปัญญา ก็ถือว่าท่านเป็นพระที่สร้างคุณประโยชน์แก่สังคมก็พอแล้ว เดี๋ยวนี้มีบวชเพื่อสร้างฐานะด้วย ที่วัดแห่งหนึ่งที่ตะกั่วป่า หลังสึนามิเณรบวชมาสามปีมีเงินเก็บสามแสน ดีกว่าไปเป็นชาวนา แต่พระที่ดีก็มีเยอะ เดี๋ยวนี้ผมเลือกที่จะไหว้พระถ้าจริยวัตรไม่งามผมก็พยายามหลีกเลี่ยงครับ

ขอบพระคุณหลวงพี่ที่นำข้อคิดดีๆมาฝากและได้แลกเปลี่ยนเรียนรู้กัน

P

อัยการชาวเกาะ

 

ยืนยันได้ว่า ที่ท่านอัยการบ่นมาเป็นความจริง และมิใช่เฉพาะปัจจุบันนี้เท่านั้น สมัยพุทธกาลโน้นก็มีเรื่องทำนองนี้แล้ว ดังเช่นความเห็นของพระเจ้าโกรัพยะที่เรียนถามพระรัฐปาล ( คลิกที่นี้ี ดูหัวข้อ ความเสื่อม ๔ เป็นสำคัญ) แต่พระศาสนาก็ยังคงดำรงอยู่ ยังมีผู้ศรัทธาจะบวชและศรัทธาที่จะทำนุบำรุงพระศาสนาอยู่...

น้องชายเคยเล่าให้ฟังว่า คนข้างบ้านซึ่งลูกจบนิติฯ และกำลังเรียนเนฯ บอกว่า อยากจะให้ลูกสอบอัยการ ไม่อยากจะให้สอบผู้พิพากษา เพราะอัยการกินง่าย แต่ผู้พิพากษากินยาก... แล้วน้องชายก็ให้ความเห็นว่า สอนลูกให้คอรัปชั่นแล้ว (5 5 5...)

ในฐานะที่คุณโยมเป็นอัยการคงจะเข้าใจคำว่า ทนายแผ่นดิน แต่คุณโยมจะปฏิเสธหรือไม่ว่า ข้อความทำนองว่า อัยการกินง่าย ผู้พิพากษากินยาก เป็นเรื่องที่ไม่เคยได้ยินมาเลยในชีวิต....

อาตมามีความเห็นว่า ความซื่อสัตย์ของอัยการมีทั้งคุณภาพและปริมาณฉันใด ศรัทธาของพระ-เณรที่บวชอยู่ก็มีทั้งคุณภาพและปริมาณฉันนั้น....

เจริญพร

 

นมัสการอีกรอบค่ะ ขอบพระคุณที่ชี้แจงให้เข้าใจ คือที่ไม่เข้าใจแต่เดิมเพราะหลักแนวคิดต่างกัน เรื่องวาสนาติดตัวทำให้เข้าใจได้ว่าเป็นเพราะอะไรถึงเกิดเหตุการณ์อย่างที่หลวงพี่ยกตัวอย่างมาให้อ่าน ถ้าตามอย่างคติคริสต์ทุกคนล้วนเป็นคนบาป เมื่อกลับใจแล้วก็ได้รับการชำระ ไม่มีวาสนามาเป็นตัวกำหนดชี้วัด

โดยส่วนตัวคำว่าความเชื่อหรือศรัทธา มันแค่เป็นคำอธิบายถึงสิ่งที่เราสัมผัสได้ว่าเราเข้าใจและมุ่งมันต่อสิ่งใด หากจะอธิบายหลักศาสนศาสตร์หรือตัวอย่างเคสที่เกิดขึ้นมันพอทำได้ แต่อธิบายถึงสิ่งที่เชื่อที่มันอยู่ในใจลึกๆ มันทำยากเหมือนกันค่ะ ตอนแรกเลยเกิดความสงสัยว่าทำไม แต่ตอนนี้เข้าใจแล้วว่าปัจจัยพื้นฐานของความเชื่อในศาสนาต่างกันนั่นเอง

นมัสการหลวงพี่ครับ

เรื่องจริงเหมือนกันที่หลวงพี่ว่า แต่เดี๋ยวนี้มันไม่ใช่แล้วความเท่าเทียมกันทางด้านนั้นมันอยู่ที่ความประพฤติของแต่ละคน ถ้าคิดจะกินต่อให้ได้รับเงินเดือนมากแค่ไหนมันก็กิน ผมอยู่วงในผมรู้ดีครับว่าใครประพฤติอยู่ในธรรม สมัยผมเป็นอัยการจังหวัด ทำไมสังคมเขาชมอัยการว่าเรียบร้อยกว่าหน่วยงานอื่น ก็เพราะวัตรปฏิบัติ เมื่อหัวไม่ส่าย หางก็ไม่กระดิกครับ ปีใหม่เขาจัดงานปีใหม่กันไปขอของรางวัลจากชาวบ้าน ผมประกาศว่าผมจะไม่จัดงานแบบนั้นให้ลูกน้องไปเบียดเบียนชาวบ้านทั้งๆที่เราเงินเดือนก็มากแล้วเป็นเรื่องไม่ควร ผมนิมนต์พระมาสวดสำนักงานและนิมนต์พระเทศน์ฉลองปีใหม่ ลูกน้องอึ้งเป็นแถบ 5555

ถ้ามีโอกาสได้แลกเปลี่ยนเรียนรู้กับหลวงพี่คงได้ความรู้เยอะ บางเรื่องมันเขียนเล่าไม่ได้ครับ อิอิ

นมัสการค่ะ

มากราบอย่างเดียวค่ะ

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท