ขอเล่าเรื่องเก่า ในเวลาใหม่ (วิสาหกิจชุมชน ปี 2549)

แผนแม่บทเป็นพื้นฐานของวิสาหกิจชุมชน

เล่าเรื่องเก่า  ในเวลาใหม่ ?? วิสาหกิจชุมชนเรียนรู้

 

                ...เมื่อประมาณ ปี 2542 มูลนิธิหมู่บ้าน ร่วมกับกรมส่งเสริมการเกษตร ได้จัดทำแผนแม่บทชุมชน ใน 101 ตำบล  ใน 22 จังหวัดทั่วประเทศ  โดยให้วิธีการ “ประชาพิจัย”  ได้แผนแม่บทชุมชน  แต่ก็ไม่ได้ผลทุกตำบล...

เนื่องเพราะเป็นครั้งแรกที่มีการดำเนินการ  แต่ก็เป็นก้าวแรกที่สำคัญเพราะได้มีการพัฒนาเครื่องมือนี้มาอย่างต่อเนื่อง  กองทุนเพื่อสังคม(ซิฟ)  ได้นำไปใช้ในกว่า  1,600 ตำบล  ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร(ธ.ก.ส.)  ก็ได้ดำเนินการตั้งแต่ปี 2545 นับพันตำบล  และยังดำเนินงานต่อมาเรื่อย ๆ  รวมทั้งเตรียมงบประมาณรองรับวิสาหกิจชุมชน  ปีละหลายพันล้านบาท  โดยเชื่อว่า “ถ้าชุมชนมีแผนแม่บทชุมชนที่ดี  มีการเรียนรู้มาก่อน    เงินกู้ยืมไปก็จะมีประสิทธิผล”

            ต่อมา  สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ  ได้ประสานงานให้กระทรวงต่าง ๆ ส่งเสริมการทำแผนแม่บทชุมชนทั่วประเทศ  โดยคาดว่าภายในปี 2550  ทุกตำบลน่าจะมีแผนแม่บทชุมชน  ต่อมาหลายหน่วยงานก็ร่วมมือและดำเนินการในแนวเดียวกัน   เช่น  สถาบันพัฒนาองค์กรชุมชน (พอช.) ศูนย์อำนวยการต่อสู้เพื่อเอาชนะความยากจนแห่งชาติ (ศตจ.)เป็นต้น

                การทำแผนแม่บทชุมชน  เป็นพื้นฐานสำคัญของการพัฒนาวิสาหกิจชุมชน   แม้ว่าขณะนี้ตำบลที่มีการทำแผนแม่บทชุมชนไปแล้ว  จะยังไม่พัฒนาวิสาหกิจชุมชนอย่างเต็มรูปแบบ   เหมือนตำบลต้นแบบ ต่าง ๆ แต่ก็เป็นการเริ่มต้นที่ดีของการปรับกระบวนทัศน์พัฒนา    การเน้นการเรียนรู้ที่จะนำไปสู่การพัฒนาระบบเศรษฐกิจชุมชนบนฐานความรู้ และพึ่งตนเอง …..

นำมาจากเอกสาร ข้อควรรู้เกี่ยวกับ  วิสาหกิจชุมชน หน้า 38

รศ.ดร.เสรี  พงศ์พิศ 

ผู้อำนวยการสถาบันส่งเสริมวิสาหกิจชุมชน