ในห้องฉุกเฉินหรือหอผู้ป่วยยาเสพติด
หลายท่านอาจเคยมีประสบการณ์พบผู้ที่ได้รับสารเสพติดโอปิเอตเกินขนาด
และบางท่านคงได้มีโอกาสสังเกตขนาดของรูม่านตาแล้ว
แต่เชื่อว่ายังมีอีกหลายท่านที่ยังไม่เคยเห็น
เมื่อมีโอกาสได้เปิดดูเวปไซต์ที่กล่าวถึงขนาดของรูม่านตาที่บ่งชี้การใช้สารเสพติด
จึงขอนำมาสรุปให้ทราบคร่าวๆดังนี้
ขนาดของรูม่านตาในคนปกติ จะอยู่ราว 3-4 มม. ดังรูปที่
1
และจะมีปฏิกิริยาสนองตอบต่อแสงคือมีขนาดหดเล็กลงเมื่อถูกกับแสงสว่างจ้า
ในคนที่ใช้สารเสพติด
ผลการออกฤทธิ์ของสารเสพติดจะทำให้ขนาดของรูม่านตามีความแตกต่างไปจากปกติและมีลักษณะเป็น
Nonreactive pupils คือไม่เปลี่ยนแปลงขนาดเมื่อถูกกับแสงสว่างจ้า
รูปที่ 1 ลักษณะของรูม่านตา
การสังเกตขนาดของรูม่านตาสามารถนำใช้ประโยชน์ในการบ่งชี้การใช้สารเสพติดได้ดังนี้
รูม่านตาขยาย (dilated pupils)
หมายถึงขนาดของรูม่านตาที่ขยายใหญ่ราว 6 - 8 มม. (ดังรูปที่ 2)
สามารถบ่งชี้ได้ว่าบุคคลผู้นั้นอยู่ภายใต้ฤทธิ์ของโคเคน แอมเฟตามีน
สารหลอนประสาท เอกซ์ตาซี่ หรือสารกระตุ้นประสาทอื่น
รูปที่ 2
รูม่านตาขยาย
รูม่านตาหดตัว (pupils constrict) หมายถึงขนาดของรูม่านตาที่หดเล็กราว 1 - 2 มม. สามารถบ่งชี้ว่าบุคคลผู้นั้นอยู่ภายใต้ฤทธิ์ของโอปิเอตหรือโอปิออยด์ เช่น เฮโรอีน ฝิ่น มอร์ฟีน เมทาโดนหรือสารกดประสาทอื่น กรณีที่ได้รับยากลุ่มนี้เกินขนาดจะมีขนาดม่านตาหดเล็กลงมากเท่ารูเข็ม (pinpoint pupils) อย่างชัดเจน (ดังรูปที่ 3)
รูปที่ 3
รูม่านตาหดเล็กลงเท่ารูเข็ม
ในการถอนพิษยาผู้ติดสารเสพติดประเภทฝิ่นและเฮโรอีนนั้นจะให้ยาเสพติดเพื่อระงับอาการขาดยาที่เกิดจากฝิ่นและเฮโรอีน
โดยให้ทิงเจอร์ฝิ่นถอนพิษยาผู้ติดฝิ่นและเมทาโดนในการถอนพิษยาผู้ติดเฮโรอีน
การสังเกตขนาดรูม่านตามีประโยชน์มากใช้ในการประเมินผู้ป่วยก่อนให้ยาและการเฝ้าระวังภาวะยาเกินขนาดของยาทิงเจอร์ฝิ่นและเมทาโดนซึ่งอาจเกิดขึ้นได้ในระหว่างการถอนพิษยา
จะเห็นได้ว่า
ขนาดของรูม่านตามีประโยชน์ในการบ่งชี้ว่าคนผู้นั้นอยู่ภายใต้ฤทธิ์ของยาเสพติดประเภทใด
หากต้องการรายละเอียดและดูรูปภาพประกอบมากขึ้น
ให้ผู้สนใจเข้าไปดูได้ในเวปไซต์
www.ni-cor.com/nicorsignsandsymptomsofalcoholismanddrugsaddiction.html
แต่อย่างไรก็ตามการสังเกตขนาดของรูม่านตาสามารถบ่งชี้ถึงการใช้สารเสพติดเท่านั้น การวินิจฉัยการติดยาเสพติดยังคงต้องอาศัยการตรวจสภาพร่างกายทางคลินิกอื่นๆ
ร่วมกับข้อมูลประวัติการเสพยาเสพติดของผู้ป่วยด้วย
เป็นเรื่องใกล้ตัวแต่ความรู้ที่ได้ยิ่งใหญ่มากครับ ขอบคุณครับ
ดีมากๆเลยค่ะ thank you na ka