เหตุการณ์ที่เกาะเทะชิมะ: การนำของเสียจากโรงงานอุตสาหกรรมไปทิ้งโดยผิดกฎหมาย

เหตุการณ์ที่เกาะเทะชิมะ ประเทศญี่ปุ่น: การนำของเสียจากโรงงานอุตสาหกรรมไปทิ้งโดยผิดกฎหมาย

ผู้เขียนได้มีโอกาสเดินทางข้ามไปยังเกาะเทะชิมะเพื่อพบผู้นำชุมชนชาวเกาะเทะชิมะ จังหวัดคางะวะ และได้รับฟังการสนทนาพร้อมไปกับการนำชมสภาพความเป็นจริงของกรณีการที่บริษัทเอกชนได้นำของเสียจากโรงงานอุตสาหกรรมไปทิ้งที่เกาะโดยผิดกฎหมาย สรุปได้ดังนี้

เทะชิมะเป็นเกาะอยู่ทางตะวันตกของทะเลเซะโตะ มีประชากรอาศัยอยู่ประมาณหนึ่งพันสี่ร้อยคน ส่วนมากเป็นผู้สูงอายุ  ได้มีเหตุการณ์เมื่อปี พ.ศ.๑๙๗๕ บริษัทเอกชนได้นำของเสียจากโรงงานอุตสาหกรรมในเมืองใหญ่ไปทิ้งที่เกาะแห่งนี้โดยมิชอบด้วยกฎหมาย  ประชาชนในท้องถิ่นได้มีการรวมตัวกันเรียกร้องและประท้วงให้มีการขนย้ายออกไป  การพิจารณาตัดสินปัญหาสิ่งแวดล้อมเป็นพิษได้ใช้เวลากว่าเจ็ดปีจึงยุติ  ผลการตัดสินคือผุ้ว่าราชการจังหวัดได้ออกมาขอโทษประชาชนในเรื่องการบริหารงานที่ผิดพลาด พร้อมกับสัญญาว่าจะจัดการขนย้ายของเสียออกจากเกาะทั้งหมด ในการจัดการของเสียที่เป็นอันตรายจำนวนห้าแสนตันที่เหลือค้างอยู่นี้ประมาณว่าจะต้องใช้เงินจำนวนถึงสามร้อยล้านเยน

ในข้อตกลงร่วมกันนั้น องค์การบริหารส่วนจังหวัดคางาวะจะทำการขนย้ายของเสียออกไปจากเกาะให้เสร็จสิ้นภายใน ค.ศ.๒๐๑๖ จะได้รับช่วยเหลือจากรัฐบาลประมาณหนึ่งในสามของค่าใช้จ่ายทั้งหมด

ข้อคิดเห็นของผู้เขียน

๑.เมื่อเกิดเหตุการณ์ที่มีผลกระทบต่อส่วนรวมอย่างรุนแรงเช่นเหตุการณ์ที่เกาะเทะชิมะ หรือกรณีเกิดแผนดินไหวอย่างรุนแรงที่เมืองโกเบ  การรวมพลังประชาชนในท้องถิ่นตลอดจนองค์กรพัฒนาเอกชนได้มีความร่วมมือกันเป็นอย่างดี

๒.การที่รัฐจะดำเนินกิจกรรมใด ๆ ที่อาจส่งผลกระทบต่อประชาชนในท้องถิ่น จะต้องให้ประชาชนเข้าไปมีส่วนร่วมหรือมีการรับฟังความคิดเห็นจากประชาชนเสียก่อน

๓.เช่นเดียวกันในประเด็นการคุ้มครองผู้บริโภค หน่วยงานของรัฐที่เกี่ยวข้องกับการคุ้มครองผู้บริโภคจะต้องให้ความสำคัญเกี่ยวกับหลักการมีส่วนร่วมของประชาชนและองค์กรพัฒนาเอกชนอย่างจริงจังในเนื่องหา มิใช่เพียงแต่เพียงรูปแบบ  ทั้งนี้ เพื่อให้สอดคล้องกับเจตนารมณ์ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยที่มีเจตนารมณ์ที่จะให้ประชาชนเข้ามามีส่วนร่วมในการตรวจสอบการบริหารงานภาครัฐ