โครงการจัดทำฐานข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง
ความเป็นมา เศรษฐกิจพอเพียง เป็นปรัชญาที่ชี้ถึงแนวทางปฏิบัติตน โดยคำนึงถึงความพอประมาณ ความมีเหตุผล และการสร้างภูมิคุ้มกันที่ดี เพื่อพร้อมรับต่อความเสี่ยง บนพื้นฐานของความรอบรู้ ความรอบคอบ ระมัดระวัง และคุณธรรม การใช้ความรู้อย่างถูกหลักวิชาการ ด้วยความรอบคอบและระมัดระวัง ควบคู่ไปกับการกระทำที่ไม่เบียดเบียนกัน การแบ่งปัน ช่วยเหลือซึ่งกันและกัน ความร่วมมือปรองดองกันในสังคม จะสร้างสายใยเชื่อมโยงคนในภาคส่วนต่างๆ ของสังคมเข้าด้วยกัน สร้างสรรค์พลังในทางบวก นำไปสู่ความสามัคคี การพัฒนาที่สมดุลและยั่งยืน และการพร้อมรับต่อการเปลี่ยนแปลงต่างๆ ภายใต้กระแสโลกาภิวัฒน์
การศึกษาและจัดทำฐานข้อมูลกลุ่ม องค์กร พื้นที่
ที่ใช้หลักเศรษฐกิจพอเพียงในการดำเนินชีวิตโครงการนี้
เกิดขึ้นเพื่อสนับสนุนให้เกิดการนำปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงไปประยุกต์ใช้ในภาคส่วนต่างๆ
ของสังคม และรองรับแผนการดำเนินงานขับเคลื่อนเศรษฐกิจพอเพียง ๔
ด้านของสำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (สศช.)
ได้แก่
การเชื่อมโยงเครือข่ายการเรียนรู้เกี่ยวกับเศรษฐกิจพอเพียงและพัฒนาวิชาการกลาง
การศึกษาวิจัยเพื่อส่งเสริมการขับเคลื่อนเศรษฐกิจพอเพียง
การสร้างหลักสูตรและกระบวนการเรียนรู้
และการเผยแพร่ประชาสัมพันธ์
งานวิจัยชุดนี้เป็นงานที่อยู่ภายใต้โครงการแผนงานพัฒนาวิชาการและส่งเสริมการวิจัยการขับเคลื่อนเศรษฐกิจพอเพียงของสำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย
(สกว.) โดยมี ศ.ดร.อภิชัย พันธเสน เป็นผู้ประสานงาน
ซึ่งโครงการดังกล่าวได้เริ่มดำเนินการ
โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อสนับสนุนการวิจัยและพัฒนาฐานความรู้ด้านเศรษฐกิจพอเพียง
ซึ่งจะเป็นประโยชน์ในการสร้างความเข้าใจ การถ่ายทอดความรู้
และการนำความรู้ไปใช้ประโยชน์ ทั้งในการวางนโยบาย
แผนและการนำไปปฏิบัติ
เพื่อประสานความร่วมมือทางวิชาการระหว่างหน่วยงานต่างๆ
เกี่ยวกับการวิจัยเพื่อขับเคลื่อนเศรษฐกิจพอเพียง
และสร้างเครือข่ายทางวิชาการด้านเศรษฐกิจพอเพียง
เวทีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ระหว่างภาครัฐ ภาคประชาชน ภาคเอกชน
และภาควิชาการ รวมถึงการสร้างนักวิจัยด้านเศรษฐกิจพอเพียง
ตลอดจนประสานเชื่อมโยง และให้คำปรึกษาแก่โครงการวิจัยอื่นๆ ของ สกว.
ที่มีแนวทางการดำเนินงานที่เกี่ยวข้องกับปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง
ฐานข้อมูลกลุ่ม องค์กร พื้นที่ ที่ใช้หลักเศรษฐกิจพอเพียงในการดำเนินชีวิต ที่ออกแบบและพัฒนาขึ้นตามโครงการนี้ จะเปรียบเสมือนแหล่งข้อมูลแรกที่ได้พยายามรวบรวมข้อมูลกลุ่ม องค์กร พื้นที่ ที่ใช้หลักเศรษฐกิจพอเพียงในการดำเนินชีวิต เพื่อประโยชน์ในการศึกษา วิจัย ค้นคว้า และการเรียนรู้ ขยายผลให้เกิดกระบวนการขับเคลื่อนอย่างเป็นรูปธรรมในวงกว้างต่อไป
วัตถุประสงค์ของการศึกษา
๑.
เพื่อศึกษารวบรวมข้อมูลกลุ่ม องค์กร พื้นที่
ที่ใช้หลักเศรษฐกิจพอเพียงในการดำเนินชีวิตและธุรกิจอย่างเป็นระบบและสมบูรณ์ตามหลักวิชาการ
และพัฒนาเป็นฐานข้อมูลโครงการ
ในอันที่จะเสริมสร้างความรู้ความเข้าใจในปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงอย่างถูกต้อง
๒. เพื่อเผยแพร่ข้อมูลโครงการต่างๆ
ที่เกี่ยวข้องกับปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ให้แก่ผู้สนใจ ทั้งภาครัฐ
ภาคประชาชน ภาคธุรกิจเอกชน และภาควิชาการ อย่างถี่ถ้วน ถูกต้อง
ทันสมัย และสามารถเข้าถึงได้โดยง่าย
ด้วยการใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยีสารสนเทศในปัจจุบัน
๓. เพื่อสนับสนุนการวิจัยและพัฒนาฐานความรู้ด้านเศรษฐกิจพอเพียง
ซึ่งจะเป็นประโยชน์ใน การถ่ายทอดความรู้ การนำความรู้ไปใช้ประโยชน์
ทั้งในการวางนโยบาย แผนงาน และการนำไปปฏิบัติในระยะต่อไป
๔. เพื่อใช้เป็นบทเรียนความสำเร็จ และกรณีศึกษาจากโครงการจริง
ในการพัฒนาหลักสูตรและกระบวนการเรียนรู้ที่เกี่ยวกับทฤษฎีใหม่ตามแนวเศรษฐกิจพอเพียง
ให้แก่ผู้ที่สนใจศึกษาและนำไปปฏิบัติในทุกภาคส่วน
ขอบเขตการดำเนินงาน
เพื่อให้การดำเนินการศึกษาบรรลุตามวัตถุประสงค์
จึงได้กำหนดแนวการศึกษาและจัดทำฐานข้อมูล ออกเป็น ๓ ระยะ
โดยในระยะแรกเป็นการรวบรวมข้อมูลที่มีอยู่ให้ครบถ้วนมากที่สุดเท่าที่จะทำได้
ระยะที่สองเป็นการกลั่นกรอง สอบทาน
และปรับปรุงข้อมูลจากระยะที่หนึ่งให้สอดคล้องกับข้อมูลที่เป็นจริงในปัจจุบันอย่างถูกต้อง
และระยะที่สาม
เป็นการวางระบบและกลไกการทำงานให้สามารถปรับปรุงเปลี่ยนแปลงข้อมูลจากระยะที่สองให้มีความทันสมัยอยู่ตลอดเวลา
โดยขอบเขตการดำเนินงานภายใต้ข้อเสนอโครงการฉบับนี้
จะครอบคลุมรายละเอียดเฉพาะระยะที่หนึ่ง ดังนี้
๑. สัมภาษณ์กรรมการในคณะอนุกรรมการขับเคลื่อนเศรษฐกิจพอเพียง
และเจ้าหน้าที่ในกลุ่มงานเศรษฐกิจพอเพียงของ สศช.
เพื่อให้ทราบถึงแนวทาง รูปแบบ
และรายละเอียดของข้อมูลที่ต้องการในโครงการนี้
๒. ศึกษารวบรวมข้อมูลจากแหล่งข้อมูลทุติยภูมิ (Secondary Data
Source) ที่มีข้อมูลโครงการเกี่ยวเนื่องกับปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง อาทิ
สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (สศช.)
สำนักงานคณะกรรมการพิเศษเพื่อประสานงานโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ
(สำนักงาน กปร.) สำนักราชเลขาธิการ มูลนิธิชัยพัฒนา
สถาบันพัฒนาองค์กรชุมชน (พอช.) สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ (นิด้า)
เครือข่ายเกษตรตามแนวเศรษฐกิจพอเพียง
โครงการวิจัยเพื่อสังเคราะห์งานวิจัยที่เกี่ยวข้องกับเศรษฐกิจพอเพียงฯลฯ
๓. กลั่นกรองข้อมูลที่ได้ร่วมกับคณะที่ปรึกษาของโครงการ
เพื่อจำแนกโครงการต่างๆ
ว่าเป็นโครงการที่ดำเนินงานสอดคล้องตามแนวปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงอย่างแท้จริง
และมีความเหมาะสมในการจัดทำเป็นฐานข้อมูลเพื่อการเผยแพร่
โดยไม่มีผลกระทบต่อเจ้าของโครงการนั้นๆ
๔. ออกแบบและจัดทำฐานข้อมูลโครงการ
โดยใช้เทคโนโลยีสารสนเทศในปัจจุบัน
ในลักษณะที่เป็นระบบฐานข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์
เพื่อการเก็บบันทึกข้อมูลกลุ่ม องค์กร พื้นที่
ที่ใช้หลักเศรษฐกิจพอเพียงในการดำเนินชีวิต รวมเป็นฐานเดียว
หรือสามารถเชื่อมโยงข้อมูลจากโครงการต่างๆ ให้เป็นข้อมูลฐานเดียวกัน
โดยคำนึงถึงการใช้ประโยชน์ในข้อมูล
ไม่เฉพาะแต่เพียงหน่วยงานเจ้าของข้อมูลเท่านั้น
๕. ออกแบบและพัฒนากลไกการนำเสนอข้อมูล
ที่ให้ผู้ใช้สามารถเข้าถึงฐานข้อมูลโครงการได้โดยง่าย (User Friendly)
ด้วยการใช้เทคโนโลยีเอ็กซ์เอ็มแอล (XML) และภาษาเอ็ชทีเอ็มแอล (HTML)
เป็นหลัก และมีการกำหนดสิทธิ์การเรียกดูข้อมูลได้ทั้งระดับภายในองค์กร
(Intranet) และระดับภายนอกองค์กร (Internet)
ตัวอย่างการจัดทำฐานข้อมูล
ชื่อ กลุ่ม / องค์กร / พื้นที่ : ชุมชน ชนแดน
บุคคลที่ติดต่อ : นางลำพัน บุญทรง
ที่อยู่ : 32 หมู่ 5 ตำบล
ชนแดน อำเภอ ชนแดน จังหวัด
เพชรบูรณ์
รหัสไปรษณีย์
เครือข่าย : ชุมชนเข้มแข็ง แหล่งที่มา :
สถาบันชุมชนท้องถิ่นพัฒนา อื่นๆ :
ประเภทกิจกรรม : ชุมชนต้นแบบ
ชื่อกิจกรรม : ชุมชนต้นแบบ ชนแดน
ประวัติ : ชื่อหมู่บ้าน / ชุมชน ชนแดน ตำบล ชนแดน อำเภอ ชนแดน จังหวัด
เพชรบูรณ์ จำนวนครัวเรือนทั้งหมดของหมู่บ้าน 130 ครัวเรือน
จำนวนประชากรทั้งหมด 420 คน หญิง. 250 คน ชาย 170 คน อาชีพส่วนใหญ่
เกษตรกรรม
ความเกี่ยวข้องกับปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง :
มีความเข้าใจและปฏิบัติตามแนวปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง
ผลที่คาดว่าจะได้รับ
๑. ได้ฐานข้อมูลกลุ่ม องค์กร พื้นที่
ที่ใช้หลักเศรษฐกิจพอเพียงที่สามารถนำไปประยุกต์ใช้ในภาคส่วนต่างๆ
ของสังคม และรองรับแผนการดำเนินงานขับเคลื่อนเศรษฐกิจพอเพียงทั้ง ๔
ด้าน ตามมติของคณะอนุกรรมการขับเคลื่อนเศรษฐกิจพอเพียง
สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (สศช.)
๒ มีศูนย์รวมข้อมูลโครงการที่เกี่ยวข้องกับปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงจากทุกภาคส่วน
เพื่อประโยชน์ในการศึกษา วิจัย ค้นคว้า และการเรียนรู้
เพื่อต่อยอดให้เกิดกระบวนการขับเคลื่อนอย่างเป็นรูปธรรม
นำไปสู่การประยุกต์ใช้ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงในวงกว้าง
พร้อมกับการเสริมสร้างความรู้ความเข้าใจในปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงได้อย่างถูกต้อง
๓ ได้เครื่องมือสนับสนุนการวิจัยและพัฒนาฐานความรู้ด้านเศรษฐกิจพอเพียง
ซึ่งจะเป็นประโยชน์ใน การถ่ายทอดความรู้ การนำความรู้ไปใช้ประโยชน์
ทั้งในการวางนโยบาย แผนงาน
และการนำไปปฏิบัติของสำนักงานในระยะต่อไป
๔ ได้บทเรียนความสำเร็จ และกรณีศึกษาจากโครงการจริง
เพื่อการพัฒนาหลักสูตรและกระบวนการเรียนรู้ที่เกี่ยวกับทฤษฎีใหม่ตามแนวเศรษฐกิจพอเพียง
ให้แก่ผู้ที่สนใจศึกษาและนำไปปฏิบัติในทุกภาคส่วน
เอกสารอ้างอิง