การจัดเวทีเพื่อสร้างเครือข่ายในการทำงานของนักส่งเสริมการเกษตรระดับจังหวัด อำเภอ และกลุ่มอาชีพทางการเกษตรในชุมชนวังตาปลั่ง ตำบลวังควง อำเภอพรานกระต่าย จังหวัดกำแพงเพชร
กระผมจะขอเล่าต่อจากตอนที่1 เมื่อวันที่ 8 กุมภาพันธ์ 2551 เกี่ยวกับบรรยากาศและกระบวนการของการจัดเวที แลกเปลี่ยนเรียนรู้ ว่าเราได้ออกแบบกระบวนร่วมกัน ซึ่งใน ช่วงแรกทีมงานระดับจังหวัดก็ต้องคุยกันก่อนว่าทีมงานต้องการไปเสริมหนุน Action Plan ของทีมงานระดับอำเภอ วัตถุประสงค์ของการจัดเวทีครั้งนี้เพื่ออะไร แล้วจะกำหนดโจทย์ไว้อย่างไร และจะให้ใครเล่นบทบาทอะไร โดยทีมอำเภอก็จะต้องทำหน้าที่บทบาททั้งคุณอำนวยและคุณลิขิต เพราะว่าเป้าหมายของการทำงานครั้งนี้ คือกลุ่มวิสาหกิจชุมชนผลิตข้าวขาวดอกมะลิอินทรีย์บ้านวังตาปลั่ง เป็นกลุ่มอาชีพเป้าหมายในการทำงานส่งเสริมการเกษตร หากจะพูดให้เข้าใจง่ายๆ ก็คือ เราต้องการไปประเมินศักยภาพของกลุ่มแบบมีส่วนร่วมนั่นเอง เครื่องมือที่เราใช้ ประกอบด้วย (1) การใช้คำถามนำ และให้ผู้แทนกลุ่มและสมาชิกเป็นผู้เล่าให้ฟัง (2) การบันทึกข้อมูลโดยใช้ Mind Mapping (3) การสังเกตและการบันทึกภาพ สำหรับผู้ที่ทำหน้าที่เป็นคุณอำนวย ก็คือ คุณรัตติยา ขวัญคำ (นวส6ว.) เลขานุการคณะกรรมการบริหารศูนย์บริการและถ่ายทอดเทคโนโลยีการเกษตรประจำตำบลวังควง
คุณลิขิตในครั้งนี้คือคุณบุญส่ง จอมดวง (เจ้าพนักงานเคหกิจเกษตร) พร้อมได้สรุปบทเรียนในการจัดเวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้ในครั้งนี้ และยังเปิดโอกาสให้สมาชิกกลุ่มอาชีพฯได้แสดงความคิดเห็นเพิ่มเติม และเพิ่มเติมข้อมูลให้สมบูรณ์ยิ่งขึ้น
คุณกมลรัตน์ นาคคำ (นวส.7ว.) จากสำนักงานเกษตรจังหวัดฯซึ่งรับผิดชอบงานตามพรบ.ส่งเสริมวิสาหกิจชุมชนระดับจังหวัดฯ ได้ให้ข้อสังเกตเพิ่มเติม ในการจัดทำแผนพัฒนาอาชีพของกลุ่มฯตลอดจนทราบผลการดำเนินงานของกลุ่มในรอบปีที่ผ่านมาว่าผลเป็นอย่างไร ปัญหาอุปสรรคมีอะไรบ้าง ทางกลุ่มฯได้ดำเนินการร่วมกันแก้ไขอย่างไร และการให้การสนับสนุนของหน่วยงานภภาคีที่เกี่ยวข้อง
คุณวีรยุทธ สมป่าสัก (นวส.6ว.) จากสำนักงานเกษตรจังหวัดฯ ได้กล่าวชื่นชม ผู้นำหมู่บ้านและสมาชิกกลุ่มอาชีพทุกคน ที่ยังรักษาระบบการผลิตข้าวขาวดอกมะลิอินทรีย์ และป่าชุมชน(คลังอาหารชุมชน)ไว้ ตลอดจนยังรักษาประเพณีการลงแขกในการดำนาร่วมกันไว้
คุณสราญจิต หรุ่นขำ (นวส.7ว.) สำนักงานเกษตรจังหวัดฯ ได้ให้ข้อคิดเห็นเพิ่มเติม ในการแปรรูปผลผลิตทางการเกษตร นอกจากข้าวที่ปลูกในชุมชนแล้ว ยังมีวัตถุดิบอีกหลายชนิดในชุมชนสามารถแปรูปและถนอมอาหารไว้บริโภคนานฯได้อีกด้วย
สุดท้ายวันนี้ ซึ่งผม ได้ประมวลสรุปด้วยการบันทึกข้อมูลทั้งหมดตั้งแต่เริ่มต้นจนถึงปิดกระบวนการ โดยใช้Mind Mapping เพื่อสื่อให้เห็นข้อมูลที่ได้ พร้อมได้คืนข้อมูลให้แก่ชุมชน ได้นำไปใช้ประโยชน์ในการประชุมกลุ่มครั้งต่อไป และทางกลุ่มก็ได้กำหนดแผนปฏิบัติการในการจัดเวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้ครั้งต่อไปพร้อมได้ฝากการบ้านให้สมาชิกกลุ่มทุกคน ได้ไปหารือกันต่อว่าให้ไปทบทวนข้อมูลและยกร่างแผนพัฒนาการผลิตของกลุ่มต่อไป
จากนั้นเราได้รับประทานอาหารกลางวันด้วยกัน อย่างอร่อย ส่วนใหญ่เป็นอาหารพื้นบ้าน เช่น แกงไก่พื้นบ้าน น้ำพริกปลาทู ผักอีนูนต้ม เพลี้ยบ่าง เป็นต้น
(1) สร้างTeam Learning ระดับจังหวัด-อำเภอ
(2) กำหนดเป้าหมายงานร่วมกัน ทั้งระดับจังหวัด-อำเภอ
(3) สร้างเครือข่ายในการทำงานระดับเจ้าหน้าที่ส่งเสริมการเกษตรและเกษตรกร-กลุ่มอาชีพทางการเกษตร
(4) ส่งเสริมและพัฒนากลุ่มอาชีพเพื่อผลิตอาหารปลอดภัยหรือการผลิตสินค้าเกษตรที่ปลอดภัย
(5) ส่งเสริมการผลิตข้าวขาวดอกมะลิอินทรีย์ไว้บริโภคในครัวเรือนและจำหน่าย
(6) ส่งเสริมการผลิตน้ำส้มควันไม้และสารสกัดจากสมุนไพรธรรมชาติ เพื่อทดแทนสารเคมีฆ่าแมลงศัตรูพืช
(7) ส่งเสริมการนำปุ๋ยคอก ปุ๋ยหมัก จากวัสดุเหลือใช้ทางการเกษตร เพื่อทดแทนปุ๋ยเคมี
(8) ส่งเสริมการออมเงินและตั้งกองทุนหมุนเวียนของกลุ่มอาชีพ
(9) ส่งเสริมการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวพันธุ์ดีไว้ทำพันธุ์ในชุมชน
(10) เป็นการอนุรักษ์ทรัพยากรและสิ่งแวดล้อมในชุมชน
ขออนุญาตนำขึ้น "บันทึกเด่นจากบล็อก" ใน www.kmi.or.th นะครับ
Mind Map สวย แต่สนใจชองที่อยู่ในจานครับน่ากินจัง อิอิ