1. กำหนดวัตถุประสงค์
ที่สามารถพิสูจน์และวัดผลได้ในสิ่งที่เราได้พูดไปแล้วหรือนำเสนอไปแล้วว่า ผู้ฟังมีปฏิกริยาที่แสดงถึงความเข้าใจหรือไม่ มีทัศนคติเป็นอย่างไร เกิดความชำนาญและเป็นบุคคลที่มีคุณภาพที่ดี เขาปฏิบัติตามที่เราต้องการหรือเปล่า เป็นต้น
2. ลักษณะของการนำเสนอ
การนำเสนอมีอยู่ด้วยกันหลายลักษณะ เช่น
- การประชาสัมพันธ์- โฆษณา
- การเรียน การสอน
- การฝึกอบรม
- การประชุมสัมมนา
- การขาย
- การประชุมลูกค้า
- การอภิปราย
- การรายงานต่อผู้บังคับบัญชา
- การรายงานการประชุมผู้ถือหุ้น
- การแถลงข่าวสื่อมวลชน
- การบันเทิง
- การนิทรรศการ-แสดงสินค้า
3. การเลือกใช้สื่อและอุปกรณ์
มีโสตทัศนูปกรณ์ชนิดต่าง ๆ มากมายที่สามารถมาใช้ในการนำเสนอ แต่ก่อนที่จะตัดสินใจใช้สื่อหรืออุปกรณ์ใดแล้วควรจะวิเคราะห์เสียก่อนว่าสื่อหรืออุปกรณ์ใดจึงจะเหมาะสอดคล้องกับ เรื่องที่จะนำเสนอ
- ขนาดและลักษณะของผู้ฟัง
- สถานที่ในการนำเสนอ
- เวลาในการนำเสนอ
- เวลาสำหรับในการผลิตสื่อ
- งบประมาณ
โสตทันูปกรณ์และสื่อสำหรับใช้ในการนำเสนอควรจะสอดคล้องและเหมาะสมกับเรื่องราว
- เครื่องเสียงชนิดต่าง ๆ
- ชอล์ก กระดานดำ
- ฟลิปชาร์ต-แผนภูมิ-ของจริง
- เครื่องฉายไมโคร ไมโครฟีล์ม
- เครื่องฉายข้ามศีรษะ
- เครื่องฉายภาพทึบแสง
- เครื่องฉายภาพยนตร์
- เครื่องฉายโปรเจคเตอร์ ทีวี
- เครื่องเล่นวีดีโอเทป
- เครื่องฉายภาพวิชวล
- เครื่องคอมพิวเตอร์
- เครื่องเล่น ดีวีดี ซีวีดี เอ็มพี 3 และเอ็มพี โฟร์
4. การวางโครงเรื่องและภาพที่จะนำเสนอ
การจะเป็นนักพูดที่มีการนำเสนอที่ดีแล้ว ควรจะมีการเตรียมการหรือวางแผนเสียก่อน ดังสุภาษิตจีนบทหนึ่งได้กล่าวไว้ว่า " ระยะทางร้อยลี้จะต้องมีก้าวแรกเสมอ " นักโสตทัศนศึกษาที่ดีแล้ว ควรจะนึกถึงเรื่องและภาพออกมาในเวลาเดียวกันได้ แต่ก่อนจะร่างโครงเรื่องใด ๆ ควรจะมีการวิเคราะห์กลุ่มผู้ฟังเสียก่อน ซึ่งหลักในการวิเคราะห์มีดังนี้
- ขนาดของกลุ่ม
- อาชีพและการศึกษา
- อายุและเพศ
- ความรู้ของผู้ฟังเกี่ยวกับเรื่องที่เราจะนำเสนอ
- ทัศนคติที่มีต่อเรื่องที่จะนำเสนอ
- ความเชื่อถือเก่า ๆ
- ความกระทบกระทั่งต่อสิ่งแวดล้อม และสังคมระหว่างชุมชน ชนชาติ ศาสนาฯลฯ
การวางโครงเรื่อง
- ตั้งหัวข้อเรื่อง
- ร่างโครงเรื่องให้ตรงกับหัวข้อเรื่อง
- คำนำเรื่อง เพื่อชักจูงความสนใจให้ติดตาม
- เนื้อเรื่อง อธิบายเนื้อหาสาระ
- สรุป เพื่อย่อและทบทวนเพื่อหาสาระ
ภาพที่จะใช้ประกอบการนำเสนอ
- เลือกภาพให้ตรงกับเนื้อเรื่อง
- เลือกใช้ภาพที่เหมาะสมกับกาลเวลา
- เลือกใช้ภาพที่ดีมีคุณภาพ
- เรียบเรียงภาพตามขั้นตอนของเนื้อเรื่อง
5. กำหนดขั้นตอนสำคัญในการนำเสนอ
ในการนำเสนอแต่ละครั้งควรจะจัดขั้นตอนว่าอะไรควรเสนอก่อนหลัง เช่นการแนะนำตัว หรือว่านำเสนอก่อน ทั้งนี้ขึ้นอยู่ว่าจะมีเทคนิคหรือเคล็ดลับอะไรที่จะทำให้การเสนอนั้น ๆได้รับการสนใจและเกิดความประทับใจจากผู้ฟัง
6. การนำเสนออย่างมีประสิทธิภาพต่อผู้ฟัง
ก่อยนำเสนอนั้นผู้พูดควรจะต้องคำนึงถึงกลุ่มผู้ฟังให้มาก มีนักพูดประสบความล้มเหลวมามากแล้ว ที่ไม่ได้ตำนึงถึงกลุ่มผู้ฟังโดยเฉพาะอย่างยิ่ง ถ้ามีการนำอุปกรณ์โสตทัศนศึกษา เข้ามาประกอบการนำเสนอ ผู้นำเสนอควรจะระวังหรือคำนึงถึงสิ่งต่างๆ ดังนี้
- ผู้ฟังและผู้พูดควรจะเห็นกันได้อย่างชัดเจนและเหมาะสม
- ผู้ฟังและผู้พูดควรจะได้ยินเสียงอย่างชัดเจน
- ผู้ฟังและผู้พูดควรจะเห็นภาพที่ปราฏบนจอได้อย่างชัดเจน
- ผู้ฟังคือบุคคลสำคัญ
- ควรคำนึงถึงสถานที่ให้มาก ถ้าไม่คุ้นกับสถานที่ควรไปดูสถานที่ก่อน
7. ซ้อมการนำเสนอ
ถ้าเป็นนักพูดที่เก่งแล้วไม่ควรประมาท ในกรณีที่จะต้องใช้อุปกรณ์โสตทัศนศึกษา ควรจะต้องมีการผึกซ้อมเป็นอย่างยิ่ง
- กำหนดเวลาในการพูดและซ้อมให้ด้ในเวลา
- ซ้อมการใช้สื่ออุปกรณ์ต่าง ๆที่จะนำไปใช้
- ถ้าได้ซ้อมในสถานที่จริงก็จะเป็นประโยชน์มาก
- ควรจะซ้อมการนำเสนอต่อหน้าผู้ทีจะให้คำแนะนำได้
- ควรจะซ้อมด้วยความมั่นใจก่อนนำเสนอจริง
8. โฆษณา / ประชาสัมพันธ์
ในบางกรณีจะมีการนำเสนอในโอกาสพิเศษ จะต้องมีการลงทุนทั้งงบประมาณ และการเสนอที่แปลกใหม่ เช่นการประชุมลูกค้าในการขาย ควรประชาสัมพันธ์ให้กลุ่มที่เราต้องการ ให้มาชุมนุมให้ได้ ทั้งนี้เพื่อจะไดให้คุ้มค่ากับสิ่งที่เราลงทุนและให้เขาเล็งเห็นประโยชน์ที่เขาจะได้รับ
9. เตรียมตัวของท่านให้พร้อมอยู่เสมอ
เมื่อท่านได้ฝึกซ้อมการพูดแล้วมิใช่ว่าจะสำเร็จแล้ว สำหรับท่านที่จะไม่ค่อยมีโอกาสนำเสนอบ่อยนัก ผู้นำเสนอควรจะหาประสบการณ์และเตรียมพร้อมเสมอ ที่จะเป็นผู้นำเสนอมืออาชีพ
- ท่านจะต้องมีความมั่นใจในเรื่องที่นำเสนอเต็มที่
- ท่านจะต้องมีทัศนคติที่ดีต่อผู้ฟัง
- ท่านจะต้องรู้จักผ่อนคลายอิริยาบท ไม่เครียด
- อย่ากังวล-ประหม่า
- ควรจะเตรียมตัวในการเลือกการแต่งกายให้เหมาะสม
10. บทสรุป ทบทวน ตอบข้อซักถาม
ผู้นำเสนอจะต้องเตรียมพร้อมในเรื่องการสรุปเนื้อเรื่องที่นำเสนอ และในขณะเดียวกันอาจจะมีข้อซักถาม
ผู้นำเสนอจะต้องมั่นใจ และเตรียมพร้อมด้วยความสุขุม สุภาพ ฉนั้น ผู้นำเสนอจะต้องกำหนดเวลาเพื่อเหตุการณ์เหล่านี้ด้วย
11. การเตรียมงาน - อุปกรณ์ ก่อนนำเสนอ
- ตัดสินใจว่าควรจำนำอุปกรณ์อะไรไป
- สำรองหลอดอะไหล่ เครื่อง สายต่าง ๆ เลนซ์
- นำอุปกรร์ต่างๆ ที่จะใช้งาน ที่อยู่ในสภาพดีไปเท่านั้น
- กรณีเดินทางไกลควรจะสอบถามแต่ละท้องถิ่นว่ามีอุปกรณ์อะไรที่ต้องการใช้ ว่ามีหรือเปล่า
- ควรจะมีปัญชีรายการสิ่งของบันทึกไว้อย่างละเอียด
12. ที่สถานที่นำเสนอ ( ห้องบรรยาย )
- ไปถึงก่อนบรรยายในการนำเสนอ
- ติดตั้งเครื่อง และอุปกรร์ด้วยความละเอียด
- ตรวจสอบและทดลองซ้อมการใช้ด้วยความมั่นใจ
- ตรวจสอบระบบเสียงให้ได้ยินอย่างชัดเจน
- ตรวจสอบภาพว่าสัมพันธ์กับผู้ชมหรือไม่
- ตรวจสอบว่าผู้ชมเห็นภาพชัดเจนและทั่วถึง
- ควรใช้สูตรระบบ 8 H ทุกครั้ง ในการฉายภาพทุคร้ง
- ควรคำนึงระบบการถ่ายเทอากาศไว้ด้วย
ขณะที่เปิดการนำเสนอ
- รักษาเวลาในการนำเสนอ ( พูด - แสดง )
- ใช้ภาพให้ตรงกับการพูด
- อย่าหันหลังให้ผู้ชมมากนัก
- ผู้พูดควรจะเป็นผู้ควบคุมการฉายเอง ถ้าทำได้
- อย่าโยนความผิดต่อหน้ากลุ่มผู้ฟังไปให้คนอื่น เมื่อเกิดการผิดพลาดขั้นตอน
- ใช้หลักการพูดในที่ชุมชนมาประยุกต์ใช้
- อย่าให้มีแสงสว่างจ้าปรากฏบนจอก่อนหรือหลังการพูด
ข้อบกพร่องที่พบเสมอ
- หลอดฉายขาดระหว่างการใช้เครื่อง
- ติดขัดขณะดำเนินรายการ
- ห้องมีแสงสว่างมาก ทำให้เห็นภาพไม่ชัดเจน
- เรียงลำดับและกลับภาพผิด ๆ ถูก
- คำพูดกับภาพไม่ตรงกัน
- ภาพไม่สัมพันธ์กับผู้ชม
- มีแสงสว่างจ้าปรากฏบนจอ
- ผู้พูดหันหลังให้ผู้ชมมากเกินไป
ขอ้แนะนำ
- ซ้อมการนำเสนอด้วยความมั่นใจ
- ใช้ภาพเป็นแนวทางในการพูด
- ใช้ทักษะในการพูดมาประยุกต์ใช้
- วิธีที่จะไม่หันหลังให้ผู้ชมมากเกินไป ให้ใช้กระจกส่องมองหลังหรือทีวีมอนิเตอร์ขนาดเล็ก
" บุคคลิกภาพของมนุษย์ คือขุมทรัพย์มหาศาลแห่งพิภพ "
เอกสารประกอบการอบรมการถ่ายภาพที่มีคุณค่าที่ได้รับจากการเข้าฝึกอบรม ย้อนไปในอดีตที่ บริษัทโกดักโด่งดังมากในยุทธจักรของสื่อที่ต้องผลิตด้วยฟีล์มเป็นหัวใจสำคัญ เป็นการเผยแพร่ให้กับสมาชิกผู้สนใจเพื่อจะได้นำไปใช้ให้เกิดประโยชน์ในการใช้เครื่องมือโสตทัศนูปกรณ์ที่ถูกต้อง และได้เพิ่มเติมอุปกรณ์บางอย่างที่เป็นปัจจุบันเข้าไปด้วย จึงขออภัยผู้เขียนไว้ด้วย ทั้งนี้เพื่อให้ทันสมัยนำไปใช้ในด้านการเรียน การสอน และ การประชุมสัมนา ทั้งภาครัฐ -เอกชน สำหรับวิทยากรที่สนใจทุกท่าน
เขียนโดย: สยาม เอี่ยมพิชัยฤทธิ์ ศูนย์ฝึกอบรม บริษัทโกดัก ( ประเทศไทย) จำกัด
ไม่มีความเห็น