บัวชูฝัก
นาย เศกสรร ครูเศก แสงจินดาวงศ์เมือง (สายวงศ์คำ)

รำแม่บทเล็ก


ทราบถึงพระนารายณ์และรู้ชะตาของนนทุก ว่าจะตายด้วยหลงเสน่ห์สตรี จึงแปลงองค์เป็นหญิงรูปงามไปคอยท่านนทุก นนทุกนั้นเมื่อพบหญิงสาวมีสิริโฉมโสภา จึงเข้าเกี้ยวพาราสี นางทำกลมารยาให้นนทุกรำตามตนด้วยเพลงชมตลาด

รำแม่บทเล็ก

 

        เพื่อให้ต่อเนื่องจากเมื่อวานนี้ที่นำเสนอ รำเพลงช้าเพลงเร็ว วันนี้จะได้พบกับเพลงที่สอง ที่ผู้ที่เรียนนาฏศิลป์ไทยจะต้องได้ฝึกหัดรำ คือรำแม่บทเล็ก

 

แม่บทเล็กเป็นการแสดงที่ตัดตอนมาจากบทละคร ในเรื่องรามเกียรติ์ตอนนารายณ์ปราบนนทุก  เรื่องราวมีความเป็นมา ดังนี้


        นนทุกเป็นยักษ์มีหน้าที่คอยล้างเท้าเทพบุตรนางฟ้า ณ เชิงเขาไกรลาส เพื่อขึ้นเฝ้าพระอิศวร  บรรดาเทพบุตรนางฟ้าทั้งหลายพากันข่มเหงโดยเขกศีรษะ และถอนผมจนศีรษะนนททุกล้าน นนทุกเสียใจจึงขอพรพระอิศวร ให้นิ้วของตนเป็นเพชรชี้ใครตายทั้งสิ้น และได้ชี้บรรดาเทวดานางฟ้าที่มารังแกตนให้ถึงแก่ความตาย  ทราบถึงพระนารายณ์และรู้ชะตาของนนทุก ว่าจะตายด้วยหลงเสน่ห์สตรี จึงแปลงองค์เป็นหญิงรูปงามไปคอยท่านนทุก นนทุกนั้นเมื่อพบหญิงสาวมีสิริโฉมโสภา จึงเข้าเกี้ยวพาราสี นางทำกลมารยาให้นนทุกรำตามตนด้วยเพลงชมตลาด เรียกว่า รำแม่บท

 


        “แม่บทเล็กเป็นท่ารำมาตรฐานหรือแม่ท่า ใช้ทำนองเพลงชมตลาด มีลีลาเอื้อนช้า นุ่มนวลและอ่อนช้อยตามลักษณะของท่ารำไทยเป็นแบบมาตรฐาน ซึ่งผู้ฝึกนาฏศิลป์จะต้องฝึกรำให้คล่องแคล่วชำนาญ เพื่อเป็นพื้นฐานในการรำเพลงอื่นๆ มีเนื้อเพลงรำดังนี้

 

เทพนมปฐมพรหมสี่หน้า

 

สอดสร้อยมาลาเฉิดฉิน

 

ทั้งกวางเดินดงหงส์บิน

 

กินรินเลียบถ้ำอำไพ

 

(ดนตรีรับ)

 

อีกช้านางนอนภมรเคล้า

 

แขกเต้าผาลาเพียงไหล่

 

เมขลาโยนแก้วแววไว

 

มยุเรศฟ้อนในนภาพร

 

        (ดนตรีรับ)

 

ยอดตองต้องลมพรหมนิมิต

 

อีกทั้งพิสมัยเรียงหมอน

 

ย้ายท่ามัจฉาชมสาคร

 

พระสี่กรขว้างจักรฤทธิรงค์

 

 (ดนตรีรับ)

 

หมายเลขบันทึก: 157058เขียนเมื่อ 2 มกราคม 2008 19:48 น. ()แก้ไขเมื่อ 6 กันยายน 2013 18:40 น. ()สัญญาอนุญาต: จำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (19)
ชอบดูโขนตอนนี้ สนุกดี จำได้ว่าได้ดูเมื่อประมาณสัก ๑๐ กว่าปีมาแล้ว เห็นภาพแล้วยังอยากดูอีกครับ

สวัสดีครับ ครูเสก

  • มาดูการร่ายรำอีกชุด น่าจะเป็นชุดรามเกียรติ์
  • ท่าออกจะคล้ายๆพระรามนางสีดา  สวยดีครับ
  • ชุดทักษิณนารี ผมแถมให้อีกภาพ
  • ขอบคุณมากครับ

สวัสดีค่ะครูเศก

  • มาชมการแสดงค่ะ....เอ...เหงาๆค่ะมองหาป้าแดงก็ยังไม่มา.....ครูรักษ์ก็ยัง....คุณหมอรุ่งก็ยัง.....เดี๋ยวจะแอบไปดูก่อนว่าติดภารกิจอะไรกัน
  • เผลอแผลบเดียว....ผ่านไปอีกปีแล้วเน๊าะ....
  • สบายดีนะค่ะ?
  • สวัสดีครับคุณอาอัยการP
  • โขนถ้าใครได้ดูและเข้าใจจะสนุกมากครับ
  • ปัจจุบันโขนจะมีแสดงในงานสำคัญๆต่างๆครับ
  • คุณอาคงมีโอกาสได้ชมอีกแน่นอนครับ
  • ขอบคุณมากครับ
  • สวัสดีครับคุณพี่ไมตรีP
  • ครับ เป็นส่วนหนึ่งของรามเกียรติ์ครับ
  • การแต่งกายยืนเครื่องพระ-นางจะแต่งกายคล้ายกับพระรามและนางสีดาครับ
  • ขอบคุณมากครับสำหรับภาพทักษิณนารี
  • ขอบคุณมากครับ
  • สวัสดีครับคุณครูหญ้าบัวP
  • ขอบคุณครูหญ้าบัวครับ
  • ผ่านไปหนึ่งปีก็มีเรื่องดีๆเพิ่มขึ้นครับ
  • ขอบคุณมากครับ

ขอบคุณมากค่ะ

ไม่มีชื่อผู้ประดิษฐ์แม่บทเล็กหรอคับ

อ ย่ า ฟั ง เ พ ล ง อ ะ . . . .

อ ย า ก โ ห ล ด เ พ ล ง ด้ ว ย ~

ช่ ว ย ห า ไ ห้ ห น่อ ย น ะ ใ ค รก็ ไ ด้ ^^"

. . . . . . .. . . ..

เคยเรียนอยู่7ปีตั่งแต่ม.4-ป.ตรีรักในสถาบันสร้างคนให้รักในศิลป์

ไม่ประสงค์จะออกนาม

กำลังหัดเรียนอยู่

ยังไม่ได้เรียนเลยค่ะ

เพราะเพิ่งอยู่ม 1 ยังเรียนเพลงช้า

อยู่เลย

ขอบคุณมากน่ะค่ะ

แต่ถ้าให้ดีน่าจะมีเป็นวีดีโอการรำด้วยเลย จะทำให้ผูที่ไม่เคยเรียนแต่มีความสนใจที่จะเรียนได้ฝึกรำไปด้วย

จากนางรำมหาวืทยาลัย

คือ ผมอยากได้ท่ารำนี่แบบละเอียดอ่ะครับ

เพราะจะต้องเอาไปรำส่ง อ.

อยากแบบที่เป็นรูปภาพของแต่ละท่าครับ

ขอบคุณมากครับ..

ส่งมาตามเมลล์ที่อยู่นี่เรยน่ะครับ

[email protected]

สุดยอดๆๆๆๆๆ

ขอบคุณมากค่ะสำหรับสาระดี ๆ เคยเรียนเมื่อ 38 ปี

สวัสดีค่ะคุณครูเสก ห่างหายไปนานมากๆ มาชมรำแม่บทเล็ก หากแต่ยิ่งใหญ่ ควรค่าอนุรักษ์ ชอบคำประพันธ์ ไพเราะ ขอบคุณค่ะ

ขอบคุณมากคัฟสำหรับข้อมูลความเป็นมาของแม่บทเล็กคัฟและเนื้อร้องคัฟผมจะได้จดไปส่งอาจารย์อ่ะคัฟ

ขอบคุณมากด่ะแต่เนื้อหาหน่อยไปหน่อยเพิ่มอีกนะคะจะเป็นประโยชน์ต่อการศึกษาของนักเรียน

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท