ห่างหายไปหลายวัน ไม่ได้มาพบเพื่อน ๆ ใน "บ้านภาษาไทย" คิดถึงทุกท่านค่ะ..เมื่อวันที่ ๖ ธันวาคม ๒๕๕๐ ที่ผ่านมาได้ไปร่วมงานสโมสรสันนิบาต เฉลิมพระเกียรติ ๘๐ พรรษา ของจังหวัดเชียงใหม่ จัดที่ หอคำหลวง บริเวณจัดงานพืชสวนโลก ซึ่งสวยงามมาก ได้พบปะเพื่อนฝูงที่ห่างหายจากกันไปนาน ต่างเป็นผู้หลักผู้ใหญ่กันไปหมด คำพูดทักทายเล่นกันเมื่อพบหน้า "อะหยังเอ๊าะ..แก่ง่าย ต๋ายจ๊า.." (เหมือนจะว่าให้เราที่เป็นเพื่อน..เอ หรือว่าให้คนที่บ้าน..) ทำให้ปิ๊งคำว่า "อะหยังเอ๊าะ" ขึ้นมาแบบแว๊บ ๆ
จึงได้ชื่อตอนนี้ "อะหยังเอ๊าะ" .. : อะหยังเอ๊าะ .. อยู่คนเดี่ยวกิ๋นไส้ตั๋วเก่า อะหยังเอ๊าะ ..ควายแม่ว้องกิ๋นน้ำเสี้ยงตึงหนอง อะหยังเอ๊าะ ..กินหวอมหวอมผอมจ้อข้อ อะหยังเอ๊าะ.. ปากนึ่งกิ๋นดิน ปากนึ่งกิ๋นหญ้า ปากนึ่งอ้ากิ๋นลม อะหยังเอ๊าะ... แต้บแป้บเต้าใบบ่าตัน กิ๋นเจ็ดวันบ่เสี้ยง..และอีกมากมาย
อะหยังเอ๊าะ.. เป็นปริศนาคำทาย ของคนเมือง (คนเมือง หมายถึง คนภาคเหนือที่พูดภาษาถิ่นหรือ อู้กำเมือง )เรียกปริศนาล้านนา ที่ใช้ทายกันเล่น ๆ สนุกสนาน เช่น
เฉลยค่ะ..หอย (รักก็จูบ ไม่รักก็ต้องจูบ..ไม่จูบก็ไม่ได้กิน..นะคะ)
เฉลยค่ะ.. เตียน (เทียน) โกม (โคมไฟ) ตะเกียง
เฉลยค่ะ...รุ้งกินน้ำ
เฉลยค่ะ...คนไถนา(ควาย=กินหญ้า ไถ=กินดิน คน=หายใจ)
เฉลยค่ะ..หัวนม ..ท่านว่าจริงไหมคะ..
เฉลยค่ะ..น้ำลาย
เฉลยค่ะ.. ช้อน, ทัพพี
เฉลยค่ะ.. งู,ปลิง
จากตัวอย่างที่เสนอเป็น "ปริศนาคำทายล้านนา" เพียงหมวดหมู่เดียว คือ ปริศนาคำทายล้านนา ที่เกี่ยวข้องกับการกิน (กิ๋น) ที่ผู้เขียนได้รวบรวมจัดเป็นหมวดหมู่ไว้ในงานวิจัย เรื่อง "การจัดกิจกรรมส่งเสริมนิสัยรักการอ่าน โดยภูมิปัญญาล้านนา สำหรับนักเรียน ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๕" ซึ่งมีหลายหมวดหมู่ เช่น ปริศนาคำทายเกี่ยวกับพืช สัตว์ ผลไม้ อุปกรณ์เครื่องใช้ เป็นต้น
คุณครูภาษาไทยสามารถนำไปเป็น "มือที่สาม" ในการฝึกทักษะการอ่าน การคิดวิเคราะห์ และ การเขียน ภาษาไทย หรือสาระอื่น ๆ ก็ได้เช่นกัน เพราะ ปริศนาคำทายมีทุกภาคอยู่แล้ว เป็นภูมิปัญญาท้องถิ่น ที่สมควรอนุรักษ์ไว้
ในการนำปริศนาคำทายมาเป็นสื่อ คุณครูสามารถทำภาพประกอบปริศนาคำทาย, หนังสือภาพหน้าเดียว , แผ่นอ่าน, หนังสือเล่มเล็ก , สื่อ CAI, e-book ฯลฯ ได้เพื่อให้บทเรียนน่าสนใจยิ่งขึ้น กระตุ้นความอยากเรียนของนักเรียนที่จะร่วมทายกับครูและเพื่อน ๆ
สำหรับการวัดและประเมินผล ครูควรจะวัดจากคำตอบที่เป็นภาษาไทยกลาง นั่นคือหลังจากสนทนา ทายปริศนาที่เป็นภาษาถิ่นแล้ว คุณครูควรให้เด็กแปลเป็นภาษาไทยกลางด้วย เพื่อการวัดความสามารถด้านการอ่าน การเขียนที่ถูกต้อง เช่น "ฮักก่อจูบ บ่ฮักก่อจูบ" เด็กต้องอ่านและเขียนคำว่า "รัก" "ก็" "ไม่" "จูบ" ได้ เพราะเป็นคำพื้นฐานที่กำหนดไว้ในหลักสูตร เป็นต้น..อ้อ! แล้วไม่ลืมบันทึกผลหลังสอนทุกครั้งด้วยนะคะ
ดังนั้น "อะหยังเอ๊าะ" จึงเป็นปริศนาคำทายล้านนาที่เป็น "มือที่สาม"ของคุณครูภาษาไทยได้อย่างยอดเยี่ยมเชียวหละ
(ภาพประกอบอยู่ในหนังสือค่ะ.จะพยายามเอาขึ้นมาให้ท่านชมนะคะ..เร็วๆ นี้ )
สวัสดีเจ้า..คุณคนเมือง
บ่าป๊าว..เจ้า
ขอบคุณเจ้า..ตี้เข้ามาแวะ..ปุ๊มผะหญาบ้านเฮา..นะเจ้า
วัชราภรณ์
สวัสดีครับ
อะหยังเอ๊าะ สนุกดีครับ
เรื่องภูมิปัญญาท้องถิ่น และภาษาถิ่น ถ้าสามารถเชื่อมโยง (อาจเรียกบูรณาการ) กับประเด็นอื่น ภูมิปัญญาถิ่นอื่น หรือภาษาถิ่นอื่น จะช่วยในการเรียนรู้ได้มาก
ผมได้รู้ซึ้งตอนเรียนวรรณคดี ต้องประสานทั้งภาษา ขนบธรรมเนียม ทั่วทิศ จึงจะเข้าใจวรรณคดีไทยได้ดี
ฝากไว้เป็นการบ้านอาจารย์ ศน.อ้วน อิๆๆ
อาจารย์สบายดีนะครับ
สวัสดีค่ะ..ครู
เมื่อคืนนี้ง่วงจังค่ะ..จึงไม่ได้คุยกับครูในบ้านภาษาไทย
ครูคะ..กรุณาอธิบายวิธีการเชื่อมโยงภูมิปัญญาท้องถิ่นกับประเด็นอื่น ๆ เพื่อให้เข้าใจวรรณคดีมากยิ่งขึ้นด้วยนะคะ..ศน.อ้วนไม่เข้าใจค่ะ..ถ้าใช้สอนภาษาไทยประมาณช่วงชั้นที่ ๑-๒ ส่วนมากก็จะเน้นเรื่องการอ่าน การเขียน มีการเชื่อมโยงนิด ๆ แบบแตะ ๆ เท่านั้น ไม่ได้ลึกถึงวรรณคดีไทยค่ะ..ครูยกตัวอย่างด้วยนะคะ..
ตั้งใจจะเขียน "อะหยังเอ๊าะ ตอนที่ ๒" ต่อ ..จะได้นำมาใช้ด้วยค่ะ..
ไม่ค่อยสบายค่ะ..เป็นไข้หวัด..ตอนนี้เริ่มดีขึ้นแล้ว..ขอบคุณครูค่ะ
รักษาสุขภาพด้วยนะคะ..ระลึกถึงครูค่ะ
แวะมาอีกรอบ
ใช่แล้วจ๊ะ..สาวน้อย..ขอบคุณหลายเจ้า..
สวัสดีครับ
แต่งบล็อกแล้วด้วย สวยดีจังเลยครับ
อ้าว ไม่รับการบ้านเหรอครับ อิๆ
ถ้า ประถมอาจจะไกลไปนิดหนึ่ง
แต่ก็ไม่แน่ใจว่านักเรียนสมัยนี้จะยังใช้ภาษาถิ่นกันมากน้อยแค่ไหนนะครับ
หายหวัดหรือยังครับ
สวัสดีค่ะ..ครู
ดีใจค่ะ..ที่ครูมาเยี่ยม และชมบ้านใหม่สวย..
ครูหายไปตั้งหลายวันเลยนะคะ..สบายดีหรือเปล่า
ครูคะ..ตั้งใจรอคำอธิบาย "การเข้าถึงวรรณคดี"ค่ะ จึงยังไม่ได้เขียน อยากได้ความมั่นใจค่ะ..
เรื่องการใช้ภาษาถิ่นของเด็กเดี๋ยวนี้ใช้กันอยู่ค่ะ..หลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐานเปิดโอกาสให้สถานศึกษาพัฒนาหลักสูตรเอง ๓๐% จึงอยู่ในส่วนนี้แหละ..ค่ะ ขึ้นอยู่กับศักยภาพของสถานศึกษาแต่ละแห่งเองในการนำวัฒนธรรมด้านภาษามาใช้ ว่าจะมากน้อยแค่ไหน ต่างกันไปตามแล่ละท้องถิ่น ..ค่ะ
บ้านสวยได้จากการท่องโลก g2k ค่ะ จาก....อ.ศิริพร ..ชอบสีพื้นสวยถูกใจมากค่ะ...ดอกไม้ก็สวย..แต่หัวบล็อกหาย..ค่ะ (ฮิๆ) แต่ชอบ believe in me ค่ะ..
ครูดีใจด้วยไหมคะ...ตอนนี้มีเมนูแล้ว สุดยอดค่ะ..ไม่ต้องเป็นกังวลลืมเปิด-ลืมปิดโค้ด เวลาคุยกับเพื่อน ๆ ค่ะ..ต้องตามขอโทษเขาไปทั่ว..
หวัดหายแล้ว..ขอบคุณครูค่ะ..วัชราภรณ์
สวัสดีครับ
สวัสดีค่ะ..ครูnaree
ได้รับความอบอุ่นจากมิตรภาพที่ ครู naree มอบให้..ปลื้มใจที่สุดค่ะ..
พยายามส่งใจ..แด่ครูnaree..ตั้งแต่วานนี้แล้วค่ะ..แต่Web ไม่ดั่งใจเลย..
..ประทับใจครู naree มากค่ะ..วัชราภรณ์...
สวัสดีค่ะ..ครู
"เป็นไข้หวัดหายแล้ว..ค่ะ" ขนาดระวังตัวแล้วนะคะนี่..
อยากได้ อะหยั๋งเอาะอีก
นักแกพ่องเน้อ .....
อะหยังเอ๊าะ ขี้มอดค้าง ขี้จ้างลอด ...?
สวัสดีเจ้า..คุณ hmk และคุณ septsu
http://gotoknow.org/blog/pasathaiauon/220284
....บ่ดีลืมไปผ่อนะเจ้า..
พูดเหนือไม่เปง พอดีครูให้มาหาคำทายของเหนือเจอพอดีอ่าคับใจมากๆนะคับขอบคุนคับ คุคุ
พูดเหนือไม่เปง พอดีครูให้มาหาคำทายของเหนือเจอพอดีอ่าคับใจมากๆนะคับ
และขอบใจมากนะคร๊าฟฟฟฟฟฟ ว่างๆจะมาเม้นให้ใหม่ และก็เขียนสอนภาษาเหนือไว้
ให้มั้งจิ
ไม่มีภาษาถิ่นมาก
น่าสนุกนะคะ แต่งได้ดีมาก จะขอนำไปใช้เป็นปริศนาคำทายวิชาภาษไทยนะคะ
แต่ถ้าเป็นไปได้ ขอให้มีปริศนาคำทายเกี่ยวกับเต่าด้วย ต้องการมากค่ะ
สนุกมากๆเลยครับ ชอบคำทายภาษาเหนือมากๆเลยครับ
ถ้าอยากเรียนรู้ภาษาเหนือ และฝึกพูดภาษาเหนือ เข้าเยี่ยมชมเว็บไซต์อนุรักษ์ภาษาเหนือได้ ที่นี่...http://www.lannaza.com
เย็นออกเป๋นฝูง ผ่อหยั่งจู๋งกั๋นมา. (ค้างคาว) 5555+