พระพุทธศาสนาและตรรกศาสตร์ต่างเกี่ยวข้องกับความจริงที่มนุษย์ควรแสวงหา.......................
พระพุทธศาสนาเห็นว่าชีวิตมีทุกข์และการขจัดทุกข์ได้คือนิพพาน ส่วนตรรกศาสตร์คือเครื่องมือญานวิทยาหรือทฤษฎีความรู้ ซึ่งเป็นสาขาหนึ่งของปรัชญา ทำหน้าที่วางระเบียนวิธีคิดเพื่อให้เข้าความจริง
พระพุทธศาสนาจะให้ความสำคัญกับสิ่งที่คิด มากกว่าระเบียบวิธีคิดเช่นที่ตรรกศาสตร์ให้ความสนใจ
นี่คือหนึ่งในบทความในวารสารมนุษย์ศาสตร์ เป็นผลงานวิชาการประจำปีของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ซึ่งตอนนี้กำลังจัดงานเกษตรแฟร์อยู่ คงจะมีหลายๆท่านเคยไปเที่ยวงานนี้ แต่เพื่อนที่เคยไปมาหลายปีบอกว่าปีนี้งานจัดใหญ่น้อยกว่าที่เคยเป็น ทั้งซุ้มกิจกรรมนักศึกษาก็หายไปเนื่องจากต้องไปจัดงานซ้อนกันที่เมืองทองธานีด้วย
เห็นบรรยากาศของผู้คนที่เดินเลือกซื้อต้นไม้.... ดอกไม้ มีให้เลือกซื้อมากมาย ก็น่าดีใจที่อย่างน้อยก็จะต้นไม้เพิ่มขึ้นไม่ว่าจะเป็นที่ไหน ก็ยังดีกว่าการ เด็ดดอกไม้ ที่จะสะเทือนถึงดวงดาว คนหลายคนในสังคมทุกวันนี้ที่เห็นความสำคัญของสิ่งแวดล้อมน้อยลง ความนิยมวัตถุมาครอบงำ ทำให้คิดตัวเองเหมือนกัน ความฝันของการปลูกบ้านดิน เกษตรประณีต ปลูกผักปลอดสารพิษ ชีวิตในอุดมคติที่หวังว่าสักวันหนึ่งจะทำให้ได้อย่างที่หวัง
ข้อสรุปจากบทความนี้ มนุษย์ควรคิดอะไร พระพุทธศาสนานั้นเป้าหมายอยู่ที่การสิ้นทุกข์ ส่วนมนุษย์คิดอย่างไร ของตรรกศาสตร์ เป็นการพยายามรู้จักข้อเท็จจริงเกี่ยวกับการคิดของมนุษย์ การคิดแบบตรรกศาสตร์หากใช้ สัมมาสังกัปป์ เป็นฐานคิด จะเกื้อกูลความงอกงามแห่งจริยธรรมของสังคมได้ ส่วนระเบียบวิธีคิดหากนำไปใช้อย่างถูกต้อง ย่อมสนับสนุนการเป็นอยู่ในชีวิตประจำวัน หรือเป็นข้อสรุปเบื้องต้นในการแก้ไขปัญหาให้กับชีวิตต่อไป