สภาพจิตใจของเด็ก ผู้ใหญ่ และผู้สูงอายุ

สุขภาพเป็นสิ่งสำคัญของทุกคนแต่เราก็อย่าลืมเสียว่าคนแก่ต้องการดูแลเอาใจใส่ หมั่นดูแลและคอยเอาใจใส่พวกท่านบ้างอย่าละเลยจนเกินไป

 

สภาพชีวิตในปัจจุบัน  ท่ามกลางการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วของภาวะสิ่งแวดล้อมเศรษฐกิจและสัมคมเป็นยุคของวิทยาศาสตร์  และเทคโนโลยี  ที่มีทั้งผลดีและผลเสีย  ทำให้เราทุกคนต้องพยายามปรับตัวต่อสู้ดิ้นรนเพื่อจะได้อยู่กับความเปลี่ยนแปลงเหล่านี้ได้  แต่เนื่องจากความสามารถของแต่ละคนมีขอบเขตจำกัด  บางครั้งเมื่อประสบปัญหา  จึงทำให้เกิดความวิตกกังวล  ท้อแท้สิ้นหวัง  เบื่อหน่าย  นักสังคมวิทยาบางคนให้สมญายุคนี้ว่า  “ยุคแห่งความวิตกกังวล”

การมีสุขภาพที่ดีนั้นย่อมหมายถึง  ภาวะที่สมบูรณ์ของร่างกายและจิตใจ  ไม่มีความเจ็บไข้ได้ป่วยและดำรงชีวิตอยู่ในสังคมได้อย่างดี  ไม่มีความหวาดหวั่นพรั่นพรึง

ศาสตราจารย์นายแพทย์ฝน  แสงสิงแก้ว  ได้กล่าวว่า  “สุขภาพจิต  คือสภาพชีวิตที่เป็นสุขมีอารมณ์มั่นคง  สามารถปรับตัวให้เข้ากับสิ่งแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลงมากๆ  ได้  มีสมรรถภาพในการทำงานและอยู่ร่วมกับผู้อื่นได้ด้วยความพอใจ”

การเรียนรู้เรื่องของจิตใจก็จะช่วยให้เข้าใจชีวิตเข้าใจตนเอง  และผู้อื่นมากขึ้นสภาพจิตใจของแต่ละคนจะเป้นอย่างไร  ปกติหรือไม่  พอที่จะประเมินได้  โดยการพิจารณาองค์ประกอบต่อไปนี้ 

1.  ความต้องการ  ความต้องการนี้แตกต่างกันไปในแต่ละบุคคล  แล้วแต่สภาพแวดล้อม  ถ้าความต้องการได้รับการตอบสนอง  ก็จะทำให้เกิดความพึงพอใจ  ถ้าไม่ได้ก็เกิดความคับข้องใจ  ซึ่งอาจจะทำให้เกิดปัญหาทั้งด้านร่างกายและจิตใจได้

2.  เป้าหมายของชีวิต  ทุกคนมีความคาดหวัง  ตั้งเป้าหมายชีวิตของตนไว้  ทำให้มีกำลังใจทำกิจกรรมการงานต่างๆ  ถ้าเป้าหมายนี้เป็นจริง  ก็จะทำให้รู้สึกพอใจ  เป็นสุข  ถ้าไม่เป็นไปตามนั้นก็จะผิดหวังและเป็นทุกข์  เป้าหมายนี้อาจจะมากจนทำให้เกิดความยากลำบางในการปรับตัวได้

3.  การรู้จักตัวเองและยอมรับตัวเอง  รู้ความสามารถ  ความต้องการ  ความสนใจ  บุคลิกภาพปมเด่นปมด้วยของตน  ยอมรับตัวเอง  มีความเชื่อมั่นมีความหวังและรู้จักหาวิธีแก้ไขปรับปรุงตนเอง  อดทนต่อปัญหา  อุปสรรคต่างๆ

4.  การเจริญเติบโต  และพัฒนาการทางร่างกาย  ที่เป็นไปตามปกติ  ทำให้มีพัฒนาการทางจิตควบคู่กันไปอย่างสมดุล  ถ้าเกิดความผิดปกติทางกาย  ก็อาจมีปัญหาทางจิตใจได้

5.  การควบคุมอารมณ์  พฤติกรรมของบุคคลแทบจุทุกพฤติกรรมได้รับอิทธิพลจากอารมณ์  นอกจากนี้ยังมีผลต่อการทำงานของร่างกายด้วย  ผู้ที่สามารถรักษาและควบคุมอารมณ์ให้อยู่ในสภาพปกติให้ได้มากที่สุด  จึงนับว่ามีสุขภาพจิตดี

6.  ความรัก  ความรักมีอิทธิพลต่อการแสดงออกที่ดี  ต่อตนเองและต่อบุคคลอื่น  ทำให้เกิดความคิดสร้างสรรค์  ความเสียสละ  เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่  ความเมตตากรุณา  ทำให้บุคคลมีคุณค่าและเจริญขึ้นทำให้สามารถอยู่ในสังคมได้อย่างมีความสุข

7.  ความสุข  ลักษณะของคนที่มีความสุข  คือ  การชอบติดต่อกับคนอื่น  ให้ความร่วมมือ  ร่วมแสดงความคิดเห็น  ยิ้มแย้มแจ่มใส  ประพฤติปฏิบัติตนอยู่ในบรรทัดฐานของสังคม  สามารถดำเนินชีวิตไปกับผู้อื่นได้ดี

8.  การยอมรับความจริง  เหตุการณ์ต่างๆ  ที่เกิดขึ้น  ทำให้คนเรารู้สึกเป็นสุข  เป็นทุกข์ได้  ผู้ที่ยอมรับความจริงทำให้สามารถยอมรับความผิดหวังการสูญเสียได้  โดยไม่ตีโพยตีพาย  กล้าที่จะเผชิญเหตุการณ์ต่างๆ  และยอมรับผลที่เกิดขึ้นอย่างหน้าชื่นตาบาน