“ อาจารย์มนตรี ตราโมท ” อัจฉริยศิลปินแห่งกรุงรัตนโกสินทร์
“ อาจารย์มนตรี ตราโมท ”
คนสุพรรณผู้ได้รับยกย่องว่าเป็นอัจฉริยศิลปินแห่ง
กรุงรัตนโกสินทร์
ผมรู้สึกชอบใจคำขวัญจังหวัดสุพรรณบุรีจริงๆ ว่าช่างคิดคำขวัญได้ไพเราะและสอดคล้องกับลักษณะเด่นของจังหวัดจริงๆ โดยเฉพาะคำขวัญที่ว่า “ แหล่งปราชญ์ศิลปิน “ เพราะจังหวัดสุพรรณบุรีเป็นเมืองที่ร่ำรวยปราชญ์ศิลปินจริงๆ ผมไม่อยากจะแยกคำว่า ปราชญ์ กับ ศิลปิน เพราะผมคิดว่าศิลปินก็คือปราชญ์ และปราชญ์ก็คือศิลปินด้วย แต่เราคงไม่ต้องสับสนกับสองคำนี้เลย เมื่อเรากล่าวถึง อาจารย์มนตรี ตราโมท ผู้เป็นทั้งนักปราชญ์ที่เปรื่องปราดและเป็นยอดอัจฉริยะแห่งศิลปิน และที่น่าชื่นใจก็คือ ท่านเป็นคนสุพรรณบุรี
ผมขออนุญาตนำเรื่องราวของท่านโดยสังเขป เสนอต่อท่านผู้อ่านเพราะประวัติและผลงานของท่านนั้นมีมากมายมหาศาล เขียนเป็นเล่มคงได้หลายเล่ม
อาจารย์มนตรี ตราโมท มีนามเดิมว่า บุญธรรม เกิดเมื่อวันที่ 17 มิถุนายน พ.ศ. 2443 ที่ตำบลท่าพี่เลี้ยง อำเภอเมือง จังหวัดสุพรรณบุรี บิดาชื่อนายยิ้ม มารดาชื่อ นางทองอยู่ ตราโมท
การศึกษาของท่าน ท่านจบชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ที่โรงเรียนปรีชาพิทยากร บ้านของท่านอยู่ใกล้วัดสุวรรณภูมิ ที่วัดสุวรรณภูมิในขณะนั้นมีวงปี่พาทย์ฝึกซ้อม และเล่นอยู่เสมอ ท่านจึงได้ยินเสียงบรรเลงดนตรีไทยอยู่เป็นประจำ และด้วยหัวใจรักในเสียงดนตรีไทย ทำให้ท่านสามารถจดจำทำนองเพลงต่างๆได้ทุกตอน พอดีท่านได้รู้จักคุ้นเคยกับคนในวงปี่พาทย์ และได้ร่วมตีฆ้องเล็กทุ้มอยู่เสมอ ครูสมบุญ หรือที่เรียกกันว่าครูอ้วน ซึ่งเป็นครูดนตรีประจำวงปี่พาทย์นั้น จึงชวนให้มาเริ่มหัดเล่นปี่พาทย์และแตรวง
เมื่อมีความสามารถทางดนตรีปี่พาทย์ ท่านจึงได้เข้ารับราชการในกรมพิณพาทย์หลวง กรมมหรสพกรมมหาดเล็ก และได้ศึกษาในโรงเรียนพานหลวง จนจบชั้นมัธยมปีที่ 6 ต่อมาท่านได้เปลี่ยนมาตีระนาดทุ้มและได้ประจำอยู่ในวังท่าหลวงเดิม ได้รับประสบการณ์และการฝึกสอนดนตรีอย่างใกล้ชิดจากครู จึงเริ่มแต่งเพลง เพลงแรกที่ท่านแต่งคือ เพลงต้อยติ่ง 3 ชั้น และเพลงต่อมาคือ เพลงพม่าเห่เถา
เมื่ออายุครบบวชท่านได้อุปสมบท ณ วัดสุวรรณภูมิ จังหวัดสุพรรณบุรี ได้สอบนักธรรมตรีสนามหลวงได้อันดับที่ 1 ของจังหวัด และเมื่อลาสิกขาบทแล้วได้เข้ารับราชการตามเดิม ต่อจากนั้นมาท่านก็ได้เป็นผู้บรรเลงและแต่งเพลง เป็นผู้ควบคุมคณะละครและดนตรีที่แสดงทั้งในประเทศและต่างประเทศ
นอกจากความสามารถทางดนตรีแล้วท่านยังเป็นเลิศในด้านการประพันธ์อีกด้วย ดังผลงานกวีนิพนธ์ เช่น ลิลิตอิหร่านราชธรรม โคลง กลอนต่างๆ รวมทั้งหนังสือสารคดีเกี่ยวกับศิลปดนตรี เช่น หนังสือประวัติและความเป็นมาของเพลงไทย เครื่องสายไทย การละเล่นของไทย เป็นต้น
ผลงานของท่านมีมากมายเกินกว่าที่จะยกมากล่าวได้ครบในที่นี้ ท่านเป็นผู้ที่ได้รับการยกย่องว่าเป็นอัจฉริยศิลปิน ที่มีความรู้ ความสามารถแตกฉานทั้งด้านดุริยางค์ และ วรรณคดี จนได้รับพระราชทานเหรียญดุษฎีมาลา เข็มศิลปวิทยา เป็นศิลปินแห่งชาติรุ่นแรก(ปี 2528)เป็นราชบัณฑิตสาขาวิจิตรศิลป์ เป็นศิลปินซีไรท์ เป็นนักวิจัยดีเด่นแห่งชาติ ได้รับปริญญาดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์จากหลายมหาวิทยาลัย ทั้งมหาวิทยาลัยศิลปากร จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ สมกับนามที่ยกย่องท่านว่า “ อัจริยศิลปินแห่งกรุงรัตนโกสินทร์ “ โดยแท้
อ.พิสูจน์ ใจเที่ยงกุล
คำสำคัญ (Tags): #ปราชญ์ศิลปิน
หมายเลขบันทึก: 112933เขียนเมื่อ 20 กรกฎาคม 2007 00:25 น. ()ความเห็น (8)
สวัสดีค่ะอ.พิสูจน์
เห็นด้วยจริงๆ ค่ะว่าสุพรรณบุรีเป็นแหล่งปราชญ์ศิลปิน อาจารย์พิสูจน์ก็ช่วยพิสจน์ให้เห็นแล้วเหมือนกันค่ะ ^ ^
น่าภาคภูมิใจในจังหวัดสุพรรณเรานะคะอาจารย์ :D
- ขอบคุณ อาจารย์ ดร.กมลวัลย์ ที่มาร่วมชื่นชมกับชาวสุพรรณของเราครับ
- ผมเป็นเพียง เศษเสี้ยว ของปู่ ย่า ตา ยาย ครับ
- จริงครับ ครูเจี๊ยบ
- คนสุพรรณ นี่เขาเป็น ช้างป่าต้นจริงๆ
- ตามมาดูบรมครูแห่งเมืองสุพรรณบุรี
- ไม่แปลกใจที่สุพรรณบุรีมีศิลปินมาก
- แถวบ้านผมพนมทวนเลยติดเชื้อมาด้วย
- ขอบคุณครับ
- บ้าน อ.ขจิต คุณเนาวรัตน์ พงษ์ไพบูลย์ ก็สุดยอดทีเดียว
- วันนี้ผมยังไปฟังท่านพูดเรื่องภาษาถิ่น ภาษาไทย ที่หอสมุดแห่งชาติ จังหวัดสุพรรณบุรีมา
- ท่านเก่งมากครับ คนพนมทวน ใช่ไหมครับ
- อ.ขจิต ก็ติดเชื้อคนเก่งพนมทวนมามากทีเดียว
สวัสดีค่ะ
เห็นด้วยเป็นอย่างยิ่งค่ะ สุพรรณมีคนเก่งมากจริงๆค่ะ
- คำขวัญของจังหวัดสุพรรณเขาว่าไว้อย่างนั้นเหมือนกันครับ
- ขอบคุณแทนคนสุพรรณ ทุกคนครับ คุณศศินันท์