ขอบคุณความจนในวัยเด็ก ที่ทำให้ไม่ประมาทกับชีวิต ขอบคุณการศึกษาที่ช่วยให้ชีวิตไม่ตกต่ำ ถึงแม้ชีวิตปัจจุบันที่ดูจะไม่เลิศเลอหรูหราและไม่สมบูรณ์แบบ แต่ก็รู้สึกภูมิใจในตนเองยื่งนักที่มีวันนี้ วันที่ไม่เคยสร้างความเดือดร้อนให้ใครเลย

ฝนตกติดต่อกันมาสามวันแล้ว ไม่ได้รู้สึกแปลกใจอะไร เพราะมันเป็นฤดูฝน ที่ช่วยแบ่งเบาภาระ การรดน้ำต้นไม้ไปได้หลายวัน แต่ที่อยากจะแปลกใจก็คือ ผมเห็นปริมาณน้ำที่เพิ่มขึ้นเพียงนิดเดียว สอบถามชาวบ้านผู้เชี่ยวชาญเรื่องน้ำเป็นอย่างดี ได้ความว่า..ฝนต้องตกทั้งวันทั้งคืนนั่นแหละ น้ำถึงจะดูมากขึ้นเป็นพิเศษ หรือไม่ก็ต้องมีฝนตกหนักที่อื่นด้วย โดยเฉพาะบนภูเขา น้ำป่าจึงจะไหลหลากลงมา

เวลาที่อดทนอย่างยาวยาน แต่ผมเหมือนผ่านมาเมื่อวันวานนี่เอง มันรู้สึกรวดเร็วเมื่อผมเห็นทุกสิ่งที่เกิดขึ้นรอบๆตัวผม ณ เวลานี้ หรือนี่คือดอกผลที่โรงเรียนมอบให้ผม ดอกผลของความอดทนในชีวิตของ ผอ.

โล่งใจสบายตัวเพราะบ้านหลังใหม่ในโคกหนองนา มีความลงตัวพอเหมาะพอดีกับอัตภาพ ใช้เวลา ๓ วันในการเก็บรายละเอียดเรื่องสี ห้องน้ำและไฟฟ้า ก่อนส่งมอบและจ่ายเงินในบ่ายวันนี้ บอกลูกว่าพ่อไม่เหลืออะไรแล้ว นอกจากบ้านและเงินบำนาญ ชีวิตราชการจะจบลงอย่างสวยงามตามที่ใฝ่ฝัน ไม่มีอะไรต้องติดค้างคาใจ ไม่มีปัญหาใดๆให้ต้องคิดคำนึง

ยินดีต้อนรับ..บ้านเล็กสู่ป่าใหญ่ในโคกหนองนา มาถูกที่ถูกเวลา กำลังรู้สึกเหน็ดเหนื่อยเมื่อยล้า กับการเดินทางในชีวิตข้าราชการ ที่ยาวนานเหลือเกิน ชีวิตที่มีไฟและใกล้จะมอดดับ กลับลุกโชติช่วง เมื่อมองเห็นตัวบ้านถูกยกลงจากรถ เสาบ้านสัมผ้สพื้นปูนที่เตรียมไว้ ทำให้พลังใจกลับคืนมา พอจะมองออกว่าทิศทางข้างหน้าจะไปในเส้นทางใด

งานผ้าป่าวันแม่แห่งชาติของโรงเรียนบ้านหนองผือ ประจำปี ๒๕๖๖ ซึ่งตรงกับที่โรงเรียนครบรอบ ๔๔ ปีแล้วนั้น จากที่ดูว่าจะเป็นงานเล็กๆ กลับกลายเป็นงานใหญ่ขึ้นมาทันทีทันใด ผู้ปกครองทั้งใกล้และไกล เดินทางมาตั้งร้านอาหารคล้ายโรงทานงานกฐิน ทำให้ผู้ที่มาร่วมงานมีสีหน้าแช่มชื่น อิ่มทั้งอาหารคาวหวานและอิ่มทั้งบุญกุศลที่ได้ร่วมกันสร้าง

ที่ผ่านมาผมถือว่าได้ทำดีที่สุดแล้ว ใกล้จะหมดเวลาที่จะสานต่องานทั้งหลาย ทิ้งท้ายวันนี้ด้วยภาพกิจกรรมสุดประทับใจ ที่มีส่วนทำให้โรงเรียนก้าวไกลด้วยเทคโนโลยี่ อย่างที่ไม่เคยมีมาก่อนในโรงเรียน ผมขึ้นรับมอบศูนย์ดิจิทัลชุมชนบนเวทีใหญ่ ด้วยใจระทึกและหวั่นไหว เราเป็นโรงเรียนเล็กๆ ที่ได้รับโอกาสที่ยิ่งใหญ่ถึงเพียงนี้เชียวหรือ?

นับเป็นครูบรรจุใหม่คนสุดท้าย ที่ผมจะได้ต้อนรับและทำงานด้วย เป็นเวลาไม่ถึง ๒ เดือนแต่ก็ไม่เป็นไรได้ครูมาช่วยสอน ก็ถือว่าเป็นนิมิตหมายที่ดีของโรงเรียนขนาดเล็ก

ในส่วนของปัญหาที่จะขาดครูในเร็ววันนี้ ผมบอกครูทุกคนว่า.. เราต้องช่วยกัน”จัดงานผ้าป่าการศึกษา”น่าจะเป็นทางออกที่ดี ผมจะยอมเหนื่อยอีกสักครั้ง การจัดจ้างครูได้ ๑ คน ด้วยเงินผ้าป่า ผมจะถือว่าเป็นการตอบแทนคุณแผ่นดินนี้

วันรำลึกนึกถึงท่านบรมครูสุนทรภู่ก็มิได้หายไปไหน นำมารวมไว้ในงานวันภาษาไทยแห่งชาติ (๒๙ กรกฎาคม) แต่จัดกันในวันนี้เลย เพราะเวลาไม่เอื้ออำนวยแล้ว

ผักกับหญ้า เติบโตแข่งกันแต่ก็ผูกพันแบบตัดกันไม่ขาด ในความที่เป็นสีเขียวมองแล้วก็สบายใจไปอีกแบบ แต่ก็คงไม่สบายกายเป็นแน่แท้ เพราะในวันหยุดยาวก็ต้องถากออกบ้าง มิฉะนั้นจะแยกไม่ออกว่าตรงไหนผักตรงไหนหญ้ากันแน่

ขยะใบไม้…ในแปลงนา จึงเป็นกิจกรรมสุดท้ายแล้ว ที่จะรักษาสิ่งแวดล้อมให้โรงเรียน นอกจากจะช่วยลดมลพิษ ยังสร้างกระบวนการคิดและจิตสำนึกที่ดีงามให้แก่ครูและนักเรียนอีกด้วย

โดยเฉลี่ยฝนจะตกประมาณสัปดาห์ละ ๑ - ๒ ครั้งเท่านั้น ทั้งที่เมฆฝนดำทะมึนมาแทบจะทุกวัน แล้วนี่ก็ฤดูฝนกลางเดือนกรกฎาคม แต่น้ำในห้วยหนองคลองบึงและในท้องนา ยังมองไม่เห็นเลย แต่วันนี้ ภาพที่เห็นชัดเจนก็รู้สึกแปลกแหวกแนวขึ้นมาทันที ที่มีน้ำเอ่อล้นอยู่จนแทบจะเต็มคลอง ยังสงสัยบ้างเล็กน้อย เพราะฝนไม่ตกมา ๒ - ๓ วัน แล้วน้ำไหลหลากมาจากไหนกัน สอบถามช่างที่มาติดตั้งเสาไฟฟ้า เขาบอกว่า ฝนตกแถบในป่าทะลักแล้วก็หลากลงมาสู่พื้นล่าง ตอนนี้กำลังจะไหลเข้าทุ่ง และอาจทำให้คนที่ทำนาไปก่อนหน้านี้ได้รับความเสียหายได้

บ้านหนองผือ หรือสถานศึกษาพอเพียงแห่งแรกของ สพป.กจ.๔ ที่เริ่มต้นจากครูและนักเรียนไม่กี่คน ต้นไม้ยืนต้นอย่างเหงาหงอย แต่วันนี้ที่รอคอยมาถึงแล้ว ด้วยการคืนความสดใสให้แก่ชุมชน การปลูกต้นไม้ในใจคน จึงนับเป็นบุญกุศลที่ช่วยเสริมส่งได้ส่วนหนึ่ง ทำให้โรงเรียนขนาดเล็กแห่งนี้ เป็นบ้านเล็กในป่าใหญ่ที่งดงาม สงบสุขและเรียบง่ายตลอดมา

พ่อจะเกษียณแล้วนะ หลังเกษียณพ่อจะมีรายได้ที่ลดลง ดังนั้นต่อไปนี้ลูกต้องพึ่งพาตนเอง จึงถึงเวลาแล้วที่ลูกต้องใช้ความพยายามอย่างยิ่งยวด…วันนี้ ผลการสอบออกมา ลูกชายสอบได้ ผมก็เลยชมว่า เก่งมากที่ใช้วิกฤตให้เป็นโอกาส นำพาความสำเร็จมาสู่ครอบครัวเรา จะได้เป็นครูกันทุกคน รวมทั้งลูกสะใภ้อีก ๒ คนก็เป็นครูด้วยเหมือนกัน

แต่ก่อนนานมาแล้ว อาคารเรียนมีน้อยและทรุดโทรมมาก มีแต่คนดูถูกดูแคลน และมักจะกล่าวว่าจะอยู่บริหารไปทำไมให้ลำบากกายลำบากใจ เดี๋ยวโรงเรียนก็ยุบแล้ว ลองมาดูวันนี้ ที่มีแต่ความเปลี่ยนแปลง อันเกิดจากการทำงานแบบไม่ได้อยู่ไปวันๆ ค่อยๆคิดค่อยๆทำ อย่างมีแผนงาน และหมั่นสร้างแรงบันดาลใจไม่ทอดทิ้งงาน สะกดคำว่าท้อถอยไม่เคยได้สักครั้ง

ในอนาคตจะเป็นที่พักตากอากาศของลูก เป็นรีสอร์ทส่วนตัวที่จะต้องไปมาหาสู่อยู่บ่อย ๆ เพื่อร่วมอนุรักษ์ต้นไม้และสิ่งแวดล้อมให้ชุมชน ไม่ต้องลำบากลำบนเรื่องที่พักแต่อย่างใด สักวันหนึ่ง..พ่อเชื่อว่าลูกจะต้องจากโรงเรียนนี้ไป ในเส้นทางที่ลูกมุ่งหวัง “บ้านพักครู”จึงไม่ใช่ที่พักถาวรของลูก..บ้านพัก..ณ โคกหนองนาต่างหากที่แน่นอนและเป็นส่วนหนึ่งของแผนที่พ่อวางไว้

จากห้องที่เคยร้อนและอบอ้าว จากห้องที่สะสมข้าวของเหลือใช้ ทั้งกาละมังถังถาด กระดาษลัง กลับกลายเป็นห้องที่โปร่งโล่งสบาย นักเรียนสามารถเรียนรู้พระบรมราโชวาท หรือจะเข้ามาศึกษาเพลงมาร์ชหนองผือ และจะศึกษาเพลง”คุณธรรม” ก็มีอย่างเพียบพร้อม

เตรียมตัวจากลาโรงเรียนเล็กๆ สู่บ้านเล็กในป่าใหญ่ ความภาคภูมิใจในงานการศึกษาใกล้จะปิดฉากลงอย่างเรียบง่าย แล้วก้าวสู่บรรยากาศแห่งความสุขสันต์ทุกวันคืนในสวนป่าบ้านเรา

“พิธีไหว้ครู หรือบูชาครูเป็นพิธีที่สำคัญตามประเพณีไทยที่มีมาตั้งแต่โบราณ และมีอยู่ในทุกสาขาอาชีพของคนไทย โดยจัดขึ้นเพื่อให้ศิษย์ได้แสดงความกตัญญูกตเวที แสดงความเคารพ ยอมรับนับถือ ต่อครูอาจารย์ว่า ท่านเป็นผู้เพียบพร้อม ด้วยคุณธรรมและความรู้…..”

วันนี้ผมจึงใช้ลูกนกเป็นเครื่องมือ ใช้เป็นสื่อการเรียนการสอนเรื่อง “ความเมตตา” เชื่อว่าเด็กป.๓ คงจะเข้าใจ แต่ก็มีเด็กบางคนสงสัยและถามว่า..”ทำไมผอ.ไม่ปล่อยให้มันบินไปเองล่ะครับ” “ลูกนกยังบินไม่ได้หรอก ครูคิดว่าต้องรออีกวันสองวัน ตอนนี้มีแม่นกอยู่ใกล้ๆคอยส่งเสียงเรียกและให้กำลังใจ เดี๋ยวลูกนกก็จะมีความพยายามบินออกไปหาแม่ด้วยตนเอง เธอคอยดูก็แล้วกัน”

ชื่อร้าน “ภพ” ในเมืองสุพรรณบุรี เป็นร้านในบรรยากาศของรีสอร์ทริมน้ำ นับเป็นร้านกาแฟที่จัดสวนได้งดงามจริงๆ ทำเป็นร้านอาหารได้อย่างสบาย ผมใช้เวลาดื่มด่ำกาแฟดำอยู่เป็นเวลานานและถ่ายภาพเก็บไว้มากมาย

ผมไม่เคยอบรมเรื่องActive Learning เพราะมีความเชื่อว่าอันนี้ไม่ใช่วิธีสอนและไม่ใช่เรื่องแปลกพิสดารอะไรเลย เป็นเพียงกิจกรรมที่ครูสร้างสิ่งเร้าหรือกระตุ้นให้เด็กเกิดการเรียนรู้เท่านั้น คือ Action พื้นฐานที่มีอยู่ในครูทุกคนบนโลกใบนี้อยู่แล้ว แต่ขึ้นอยู่กับว่าครูจะนำออกมาใช้หรือไม่ เมื่อครูมีการเคลื่อนไหวผ่านกิจกรรมนำเข้าสู่กระบวนการเรียนรู้ เด็กก็จะเกิดActiveนั่นเอง

วันนี้ ได้ยินเสียงเพลงพระราชนิพนธ์กับเพลงมาร์ชหนองผือ บรรเลงโดยนักเรียนชั้น ป.๔ - ป.๕ ฟังแล้วรู้สึกชื่นใจ โดยเฉพาะเพลงมาร์ชที่แต่งมานานนับ ๑๐ ปี ครูดนตรีสามารถแกะโน้ตออกมาให้เด็กซ้อมและบรรเลงได้ไม่ผิดเพี้ยน ถูกต้องตามจังหวะและทำนองที่ผอ.ต้องการทุกอย่าง….

..โค้งสุดท้ายเตรียมส่งมอบโรงเรียนคุณภาพของชุมชนหมู่บ้าน ให้แก่คณะครูและผู้ปกครอง ที่ได้ร่วมทุกข์ร่วมสุขกันมา ขอบคุณที่เชื่อมั่นและยอมรับในโรงเรียนเล็กๆแห่งนี้ ดิน น้ำและต้นไม้ ที่ให้ร่มเงาแห่งความสงบสุข จงกลับคืนไปให้ผู้ที่คงอยู่ ได้รักษาและสร้างสรรค์ต่อไป อย่างน้อยพวกเราก็เป็นส่วนหนึ่งของโรงเรียนขนาดเล็ก ที่มีภาพลักษณ์ที่ดีและงดงาม พร้อมที่จะให้การต้อนรับครูและผู้บริหารรุ่นใหม่ ที่จะได้มาหลังจากคืนอัตราเกษียณอายุราชการ..การเดินทางที่ยาวนานจึงใกล้จะสิ้นสุดแล้ว ด้วยรอยยิ้มและความภาคภูมิใจ