ดร.อุทัย อันพิมพ์
ดร. อุทัย ดร.อุทัย อันพิมพ์ อันพิมพ์

การเพาะ เห็ดผึ้ง...เห็ดระโงก


เห็ดป่า เห็ดระโงก เห็ดผึ้ง เป็นอาหารอันโอชะของคนอีสานที่สามารถเพาะได้แล้ว

เห็ดป่า...  เป็นชื่อเรียกตามสถานที่การเกิดของเห็ด สืบเนื่องจากที่ผ่านมานั้นเห็ดเหล่านี้เป็นเห็ดที่เกิดขึ้นในป่าที่อุดมสมบูรณ์ เช่น เห็ดระโงก เห็ดผึ้ง เห็ดเผาะ เห็ดไคล เห็ดน้ำหมาก เห็ดปลวก ชึ่งเห็ดต่าง ๆ เหล่านี้นับเป็นอาหารอันโอชะของพี่น้องชาวอีสาน ในปัจจุบันเห็ดต่าง ๆ เหล่านี้สามารถนำมาพัฒนา และเพาะเลียนแบบธรรมชาติได้แล้ว

เพาะได้อย่างไร เป็นข้อคำถามของหลายๆ คนที่สงสัย เนื่องจากที่ผ่านมาไม่เคยได้ยิน เพาะเป็นผู้บริโภคอย่างเดียว อีกทั้งเคยเห็นแต่พวกเห็ดนางฟ้า นางรม เห็ดบด เห็ดขอนขาว ที่เขามาเพาะเป็นการค้า ผมจึงใคร่ขอเรียนอย่างนี้ครับว่า ตอนนี้สามารถเพาะได้จริงๆ ครับ แต่ต้องเป็นการเพาะเลียนแบบธรรมชาติ เนื่องจากเห็ดต่างๆ เหล่านี้เป็น "เห็ดมัยคอไรซา" ซึ่งเป็นเห็ดที่อยู่ร่วมกับรากพืชเมื่อเชื้อราเห็ดได้รับสารอาหาร และมีสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมเห็ดต่างๆ ก็จะเกิดดอกให้เราได้เก็บกิน

ทำอย่างไร จริงๆ แล้วก็คงไม่ใช่เรื่องยากจนเกินไปครับ เพียงแต่ว่าส่วนใหญ่เรามักจะมองข้ามความเป็นธรรมชาติเสมอๆ และหากย้อนถามว่าเมื่อก่อนครั้งในอดีตเราได้เก็บเห็ดจากในป่า ใครเป็นคนเอามาเพาะ เออ...ก็แปลกดีเน๊าะ แล้วเห็ดมาได้ไง....คำตอบก็คือว่า ไม่แปลกหรอกครับ เพราะในอดีตนั้นป่าไม้อุดมสมบูรณ์เห็ดป่าก็เกิดตามธรรมชาติมากมายเพราะคนก็ไม่มากเหมือนปัจจุบัน ก็พอมีเห็ดหลงเหลือที่จะสืบพันธุ์ต่อไป อีกทั้งในสมัยก่อนมีสัตว์ป่ามากมายที่มากินดอกและสปอร์เห็ด แล้วไปขับถ่ายในป่าทั่วไป ครั้นสปอร์เห็ดครั้นสปอร์ที่ออกมาพร้อมมูลไปเจอสภาพที่อุดมสมบูรณ์ก็จะออกดอกให้เราได้กินต่อไป แต่ตอนนี้...หมดสิทธิ์ขยายพันธุ์ครับ เพราะตอนนี้คนกินแทบไม่เหลืออะไรเลยดอกเล็กดอกน้อยหายหมดไม่เหลือแม้เงาในการจะสืบพันธุ์ต่อไป

วิธีการเพาะเห็ดป่า ก็คงไม่ยากเท่าไหร่หรอกครับผมเชื่อว่าทุกท่านทำได้ เพราะจากที่เคยทดลองก็พบว่าทั้ง 4 วิธีการสามารถให้ผลผลิตเห็ดป่าได้ดี ได้แก่

1. การนำดินเดิมที่เคยเกิดดอกไปขยายพันธุ์

2. การเอาหัวเชื้อขยายไปปลูก

3. การเอาดอกเห็ดไปปั่น

4. การขยายพันธุ์ด้วยสปอร์

สุดท้ายแล้วดีอย่างไร จากแนวทางดังกล่าวผมคิดว่าเป็นสิ่งที่ดีครับ เพราะว่าเราใช้พื้นที่ให้เกิดประโยชน์สูงสุด ได้ทั้งเห็ด ทั้งป่า และสิ่งแวดล้อมที่สมบูรณ์

ขอบคุณครับ

หมายเลขบันทึก: 95879เขียนเมื่อ 12 พฤษภาคม 2007 23:55 น. ()แก้ไขเมื่อ 22 มิถุนายน 2012 15:43 น. ()สัญญาอนุญาต: จำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (8)

สวัสดีค่ะพี่อุทัยสู้นะค่ะ        หนูสงสัยว่าเพาะได้เขาเพาะยังไงค่ะเพาะในถุงหรือเพาะกลับคืนให้กับธรรมชาติค่ะ เพาะในถุงแบบไหนค่ะ แล้วในธรรมชาติแบบไหนค่ะ

เรื่องนี้ควรจะอธิบายว่า

  • วิชาความรู้ ทำให้เห็ดป่า เข้ามาเป็นเห็ดบ้าน

ด้วยกระบวนการจัดการความรู้อย่างไร

  • กระบวนการเหล่านี้ถือว่าเป็นมิติหนึ่ง ของเกษตรประณีตได้ด้วยหรือไม่?

ถึงน้องกิ่ง (พัทยา) ครับ

วิธีการเพาะเห็ดวิธีนี้เป็นการเพาะเห็ดเลียนแบบธรรมชาติครับ เนื่องจากเห็ดดังกล่าวเป็นเห็ดมัยคอไรซา ซึ่งยังต้องอาศัยอยู่กับรากพืช เช่นต้นยางนา สะแบง พยอม ครับ

ดังนั้น จึงต้องเพาะร่วมกับต้นไม้ที่เป็นพืชอาศัยจึงจะให้ดอกครับ

ขอบคุณครับ

สวัสดิศ์ครับผมเพื่อมาร์คครับชื่อภูผา

สุดยอด

อยากกินแกงเห็ดป่าเคยกินแล้วแซ่บหลายโดนแล้วบ่ได้กินถ้ามีเมื่อไรโทรหาแนเด้อ 0863559603 ขอบคุณค่ะพี่เอ๋สิมีรางวัลให่

อย่าลืมเด้อคนอีสานแท้

คุณ พัชรินทร์ เตียวตระกูล

ดิฉันอยู่ จ. มหาสารคาม ตอนนี้เดือนมิถุนายนได้เวลาเข้าป่าไปหาเห็ดที่ป่าสงวนแล้วค่ะ มีทุกชนิด เห็ดไคล เห็ดปวก เห็ดน้ำหมาก เห็ดเหลือง หรือที่อยู่ติดฝั่งชีก็ เห็ดผึ้ง ที่สารคามนี้มีเห็ดทุกชนิด เมื่อไปหามาด้วยความเหน็ดเหนื่อยเมื่อยล้า นำมาทำอาหารรับประทานในครัวเรือน ไม่ว่าจะซุปเห็ดไคล แกงเห็ดปวก สุดแสนเอร็ดอร่อยแซบหลายค่ะ

ผมสนใจครับแต่ผมจะศึกษาได้ที่ไหนครับ

บ้านผมอยู่ติดเทือกเขาผนมดงรัก จากที่ผมเข้าป่าเก็บเห็ดไข่ห่าน ผมลองสังเกตุแล้ว เห็ดชนิดนี้ไม่ได้เกิดตามรากไม้เสมอไป บางทีเกิดอยู่ตามเชิงหิน ที่มีต้นไม้ปกคลุม ผมคิดว่าคงยากต่อการเพาะปลูกมาก เพราะว่าต้องอาศัยสภาพแวดล้อมหลายอย่าง อุณภูมิ ความชื่น แสงสว่าง และสภาพดิน ที่มีการเจริญเติบโตของเชื้อรา เป็นอย่างดี

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท