RELATION กับการพัฒนาความสามารถดาน “มนุษยสัมพันธ”
ในการทํางาน
ความมีมนุษยสัมพันธ
(Human Relation)
เปนปจจัยความสามารถในดานหนึ่งที่ทําใหการทํางานประสบผลสําเร็จ
ซึ่งความมีมนุษยสัมพันธหมายถึง การสรางความเปนมิตร
หรือความสัมพันธเชิงบวกกับบุคคลอื่น โดยการเริ่มตนทักทาย
การสนับสนุนและชวยเหลือ การรักษา และพัฒนาความ
สัมพันธระหวางบุคคล รวมทั้งการใหเกียรติบุคคลอื่น
โดยทั่วไปบุคคลที่มีมนุษยสัมพันธที่ดีมักจะมีคนอยากเขามาหา
มาพูดคุยปรึกษาหารือดวย และที่สําคัญจะไดรับความชวยเหลือ
ความรวมมือในการทํางาน รวมทั้งการไดรับขอมูลขาวสารตาง ๆ
จากบุคคลรอบขางดวยเช่นกัน
ซึ่งตรงกันขามกับบุคคลที่ไมมีมนุษยสัมพันธ์
กลุมคนเหลานี้หากไปขอความชวยเหลือ
หรือติดตองานกับ
หนวยงานใดมักจะไมมีใครใหขอมูลหรือความชวยเหลือใด
ๆ
ดังนั้น
ความมีมนุษยสัมพันธจึงเปนปจจัยหนึ่งที่สําคัญ และมีผลตอการทํางาน
และจัดอยูในกลุมของความสามารถในงาน (Technical Competency)
ความสามารถดานความมีมนุษยสัมพันธจึงเปนปจจัยหนึ่งที่ถูกสํามาใชในการประเมินพฤติกรรมการทํางาน
จะเห็นไดวาระดับของพฤติกรรมของผูมีมนุษยสัมพันธในการทํางานจะมีระดับที่แตกตางกันไป
โดยมีระดับที่ต่ำกวามาตรฐานที่กําหนดไปจนถึงระดับที่สูงเหนือเกินกวามาตรฐานที่กําหนด
ดังนี้
ระดับ |
ลักษณะพฤติกรรม |
1. ต่ำกวามาตรฐานที่กําหนด อยางมาก |
•
ไมสนใจที่จะสรางความสัมพันธกับบุคคลที่ไม่เคยรูจัก • ไมสามารถควบคุมกิริยาทาทาง และน้ำเสียงเมื่อตองเผชิญ ปญหาในการติดตอประสานงานกับผูอื่น • ไมรับฟงความคิดเห็นของผูอื่น |
2. ต่ำากวามาตรฐานที่กําหนด |
•
เริ่มตนสรางความสัมพันธกับบุคคลที่ไมเคยรูจักมากอน เทาที่จําเปน • รับฟงปญหาของผูอื่นอยางเห็นอกเห็นใจ • ใหคําปรึกษาแนะนําในการแกไขปญหาตาง ๆ ไดเปนบางครั้ง |
3. ตามมาตรฐานที่กําหนด |
•
เริ่มตนสรางความสัมพันธกับบุคคลที่ไมเคยรูจักมากอนอยูเสมอ • ยอมรับฟงความคิดเห็นและปญหาตาง ๆ ของผูอื่น • เสนอแนวทางเลือกในการแกไขปญหาที่เกิดขึ้น |
4. สูง / เกินกวามาตรฐานที่กําหนด |
•
แสวงหาโอกาสในการทําความรูจักกับเพื่อนใหม่ • เต็มใจที่จะใหการสนับสนุนและช่วยเหลือสมาชิกภายใน และ ภายนอกทีม • รักษาความสัมพันธอันดีกับสมาชิกภายใน และภายนอกทีมอยู่ เสมอ |
5. สูง /
เกินกวามาตรฐานที่
กําหนดอยางมาก |
• สร้าง
และรักษาความสัมพันธที่ดีกับเพื่อนใหมไดในทุกกลุม
ทุกระดับ • รับรู และเข้าใจเหตุผลในการแสดงพฤติกรรมของแตละคน • ปรับเปลี่ยนกิริยาทาทาง และน้ำเสียงใหเหมาะสมกับบุคคลที่ ติดตอไดในทุกกลุม ทุกระดับ • ใหคําปรึกษาแนะนํา และแกไขปญหาความขัดแยงระหวางบุคคลทั้งภายในและภายนอกทีม |
ทั้งนี้ความสามารถดานการมีมนุษยสัมพันธในการทํางานจึงเปนสิ่งที่พัฒนา
และปรับปรุงได
หากคุณรวมมือและพยายามปรับเปลี่ยนตนเองใหมีมนุษยสัมพันธในการทํางานที่ดี
เพราะ
“มนุษยสัมพันธ”
นอกจากจะสงผลตอความสําเร็จในการทํางานแลว
ยังสงตอสุขภาพจิตในการทํางานของคุณอีกดวย
ทั้งนี้ผูที่มีมนุษยสัมพันธในการทํางานที่ดีโดยสวนใหญจะเปนบุคคลที่มองโลกในแงดีหรือมองในดานบวก
(Positive thinking) อยูเสมอ ดังนั้น หลักของ RELATION
จึงเปนอีกแนวทางหนึ่งในการพัฒนาความสามารถดานการมีมนุษยสัมพันธในการทํางานใหเกิดขึ้น
ดังตอไปนี้
R
Reality
เปนตัวของเรา … นําพาความจริงใจ
E
Energetic
กระตือรือรน … สรางความประทับใจ
L
Listening
รับฟงที่ดี … เขาถึงจิตใจ
A
Adaptability
ปรับตัวเปนเลิศ
… สรางสายสัมพันธ
T
Tolerance
อดทนสักนิด
… ชีวิตสุขสันต
I
Integrity
มีความซื่อสัตย … สรางความไวใจ
O
Oral Communication
วาจาไพเราะ …
รักษามิตรภาพ
N Networking
แสวงหาเครือขาย
… ขยายมิตรสัมพันธ
1. Reality เปนตัวของเรา …
นําพาความจริงใจ
การจะคบหรือรูจักใครสักคน
สิ่งแรกที่สําคัญก็คือ ความเปนตัวของเราเอง
การแสดงออก อยางเปนธรรมชาติโดยพฤติกรรมตาง ๆ
ที่แสดงออก ควรมาจากใจ และความเปนตัวตนของเราเอง อยางแทจริง
ไม่เสแสรงแกลงทํา
ซึ่งสิ่งเหลานี้เองจะเปนเสนหของตัวเราที่จะทําใหคนอื่นอยากเขามาพูดคุย
และคบหาสมาคมดวย มีหลายคนถามมาวา
หากเราแสดงความเปนตัวตนของเราเอง
จะทําใหขาดความนาเชื่อถือในการคบหาสมาคมหรือไม?
คําตอบก็คือ ไมแนนอน
เพราะความนาเชื่อถือควรจะประกอบดวยหลายปจจัยรวมกัน เชน ความรู
ทักษะและความสามารถในหนาที่การงาน การควบคุมอารมณ และความจริงใจ
ซึ่งความจริงใจยอมจะเกิดขึ้นจากการแสดงออกจากความเป็นตัวของเราเอง
2. Energetic กระตือรือรน …
สรางความประทับใจ
ผูที่มีมนุษยสัมพันธที่ดีจะมีความกระตือรือรนที่จะชวยเหลือ
การใหความรวมมือ และสนับสนุนการทํางานและกิจกรรมตาง ๆ ที่จัดขึ้น
นอกจากนี้เสนหอีกอยางหนึ่งที่จะสรางความประทับใจ
และสรางสัมพันธที่ดี นั่นก็คือ
ความกระตือรือรนที่จะอาสาดําเนินการ และใหความรวมมือ
ความชวยเหลือในการทํางานตาง ๆ โดยไมตองรอใหอีกฝายหนึ่งมารองขอ
ความกระตือรือรนที่จะชวยงานไมวาจะเปนงานเล็กงานนอย
หรือแมกระทั่งงานใหญ ๆ ก็ตามจะทําใหบุคคลตาง ๆ ที่ทํางานรวม
ดวยเกิดความประทับใจและรูสึกยินดีที่จะใหความสนับสนุน
ความชวยเหลือ และรวมมือดวยเชนกัน
3. Listening รับฟงที่ดี …
เขาถึงจิตใจ
อีกคุณลักษณะหนึ่งของผูที่มีมนุษยสัมพันธที่ดีก็คือ
การเปนผูฟงที่ดีซึ่งเปนการรับรูขอมูลข่าวสารเหตุการณ
และความรูสึกตาง ๆ ที่เกิดขึ้นจากผูอื่นอยางตั้งใจ และเต็มใจ
รวมทั้งการไมพูดสอดแทรก และขัดจังหวัดในระหวางการพูด
เทคนิคหนึ่งสําหรับการเปนผูฟงที่ดี และอยากจะขอแนะนํา นั่นก็คือ
การไม่พูดถึงบุคคลอื่นในทางที่ไม่ดี พยายามอย่าวิพากษวิจารณผูอื่น
หากบุคคลที่เรากําลังสนทนาดวยกําลังวิจารณถึงผูอื่นอยู
ขอแนะนําวาใหรับฟงโดยอยาพยายามพูดสนับสนุนหรือพูดขัด
แยงความคิดหรือความรูสึกของบุคคลที่เรากําลังสนทนาดวย
แตควรจะพยายามรับฟงปญหาและเรื่องราวทั้งหมดที่เกิดขึ้น
ขอใหพึงตระหนักไวเสมอวา คนบางคนอาจไมตองการความชวยเหลือ
เพียงแคขอใหมีใครสักคนรับฟงปญหาหรือความรูสึกที่ไมสบายใจ
แคนี้ก็พอแลว องคกรหรือกลุมที่เราเขาไปด้วย
หากคุณปรับตัวเองได
นั่นยอมเปนจุดเริ่มตนที่ดีในการสรางความสัมพันธอันดีกับบุคคลตาง
ๆ
ผูที่มีการปรับตัวที่ดีโดยสวนใหญจะเปนผูที่มองชีวิตมองโลกในทางบวก
มองเหตุผลของการกระทํา
และเขาใจพฤติกรรมที่เขาแสดงออกกับคุณเอง
4. Tolerance อดทนสักนิด …
ชีวิตสุขสันต
หนทางในการเขาถึงคนเพื่อสรางความสัมพันธที่ดีนั้น
ไมใชวาจะโรยดวยกลีบกุหลาบเสมอไป บางครั้งอาจ
ตองใชความพยายามในการสราง และรักษาความสัมพันธอันดี
และเปนเรื่องที่ตองใชความอดทน
และพยายามอยางสูงในการสรางความสัมพันธกับคนที่ปดกั้นตัวเอง
และไมยอมเปดรับสมาชิกใหม ความอดทนตอคําพูด และการกระทําตาง ๆ
การใหอภัยไมคิดมาก
ใจกวางยอมรับฟงคําวิจารณจากผูอื่นอยางจริงใจจึงเปนคุณลักาณะที่สําคัญในการสราง
และพัฒนาความสัมพันธใหดีขึ้นได
และการที่คุณมีความอดทนอดกลั้นยอมจะทําใหคุณไมใสใจตอคําพูด
และพฤติกรรมตาง ๆ ที่ทําใหคุณรูสึกไมสบายใจ หรืออึดอัดใจ
เพียงแคนี้ คุณก็มีความสุขกับการดําเนินชีวิตของคุณเอง
5. Integrity มีความซื่อสัตย …
สรางความไวใจ
บุคคลที่มีความซื่อสัตยไมวาจะเปนทั้งตอตนเอง
เพื่อรวมงาน ผูอื่น และงานที่คุณทํา ยอมจะ
สงผลใหคุณ เปนคนนาคบหาสมาคมดวย
ผูที่มีความซื่อสัตยยอมเปนบุคคลที่ไววางใจได และการ
เปนที่ไววางใจไดนี้เองจึงเปน คุณลักษณะขั้นสูงที่สามารถพัฒนา
และรักษาความสัมพันธอันดีกับบุคคลตาง ๆ ไวได
การสรางความสัมพันธกับบุคคลอื่น อาจเปนเรื่องงาย
แตการพัฒนาและรักษาความสัมพันธอันดีไวใหไดนี้เองจึงเปนเรื่องที่ยากที่คุณควรจะทํา
6.Oral Communication วาจาไพเราะ …
รักษามิตรภาพ
คําพูดที่ดียอมรักษามิตรภาพไวได
มีหลายตอหลายคนที่ตองโกรธเคืองกันเพราะคําพูด
มนุษยสัมพันธสามารถสราง และทําใหเกิดไดดวยคําพูด
และในทางตรงกันขามมนุษยสัมพันธสามารถถูกบลลางไปไดก็เพราะ
คําพูดเชนเดียวกัน
7. Networking แสวงหาเครือขาย …
ขยายมิตรภาพ
ผูที่มีมนุษยสัมพันธที่ดียอมจะเปนผูที่แสวงหาโอกาสเพื่อรูจักกับบุคคลใหม
ๆ และการสรางความสัมพันธที่ดีกับบุคคลที่เพิ่งรูจัก
รวมทั้งการรักษาความสัมพันธอันดีกับบุคคลตาง ๆ
ทั้งที่เกี่ยวของและไมเกี่ยวของในสายอาชีพ หรือแวดวงเดียวกัน
ซึ่งพฤติกรรมของบุคคลที่ชอบสรางเครือขาย ก็คือ การเขากลุม สมาคม
หรือสโมสรตาง ๆ ที่จัดขึ้น
การแนะนําตนเองเพื่อทําความรูจักกับเพื่อใหมกอนเสมอ
รวมทั้งใหความชวยเหลือ
และความรวมมือในการทํางานกับบุคคลตาง ๆ
ตลอดจนการติดตามความเคลื่อนไหว และสถานะการณตาง ๆ
ของบุคคลที่รูจัก
การเสริมสรางมนุษยสัมพันธในการทํางานเปนศักยภาพในการทํางานอีกดานหนึ่งที่สามารถพัฒนาได
ทั้งนี้การเสริมสรางและพัฒนาใหบุคคลมีมนุษยสัมพันธที่ดี
ยอมตองอาศัยคุณลักษณะรวมหลายประการรวมกันตามที่ไดกลาวไวแลวขางต้น
มนุษยสัมพันธที่ดียอมสงผลตอความสําเร็จในหนาที่การงาน
และความสุขในการทํางานรวมกับผูอื่น
ที่มา : หนังสือ วารสารการบริหารฅน ปที่ 24 ฉบับที่ 3 / 2546
คอลัมน Article หนา 85-88 เรื่องโดย คุณอาภรณ ภูวิทยพันธ