วิกฤติสร้างโอกาส (การเรียนรู้)
ช่วงฝึกอบรมเกษตรกรเพื่อพัฒนาความคิด วิธีคิด สู่การพึ่งตนเอง เพื่อจะอยู่ในท้องถิ่นอีสานบ้านเกิดของตัวเองให้ดี จะทำอย่างไรบ้าง ช่วงวันที่ 28 - 31 กุมภาพันธ์ 2550 ที่สวนป่าครูบาสุทธินันท์ ในจำนวนเกษตรกรกว่า 50 ชีวิตที่มาร่วมเรียนรู้แลกเปลี่ยน เราได้เจอ "คนจริง" แม่หนูพรวน เกษตรกรตัวจริง จากบ้านเม็กดำที่ยึดอาชีพเกษตรกรรม เป็นเพื่อนคู่กายตลอตมา
ก่อนหน้านี้ผมไม่ค่อยสนใจคำว่า "ปัญหามา ปัญญาเกิด " เท่าใดนัก แต่กรณีของแม่ หนูพรวน ทำให้พยายามที่จะถอดรหัส"ของเส้นทาง การเกิดความรู้จากปัญหาหรือวิฤตที่เกิดขึ้น ใครจะรู้ว่าผู้หญิงตัวเล็ก ๆ จะเจอมรสุม ปัญหาชีวิตที่ถาถมเข้ามาใส่อย่างต่อเนื่อง การหย่าร้าง ถูกญาติทำร้ายร่างกายลูกชายผูกคอตาย การถูกกดดันทางสังคม การทำให้เป็นคนไม่ยอมรับสังคม
ในวิกฤตก็มีโอกาสที่มีอยู่ในคุณค่าของ "แม่หนูพรวน" ที่เป็นคนที่มีบุญเกิดไม่ใช่บุญสอน บุญสอน หมายถึง ถึงแม้จะบอก ทำ อย่างไรก็ทำไม่ได้ ส่วนบุญเกิดจะทำได้ทุกอย่างเพราะเกิดจากตัวเอง แม่หนูพรวนเป็นคนที่บุญเกิด
เกิดจากอะไร
- เกิดพลังในตัว จากการสูญเสีย ลูกชาย
- เกิดพลังในตัวจากการถูกเอาเปรียบทางสังคม
- เกิดพลังจากการถูกทำให้เป็นคนชายขอบของชุม
- ทำทุกอย่างที่จะต่อต้านองค์กร ที่เข้าใจว่าทำให้ลูกชายของเขาต้องตาย
- ทำทุกอย่างที่จะพึ่งตัวเอง ใด้ขอให้ได้กินได้ใช้ไม่กลัวขาดทุน
- ทำทุกอย่างเพื่อที่จะไม่ให้ลูกสาวที่เหลือคนเดียวต้องลำบากเหมือนแม่
การกันตัวเองออกมาจากสังคม จากโรงเรียนอย่างเด็ดขาดและเด็ดเดี่ยวไม่ยอมเดินเข้าโรงเรียนไม่ยอมให้ครูและนักเรียนเข้ามาในที่ของตัวเอง ทั้ง ๆ ที่อยู่ติดโรงเรียน เป็นการ "หยุด" เพื่อดูตัวเอง ศึกษาตัวเอง ค้นหาตัวเอง ตรวจสอบตัวเอง สร้างจินตนาการของตัวเอง และลูกสาวเพื่อที่จะก้าวไปข้างหน้าอย่างมั่นคง ตามความคิดขอตัวเอง เป็นการ"ถอยหลังเพื่อกะระยะที่จะกระโดดข้ามอุปสรรค ให้ได้และอยู่รอดต่อไป
มีพลัง อยากรู้ ค้นหา ลงมือทำ สร้างความรู้ ซึ่งเป็นวิธีการเรียนรู้ของแม่หนูพรวน
- มีพลัง จาก วิกฤติ ,ปมด้อย, ความผิดหวัง,น้อยใจ,ถูกทอดท้ง
- อยากรู้ เพราะต้องมีชีวิตอยู่, ต้องอยู่ต้องกิน ต้องสร้างลูกให้มีความสุขไม่ต้องลำบาก ,ต้องการขยับชั้นของตัวเองขึ้นมา ในสังคม
- ค้นหา จากผู้รู้, ผู้ปฏิบัติจริง
- ลงมือทำ ลงมือทำในแปลงตัวเอง สังเกต จดจำ
- สร้างความรู้ จากการแก้ปัญหาแล้วสำเร็จ
การสะท้อนกลับ ของปัจเจกบุคคล ต่อผลกระทบที่เกิดขึ้นจากนโยบายขององค์กรในชุมชนที่เกิดจากฐานคิด หรือวิคิดของคนบางกลุ่ม ทำให้เกิดวิกฤติขึ้นกับปัจเจกชน หรือเป็นเส้นทางหนึ่งของการสร้างความรู้ใหม่ขึ้นมาหรือไม่ และจะมีใครมองเห็นหรือนำไปใช้ประโยชน์ได้หรือเปล่า ผมก็ไม่แน่ใจครับ
