เล่าเรื่อง การเฝ้าระวังโรคเบาหวานในชุมชน ตอนที่ 1

 

 

เล่าเรื่อง การเฝ้าระวังโรคเบาหวานในชุมชนเขต อำเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก                    ในการทำงานเบาหวานของเราแต่ละปี  เรานำข้อมูลมาวิเคราะห์และจัดทำแผนงาน ตลอดเวลา ปีที่ 4 ผ่านไป ©    จากปัญหาโรคเบาหวานที่มีแนวโน้มอัตราป่วย-ตายเพิ่มขึ้น ©    สถานการณ์ที่แท้จริง  ??????? ©    การจัดเก็บข้อมูลไม่ชัดเจน ไม่มีการวิเคราะห์ข้อมูลทั้งจัดกิจกรรมไม่เป็นตามสภาพปัญหาของพื้นที่ผลที่เกิด  แก้ปัญหาไม่ตรงจุด เหนื่อย ภาระงานมาก ไม่สามารถลดอัตราป่วย-ตายจากโรคเบาหวานได้ ในการทำงานเราใช้แบบคัดกรองก็คงเหมือนๆกันทุกพื้นที่ บางคนก็บอกว่าช้า-เสียเวลา แต่ในฐานะคนทำงานถ้า เราก็รู้จักใช้และใช้เป็น  ด้วยเหตุผลการคัดกรอง ( mass screening ) ©    ราคาถูก ไม่ยุ่งยาก ตรวจได้ก่อนมีอาการ©    ข้อมูลนำมาแยกประชากร กลุ่มดี กลุ่มเสี่ยง กลุ่มป่วยได้©    มีความเป็นไปได้ในการปฏิบัติจริง (Feasibility)©    Sensitivity สูง ผล false positive ไม่ก่อให้เกิดผลเสียต่อกลุ่มเป้าหมาย ©    หลังคัดกรองแล้ว ในกลุ่มที่มีความเสี่ยงสูง สามารถตรวจ วินิจฉัย ด้วย DTX  เพื่อยืนยันได้จากการนำข้อมูลมาวิเคราะห์ ได้ข้อมูลที่มากมายมหาศาล  ในการมองหากิจกรรมการทำงานที่ตรงกับปัญหา อย่างเช่นตัวอย่างในตาราง  

ข้อบ่งชี้	มี
1.1  มีบิดา มารดา พี่หรือน้อง คนใดคนหนึ่งเป็นโรคเบาหวาน หรือไม่	1309 (34.5%)
1.2  มีภาวะอ้วน โดยมีดรรชนีมวลกายมากกว่าหรือเท่ากับ 25 หรือไม่	954(25.1%)
1.3  มีภาวะความดันโลหิตสูงหรือไม่	569(15.0%)
1.4  มีภาวะไขมันในเลือดผิดปกติ (ไตรกลีเซอไรด์) มากกว่า 250 มก./ ดล.เอช ดี แอล คลอเรสเตอรอล (HDL Cholesterol) น้อยกว่า 35 มก./ ดล. หรือไม่	670(17.7%)
1.5  มีประวัติเป็นเบาหวานขณะตั้งครรภ์ หรือมีประวัติการคลอดบุตรที่น้ำหนักตัวแรกคลอดมากกว่า 4 กิโลกรัม หรือไม่	34(0.8%)
1.6  มีประวัติหรือเคยมีประวัติน้ำตาลในเลือดสูงจากการตรวจเลือดโดยการงดอาหาร (Fasting Plasma Glucose) = 110 -125 มิลลิกรัมต่อเดซิลิตร หรือตรวจน้ำตาลมากกว่าหรือเท่ากับ 140 มิลลิกรัมต่อเดซิลิตร	678(17.8%)

 

	N รวมที่ตรวจ	ปกติ		IFG		เป็นเบาหวาน
		N	Row %	N	Row %	N	Row %
เพศ	3793	2671		867		255
ชาย	1058	775	20.44	215	5.67	68	1.79
หญิง	2735	1896	49.99	652	17.18	187	4.93
ประวัติครอบครัวเป็นเบาหวาน	3793
มี	1309	309	8.14	793	20.90	207	5.46
ไม่มี	2484	2362	62.27	74	1.96	48	1.27
BMI   ชาย	1058
< 23  kg/m	104	84	7.93	8	0.75	12	1.13
23-27.5  kg/m	558	337	31.85	182	17.2	39	3.68
>27.5ขึ้นไป kg/m	396	354	33.45	25	2.36	17	1.60
BMI   หญิง	2735
< 23   kg/m2	243	35	1.27	198	7.23	10	0.36
23-27.5  kg/m	1684	1051	38.42	536	19.59	9.7	3.54
>27.5 ขึ้นไป kg/m	808	487	17.8	241	8.81	80	2.92
เส้นรอบเอวชาย	1058