ทิงเจอร์ฝิ่นที่ใช้ในการรักษาผู้ติดฝิ่น

                  เมื่อไม่นานมานี้ มีน้องเภสัชกรจากโรงพยาบาลชุมชนแห่งหนึ่งโทรมาปรึกษาเกี่ยวกับยาน้ำที่ใช้ในการถอนพิษยาผู้ติดฝิ่นตามสูตรตำรับของสถาบันธัญญารักษ์เนื่องจากเอาไปใช้แล้วไม่ได้ผล  (ผู้ป่วยไม่ชอบและยังมีอาการขาดยาอยู่มาก)      ถามไปถามมาจึงได้รู้ว่าการเตรียมยาที่โรงพยาบาลชุมชนของน้องใช้ทิงเจอร์ฝิ่นการบูรแทนที่จะใช้ทิงเจอร์ฝิ่น     เลยอยากจะให้เรามาทำความรู้จักความแตกต่างของทิงเจอร์ฝิ่นและทิงเจอร์ฝิ่นการบูรก่อน   จะได้ไม่สับสนในการใช้งานค่ะ                 ทิงเจอร์ฝิ่นการบูร (Camphorated opium tincture) ใช้เป็นยาระงับอาการท้องเดิน  มีความแรงของมอร์ฟีนเพียง 0.4 มิลลิกรัมต่อมิลลิลิตร         ในขณะที่ทิงเจอร์ฝิ่น (Opium tincture)มีความแรงของมอร์ฟีน10 มิลลิกรัมต่อมิลลิลิตรหรือ 25 เท่าของทิงเจอร์ฝิ่นการบูร¹   ดังนั้นหากมีการใช้สับสนกัน  จะเกิดความเสียหายที่รุนแรงได้                 ในการถอนพิษยาผู้ติดฝิ่น  นิยมให้ฝิ่นยาทดแทนในรูปของทิงเจอร์ฝิ่น   เนื่องจากให้ผลการออกฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาเดียวกัน     ไม่เหมาะที่จะให้เมทาโดนทดแทนเนื่องจากเมทาโดนเป็นยาที่มีระยะเวลาการออกฤทธิ์นานทำให้การถอนพิษยาจากเมทาโดนใช้เวลานานและยากกว่ากว่าการถอนพิษจากทิงเจอร์ฝิ่น                  ทิงเจอร์ฝิ่นเป็นยาที่เข้าฝิ่น (Landanum)   จัดเป็นยาเสพติดให้โทษในประเภท 2  ต้องซื้อจากกองควบคุมวัตถุเสพติด สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา     มีตัวยาสำคัญคือ มอร์ฟีน (anhydrous morphine) 10 มิลลิกรัม ต่อมิลลิลิตร      ในประเทศสหรัฐอเมริกา  ใช้เป็นยาระงับอาการท้องเดินโดยมีขนาดยา  0.6 มิลลิลิตร วันละ 4 ครั้ง    สำหรับในผู้ติดโรคเอดส์ที่มีอาการท้องเดิน อาจจำเป็นต้องให้ขนาดยาสูงถึง 4 มิลลิลิตร วันละ 3 ครั้ง ¹         ปกติแล้วไม่มีขนาดยาที่กำหนดไว้ชัดเจนในการถอนพิษยาผู้ติดฝิ่น  ขึ้นกับอาการขาดยาของผู้ป่วย    แต่อย่างไรก็ตาม ขนาดยาของมอร์ฟีนรับประทานในการระงับปวดอยู่ที่ 8-20 มิลลิกรัม ²   (คิดเป็นทิงเจอร์ฝิ่น 0.8-2 มิลลิลิตร)   เนื่องจากอาการปวดและอาการท้องเดินเป็นอาการแสดงของอาการขาดยาในผู้ป่วยที่ขาดฝิ่น  หากนำทิงเจอร์ฝิ่นมารักษาผู้ติดฝิ่น  ขนาดยาจึงควรอยู่ที่ครั้งละ 0.6-2 มิลลิลิตร (เทียบเท่ากับมอร์ฟีน 6 – 20 มิลลิกรัม)         จะเห็นได้ว่าขนาดยาของทิงเจอร์ฝิ่นที่ให้แก่ผู้ป่วยแต่ละครั้งมีปริมาณน้อย   จึงไม่สะดวกในการให้ยาแก่ผู้ป่วย  จำเป็นต้องนำมาทำเป็นยาเตรียมให้อยู่ในปริมาณที่เหมาะสมในการใช้งาน   โดยนำมาเตรียมให้อยู่ในรูปของยาน้ำผสมฝิ่น (Opium Mixture) ซึ่งตามสูตรตำรับของสถาบันธัญญารักษ์เรียกว่า Mixture No. I  จะมีตัวยาสำคัญคือมอร์ฟีนอยู่ 0.33 มิลลิกรัมต่อมิลลิลิตร        ขนาดการใช้ยาโดยทั่วไปรับประทานครั้งละ 15-20 มิลลิลิตร วันละ 4 ครั้ง  (คำนวณเป็นมอร์ฟีนครั้งละ 5 – 6.7 มิลลิกรัม)   ให้รับประทานเป็นเวลาประมาณ 3-5 วัน แล้วจึงค่อยๆ ปรับลดขนาดยาลงให้หมดในระยะเวลา 10 – 14 วัน      ระหว่างรักษาผู้ป่วยอาจมีอาการขาดฝิ่นอยู่บ้าง  ควรให้ยาอื่นรักษาตามอาการ เช่น  ถ้าปวดเมื่อย ก็ให้กินยาแก้ปวด  ถ้านอนไม่หลับก็ให้กินยาพวกเบนโซไดอะซีปินส์  เป็นต้น                อ้อ ลืมบอกไป   เมื่อนำทิงเจอร์ฝิ่นไปใช้แล้ว   อย่าลืมรวบรวมข้อมูลการใช้ยาในผู้ป่วย  นำมาจัดทำรายงานการใช้ยาเสพติดให้โทษในประเภท 2  ประจำเดือน (ย.ส.6) และประจำปี (ย.ส. 7) ด้วยนะคะ

 เอกสารอ้างอิง   1. http://en.wikipedia.org/wiki/Laudanum 
                         2.  Michael R. Jakob and Kevin O’B. Fehr.   Drug and drug abuse: A reference Text  2 ^nd ed., Canada: Addiction Research Foundations.