ปล่อยมือด้วยความจำเป็น
ดร. รุจโรจน์ แก้วอุไร และ ดร. ทิพรัตน์ สิทธิวงศ์พร้อมด้วยเหล่าสมาชิกสำนักหอสมุด ขวัญตระกูล กลิ่นสุคนธ์ สุนิสา พรหมมณี พีระ สำเภาเงิน พรทิพย์ อาจวิชัย วรรณาภรณ์ เทียรท้าว และตัวดิฉันต้องเดินทางไปจัดอบรมเชิงปฏิบัติการการจัดการความรู้ ณ มหาวิทยาลัยราชภัฎกำแพงเพชร ในวันที่ 20 มีนาคม 2550 โดยไม่มีผู้นำทีมตัวจริง หรือ NUQA Staff ร่วมเดินทางไปด้วยเลย แม้ว่าจะมีการเตรียมการก่อนเดินทางให้ แต่อาจารย์วิบูลย์ (ไม่สบาย ไอค็อกแค็ก จึงต้องจำใจงดใช้เสียง) เรียกประชุมเตรียมการอีกครั้งหนึ่งด้วยความห่วงใย ในวันที่ 19 มีนาคม 2550 เพื่อเตรียมความพร้อมให้พวกเราบรรดามือใหม่ เชื่อว่า QA Staff คงไม่อยากปล่อยมือจากพวกเราเท่าไหร่ เพราะ ผอ. ตูน โทรย้ำหลายเรื่องกับคุณสุนิสา อ. วิบูลย์ โทรสอบถาม อ. หนึ่งตอนเย็นหลังงานเลิกราด้วยความเป็นห่วง แต่ อ. บอกว่า พิษณุโลกมีพายุเป็นห่วงเรื่องการเดินทาง
ตั้งไข่ (อย่าให้ล้ม)
เราออกเดินทางกันตอน 7 โมงเช้าของวันที่ 20 มีนาคม ด้วยรถตู้ที่เช่าไว้ อาหารเช้าเป็นข้าวเหนียวหมูปิ้ง ตามด้วยของหวาน (รึเปล่า) ข้าวเหนียวปิ้ง กะจะหลับตั้งแต่เดินทาง แต่ตามทำเนียมการทำงานล้อมาจาก NUQA ชุดใหญ่ ต้องทำ BAR ก่อนทำงาน สังเกตได้จากการ BAR ว่าพวกเราค่อนข้างตื่นเต้นและกังวลมากมาย เพราะเรากำลังจะไปทำ KM Workshop กับอาจารย์ที่สอนคนอื่น มีตัวอย่างเช่น คุณ ขวัญตระกูลบอกว่า คาดหวังว่างานวันนี้จะสำเร็จลุล่วงไปด้วยดี เรามีน้องใหม่ถอดด้ามไปด้วย 3 คนอีกต่างหาก คือคุณพีระ สำเภาเงิน คุณพรทิพย์ อาจวิชัย และน้องแก่น วรรณาภรณ์ เทียรท้าว แต่ถึงมือใหม่ก็ต้องมีงานทำนะจ๊ะ
ปรับการทำงานกับสถานการณ์เฉพาะหน้า
จริงๆ แล้วเราวางกำหนดการไว้แล้วทุกอย่าง แต่พอมาถึง สิ่งแรกที่พบคือ มีจำนวนชื่อในกลุ่ม 13 คน เราคุยกันว่า มากเกินไป แต่จะแบ่งกลุ่มใหม่ก็ไม่มีคนที่เคยทำงานเป็น Fa มากกว่า 4 คน แต่ด้วยแรงกังวล รึเปล่าไม่ทราบได้ สมาชิกเข้าร่วมมี 40 คนพอดี โชคช่วยแต่เช้าเลย แต่ว่าโต๊ะที่จัดกิจกรรม เป็น โต๊ะแบบจัดการประชุม 4 โต๊ะ ปูด้วยผ้าแดง เราคุยกันว่า ไม่ได้หรอก เป็นทางการไป โชคดีที่หลังห้องจัดกิจกรรมมีโต๊ะเรียนนักศึกษาจัดเรียงไว้ หลังจากที่ท่านอธิการบดีและรองอธิการบดีของ มรภ. กำแพงเพชรกล่าวเปิดงานและให้โอวาท อ. หนึ่งนำเข้าสู่กระบวนการใช้เวลาประมาณ 20 นาทีก็ถึงเวลาพักทานอาหารว่างพอดี เราเลยถือโอกาสเปลี่ยนโต๊ะใหม่เป็น โต๊ะนั่งเรียนหลังห้องแทนโต๊ะที่ดูเป็นทางการ ใช้เวลาแป้บเดียวทั้งผู้เข้าอบรมและกลุ่มวิทยากร คนละไม้ละมือ ทุกอย่างก็ลงตัว
รู้จักกันหน่อย
จากนั้นเราเริ่มกิจกรรมสบายๆ ด้วยการทำความรู้จักกัน (อันนี้เพิ่มขึ้นมา เพราะพึ่งทราบว่า สมาชิกหลายท่านยังไม่รู้จักกัน) ด้วยการล้อมวง 2 วง แล้วร้องเพลง สวัสดีวันนี้มาพบกัน ไป 6 รอบ สนุกสนานและเริ่มสบายใจทั้งคนร่วมและคนจัด แล้วก็เริ่มเข้ากลุ่ม จากนั้น คุณขวัญตระกูล ก็มาช่วยสร้างสมาธิของสมาชิกให้นิ่งเพื่อเตรียมเล่าเรื่องความสำเร็จจากการเรียนการสอนโดยเน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ โดยมีคุณพีระ ช่วยเปิดเพลงเบาๆ คลอไปกับการนำเข้าสู่สมาธิ หลังจากนั้น เรื่องเล่าต่างๆ พรั่งพรูจากผู้เข้าร่วมอบรม จนกระทั่ง ถึงเวลาเที่ยง 15 นาทีเราก็ได้ ขุมความรู้พร้อมให้นำมาสู่แก่นความรู้เรียบร้อย 4 บอร์ด จาก 4 กลุ่ม จากนั้นก็พักทานอาหารกลางวัน
ฟังเพื่อนเล่าเรื่องความสำเร็จเด็ดๆ กัน
บ่ายโมง 15 เราเริ่มต้นด้วยการให้สมาชิกมาเล่าเรื่องประสบความสำเร็จของการเรียนการสอนโดยเน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ทั้ง 4 กลุ่มส่งตัวแทนมาเล่าเรื่อง Best practice พร้อมทั้งเล่าเรื่องจากของทุกคนในกลุ่ม เราใช้เวลาน้อยกว่าที่คาดไว้มากทีเดียว จากนั้น ได้ขอตัวแทนของสมาชิกทั้งหมด 2 ท่านมาสรุปแก่นความรู้ที่ได้ จากกิจกรรมวันนี้
สรุปรวบยอด
กิจกรรมนี้ คนคิดกระบวนการคงเกรงว่า คนเข้าอบรมจะกลับบ้านแบบ งงๆ ว่า เอ มาอบรมกระบวนการ KM แต่มาตั้งแต่เช้าจรดเย็น ไม่เห็นมีใครพูดเรื่อง KM เลย จึงต้อง สรุปรวบยอดพูดถึงกิจกรรมที่ทำทั้งวันนั้น มันเกี่ยวข้องกับ KM ยังไงกัน งานนี้ อ. หนึ่งทำหน้าที่สรุปกระบวนการตั้งแต่เช้าจนถึงบ่ายว่าเราทำไปเพื่ออะไร และผลที่ได้เป็นไปเพื่อจัดการความรู้ยังไงบ้าง และที่สำคัญคนที่ดึงความรู้นั้นออกมาเป็นขุมความรู้และแก่นความรู้ คือสมาชิกทุกคนที่เข้าร่วมในวันนี้
มือใหม่แต่เก่งนะ
อ. รุจโรจน์ หัวหน้าทีม มอบหมายให้น้องใหม่ พรทิพย์และน้องแก่น จัดการนำเสนอการใช้งาน GotoKnow ไม่ผิดหวัง น้องน้อย พรทิพย์ อธิบายการใช้ดังมืออาชีพ มีน้องแก่นคอยดูแลการทำงานของคอมพิวเตอร์อย่างใกล้ชิด สมาชิกหลายคนสนใจ ได้ยินแว่วว่า อ. เลขา จะจัดให้มีการอบรมแบบเต็มรูปแบบในเวลาอันใกล้นี้
สรุปกันอีกทีด้วย AAR
วันนี้เราใช้วิธีการ AAR แบบ 2 คนช่วยกัน(สุนิสาและวันเพ็ญ)โดยขอให้สมาชิกทุกกลุ่มยุบ 4 วง รวมเป็น 1 วงใหญ่ แล้วเริ่มต้นจากน้องเล็กของวง เป็นอาจารย์ที่พึ่งจบจาก ม. นเรศวรของเรานี่เอง ไปสอนที่กำแพงเพชรได้ไม่นานนัก หลายคนบอกว่าที่มาร่วมอบรมในวันนี้เพราะได้รับมอบหมายเป็นลายลักษณ์อักษรให้มา ตอนแรกไม่เต็มใจมา เพราะคิดว่าจะต้องมานั่งฟังบรรยาย หรืออะไรสักอย่างที่ไม่น่าจะสนุก แต่พอมาร่วมอบรมด้วยวิธีการ Workshop แบบนี้ แล้วเข้าใจมากขึ้น ก็ KM ต้องลงมือทำถึงจะรู้นี่นา ถ้าไม่ทำจะนำมาเล่าให้คนอื่นฟังได้ยังไงละเนอะ และแว่วมาอีกครั้งว่า จะมีการจัดกิจกรรม KM ให้กับบุคลากรห้องสมุด มรภ. กำแพงเพชร อีกต่างหาก และข้อคิดเห็นอื่นๆ อีกมากมาย
ขอบคุณในน้ำใจไมตรี
เราชาวมหาวิทยาลัยนเรศวร ขอขอบคุณมหาวิทยาลัยราชภัฏกำแพงเพชร ที่ให้โอกาสในการแลกเปลี่ยนประสบการณ์ระหว่างกันในครั้งนี้ ประทับใจในน้ำใจไมตรีและหวังว่าจะได้แลกเปลี่ยนเรียนรู้ระหว่างกันอีกในโอกาสต่อไป