มัทนา
มัทนา (พฤกษาพงษ์) เกษตระทัต

ทุกข์เพราะไม่พร้อม ไม่เคยซ้อม ไม่เคยตระหนักว่าเป็นเรื่องธรรมดา


อะไร ๆ ก็เหมือนกัน ไม่ดูก็ไม่เห็น ไม่เห็นก็ไม่เข้าใจ
เราไม่ยอมมองด้านในก็ไม่เห็นตัวเอง ไม่เห็นก็ไม่เข้าใจ
คนจำนวนไม่น้อยจึงชอบพูดว่า เขาไม่เห็นว่าศาสนามีความจำเป็นอะไรแก่ชีวิต เขามีความสุขพอสมควรแล้ว ไม่มีปัญหาอะไรนักหนา และไม่เคยสร้างความเดือดร้อนแก่ใคร ๆ (พอกล่าวคำนี้ ผู้ใกล้ชิดมักจะต้องอมยิ้มหรือส่ายหัวนิด ๆ)

คนที่มองอย่างนี้ มักขอให้หาความสุขแบบชาวบ้านก่อน คือ เขามองธรรมะเป็นยาสมุนไพรขม ๆ ที่ควรเอาไว้ในอนาคตโน้น ตอนจวนหมดบุญ รักษาทางอื่นไม่ได้ผล ไม่มีทางเลือกแล้วจึงค่อยลอง นี่คือความประมาท ทำไม เพราะมองไม่เห็นเนื้อร้ายที่เกิดที่หัวใจเสียแล้ว ซึ่งธรรมะเท่านั้นที่ขจัดได้ เป็นความคิดที่เกิดจากการไม่มองด้นใน ไม่ดูก็ไม่เห็นปัญหาที่ซ่อนเร้นอยู่แล้ว และคอยบั่นทอนคุณภาพชีวิตตลอดเวลา

...

ความยึดติดเกิดที่ไหน ความเครียดและความกลัวเกิดที่นั้น ผู้อยู่ในโลกไม่รู้เท่าทันโลก ไม่ศึกษาและปฏิบัติธรรมคือไม่สนใจธรรมชาติของตัวเอง ไม่สนใจธรรมชาติของตัวเองย่อมเป็นเหยื่อนของมันอยู่เรื่อย
อย่างเช่นกลัวตาย เป็นต้น และกลัวการพลัดพรากจากสิ่งที่ให้ความสุขแก่ชีวิต

...

ตราบใดที่เขาสามารถสัมผัสหรือเก็บสิ่งที่เขาสำคัญมั่นหมาย ว่าเป็นความสุขหรืออำนวยความสุข เราก็ประมาทและหมกมุ่นในสิ่งนั้น แต่เมื่อมีเหตุการณ์ใดที่ทำให้เขาต้องพลัดพราก หรือแค่คุกคามว่าจะต้องพลัดพรากจากสิ่งนั้น เขาจะเป็นทุกข์เป็นร้อน ไม่มีที่พึ่ง
เพราะไม่พร้อม ไม่เคยซ้อม ไม่เคยตระหนักว่าเป็นเรื่องธรรมดา
ว่า ความสุขที่เกิดจากสิ่งที่ไม่แน่นอน ย่อมเป็นสิ่งที่ไม่แน่นอนเหมือนกัน

ความสุขที่อาศัยการกระตุ้นจากข้างนอกเป็นของเปราะ ขาดความมั่นคง เป็นความสุขที่หลอกให้เราหลง และผู้ที่จะเอาจริงเอาจังกับความสุขอย่างนี้มาก ก็ย่อมตาบอดต่อความจริงของธรรมชาติ ที่ท่านเรียกว่าไตรลักษณ์ (Anicca อนิจจัง, Dukkha ทุกขัง, Anatta อนัตตา)จึงไม่ฉลาดในการบริหารอารมณ์ตัวเองเท่าที่ควร

ผู้ที่ปฏิบัติธรรมคือผู้ที่ไม่ยอมหนีจากความทุกข์ ไม่หลับหูหลับตาต่อความจริง

การภาวนา คือ การสร้างความคุ้นเคยกับตัวเอง นักภาวนาต้องดูตัวเองอยู่เสมอว่าในขณะนี้มีอะไรอยู่บ้าง โดยไม่หลวงว่าสิ่งที่เห็นเป็นของตัวเป็นของตน คือไม่มองด้านในผ่านแว่นสี คือความรู้สึกว่าเรา หรือของเรา มนุษย์ส่วนมากมักห่างไกลจากตัวเอง ไม่รู้จักเลย บางคนชอบบ่นว่าคนอื่นไม่รู้จักเขาหรือไม่เข้าใจเขา แต่ตัวเขาเองก็ไม่เข้าใจตัวเองเท่าไร แล้วทำไมคนอื่นจะต้องเข้าใจ น่าจะเห็นว่าเป็นเรื่องธรรมดา

นักปฏิบัติผู้เฝ้าสังเกตจิตใจ จะต้องเห็นว่าอารมณ์ใดเกิดบ่อย อารมณ์ใดเกิดไม่ค่อยบ่อย จะต้องเห็นความสัมพันธ์ระหว่างอารมณ์ต่าง ๆ

...

นักวิชาการชาวตะวันตกบางคน เคยตำหนิพระพุทธศาสนาว่า เป็นศาสนาที่มองชีวิตในแง่ร้าย แต่ผู้ใดลงมือปฏิบัติธรรมย่อมเห็นว่าความเป็นจริงแล้ว พระพุทธศาสนามองชีวิตของมนุษย์ในแง่ดี มองในแง่สร้างสรรค์ ต่างจากศาสนาอื่นด้วยซ้ำไป คือเราเชื่อในความสามารถของมนุษย์ ศาสนาอื่นนั้นมักจะไม่ค่อยให้ความสำคัญแก่ชาติปัจจุบัน หากมองเป็นแค่อารัมภบทก่อนขึ้นสวรรค์นิรันดรหรือตกนรกนิรันดร ไม่เชื่อในศักยภาพของมนุษย์ที่จะพ้นจากความทุกข์ในชาตินี้ แต่ทางพระพุทธศาสนาเห็นว่า ชาตินี้สำคัญ การที่เราเกิดเป็นมนุษย์เป็นสิ่งที่ประเสริฐ เพราะว่าเรามีความสามารถพิเศษบางอย่าง คือเรามีความสามารถในการละความชั่ว บำเพ็ญกุศลความดี และการชำระจิตใจของตน

พระธรรมเทศนา: พระอาจารย์ ชยสาโร ภิกขุ

คำสำคัญ (Tags): #ธรรมะ#ชีวิต
หมายเลขบันทึก: 76904เขียนเมื่อ 7 กุมภาพันธ์ 2007 13:45 น. ()แก้ไขเมื่อ 11 กุมภาพันธ์ 2012 17:18 น. ()สัญญาอนุญาต: จำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (6)

ขอบคุณค่ะ...บันทึกนี้ทำให้กะปุ๋มอยากเล่าอะไรบางสิ่งบางอย่าง...เขียนเสร็จแล้ว...จะมาส่งข่าวนะคะ

แต่อยากบอกอีกครั้งค่ะ...ว่า "ขอบคุณ"...ที่นำมาเผยแพร่ค่ะ...

(^______^)

กะปุ๋ม

ขอขอบคุณอาจารย์มัทนา...

  • แวะมาขอบคุณครับ...

ชอบจัง ขอบคุณนะมัท ของท่านชยสาโรนี่มีหลายเล่ม

**นักวิชาการชาวตะวันตกบางคน เคยตำหนิพระพุทธศาสนาว่า เป็นศาสนาที่มองชีวิตในแง่ร้าย แต่ผู้ใดลงมือปฏิบัติธรรมย่อมเห็นว่าความเป็นจริงแล้ว พระพุทธศาสนามองชีวิตของมนุษย์ในแง่ดี มองในแง่สร้างสรรค์ ต่างจากศาสนาอื่นด้วยซ้ำไป ...**

ตรงนี้เป็นหัวข้อที่พี่ "ถก" กันกับลูก(เก้าขวบนี่แหละ) เค้าเคยเรียนโรงเรียนคริสเตียน จึงมีความเชื่อในทางคริสเตียน เราไม่ห้าม ไม่ชักจูง เคารพความคิดเขา ถือเป็นโอกาสดี เอามาพูดคุยกัน

ล่าสุด...หลายเดือนแล้วค่ะ เขาถามเองตอบเองว่า "น้อง คิดว่าเรื่องอภินิหาร สิ่งศักดิ์สิทธิ์ คงเป็นสิ่งที่ประกอบการสอนของศาสนา..."

แม่ อึ้ง..และสบายใจ

เขาเข้าใจแม้อายุแค่นี้ ศาสนาอะไรก็สอนทุกคนเป็นคนดี หรือไงคะ น้องมัท

น้องมัท คะ ด้วยเกรงว่าน้องมัทจะนั่งอุ้ยอ้ายน้อยไป

อยากเชิญไปคุยต่อใน"สนทนาวิสาสะ" ค่ะ
เมื่อไรก็ได้ คลอดก่อนก็ได้นะคะ รอได้เสมอ..สำหรับคนที่เรารอ

รอเหมือนไม่รอ ไง อิ อิ

จึงมาเยี่ยมบล็อก และใช้วิธีที่ทำคือ อยากอ่านและอยากคุยอะไรต่อยอดกับน้องมัทอีกน้า

แล้วมันก็ลงไปที่สองบันทึกเดิม..

ซึ่งพี่จ้องดูแต่ชื่อบันทึกในสารบัญ

 

 

คือสองเรื่องนี้

  •   ทุกข์เพราะไม่พร้อม ไม่เคยซ้อม ไม่เคยตระหนักว่าเป็นเรื่องธรรมดา

นะคะ พี่เล็กเอง

ตามไปคุยที่บ้านโน้นแล้วนะคะพี่หมอเล็ก

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท